Άγγελος Χαριάτης. Συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη
Ο Άγγελος Χαριάτης γεννήθηκε στην Καλλιθέα και μεγάλωσε στον Πειραιά. Για περισσότερες πληροφορίες και επικοινωνία με τον συγγραφέα στο www.
chariatis.gr
Ερ.: Πώς ξεκίνησε η ιδέα της συγγραφής του μυθιστορήματος, Ο κύριος Χι, εκδόσεις 24 γράμματα;
Απ.: Από μια εσωτερική πρόκληση. Έχοντας εκδώσει το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα, ήθελα να διαπιστώσω μέσω της συγγραφής εάν αυτό το είδος της μυθοπλασίας με έλκυε. Από την άλλη οι ορίζοντες του αστυνομικού μυθιστορήματος είναι ευρείς. Μέσα από την ιστορία ο συγγραφέας έχει τη δυνατότητα να εξερευνήσει διάφορες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης, να αναλύσει διάφορα κοινωνικά φαινόμενα.
Μέσα λοιπόν σ’ αυτό το πλαίσιο, ήθελα να έχω μια κάποια πρωτοτυπία. Η οποία μού φανερώθηκε ένα δροσερό ανοιξιάτικο απόγευμαπαρακολουθώντας δια ζώσης έναν ποδοσφαιρικό αγώνα του Ολυμπιακού. Το θέμα μου λοιπόν ήταν έτοιμο.
Ερ.: Ο τίτλος Ο κύριος Χι, δηλώνει κάτι συμβολικά ή κυριολεκτικά;
Απ.: Κυριολεκτικά ―εντός ασφαλώς της μυθοπλασίας― είναι μια κωδική ονομασία, μια ασφαλής κάλυψη της πραγματικής ταυτότητας. Συμβολικά, είναι εκείνο το άγνωστο στοιχείο ―χρησιμοποιείται κατά κόρον ως τέτοιο― που μας δημιουργεί μια κάποια ενοχλητική ένταση, έναν κάποιον φόβο, ενδεχομένως στο όριο του τρόμου. Είναι εκείνη η υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου για καθετί που δεν μπορεί να εξηγηθεί με τη λογική.
Ερ.: Το κεντρικό σας θέμα είναι το ποδόσφαιρο. Γιατί είναι αγαπητό θέαμα στον λαό;
Απ.: Το ποδόσφαιρο είναι το μόνο άθλημα όπου όλα είναι πιθανά να συμβούν. Είναι η απτή απόδειξη του μύθου ή έστω πραγματικού γεγονότος της μάχης του Δαβίδ εναντίον του Γολιάθ. Είναι ο ευσεβής πόθος για δικαίωση των απανταχού αδικημένων και καταπιεσμένων• μια ανώδυνη επαναστατική πράξη.
Είναι επίσης το άθλημα που δεν χρειάζεται εξοπλισμό. Αρκεί μια μπάλα. Πολλές φορές ούτε κι αυτή. Θυμάμαι από διηγήσεις παλαιοτέρων την κατασκευή της μπάλας από παλιές κάλτσες. Θυμάμαι πως κι εγώ ως παιδί είχα παίξει ατελείωτες ώρες με πλαστικό μπουκάλι στο πεζοδρόμιο της γειτονιάς.
Είναι επίσης το άθλημα όπου όλοι μπορούν να παίξουν ανεξαρτήτως σωματοδομής. Όλοι χωράνε, άνευ διακρίσεων.
Ερ.: Γράφετε για τον Ολυμπιακό. Μήπως ο γενέθλιος τόπος, ο Πειραιάς, καθορίζει και την επιλογή της ομάδας;
Απ.: Αναντίρρητα ο γενέθλιος τόπος σε καθορίζει. Κι η διαδικασία της επιλογής της ομάδας―όσο απλοϊκό κι αν ακούγεται― περνάει μέσα από την πόλη, είναι μέρος της φιλοσοφίας. Πειραιάςκι Ολυμπιακός ―κατά τη γνώμη μου―είναι ένα ομοιογενές μείγμα. Μια κοινή πορεία, μια σφραγισμένη κοινή μοίρα.
Επιστρέφοντας στην έννοια του γενέθλιου τόπου, καταλήγω στο συμπέρασμα πως αν είχα μεγαλώσει στα στενά τα οποία οριοθετούν ―κάπως αυθαίρετα― το γήπεδο «Απόστολος Νικολαΐδης» θα ήμουν φίλαθλος του Παναθηναϊκού. Στη Νέα Φιλαδέλφεια ή αντίστοιχα σε δήμο με έντονο το προσφυγικό στοιχείο η ομάδα της Α.Ε.Κ. θα ήταν η μόνη μου επιλογή. Αντίστοιχα υποθέτω πως αν είχα γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη θα υποστήριζα τον Π.Α.Ο.Κ.ή τον Άρη ή τον Ηρακλή.
Ερ.: Ένας ποδοσφαιριστής έχει μειωμένη απόδοση. Μπορεί ένα μέλος μιας ομάδας να δωροδοκηθεί;
Απ.: Δεν γνωρίζω. Υποθέτω πως παλαιότερα ―όταν το ποδόσφαιρο διήγαγε τις αγνές ερασιτεχνικές του ημέρες¬ ― ήταν περισσότερο εφικτό. Στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, δεν νομίζω πως οι επαγγελματίες παίκτες θα μπουν καν στη διαδικασία. Κι από την άλλη,στη σημερινή κοινωνία της άμεσης πληροφορίας, όλα γίνονται γνωστά σε δευτερόλεπτα. Είναι μεγάλο το ρίσκο.
Ερ.: Ο ποδοσφαιριστής που αναφέρετε απομακρύνεται από την ομάδα. Μπορεί όμως να συνεχίσει να αγωνίζεται όταν υπάρχουν κατηγορίες εναντίον του;
Απ.: Όχι. Σίγουρα όχι. Η γυναίκα του Καίσαρα, πέρα από τίμια, οφείλει να δείχνει τίμια. Αλλά από την άλλη, στη μυθοπλασία δεν υπάρχουν κανόνες αυτού του είδους. Θα μπορούσε λοιπόν υπό το πρίσμα της εξυπηρέτησης της ιστορίας να συνεχίζει κανονικά.
Ερ.: Την υπόθεση την αναλαμβάνει ο Άλκης Μπαμπαλής. Τι τύπος είναι ο Άλκης;
Απ.: Ο Άλκης είναι πρώην αστυνομικός, διωγμένος από το Σώμα. Για να νικήσει τους δαίμονές του, προσπαθεί να τους πνίγει σε θάλασσες αλκοόλ. Είναι σκληρός, με την έννοια της κυνικότητας, δεν δίνει δεκάρα για ό,τι συμβαίνει γύρω του, έχει συνειδητοποιήσει πώς είναι ένα χαρτί που έχει καεί προ πολλού και προσπαθεί, περισσότερο βασιζόμενος στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης, να επιβιώσει. Βέβαια η υπόθεση που του ανατίθεται ξυπνά κάποια από τα κοιμισμένα ευγενή αισθήματα, τα οποία όμως φροντίζει επιμελώςνα αποκρύπτει υπό τον φόβο μιας ακόμη ήττας. Είναι επί της ουσίας ένα ναυάγιο της ζωής, ένας τραγικός αντιήρωας.
Ερ.: Παράλληλα υπάρχει και ένας δημοσιογράφος που μοιάζει σαν να γράφει διαφορετικά από τους άλλους. Γίνεται κάτι ανάλογο στην πραγματικότητα;
Απ.: Η δημοσιογραφία ασφαλώς ορίζεται από συγκεκριμένους κανόνες. Ασφαλώς, από καιρoύ εις καιρόν εμφανίζονται δημοσιογράφοι οι οποίοι σπάνε τους κανόνες, ανκαι στις μέρες μας είναι νομίζω πιο σπάνιο. Ίσως το ύφος γραφής να δημιουργεί την ψευδαίσθηση της διαφορετικότητας. Συνήθως αυτότο σπάσιμο των κανόνων, της αποδόμησης της κανονικότητας, να εμφανίζεται σε περιόδους συσσωρευμένης και διαρκούς κοινωνικής έντασης.
Ερ.: Πρόεδρος αντιπρόεδρος και κάπου ανάμεσα βρίσκεται ο κύριος Χι. Από τι κίνητρα κινείται ο κύριος Χι;
Απ.: Σίγουρα ταπεινά, σχεδόν ζωώδη. Όμως μέσα στο ταραγμένο μυαλό του θεωρεί πώς έχει αναλάβει μια θεόπνευστη αποστολή. Το κίνητρο είναι στη λογοτεχνία ένας από τους θεμέλιους λίθους της. Πάνω σ’ αυτό βασίζεται η ιστορία, βάσει αυτού ξετυλίγεται η ιστορία. Το κίνητρο είναι ο κινητήριος μοχλός στα αστυνομικά μυθιστορήματα. Είναι σαν συγκοινωνούντα δοχεία, αλληλοσυμπληρώνονται κατά μια έννοια.
Ερ.: Πλοκή πρωτότυπη και γνώσεις από το ποδόσφαιρο. Σε τι είδος γραφής ανήκει το βιβλίο;
Απ.: Το βιβλίο ανήκει στο είδος της αστυνομικής λογοτεχνίας. Έχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία τα οποίο το κατατάσσουν σ’ αυτό. Το ποδόσφαιρο είναι το πλαίσιο, είναι το απαραίτητο συστατικό ώστε να δημιουργηθεί η κατάλληλη ατμόσφαιρα, να αναπτυχθείο μύθος. Είναι το αλάτι και το πιπέρι στο πιάτο της συγγραφικής δημιουργίας.
Θα τολμούσα να το ονομάσω αστυνομικό μυθιστόρημα αθλητικού περιεχομένου.
Ερ.: Ποια είναι η κατάσταση στο χώρο του βιβλίου μετά την πανδημία;
Απ.: Η κατάσταση στον χώρο του βιβλίου είναι, χρόνια τώρα, δύσκολη. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας ακόμα πιο δύσκολη. Μετά την πανδημία αχτίδες ελπίδας φαίνονται. Η ζωή βρίσκει πάλι τους ρυθμούς της. Κάπως έτσι θα βρει τα πατήματά του, ίσως με κάποιες νέες μεταβλητές, ο χώρος.Οι συγγραφείς είναι έτοιμοι, οι εκδοτικοί οίκοι επίσης, όπως ασφαλώς κι οι αναγνώστες.
Ερ.: Τι θα θέλατε να προτείνετε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;
Απ.: Να αγαπάνε το βιβλίο. Να προσεγγίσουν, όσοι δεν το έχουν κάνει ήδη, τον χώρο της αστυνομικής λογοτεχνίας. Κυκλοφορούν εξαιρετικές δουλειές από εξαιρετικούς Έλληνες συγγραφείς. Κι αν η υπόθεση του κύριου Χι τούς κέντρισε το ενδιαφέρον, ας το διαβάσουν. Άλλωστε το βιβλίο, το όποιο βιβλίο, χάνει μεγάλο μέρος της δύναμής του χωρίς τους αναγνώστες.