Άρης Σφακιανάκης: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη
Ο Άρης Σφακιανάκης γεννήθηκε το 1958 στο Ηράκλειο της Κρήτης και σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Έχει γράψει 14 βιβλία, που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Κέδρος. Εργάζεται –για λίγο ακόμα– ως ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας. Έχει μία κόρη που αγαπάει κι εκείνη τα βιβλία και τα ταξίδια. Το τελευταίο μυθιστόρημά του, Ο Πρίγκιψ του δεύτερου ορόφου: Στον καιρό του Όθωνα (Κέδρος, 2023), μας έδωσε την αφορμή για την ακόλουθη συνέντευξη.
Γιατί τα τελευταία χρόνια ασχολείστε με το ιστορικό μυθιστόρημα;
Επειδή βαρέθηκα να ασχολούμαι με τον εαυτό μου, τον γάμο μου, τις περιπέτειες με τις γυναίκες, την αναζήτηση κατοικίας, τους αγανακτισμένους και τα υπόλοιπα καινά δαιμόνια. Αλλά και επειδή διαβάζοντας για τα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, τη διακυβέρνηση της χώρας από τον Καποδίστρια όπως και τα 30 περίπου χρόνια βασιλείας του Όθωνα, διαπίστωσα ότι γνώριζα ολίγιστα κι αποφάσισα να γράψω μια μυθιστορηματική τριλογία για την εποχή εκείνη, μήπως διαβάζοντάς την οι συντοπίτες μας μάθαιναν κάτι περισσότερο.
Για ποιο λόγο σάς γοήτευσαν ο Όθωνας και η Αμαλία;
Μετά τον Καποδίστρια, ήταν αναπόφευκτο να γράψω για εκείνον που τον ακολούθησε στην διακυβέρνηση της νεαράς εκείνης χώρας, που είχε μόλις αποκτήσει την ανεξαρτησία της. Η Αμαλία άλλωστε είναι συναρπαστική προσωπικότητα και το βλέπει κανείς στα γράμματα που έστελνε στον πατέρα της στη Γερμανία.
Ήταν εύκολο να βρείτε πηγές και βιβλιογραφία για να γράψετε το μυθιστόρημα;
Πηγές υπάρχουν πάντα, το θέμα είναι ο χρόνος που απαιτείται να τις μελετήσει κάποιος. Στο μέλλον βέβαια αυτή τη χαμαλοδουλειά θα την κάνει –ευελπιστώ– κάποιος αλγόριθμος.
Γιατί τιτλοφορήσατε το μυθιστόρημα Ο Πρίγκιψ του δεύτερου ορόφου;
Κάμποσοι τίτλοι ρίχτηκαν στο τραπέζι. Ο Πρίγκιψ του δεύτερου ορόφου ψηφίστηκε δι’ ανατάσεως της χειρός.
Ο αφηγητής σας δηλώνει ποιητής και είναι Έλληνας της Διασποράς. Πώς κατάφερε να προσεγγίσει τον Όθωνα;
Ο ήρωας είχε σπουδάσει νομικά στο Μόναχο, οπότε γνώριζε τη γλώσσα του μονάρχη. Στο μεταξύ, εργαζόταν κοντά στον μέγα πολιτικό της εποχής, τον Κωλέττη, οπότε η μεταπήδηση στον αυλικό κύκλο ήταν εύκολη.
Συνεργάζεται με τον νέο βασιλιά, αλλά και με τον Κωλέττη. Ποιος από τους δύο κατά τη γνώμη σας υπηρέτησε καλύτερα το ελληνικό κράτος;
Κανείς. Αλλά μην ξεχνάμε τις δυσκολίες που έκρυβαν οι καιροί εκείνοι.
Μετά εμφανίζεται η Αμαλία. Πώς κατάφερε η Αμαλία να γοητεύσει τον Όθωνα;
Η Αμαλία ήταν μια όμορφη νεαρή, που οδηγήθηκε σε γάμου κοινωνία με ένα επίσης ωραίο παλικάρι, που η μοίρα το έφερε στην ακρούλα αυτή των Βαλκανίων. Η Αμαλία ήταν μια ισχυρή προσωπικότητα και πάντα κάτι τέτοιο γοητεύει τα φτωχά πλην τίμια αρσενικά.
Από τη στιγμή που παντρεύεται η Αμαλία και γίνεται βασίλισσα, κρατά μια δυναμική στάση. Ποια ήταν η στάση του Όθωνα απέναντί της;
Ο Όθωνας είναι ερωτευμένος μαζί της από την αρχή ως το τέλος. Κι εκείνη το ίδιο. Έχουν ταφεί πλάι πλάι στο Μόναχο.
Γράφετε και για τη μεταφορά της πρωτεύουσας από το Ναύπλιο στην Αθήνα. Ποιοι λόγοι οδήγησαν σε αυτή την απόφαση;
Ο πατέρας του Όθωνα, γνωστός αρχαιολάτρης, πίστευε ότι η αίγλη της Αθήνας στα μάτια των Ευρωπαίων θα την έκανε ιδανική πρωτεύουσα. Δεν έπεσε έξω.
Είναι αλήθεια ότι αναπτύχθηκε κερδοσκοπία για το ποιος θα προλάβει να πάρει τα καλύτερα κτήματα ή σπίτια;
Πώς αλλιώς;
Κι εγώ το ίδιο θα έκανα. Εδώ το έκανε η δούκισσα της Πλακεντίας.
Το μυθιστόρημά σας αναφέρεται σε μια εποχή που δεν είναι τόσο γνωστή. Γιατί οι Έλληνες δεν γνωρίζουν καλά την ελληνική ιστορία;
Ρωτήστε καλύτερα το εκπαιδευτικό μας σύστημα, που μας ωθεί στον ψιττακισμό αντί στην εξερεύνηση.
Εσάς ποια είναι η γνώμη σας για τη βασιλεία του Όθωνα στην Ελλάδα;
Ήταν ένα ανήλικο παιδί που επωμίστηκε έργο δυσβάστακτο. Προσπάθησε να το φέρει σε αίσιο πέρας, άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε όχι. Έκανε λάθη έχοντας λάθος συμβούλους. Όμως ποιος δεν κάνει λάθη; Το ομολόγησε κι ο Παπανδρέου (ο Ανδρέας).
Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν το μυθιστόρημά σας;
Να το απολαύσουν!