Ήπειρος, μια περιφέρεια σε αμηχανία

Γράφει ο Ευάγγελος Αυδίκος

Απειρος χώρα. Ετσι είναι γνωστό το γεωγραφικό διαμέρισμα της Ηπείρου. Η γεωγραφική απεραντοσύνη της φιλοξένησε λαούς και στρατούς. Οι πρώτοι, πολυποίκιλη πανσπερμία, προκάλεσαν κατά καιρούς παρανοήσεις, ιδίως όταν άρχισαν να γίνονται απειλητικά τα σύννεφα των οριογραμμών. Για τους δεύτερους (στρατούς), η Ηπειρος είχε στρατηγικά πλεονεκτήματα. Αποτελούσε γέφυρα ανάμεσα στην Αδριατική και στον κάμπο της Θεσσαλίας αλλά και της Μακεδονίας.
Αυτό το πλεονέκτημα σταδιακά μεταβλήθηκε σε θηλιά γεωγραφικής απομόνωσης. Το πέρασμα της Κατάρας συμπύκνωσε την πάλη της Ηπείρου με τα φτενά χώματα των βουνών, τα γυμνά βουνά και το λαχάνιασμα από την αναμέτρηση των οδικών καγκελιών με τους γκρεμούς και το όριο της ύπαρξης.
Ηπειρος, περιφέρεια των αντιθέσεων. Στη γεωμορφολογία. Από τον σταυραετό του Πίνδου, στα δελφίνια και τα ποντοπόρα χέλια του Αμβρακικού. Μια χώρα που γεννούσε στρατοκόπους. Κάθε τόπος στις παραδουνάβιες και στα νότια της Μεσογείου και η ιστορία ενός που μπόρεσε να πιάσει από τα κέρατα την ανημπόρια. Και να την κάνει δύναμη. Να τραγουδήσει τον πόνο του συναισθηματικού ακρωτηριασμού. Να σοδιάσει παράδες με τη σκέψη στη φύτρα. Κι ο πόνος έγινε καημός κι αυτός με τη σειρά του έλαβε τη μορφή ευεργεσίας.

Οι εποχές άλλαξαν. Η Ηπειρος όμως συνεχίζει να συρρικνώνεται. Τα ορεινά χωριά έγιναν απέραντος κοιτώνας, καφετέρια. Με το βλέμμα στραμμένο στους μεγάλους δρόμους που κουβαλούν τους οδοιπόρους των τριημέρων. Τα ορεινά χωριά αφυδατώθηκαν από τη ζωντάνια των νέων γενιών. Επαψαν να ακούγονται κουδούνια. Να γίνονται γάμοι και βαφτίσια. Μόνο κηδείες για όσους επιλέγουν την επιστροφή. Στα χωριά της Ηπείρου ακούγεται, τις καθημερινές, μόνο ο αέρας, κι αυτός προτιμάει, πια, τον ρυθμό του μοιρολογιού.
Η Ηπειρος νιώθει ακόμη και σήμερα σαν τον Λαοκόοντα. Η πολυδιαφημισμένη «ανάπτυξη» με τους μεγάλους δρόμους κατέληξε κεφαλοκλείδωμα. Φίδι στον κόρφο και το κεμέρι των Ηπειρωτών. Ενα ταξίδι με επιστροφή στην Αθήνα κοστίζει περί τα 80-90 ευρώ. Και απ’ αυτά κοντά τριάντα στη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου. Οι σύγχρονοι δρόμοι κατέληξαν βρόχος στους Ηπειρώτες.
Ομως, η Ηπειρος έχει μέσα της την αρρώστια. Είναι ο υδροκεφαλισμός. Ολα μαζεύονται σε μια πόλη που τρέφεται από τις σάρκες των άλλων περιοχών. Η στασιμότητα τροφοδοτεί την εξασθένιση των συν-Ηπειρωτών. Μοιάζει η περιφέρεια σαν ένας λαβύρινθος. Η μόνη διέξοδος είναι να τρώει τις σάρκες της. Τα Γιάννινα έχουν γίνει ένα πολύ μεγάλο κεφάλι στο πολύ αδύνατο σώμα της υπόλοιπης Ηπείρου.
Η κραυγή αγωνίας της Πανηπειρωτικής και των συλλόγων θα είναι ατελέσφορη αν απευθύνεται μόνο στην κεντρική διοίκηση. Χρειάζεται να αλλάξουν τρόπο διοίκησης και η περιφέρεια και το Πανεπιστήμιο. Αλλά και όσοι ασκούν πολιτική. Ειδάλλως, όλοι οι άλλοι θα αδυνατίζουν και θα μεγεθύνεται το μεγάλο κεφάλι.

*Από την ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ