Απάντηση του Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας

Με μια εκτεταμένη ανακοίνωση ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Βασίλης Μιχελάκης απαντά για την ερώτηση που κατατέθηκε από το ΚΙΝΑΛ στη Βουλή σχετικά με τις ιδιωτικές επενδύσεις φωτοβολταϊκών πάρκων:
“Μετά τα ενορχηστρωμένα αλλεπάλληλα δημοσιεύματα των ΜΜΕ πανελλαδικής και τοπικής κυκλοφορίας αναφορικά με τις ιδιωτικές επενδύσεις δημιουργίας φωτοβολταϊκών πάρκων στην περιοχή «Μάνα Νερού» στην Τ.Κ. Μεσσιανής του Δήμου Σερβίων της Π.Ε. Κοζάνης, καθώς και την σχετική ερώτηση Βουλευτών του ΚΙΝΑΛ στη Βουλή, δημοσιεύματα τα οποία στοχοποιούν συγκεκριμένα πρόσωπα σε μια προσπάθεια κηλίδωσης της τιμής και της υπόληψής τους, απαξιώνοντας παράλληλα πλήρως υπηρεσίες και προσωπικό της δημόσιας διοίκησης, ως Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας προβαίνουμε στην παρούσα ανακοίνωση για την πληροφόρηση της κοινής γνώμης σχετικά με τις νόμιμες διαδικασίες που τηρούνται και εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση από τον φορέα όπως και για το επίμαχο θέμα «σύγκρουσης».

Την τελευταία διετία υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων εντός δασικών εκτάσεων και δημοσίων εκτάσεων των περιπτώσεων α και β της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 στις Π.Ε. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, διότι υπάρχουν τα δίκτυα διακίνησης ηλεκτρικής ενέργειας και βρίσκονται σε φάση απολιγνιτοποίησης. Η εκτέλεση έργων της παραπάνω σπουδαιότητας θεωρείται επιτρεπτή επέμβαση, διεπόμενη από τις διατάξεις των άρθρων 45 και 53 του ανωτέρω νόμου. Για τη διενέργεια των επεμβάσεων εκδίδονται σχετικές εγκρίσεις που εστιάζονται στις προαναφερθείσες διατάξεις, όπως αυτές τροποποιήθηκαν, συμπληρώθηκαν και ισχύουν σήμερα. Για την έκδοσή τους πρέπει να συντρέχουν οι απαραίτητες νομικές και τεχνικές προϋποθέσεις και να υπάρχουν τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά. Σημειώνουμε δε ότι η εκτέλεση των ανωτέρω έργων απαγορεύεται εντός των πυρήνων των Εθνικών Δρυμών, των Αισθητικών Δασών και των κηρυγμένων Μνημείων της Φύσης (παρ. 3(β), καθώς και σε δάση και αναδασωτέες εκτάσεις (παρ. 3γ ) του άρθρου 53 του. Η Δυτική Μακεδονία που γνώρισε την άνθηση και την άνοδο (οικονομική, κοινωνική κλπ) από τον λιγνίτη και έδωσε «το φως» σε όλη την Επικράτεια, βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη πρόκληση την οποία πρέπει να αξιοποιήσει τάχιστα και αποφασιστικά για να μην οδηγηθεί ο τόπος σε ερήμωση και ο πληθυσμός της σε οικονομικό αφανισμό.

Έχοντας στη χωρική της έκταση ένα εξαιρετικό δίκτυο υψηλής τάσης μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ως ανεκτίμητη κληρονομιά που μπορεί και πρέπει να αξιοποιήσει κατάλληλα, καλείται άμεσα να αναζητήσει νέους τρόπους ανάπτυξης και οικονομικής ευμάρειας, την ώρα που η απολιγνιτοποίηση της περιοχής είναι περισσότερο από ποτέ μια ζοφερή πραγματικότητα.
Επιπροσθέτως, δια του υπ΄αριθμ. 147988/3292/12-12-2016 εγγράφου του ΥΠΕΝ επισημαίνεται προς τις δασικές Υπηρεσίες η ανάγκη συντονισμού των δασικών υπηρεσιών σχετικά με τα έργα ΑΠΕ. Συγκριμένα επισημαίνεται ότι: «ένα έργο μπορεί να απορρίπτεται μόνο όταν τεκμηριώνεται επαρκώς χωρίς αμφιβολία η μη αντιστρεπτή σημαντική αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Η απλή πιθανολόγηση επίπτωσης ειδικά όταν στηρίζεται σε εφαρμογή οριζόντιων μέτρων, γενικών κριτηρίων, προσωπικής γνώμης του εισηγητή ή γενικά της βιβλιογραφίας, δεν αποτελεί από μόνη της επαρκή αιτιολογία απόρριψης του έργου.» Πράξεις και αποφάσεις σύμφωνα με τον νόμο (και όχι νομιμοφανείς) Τα επίμαχα αιτήματα πληρούσαν όλες τις προϋποθέσεις για την έκδοση των αποφάσεων έγκρισης επέμβασης. Επρόκειτο για μια καθόλα νόμιμη και τυπική διαδικασία στην οποία συμφωνούσαν οι Προϊστάμενοι όλων των βαθμίδων και ουδέποτε εξέφρασαν αντιρρήσεις ή επιφυλάξεις ως προς τη νομιμότητα των υπό κρίση αποφάσεων και όχι για παραχώρηση γης σε πρόσωπα του οικογενειακού περιβάλλοντος του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, όπως υποστηρίζεται για δημιουργία εντυπώσεων.

Κατόπιν των ανωτέρω δεν υπήρχε δυνατότητα εκ μέρους του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, απόρριψης των έργων. Με όρους διοικητικού δικαίου και με δεδομένο το ως άνω νομοθετικό πλαίσιο (νόμων, κανονιστικών ρυθμίσεων, εγκυκλίων) και συνδρομής των όρων και προϋποθέσεων του νόμου για τους αιτούντες, ο Συντονιστής είχε δεσμία αρμοδιότητα να εκδώσει θετική πράξη. Στην Π.Ε. Κοζάνης επιπροσθέτως είχε γνωμοδοτήσει η Επιτροπή Δασολογίου, σύμφωνα με την παρ. 6, του άρθ. 3, του Ν. 3208/10 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, με αρμοδιότητα τον, κατά τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α’ 289), ειδικότερο χαρακτηρισμό των περιλαμβανομένων στον αναρτημένο δασικό χάρτη περιοχών δασικού χαρακτήρα.
Η έγκριση επέμβασης δεν αποτελεί παραχώρηση γης ούτε συνιστά εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα επί ακινήτων. Παρέχει τη δυνατότητα χρήσης γης για συγκεκριμένο σκοπό και χρόνο και δίδεται υπό όρους και προϋποθέσεις. Σε περίπτωση που δεν εκπληρωθεί ή εκλείψει ή οποτεδήποτε ήθελε μεταβληθεί ο σκοπός για τον οποίον δίδεται η έγκριση αυτή και δεν τηρηθούν οι προαναφερόμενοι όροι η έκταση θα επανέλθει χωρίς άλλες διατυπώσεις στη διαχείριση της δασικής υπηρεσίας και η παρούσα απόφαση παύει να ισχύει. Η έγκριση επέμβασης επίσης δεν συνιστά εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα επί ακινήτων, δεν θίγει εμπράγματα δικαιώματα του Δημοσίου ή τρίτων και δεν αποτελεί στοιχείο απόδειξης ιδιωτικών εμπράγματων δικαιωμάτων. Ακολούθως το Δημόσιο δεν φέρει καμία ευθύνη για τυχόν εκνίκηση εκ μέρους τρίτων της έκτασης, επί της οποίας εγκρίθηκε η επέμβαση κατά τις διατάξεις του Κεφαλαίου ΣΤ΄ του Νόμου 998/1979 ως ισχύει ή για αξιώσεις τρίτων εφόσον από την υλοποίηση και εγκατάσταση του έργου θιγούν παρακείμενες ιδιοκτησίες. Με τις αποφάσεις εγκρίσεων επέμβασης δεν δημιουργείται ζημία στο Δημόσιο, τουναντίον, ο δικαιούχος της επέμβασης (Φ/Β) υποχρεούται:

i) στην καταβολή ανταλλάγματος χρήσης υπολογιζόμενου επί του συνόλου της έκτασης επέμβασης το οποίο συναρτάται με την απώλεια δασικής βλάστησης 3
ii) στην – με δαπάνες του – αναδάσωση ή δάσωση έκτασης ιδίου εμβαδού με εκείνης στην οποία εγκρίθηκε η εκχέρσωση για την πραγματοποίηση της επέμβασης Επίσης η απόφαση έγκρισης επέμβασης (παραχώρηση χρήση) για ορισμένη χρήση και χρόνο από τον δικαιούχο της επέμβασης, δεν συνιστά κατάτμηση δασικής έκτασης, σύμφωνα με την δασική νομοθεσία.
Σχετικά με τις εταιρείες στις οποίες υπάρχουν αναφορές για πιθανή συμμετοχή του κ. Πετρόχειλου, καθόσον από τα προσκομιζόμενα στοιχεία δεν διαπιστώνεται πάντοτε αυτό, σε όλες τις περιπτώσεις κατά την αξιολόγηση των ΜΠΕ τηρήθηκαν τα αναφερόμενα στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Τονίζουμε ότι κατά την κατάθεση φακέλου περιβαλλοντικής μελέτης για ένα έργο/δραστηριότητα στο ΗΠΜ (Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο) του ΥΠΕΝ από το φορέα του, οι υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΗπείρουΔυτικής Μακεδονίας δεν προβαίνουν σε έλεγχο νομιμότητας του φορέα (ο οποίος αποτελεί διακριτό νομικό πρόσωπο με ΑΦΜ κλπ), καθότι αρμόδιος για τον έλεγχο αυτό είναι άλλες αρχές, όπως η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας που του χορήγησε την Άδεια Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας ή Βεβαίωση Παραγωγού μετά την ισχύ του Ν. 4685/2020. Επίσης δεν υπάρχει απαγόρευση στο θεσμικό πλαίσιο σχετικά με τον αριθμό ή την δυναμικότητα των έργων για τα οποία έχει δικαίωμα να αιτηθεί περιβαλλοντικούς όρους ένας φορέας.

Η διεύθυνση ενός φορέα που δηλώνεται στο ΗΠΜ, κατά την υποβολή ενός αιτήματος, δεν αποτελεί στοιχείο που αφορά στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις ενός έργου ΑΠΕ. Στην περιοχή ευθύνης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης εκδόθηκαν συνολικά 227 αποφάσεις εγκατάστασης ΦΒ με ισχύ μικρότερη των 500 Kw ή του 1 Mw προκειμένου για Ενεργειακές Κοινότητες. Στην περιοχή «Μάνα Νερού» έχουν δοθεί συνολικά 196 αποφάσεις έγκρισης επέμβασης και όχι παραχώρησης γης. Η συγκεκριμένη διαδικασία και όχι «πρακτική χαρακτηρισμού και παραχώρησης δημοσίων εκτάσεων», όπως χαρακτηρίζεται αστόχως και αδίκως, είναι καθόλα νόμιμη και σύμφωνη με την κείμενη νομοθεσία και τις εγκυκλίους του ΥΠΕΝ. Ο αριθμός των εγκρίσεων επέμβασης επί κατά τεκμήριο Δημόσιας δασικής έκτασης της παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 998/1979 σε εταιρείες που εμφανίζεται ως νόμιμος εκπρόσωπος ή διαχειριστής το επίθετο Πετρόχειλος είναι τριάντα επτά (37).

Τέλος σε όλες και όλους αυτούς που κόπτονται για το καλό του τόπου και τα δικαιώματα των κατοίκων της περιοχής, σε όλους τους επίδοξους «προστάτες» του νόμου, της τάξης και ηθικής, που με την ανοίκεια συστηματική συμπεριφορά τους επιχειρούν να πλήξουν προσωπικά τον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με εμπλοκή προσώπων της οικογενείας του και του συγγενικού του περιβάλλοντος, ας κοιτάξουν πρώτα στον καθρέφτη τους και αν η δική τους «καθαρή» εικόνα τους το επιτρέψει, ας συνεχίσουν το λαϊκό δικαστήριο που έστησαν εδώ και καιρό, μη αναλογιζόμενοι από ό,τι φαίνεται, την πιθανότητα να τεθούν προ των ευθυνών τους έναντι του Νόμου, αφού η συμπεριφορά τους είναι πέραν των άλλων αδικοπρακτική και αξιόποινη».”