«Βόμβα» Λιβάνιου στο ετήσιο τακτικό συνέδριο ΚΕΔΕ. Καταργεί τον β΄ γύρο στις αυτοδιοικητικές εκλογές!!!
Εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών από τον πρώτο γύρο
Κήρυξη πρόωρων εκλογών εντός των πρώτων τριών ετών
Μείωση των υποψηφίων συμβούλων στο μέχρι 50% των θέσεων
Για μια ακόμη φορά, ο χώρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί χώρο πειραματισμού της κεντρικής εξουσίας. Μετά την αποτυχία της εφαρμογής της απλής αναλογικής του ΣΥΡΙΖΑ και την νομοθέτηση υπερβολικά μεγάλου αριθμού υποψηφίων συμβούλων από τη ΝΔ, τώρα έρχονται νέες αλλαγές και ρηξικέλευθοι νεωτερισμοί που ουδείς γνωρίζει πως θα επηρεάσουν την συμπεριφορά του εκλογικού σώματος.
Οι δηλώσεις του υπουργού Εσωτερικών στο ετήσιο τακτικό συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας που πραγματοποιείται στη Ρόδο έπεσαν ως «κεραυνός εν αιθρία».
Και τούτο επειδή ο Θοδωρής Λιβάνιος ανακοίνωσε είκοσι προτεινόμενες αλλαγές για την τοπική αυτοδιοίκηση, ανάμεσα στις οποίες πυπάρχουν σαρωτικές ρυθμίσεις στον τρόπο με τον οποίο θα εκλέγονται οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές.
Σύμφωνα με τα όσα πρότεινε, καταργείται ο δεύτερος γύρος εκλογών στην αυτοδιοίκηση, ενώ εισάγεται ηλεκτρονική ψήφος, αλλά και η δυνατότητα προκήρυξης πρόωρων εκλογών και τον ορισμό υποψήφιων συμβούλων χωρίς σταυρό προτίμησης, όπως ισχύει στα ψηφοδέλτια Επικρατείας.
Κατά τον υπουργό Εσωτερικών η αλλαγή στην εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών, έρχεται να για μειώσει το κόστος διενέργειας του δεύτερου γύρου, αλλά και για να επιλύσει το «πρόβλημα της μειωμένης συμμετοχής των εκλογέων στον β΄γύρο».
Σχετικά με την ηλεκτρονική ψηφοφορία αυτή θα είναι προαιρετική και θα το αποφασίζει ο εκλογέας.
Την αντίθεσή του στο νέο εκλογικό σύστημα εξέφρασε άμεσα ο Νίκος Παππάς. Ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ κατά την ομιλία του μίλησε για «ένα εντελώς καινούριο εκλογικό σύστημα, το οποίο μπορεί δυνητικά να δώσει δημοτικές αρχές, οι οποίες στην α’ επιλογή ψήφου να έχουν, για παράδειγμα, 20% και στη β’ φάση να κερδίσουν την πλειοψηφία». Για να προσθέσει αμέσως μετά: «Φανταστείτε το πρόβλημα που θα δημιουργηθεί και το πόσο θα επερωτάται η λαϊκή εντολή αν στην ψήφο α’ επιλογής είχαμε έναν συνδυασμό με 40%».
Σύμφωνα με τον ίδιο, με το σημερινό εκλογική σύστημα, προφανώς και προβλέπεται ανατροπή και συμμαχίες ενόψει β’ γύρου, αλλά «αυτά γίνονται μπροστά στα μάτια του λαού. Γίνονται προγραμματικές συμφωνίες και συγκλίσεις και ο λαός κρίνει επ’ αυτών. Δεν γίνονται προκαταβολικά αυτά και με τρόπο, ενδεχομένως, σκιώδη».
Οι βασικές αλλαγές
Μεταξύ άλλων στις βασικές αλλαγές που προτείνει για την Τοπική Αυτοδιοίκηση το υπουργείο Εσωτερικών αφορούν τόσο το σύστημα εκλογής των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, όσο και ζητήματα διακυβέρνησης, εποπτείας, οικονομικής διαχείρισης, καταστατικής θέσης των αιρετών και αρμοδιοτήτων της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Οι σημαντικότερες αλλαγές, οι οποίες τίθενται ως βάση διαλόγου για τη σύνταξη του νέου Ενιαίου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι οι εξής:
Α. Αλλαγές στην εκλογική διαδικασία για τις αυτοδιοικητικές αρχές
-Καταργείται ο β’ γύρος
Οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές της χώρας θα εκλέγονται σε έναν και μόνο γύρο. Ο εκλογέας θα έχει τη δυνατότητα επιλογής και δεύτερου συνδυασμού, στο ίδιο ψηφοδέλτιο. Σε περίπτωση που κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει το 50% + 1 ψήφο επί των έγκυρων ψήφων της πρώτης επιλογής, οι δύο πρώτοι σε ψήφους συνδυασμοί προκρίνονται στη δεύτερη φάση καταμέτρησης. Οι δεύτερες ψήφοι (δεύτερη επιλογή) των ψηφοδελτίων των συνδυασμών που μένουν εκτός της δεύτερης φάσης προστίθενται στις ψήφους των δύο πρώτων συνδυασμών. Επιτυχών συνδυασμός θα ανακηρύσσεται όποιος έχει συγκεντρώσει α) κατά την πρώτη φάση, το 50% + 1 ψήφο επί των εγκύρων της πρώτης επιλογής ή β) κατά τη δεύτερη φάση, τις περισσότερες ψήφους μεταξύ των δύο πρώτων συνδυασμών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι δεύτερες ψήφοι των ψηφοδελτίων των συνδυασμών που αποκλείστηκαν από τη δεύτερη φάση.
-Ηλεκτρονική ψηφοφορία
Προαιρετική ηλεκτρονική ψηφοφορία στις εκλογές Δήμων και Περιφερειών
Δίνοντας ένα ακόμη εργαλείο για τη διευκόλυνση των εκλογέων στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, μετά την επιτυχημένη εισαγωγή της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές του 2024, το Υπουργείο Εσωτερικών προανήγγειλε την εισαγωγή της δυνατότητας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για τις αυτοδιοικητικές εκλογές για όποιον εκλογέα το επιθυμεί, διατηρώντας παράλληλα την κλασική ψηφοφορία με φυσική παρουσία.
-Πρόωρες εκλογές
Κήρυξη πρόωρων εκλογών, εντός των τριών πρώτων ετών της πενταετούς θητείας, για το υπόλοιπο της θητείας.
Η δυνατότητα αυτή θα μπορεί να αξιοποιηθεί εφόσον συμφωνούν τα 4/5 του συνολικού αριθμού των μελών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου και ο δήμαρχος ή περιφερειάρχης αντίστοιχα. Με την αλλαγή αυτή μπαίνει τέλος σε φαινόμενα διοικητικής παράλυσης που δημιουργούνται σε περιπτώσεις ανεξαρτητοποίησης δημοτικών συμβούλων.
-Υποψήφιοι επικρατείας
Ορισμός επιπλέον υποψηφίων συμβούλων χωρίς σταυρό προτίμησης.
Κάθε συνδυασμός θα μπορεί να ορίσει επιπλέον υποψηφίους έως:
1 υποψήφιο σε συμβούλια με έως 19 μέλη
2 υποψηφίους σε συμβούλια με 25 έως 39 μέλη
3 υποψηφίους σε συμβούλια με 43 μέλη
Οι υποψήφιοι αυτοί εκλέγονται μόνο αν ο συνδυασμός τους ανακηρυχθεί νικητής των εκλογών. Στόχος της αλλαγής είναι η προσέλκυση ικανών επιστημόνων και υποψηφίων εγνωσμένου κύρους, οι οποίοι μπορούν να συνεισφέρουν στις τοπικές κοινωνίες.
-Ποσόστωση
Δημιουργία ποσόστωσης για τη συμμετοχή υποψηφίων ηλικίας έως 30 ετών στους αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς Στόχος η ενίσχυση της συμμετοχής των νέων στη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων.
-Κατάργηση απόσπασης
Κατάργησης της δυνατότητας απόσπασης αιρετών δημοσίων υπαλλήλων λόγω εκλογής
Η εκλογή αποτελεί στάση προσφοράς στα κοινά και δεν πρέπει να εργαλειοποιείται ως όχημα αποσπάσεων, αποδυναμώνοντας υπέρμετρα τη στελέχωση δημόσιων υπηρεσιών.
-Μείωση υποψηφίων
Μείωση του αριθμού των υποψηφίων συμβούλων σε έως 50% επιπλέον των θέσεων, αντί 150% που ισχύει σήμερα. Με τη μείωση του συγκεκριμένου ποσοστού, ένας συνδυασμός δημοτικών εκλογών σε ένα συμβούλιο 31 μελών, αντί για έως 78 υποψηφίους, που μπορούσε να είχε το 2023, θα έχει 47.
-Ενιαία εκλογή
Εκλογή των δημοτικών συμβούλων ενιαία στο σύνολο του δήμου και όχι ανά δημοτική ενότητα. 15 χρόνια μετά την εφαρμογή του Καλλικράτη και τις συνενώσεις των καποδιστριακών δήμων, δεν υφίσταται πλέον λόγος να διατηρείται η διακριτή εκλογική περιφέρεια. Το ύψος του παραβόλου θα είναι ανάλογο με τον πληθυσμό του δήμου ή της περιφέρειας.
Σταθερή ημερομηνία
Διεξαγωγή των εκλογών την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου. Η αλλαγή αυτή θα μειώσει το χρονικό διάστημα από τη διεξαγωγή των εκλογών μέχρι την ανάληψη καθηκόντων από τις νέες αρχές, μειώνοντας, αντίστοιχα, το ενδεχόμενο κενό εξουσίας.
****Αλλαγές στο σύστημα διακυβέρνησης
-Υποχρεωτική δημόσια διαβούλευση για όλες τις κανονιστικές πράξεις πριν εισαχθούν στο δημοτικό / περιφερειακό συμβούλιο.
-Αποκλειστικά ηλεκτρονικά τοπικά δημοψηφίσματα για θέματα αρμοδιότητας των δήμων.
-Σύσταση θέσης υπηρεσιακού γραμματέα σε δήμους άνω των 200.000 κατοίκων.
-Αύξηση της αντιμισθίας δημάρχων και αντιδημάρχων, αναστολή επαγγελματικής δραστηριότητας δημάρχου σε δήμους άνω των 20.000 κατοίκων και υποχρεωτική άδεια για το σύνολο της θητείας.
-Κατάργηση χωρικής αρμοδιότητας των Ελεγκτών Νομιμότητας. Κάθε πράξη που θα εισέρχεται για έλεγχο νομιμότητας θα κατανέμεται τυχαία σε Ελεγκτή Νομιμότητας άλλης χωρικής αρμοδιότητας.
-Συντονισμός των 7 Ελεγκτών Νομιμότητας από τον Γενικό Επόπτη Νομιμότητας ΟΤΑ.
-Επιτάχυνση της έκδοσης αποφάσεων για έλεγχο νομιμότητας εντός 10 ημερών.
-Διατήρηση του Δημοτικού Τέλους για την κάλυψη ανταποδοτικών υπηρεσιών και καθιέρωση Τέλους Τοπικής Ανάπτυξης, με την ενσωμάτωση σε αυτό του Δημοτικού Φόρου και του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας. Το ΤΤΑ θα καθορίζεται ελεύθερα από τους δήμους και θα αξιοποιείται για την κάλυψη πάσης φύσης δαπανών και επενδυτικών δραστηριοτήτων.
-Επαναφορά του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για εντάλματα άνω των 15.000 ευρώ.