Για ένα φιλότιμο.....

Γράφει η Κατερίνα Σχισμένου

Οι πρόσφυγες της Βίγλας, μαζί με το κάθε χρόνο μνημόσυνο στο μνημείο τους, στο χωριό της Βίγλας μας θυμίζουν τον ξεριζωμό και τις χαμένες πατρίδες. 19 Μαϊου- ημέρα μνήμης και τιμής, ημέρα πένθους. Ημέρα που μας θυμίζει την προσπάθεια των προσφύγων να επιβιώσουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες και τελικά να τα καταφέρνουν μέσα από τόσες αντιξοότητες, εάν κρίνουμε τη σημερινή τους παρουσία και μνημόσυνο που με ακρίβεια εκτελούν κάθε χρόνο αυτή την ημέρα. Ένα φιλότιμο που επιβιώνει έως σήμερα, όταν τα πάντα πια έχουν χαθεί. Ποιό φιλότιμο;Μα το χαμένο μας φιλότιμο που πάντοτε θα μας θυμίζει το ποντιακό στοιχείο που έρχεται να μας διδάξει κάτι σε τόσο δύσκολους καιρούς. Το αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο ένας άλλος πρόσφυγας, ο Γ. Ιωάννου στο κείμενό του «Μες στους Προσφυγικούς Συνοικισμούς»… « Κι όμως πόση συγκίνηση έχει να κοιτάζεις ή να συζητάς στα καφενεία και να διαισθάνεσαι τη δική σου ή μια άλλη πανάρχαια ράτσα. Ακούς εκείνες τις φωνές με τη ζεστή προφορά και σού ‘ρχεται ν’ αγκαλιάσεις.

Ονόματα από σβησμένους τάχα λαούς και χώρες δειλιάζουν μέσα στο νου• μεθώ μονάχα και που τα λέω από μέσα μου, καθώς ολοένα βεβαιώνομαι. Χαίρομαι να κοιτάζω τις αδρές και τίμιες φυσιογνωμίες τους, κι ανατριχιάζω βαθιά, όταν σκέφτομαι πώς αυτός πού μου μιλά είναι δικός μου άνθρωπος, της φυλής μου. Κάτι σα ζεστό κύμα με σκεπάζει ξαφνικά, θαρρείς και γύρισα επιτέλους. Δεν έχει σημασία που δε γνώρισα ποτέ αυτή την πατρίδα ή που δε γεννήθηκα καν εκεί. Το αίμα μου από κει μονάχα τραβάει• εκτός κι αν είναι αληθινό πώς ο άνθρωπος αποτελείται απ’ αυτά πού τρώει και πίνει, οπότε πράγματι είμαι από δω. Και πως εξηγείται τότε όλη αυτή ή λαχτάρα;…. Εγώ όμως από τώρα είμαι βαριά παραπονεμένος. Μέσα στους ξένους και στα ξένα πράγματα ζω διαρκώς• στα έτοιμα και στα ενοικιασμένα.

Συγκατοικώ με ανθρώπους πού αδιαφορούν τελείως για μένα, κι εγώ γι’ αυτούς. Ούτε μικροδιαφορές δεν υπάρχουν καν μεταξύ μας. Ο ένας αποφεύγει τον άλλο, όσο μπορεί. Μα κι αν τύχει να σού μιλήσουνε, κρύβουν συνήθως τα πραγματικά τους στοιχεία σα να ‘ναι τίποτε κακοποιοί. Το ιδανικό, ή τελευταία λέξη τού πολιτισμού, είναι, λέει, να μη ξέρεις ούτε στη φάτσα το γείτονα σου. Πονηρά πράγματα βέβαια• προφάσεις πολιτισμού, για να διευκολύνονται οι αταξίες. Γι’ αυτό ζηλεύω αυτούς πού βρίσκονται στον τόπο τους, στα χωράφια τους, στους συγγενείς τους, στα πατρογονικά τους. Τουλάχιστο, ας ήμουν σ’ ένα προσφυγικό συνοικισμό με ανθρώπους της ράτσας μου τριγύρω.» Ας ξεδιψάσουμε μ΄ένα ποτήρι νερό, ας ακούσουμε τις ιστορίες τους που αποτυπώνονται σοφά σ΄αυτά τα προσφυγικά μέρη. Κι ας ψάξουμε για τις πηγές και τις χαμένες μας πατρίδες. Κι ας ψάξουμε εμάς, την πορεία μας…