Δ΄ Πανελλήνιο Συνέδριο Προσκυνηματικού Τουρισμού της Ιεράς Συνόδου

Με θετικό αποτύπωμα

Ιεράρχες και προσκεκλημένοι γνώρισαν από κοντά τα Θρησκευτικά Μνημεία της Ηπείρου
Άρτης κ. Καλλίνικος: Αποτελεί ιδιαίτερη ευλογία η διοργάνωση του Συνεδρίου στην Ήπειρο

Με επίκεντρο την Μητρόπολη Άρτης, διεξήχθη το Δ΄ Πανελλήνιο Συνέδριο Προσκυνηματικού Τουρισμού της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Το θέμα του 3ημερου Συνεδρίου, που ξεκίνησε την Παρασκευή, και ολοκληρώθηκε την Κυριακή, πραγματοποιήθηκε με τις ευλογίες της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Τουρισμού και του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, ήταν «Ήπειρος: Προσέγγιση στα θρησκευτικά Μνημεία και τον Πολιτισμό της – Νέοι Δρόμοι στους μοναδικούς Προσκυνηματικούς Προορισμούς της».
Πιο συγκεκριμένα, την Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2019, οι Σύνεδροι έφθασαν στην Άρτα, απ’ όπου μετέβησαν στην Πρέβεζα, όπου τους υποδέχθηκε στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης, ο Μητροπολίτης κ. Χρυσόστομος με τους συνεργάτες του.
Ο Μητροπολίτης Πρεβέζης καλωσορίζοντας τους Συνέδρους, τόνισε, ότι αποτελεί τιμή για την Μητρόπολή του, να συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα του Συνεδρίου και ευχήθηκε καλή επιτυχία. Ακολούθησαν χαιρετισμοί από εκπροσώπους τοπικών Αρχών και παρουσιάσθηκαν τα ιστορικά μνημεία της τοπικής Εκκλησίας.

Με τη σειρά του ο Μητροπολίτης Δωδώνης κ. Χρυσόστομος ευχαρίστησε τους Ιεράρχες της Ηπείρου για την φιλοξενία του Συνεδρίου στη συνέχεια οι Σύνεδροι πραγματοποίησαν επίσκεψη στον ιστορικό Μητροπολιτικό Ιερό Ναό του Αγίου Χαραλάμπους και ακολούθως επέστρεψαν στην Άρτα.
Ιερώνυμος
Στην πόλη της Άρτας, το απόγευμα της Παρασκευής 8 Νοεμβρίου 2019, αφίχθη ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, ο οποίος έυχε θερμής υποδοχής, από τον Μητροπολίτη Άρτης κ. Καλλίνικο και εκπρόσωπους των τοπικών Αρχών.
Στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Αγίου Μαξίμου του Γραικού ετελέσθη ο Αγιασμός ενάρξεως του Δ΄ Πανελληνίου Συνεδρίου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων, από τον Μητροπολίτη Άρτης κ. Καλλίνικο.

Χαιρετισμό προς τους συνέδρους απηύθυνε (μέσω video), ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχηςόπως επίσης ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, Εκπρόσωπος του Υπουργού Τουρισμού, οι Μητροπολίτες Άρτης Καλλίνικος και Δωδώνης Χρυσόστομος, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης, εκπρόσωποι των Εκκλησιών Κύπρου και Κρήτης, εκπρόσωπος των Μητροπόλεων της Δωδεκανήσου, Βουλευτές και ο Δήμαρχος Αρταίων Χρήστος Τσιρογιάννης.
Στο συνέδριο παρέστησαν εκπρόσωποι από 82 Ιερές Μητροπόλεις, φορείς της Ηπείρου, βουλευτές, και εκπρόσωποι τοπικών αρχών.

Χαιρετισμός Βαρθολομαίου
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κατά τον μαγνητοσκοπημένο πατριαρχικό του χαιρετισμό, στην έναρξη του 4ου Πανελληνίου Συνεδρίου επί θεμάτων Προσκυνηματικών Περιηγήσεων στην Άρτα, τόνισε πως «Το θέμα του λεγόμενου θρησκευτικού Τουρισμού, 10 έτη μετά από τον 1ο πανελλήνιο συνέδριο «προσκυνηματικών περιηγήσεων» στην Ζάκυνθο, όχι μόνο παραμένει στην επικαιρότητα αλλά ολοένα και αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον, με δεδομένο μάλιστα ότι εχρησιμοποιήθη, ως εργαλείο εκκλησιαστικής πολιτικής εις τον χώρο της Ορθοδοξίας». «Όντως, δυσκολευόμεθα να ασκήσουμε κριτική εις την προϊούσα τουριστικοποίηση της ιεράς αποδημίας, όταν βλέπουμε μια Ορθόδοξον Αυτοκέφαλον Εκκλησία να χρησιμοποιεί την ευσέβεια και τον ιερόν πόθο των πιστών της, ως μέσον ασκήσεως οικονομικής πιέσεως προς την Εκκλησίαν της Ελλάδος και τον ελληνικόν λαόν, λόγω της επισήμου αναγνωρίσεως της Ορθόδοξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, όπως εργαλειοιποιήθη βεβαίως, από την Εκκλησία της Ρωσίας και το ιερότατο μυστήριο των μυστηρίων, η Θεία Ευχαριστία, με το αυτό πνεύμα κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου».

Ο Μακαριώτατος κ. Ιερώνυμος
Την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου κήρυξε ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, ο οποίος τόνισε πως το ταξίδι για προσκυνηματικούς λόγους διαφέρει από άλλες μετακινήσεις διότι μπορεί να απογειώσει και να φέρει τον προσκυνητή σε επαφή με άλλη πραγματικότητα.
Επίσης υπογράμμισε πως στο 4ο συνέδριο, επιχειρείται για πρώτη φορά, η επιτόπου επίσκεψη στις προσκυνηματικές διαδρομές στην Ήπειρο, τον τόπο των μεγάλων ευεργετών και του Διαφωτισμού.

Γραφείο Τουρισμού στη Ρωσία 
Ο Μητροπολίτης Δωδώνης Χρυσόστομος κατά τον χαιρετισμό του, ευχαρίστησε όλους όσοι συμβάλουν στη συνεργασία για την ανάδειξη των προσκυνηματικών περιηγήσεων, όπως το υπουργείο Τουρισμού, στάθηκε στην παρουσία στο συνέδριο του Διευθυντή του Ελληνικού Γραφείου Τουρισμού στη Ρωσία κ. Πολυκάρπου Ευσταθίου και σημείωσε: «Εδώ ο κ. Ευσταθίου θα πρέπει να παίξει ένα νέο σημαντικό ρόλο. Μετά από τη συμπεριφορά του Πατριαρχείου της Μόσχας, αναφορικά με τις ντιρεκτίβες ..τις έχουμε συνηθίσει σε άλλες εποχές να στέλνουν συνεχώς σαν απειλή, ότι θα μας μειώσουν τους τουρίστες τους.. Ξεχνάνε, πως εγώ πρώτος έριξα τα σύνορα, το τείχος που υπήρχε, και με εκδρομές που πραγματοποίησα εκατοντάδες φορές στα χρόνια που πέρασαν και ήταν δύσκολα για την Ρωσία, ήμουν πρωτοπόρος και κάποιοι με κατηγορούσαν για αυτό».
Ο Μητροπολίτης Άρτης κ. Καλλίνικος ετίμησε τον επιχειρηματία κ. Μπόρις Μουζενίδη για την προσφορά του στην Ελλάδα και για την παρουσία του στο Συνέδριο.
Στη συνέχεια, παρουσιάσθηκαν τα Ιερά Προσκυνήματα και οι Προσκυνηματικοί Δρόμοι της Μητροπόλεως Παραμυθίας από τον Πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη Μεθόδιο Ντελή, Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Γηρομερίου.

Σάββατο
Το, Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2019, το πρωΐ, στον Ιερό Ναό Αγίου Μαξίμου του Γραικού Άρτης ετελέσθη Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού Αρτινού Μητροπολίτου πρώην Περιστερίου Χρυσοστόμου, από τον Μητροπολίτη Δωδώνης κ. Χρυσόστομο. Στο Τρισάγιο παρέστησαν οι Μητροπολίτες Λευκάδος κ. Θεόφιλος, Ζακύνθου κ. Διονύσιος και Άρτης κ. Καλλίνικος, καθώς και οι Σύνεδροι του Δ΄ Πανελληνίου Συνεδρίου Θρησκευτικού Τουρισμού.

Στη συνέχεια οι Σύνεδροι του Δ΄ Πανελληνίου Συνεδρίου Θρησκευτικών Περιηγήσεων μετέβησαν στα Ιωάννινα, όπου έτυχαν θερμής υποδοχής από τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ. Μάξιμο και τους εκπροσώπους των τοπικών Αρχών κατά την άφιξή τους στη Ζωσιμαία Ακαδημία Ιωαννίνων, όπου παρουσιάσθηκαν τα θρησκευτικά μνημεία και προσκυνήματα της περιοχής.
Το μεσημέρι οι Σύνεδροι φιλοξενήθηκαν στον Ιερό Ναό Περιβλέπτου.
Η δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου έκλεισε στην Άρτα με επίσκεψη – ξενάγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης και φιλοξενία στην Κορωνησία.

Κυριακή
Την Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2019, ετελέσθη Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο στον ενοριακό Ιερό Ναό Αγίου Μαξίμου του Γραικού, στην Άρτα. Του Όρθρου και της Θείας Λειτουργίας προεξήρχε ο Μητροπολίτης Δωδώνης κ. Χρυσόστομος, συλλειτουργούντων των Μητροπολιτών Λευκάδος κ. Θεοφίλου, Ιλίου κ. Αθηναγόρα, Πρεβέζης κ. Χρυσοστόμου, Ιωαννίνων κ. Μαξίμου, Άρτης κ. Καλλινίκου και των Επισκόπων Στρατονικίας κ. Στεφάνου και Ολύμπου κ. Κυρίλλου. Συμπροσευχόμενοι παρέστησαν οι Μητροπολίτες Ρόδου κ. Κύριλλος και πρώην Άρτης κ. Ιγνάτιος.
Τον Θείο λόγο εκήρυξε ο Μητροπολίτης Ρόδου κ. Κύριλλος, ο οποίος αναφέρθηκε στα διδάγματα της Ευαγγελικής παραβολής του Καλού Σαμαρείτου. Προ της απολύσεως ο Μητροπολίτης Άρτης ευχαρίστησε, για την παρουσία τους, τους Αρχιερείς, τον Μητροπολίτη Δωδώνης, τους Συνέδρους, καθώς και όσους συνετέλεσαν στην άρτια υλοποίηση του Συνεδρίου.

Μετά το πέρας της Πολυαρχιερατικής Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό του Αγίου Μαξίμου οι Σύνεδροι επισκέφθηκαν τον Βυζαντινό Ιερό Ναό της Παναγίας Παρηγορήτισσας, τον Ιερό Ναό της Αγίας Θεοδώρας Πολιούχου της Άρτας και τον Βυζαντινό Ναό του Αγίου Βασιλείου.
Ακολούθως, παρατέθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Άρτης επίσημο γεύμα στους Συνέδρους και το Συνέδριο περατώθηκε με την παρουσίαση της Ηπειρώτικης Δημοτικής Μουσικής από χορευτικά συγκροτήματα της περιοχής.

Ο Χαιρετισμός του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Άρτης κ. Καλλινίκου

Μακαριώτατε
Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Ρόδου κ. Κύριλλε,
Εκπρόσωπε της ΑΘΠ του Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου
Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Δωδώνης κ. Χρυσόστομε, πρόεδρε της Συνοδικής Επιτροπής επί του Θρησκευτικού Τουρισμού
Σεβασμιώτατοι άγιοι αρχιερείς και πατέρες οι εκπροσωπούντες την Εκκλησία της Κύπρου, της Κρήτης, των Δωδεκανήσων και όλων των άλλων Πατριαρχίων, Αυτοκεφάλων και Τοπικών Εκκλησιών

Εξοχώτατε εκπρόσωπε του Υπουργείου Τουρισμού
Αξιότιμε Περιφερειάρχα Ηπείρου κ. Καχριμάνη,
Αξιότιμοι κ. βουλευταί,
Αξιότιμε κ. Δήμαρχε και αξιότιμοι εκπρόσωποι των λοιπών φορέων,
Αγαπητοί πατέρες και απαξάπαντες αγαπητοί αδελφοί
Με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση, ως Μητροπολίτης της ιστορικής Μητροπόλεως Άρτης, σας καλωσορίζω στην πόλη της Άρτας, στη διοργάνωση του Δ΄ Πανελληνίου Συνεδρίου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων.

Και είναι όντως μεγάλη η ικανοποίησή μου και η συγκίνησή μου, γιατί η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος και ο Μακαριώτατος Πρόεδρος αυτής, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, εισήκουσε της αιτήσεώς μας και απεδέχθη το αίτημά μας, ώστε η διοργάνωση αυτού του Συνεδρίου με θέμα: Ήπειρος-Προσέγγιση στα Θρησκευτικά Μνημεία και τον Πολιτισμό της-Νέοι δρόμοι στους μοναδικούς προσκυνηματικούς προορισμούς της, να έχει ως κέντρο την έδρα της Μητροπόλεώς μας και εντεύθεν να εξακτινωθεί σε ολόκληρη την ευλογημένη γη της ευάνδρου Ηπείρου. Τους ευχαριστώ από καρδίας.

Ως ένας από τους Ιεράρχες της Ηπείρου σας καλωσορίζω στην ευλογημένη της γη, με την μεγάλη ιστορία και παράδοση, από τους αρχαιοτάτους μέχρι και σήμερα χρόνους, με τα λαμπρά της μνημεία και τα κατάλοιπα των μικρών ή μεγαλύτερων θησαυρισμάτων της, την Ήπειρο με το πλούσιο και ποικίλο γεωφυσικό της περιβάλλον, το απαράμιλλο φυσικό της κάλλος, την ισχυρή παράδοση και την ιδιοπροσωπία του εθιμικού της πλούτου, την αρχοντιά των μεγάλων και μικρών οικισμών της με την ιδιότυπη αρχιτεκτονική και την εναρμονισμένη ένταξη στο φυσικό τους περιβάλλον, την Ήπειρο με την πλούσια παράδοση στα γράμματα και στις τέχνες, τη γενέθλια γη μεγάλων ευεργετών και λογίων, κληρικών και λαϊκών, του γένους μας, την Ήπειρο που πρωτοστάτησε με τους αυθεντικούς της ανθρώπους, επώνυμους και ανώνυμους, στους αγώνες για την ελευθερία και την εθνική μας υπόσταση.

Αποτελεί δε ιδιαίτερη ευλογία η διοργάνωση του Δ΄ αυτού Συνεδρίου στην Ήπειρο, μετά την έξοδό της από την πολύχρονη απομόνωση με την κατασκευή των δύο μεγάλων οδικών αξόνων, της Εγνατίας και της Ιόνιας οδού, που καθιστούν πλέον την περιοχή μας προσβάσιμη από την κεντρική και τη βόρεια Ελλάδα, αλλά και πυλώνα προς το βορρά και τη Δύση.
Ως Μητροπολίτης Άρτης σας καλωσορίζω στην πόλη της Άρτας με την μακραίωνη ιστορία της από την αρχαία Αμβρακία (6ο π. Χ. αι.), την πρωτεύουσα του κράτους της Ηπείρου και του βασιλιά Πύρρου, τη βυζαντινή πόλη και πρωτεύουσα των Κομνηνοδουκάδων και της βασίλισσας και οσίας μητρός ημών Θεοδώρας, τη γενέτειρα του μεγάλου οσίου και θεοφόρου πατρός ημών Μαξίμου του Γραικού του φωτιστού των Ρώσων, ο οποίος σε χαλεπούς καιρούς δια της θεοκινήτου διδασκαλίας και της αγιοπνευματικής του ζωής επανέφερε στην ορθή εκκλησιαστική τάξη και ζωή τους ομοδόξους αδελφούς μας, και στον περικαλλή ναό του οποίου τελείται η παρούσα σύναξις.

Η βυζαντινή μας πόλη και η επαρχία μας έχει να επιδείξει ένα πλούτο βυζαντινών και μεταβυζαντινών, αλλά και νεώτερων θρησκευτικών μνημείων, με κορυφαίο και μοναδικό για την αρχιτεκτονική του δομή και το διάκοσμό του, την Παναγία την Παρηγορήτισσα, η οποία δυστυχώς στις μέρες μας, ως μη ώφειλε, είναι σχεδόν αποκεκομμένη από τη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας. Ολόκληρη η επαρχία μας, από τα πεδινά μέχρι και τον ορεινό όγκο των Τζουμέρκων, είναι διάσπαρτη από μικρότερα η μεγαλύτερα χριστιανικά μνημεία, μοναστήρια και εκκλησίες, αλλά και ταπεινά ερημοκκλήσια επισκιασμένα από τη χάρη του Θεού. Τα μνημεία μας αυτά υπήρξαν τα πνευματικά καταφύγια των προγόνων μας σε δύσκολες εποχές και διασώζουν μέχρι σήμερα τη δύναμη να αντιπαλεύουν, με την ενεργή ή και τη σιωπηλή τους παρουσία, κάθε μορφής αλλοτρίωσης του γένους μας και να μεταγγίζουν αφειδώλευτα σε μας τους νεώτερους, σκοτισμένους εν πολλοίς από την ταραγμένη και υλόφρονα καθημερινότητα, την πνευματική τους αύρα και τη δύναμη για ζωή.

Η επίσκεψη και η περιήγηση στους χώρους αυτούς, πέρα από το θαυμασμό και τη μελέτη της τέχνης τους, όπως εκφράζεται στην ποικιλόμορφη αρχιτεκτονική τους υπόσταση, τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή τους ζωγραφική και διακόσμηση, τον ξυλόγλυπτο πλούτο των τέμπλων και των προσκυνηταρίων τους, την τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας των ιερών σκευών και κειμηλίων τους, – τέχνες που άνθισαν κατ’ εξοχήν στην Ήπειρο, – διαφυλάσσουν συνάμα ένα πλήθος και άλλων πνευματικών και καλλιτεχικών θησαυρισμάτων, άγια λείψανα οσίων και μαρτύρων, ιερές και άγιες εικόνες, μάρτυρες ικανοί της δημιουργικής και βαθείας πίστεως του λαού μας σε στιγμές πνευματικής εξάρσεως και ευλαβείας.
Περαίνοντας τον χαιρετισμό μου αυτό επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω θερμώς και πρωτίστως τον Παναγιώτατο Οικουμενικό μας Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο για την ευλογία και στήριξη του παρόντος Συνεδρίου,

– τον Μακαριώτατο και πάλιν Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, καθώς τα μέλη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας μας που απεδέχθησαν την πρότασή μας για την σύγκλιση του Συνεδρίου αυτού στην πόλη μας,
– τον Σεβασμιώτατο πρόεδρο της Συνοδικής επιτροπής επί του θρησκευτικού τουρισμού Μητροπολίτη Δωδώνης κ. Χρυσόστομο και τον Σεβασμιώτατο μητροπολίτη Λευκάδος και Ιθάκης αντιπρόεδρο της επιτροπής αυτής, καθώς και όλα τα μέλη της,
– ιδιαιτέρως δε τον γραμματέα αυτής πανοσιολογιώτατο αρχιμανδρίτη π. Σπυρίδωνα Κατραμάδο που εργάστηκαν με πολύ κόπο και ζήλο για την άριστη διοργάνωση του Συνεδρίου αυτού,

– τους Σεβασμιωτάτους αγίους αδελφούς αρχιερείς της Ηπείρου τους συναντιλήπτορας και συνδιοργανωτάς του συνεδρίου αυτού,
– τον εξοχώτατο υπουργό επί του Τουρισμού κ. Θεοχάρη για την παρουσία του και την βοήθεια του υπ’ αυτόν σεβαστού υπουργείου,
– τον αξιότιμο Περιφερειάρχη Ηπείρου κ. Καχριμάνη για την αμέριστη συμπαράσταση και βοήθεια στο Συνέδριο αυτό αλλά και συναντιλήπτορα, εν παντί και πάντοτε, της ιεράς μας Μητροπόλεως για την προστασία, ανακαίνιση και προβολή των μνημείων μας,
– τον αξιότιμο κ. Δήμαρχο κ. Τσιρογιάννη που αγκάλισε με χαρά την πρωτοβουλία μας αυτή και στάθηκε απ αρχής βοηθός και συνεργός μας,
– τους φορείς και χορηγούς

– τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, εφημερίδες, ραδιόφωνο, τηλεόραση και τα μέσα κοινωνικής διαδικτύωσης για την προβολή του Συνεδρίου,
– όλους όσους πατέρες και αδελφούς ασχολήθηκαν για την υλοποίηση του προγράμματος του Συνεδρίου και διακονούν για την ομαλή και άριστη διεξαγωγή του.
Εύχομαι ταπεινά, δια των ευχών του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου μας, των αγίων αδελφών αρχιερέων, αλλά και όλων των παρισταμένων πατέρων και αδελφών, την πλήρη επιτυχία του Συνεδρίου αυτού, το οποίο ελπίζω και εύχομαι να αποδώσει τους αναμενόμενους καρπούς και στο μέλλον.