Εμφάνιση του «Βακτηριακού Έλκους της Ακτινιδιάς» στην περιοχή του Αγρινίου

ΕΧΘΡΟΣ προ των πυλών!

Να χτυπήσει Συναγερμός Εγρήγορσης στον κάμπο!!!

Παραγωγοί ακτινιδίων της Άρτας πάρτε μέτρα!!!

Σε μεγάλο κίνδυνο βρίσκονται τα όνειρα των Αρτινών Παραγωγών Ακτινιδίου, που έβλεπαν μέσω της ανάπτυξης της συγκεκριμένης καλλιέργειας, την οικονομική απογείωση των ιδίων, των οικογενειών τους και γενικώτερα της Τοπικής Οικονομίας.
Η εμφάνιση του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Pseudomonas syringae p.v actinidiae «Βακτηριακό Έλκος της Ακτινιδιάς» στην περιοχή του Αγρινίου της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, δημιουργεί νέα δεδομένα και οι παραγωγοί της Άρτας οφείλουν να λάβουν υπ’ όψιν τις οδηγίες των ειδικών, αλλά και οι ίδιοι να οργανωθούν, να συντονισθούν και να ζητήσουν εφαρμογή των καλών πρακτικών στις καλλιέργειες, αλλά και διαφορετική διαχείριση στην συγκομιδή και πώληση των ακτινιδίων.
Το «Βακτηριακό Έλκος της Ακτινιδιάς», όπως λένε στις πρώτες δηλώσεις τους, άνθρωποι με πολυετή πείρα τόσο στην καλλιέργεια, όσο και στην διακίνηση του «πράσινου χρυσού», μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την αφορμή για την αλλαγή του μοντέλου καλλιέργειας αλλά και εμπορίας των ακτινιδίων στην περιοχή της Άρτας.

Το πρόβλημα
Μετά από ελέγχους που έγιναν σε καλλιέργειες ακτινιδίων στο Αγρίνιο με έγγραφο του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου προς τις υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης επισημάνθηκε η ύπαρξη του Pseudomonas syringae p.v actinidiae «Βακτηριακό Έλκος της Ακτινιδιάς» σε περιοχή του Αγρινίου.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, άμεσα ενημέρωσε αρμόδιες υπηρεσίες και οργανισμούς της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, ενώ η Δ/ΝΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ-ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΟΫΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ, του Υπουργείου με επιστολή του σε υπηρεσίες της Αιτωλοακαρνανίας, εξηγεί το πρόβλημα, δίνει αναλυτικές οδηγίες αντιμετώπισης του προβλήματος και προτρέπει τους παραγωγούς να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μην υπάρξει μετάδοση του φαινομένου και σε άλλες φυτείες.
Όπως αναφέρεται στο έγγραφο της Υπηρεσίας γίνεται αναφορά στο με Α.Π: ΥΔ 767/13-5-2021 έγγραφο του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, στο οποίο αναφέρεται η εμφάνιση, ύστερα από εργαστηριακή εξέταση, του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Pseudomonas syringae p.v. actinidiae «Βακτηριακό Έλκος της Ακτινιδιάς» σε δείγμα φυτικών ιστών από φυτό ακτινιδιάς στη περιοχή του Αγρινίου της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας.

Το βακτήριο –σημειώνεται στο έγγραφο- μεταφέρεται με τον αέρα, τη βροχή, διάφορα ζώα, τον άνθρωπο ή τα μολυσμένα καλλιεργητικά εργαλεία (π.χ. κλαδέματος). Θεωρείται ότι το βακτήριο διαχειμάζει σε προσβεβλημένους ιστούς. Οι μολύνσεις ευνοούνται κατά κύριο λόγο την Άνοιξη και το Φθινόπωρο, όταν επικρατούν θερμοκρασίες 10-20οC για πάνω από 10 μέρες. Σε θερμοκρασίες άνω των 25οC δεν παράγεται βακτηριακή εξίδρωση και δεν ευνοούνται οι μολύνσεις. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ότι η παρουσία του παθογόνου έχει διαπιστωθεί και σε κόκκους γύρης από ασθενή φυτά, αλλά ο ρόλος της γύρης για τη μόλυνση των φυτών ακτινιδιάς δεν έχει διευκρινιστεί.
Το πλέον ανησυχητικό είναι πως όπως σημειώνει η Υπηρεσία «Δεν υπάρχουν θεραπευτικά μέτρα στα προσβεβλημένα φυτά»!!!

Ενέργειες όταν εμφανιστεί
Για τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν από τους παραγωγούς εφόσον εμφανιστεί η ασθένεια, η Υπηρεσία σημειώνει:
Στους καλλιεργητές, προκειμένου να περιορίσουν τις απώλειες στις καλλιέργειες τους και να εκριζώσουν το βακτήριο Pseudomonas syringae p.v actinidiae, συστήνονται τα κάτωθι μέτρα:
-Να εφαρμόζονται μέτρα που εμποδίζουν την είσοδο στον οπωρώνα (π.χ. περίφραξη, σήματα προειδοποίησης) σε κάθε τι (π.χ. οχήματα, εξαρτήματα, άνθρωποι) που δεν έχει λόγο να έρθει σε επαφή με τα φυτά του οπωρώνα. Η στάθμευση των οχημάτων να γίνεται εκτός των οπωρώνων.

-Να γίνεται συχνή επιθεώρηση των δένδρων για τυχόν εμφάνιση ύποπτων συμπτωμάτων προσβολής. Στην περίπτωση που εντοπιστούν ύποπτα συμπτώματα, μαρκάρονται τα δένδρα και ενημερώνεται σχετικά οι οικεία υπηρεσία φυτοϋγειονομικού ελέγχου. Σε καμία περίπτωση δεν μεταφέρεται το ύποπτο φυτικό υλικό εκτός του οπωρώνα.
-Να εφαρμόζονται αυστηρά μέτρα υγιεινής για τους χώρους και τα μέσα που χρησιμοποιούνται στην καλλιέργεια (είτε έρχονται σε άμεση επαφή με τα φυτά είτε όχι)

Μέτρα υγιεινής 
Τα μέτρα υγιεινής για τους χώρους και τα μέσα είναι:
1.Να εξασφαλίζεται ότι τα εργαλεία και μηχανικά μέσα είναι καθαρά πριν την έναρξη της χρήσης τους.
2.Να γίνεται απολύμανση των εργαλείων και μηχανικών μέσων που έρχονται σε επαφή με τα φυτά σε κάθε αλλαγή σειράς δένδρων ή τεμαχίων του οπωρώνα.
3.Αμέσως μετά τη χρήση, να γίνεται πλύσιμο των εργαλείων και μηχανικών μέσων με νερό για την απομάκρυνση τυχόν προσκολλημένων φυτικών υλικών και να ακολουθεί απολύμανσή τους. Ειδικά τα δοχεία συλλογής καρπών να πλένονται επιμελώς τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά.
4.Ο καθαρισμός και η απολύμανση να γίνονται σε καθορισμένο χώρο εντός του οπωρώνα.

Μέτρα στο προσωπικό
Η Υπηρεσία συνιστά, να εφαρμόζονται αυστηρά μέτρα υγιεινής για το προσωπικό που μετακινείται μέσα από διαφορετικά τμήματα του οπωρώνα ή διαφορετικούς οπωρώνες (εργατικό προσωπικό, δειγματολήπτες κ.ά.), και συγκεκριμένα συνιστάται:
1.Χρήση καλύμματος κεφαλής και γαντιών (μίας χρήσεως)
2.Πλύσιμο των χεριών μετά το χειρισμό φυτικού υλικού
3.Απολύμανση του εξωτερικού κάτω μέρους των παπουτσιών κατά την είσοδο και έξοδο από τον οπωρώνα, πατώντας μέσα σε αβαθές δοχείο με απολυμαντικό διάλυμα
4.Αλλαγή των εξωτερικών ρούχων εργασίας πριν την έξοδο από τον οπωρώνα, και φύλαξη αυτών σε χώρο εντός του οπωρώνα.

Άλλα μέτρα
Η Υπηρεσία προτείνει και άλλα μέτρα, τόσο για την συγκομιδή, όσο και για την διαχείριση των καλλιεργειών στο χωράφι. Πιο συγκεκριμένα προτείνονται:
-Να μην απομακρύνεται φυτικό υλικό από τον οπωρώνα (εκτός των συγκομισμένων καρπών).
-Να εξασφαλίζεται ότι στα φορτία των συγκομισμένων καρπών δεν υπάρχουν φυτικά υπολείμματα (φύλλα, τμήματα βλαστών, κ.ά)
-Να γίνεται φόρτωση των καρπών σε οχήματα που σταθμεύουν στην είσοδο του οπωρώνα.
-Να γίνεται κάλυψη των φορτίων καρπού πάνω στα οχήματα κατά τη μετακίνησή τους προς διάθεση
-Να γίνεται επιμελές εξωτερικό πλύσιμο των οχημάτων στα οποία φορτώνονται οι καρποί και ιδιαίτερα των τροχών τους για την απομάκρυνση φυτικών υπολειμμάτων.
-Να συσσωρεύονται και να καταστρέφονται εντός του οπωρώνα τα τμήματα κλάδων από τα κλαδεύματα.

-Να διατηρείτε καθαρή η επιφάνεια του εδάφους του οπωρώνα από πεσμένα φύλλα και τμήματα κλάδων με συλλογή και καταστροφή αυτών εντός του οπωρώνα.
-Να εφαρμόζονται τα χαλκούχα σκευάσματα σύμφωνα με τις οδηγίες των παρασκευαστών οίκων στο πλαίσιο του γενικού προγράμματος φυτοπροστασίας του οπωρώνα.
-Σε περίπτωση συνεργείων που εργάζονται σε περισσότερα κτήματα, τα μέτρα υγιεινής να επαναλαμβάνονται σε κάθε οπωρώνα.
-Σε περίπτωση χρήσης γύρης για τεχνητή επικονίαση, αυτή θα πρέπει να προέρχεται από υγιή φυτά και να έχει ελεγχθεί ότι είναι απαλλαγμένη από το παθογόνο βακτήριο.
-Να χρησιμοποιείται υγιές, πιστοποιημένο πολλαπλασιαστικό υλικό για την εγκατάσταση νέων οπωρώνων.

Απολυμάνσεις
Η Υπηρεσία συστήνει και μεθόδους απολυμάνσεων. Όπως επισημαίνει για ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ:
-Διάλυμα 10% χλωρίνης οικιακής χρήσης σε νερό ή
-70% οινόπνευμα εμπορίου ή
-Άλλα εγκεκριμένα απολυμαντικά σκευάσματα
-Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθούν χαρτομάνδηλα αλκοόλης και απολυμαντικά διαλύματα χεριών

Τρόποι απολύμανσης
Η Υπηρεσία συστήνει πως η εφαρμογή των διαλυμάτων απολύμανσης γίνεται με:
-Εμβάπτιση των εργαλείων κ.ά. επί δύο (2) τουλάχιστον λεπτά
-Ψεκασμό πλήρους κάλυψης επιφανειών
Προσοχή: Τα απολυμαντικά διαλύματα πρέπει να μην είναι διαβρωτικά για τα υλικά που έρχονται σε επαφή και να χρησιμοποιούνται στις συνιστώμενες από τον παρασκευαστή οίκο συγκεντρώσεις και χρόνο εφαρμογής.

Δειγματοληψίες
Στο έγγραφο της Υπηρεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, συστήνεται πως η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ΠΕ Αιτωλοακαρνανίας παρακαλείται όπως :
-διενεργήσει επίσημη δειγματοληψία στην καλλιέργεια από την οποία προήλθε το δείγμα στα πλαίσια της επίσημης επιβεβαίωσης της παρουσίας επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας σύμφωνα με το άρθρο 10 του Καν. 2016/2031 και αποστολή των δειγμάτων στο εργαστήριο Βακτηριολογίας του ΜΦΙ.
-διενεργήσει επίσημη δειγματοληψία σε καλλιέργειες ακτινίδιου που γειτνιάζουν με την καλλιέργεια από την οποία λήφθηκε το αρχικό δείγμα, ώστε να προσδιοριστεί επακριβώς η έκταση της προσβολής (delimiting survey), να διενεργήσει έρευνα για την πιθανή πηγή μόλυνσης και να μας ενημερώσει σχετικά.

-να θέσει την περιοχή υπό καθεστώς φυτουγειονομικής επιτήρησης και να προχωρήσει άμεσα στην καταστροφή των προσβεβλημένων φυτών με ασφαλή φυτοϋγειονομικά τρόπο (άρθρο 10 του Καν.(ΕΕ) 2016/2031) .
-να ενημερώσει τους επαγγελματίες της περιοχής για την εμφάνιση του βακτηρίου και για τα προληπτικά μέτρα υγιεινής που πρέπει να λάβουν.
-να αποστείλει σχετική αναφορά (pest report), σύμφωνα με την νέα επισυναπτόμενη εκτελεστική απόφαση 2019/1715 της Ε.Ε, προκειμένου να αποσταλεί σχετική ειδοποίηση στην Επιτροπή της Ε.Ε.