Η λαϊκή κιθάρα στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας
Η έγκριση της εγγραφής της λαϊκής κιθάρας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας επετεύχθη από το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με την υποβολή σχετικού φακέλου στη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Σε ακαδημαϊκό επίπεδο, το πρώτο θεσμικό πλαίσιο όπου οργανώθηκε συστηματική μελέτη, έρευνα και διδασκαλία της λαϊκής κιθάρας, ήταν στο Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του ΤΕΙ Ηπείρου, που μετεξελίχθηκε σε Τμήμα Μουσικών Σπουδών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, όπου πλέον το συγκεκριμένο αντικείμενο μελετάται όχι μόνο σε προπτυχιακό, αλλά και σε διδακτορικό επίπεδο.
Συντάκτες του τεκμηριωμένου φακέλου είναι τα μέλη του Τμήματος: Δημήτρης Μυστακίδης, Μέλος Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού με ειδικότητα «λαϊκή κιθάρα», Γιώργος Κοκκώνης και Μαρία Ζουμπούλη, Αναπληρωτές Καθηγητές. Η πρόταση συντάχθηκε στο πλαίσιο του Εργαστηρίου Έντυπης και Ψηφιακής Τεκμηρίωσης της Ελληνικής Μουσικής (ΕΨΕΤΕΜ) του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Μετά την υποβολή σχετικού φακέλου στη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού, το Τμήμα Μουσικών Σπουδών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με έδρα την Άρτα, πέτυχε την έγκριση εγγραφής της λαϊκής κιθάρας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
«Η λαϊκή κιθάρα», τονίζει σε ανακοίνωσή του το Τμήμα Μουσικών Σπουδών, «είναι η ακουστική κιθάρα που πρωταγωνίστησε στον χώρο του αστικού λαϊκού τραγουδιού από τις αρχές του 20ου αιώνα. Η παρουσία της υπήρξε καταλυτική για τη διαμόρφωση και εξέλιξη αυτού που σήμερα ονομάζουμε ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι.. Στα χέρια εμπνευσμένων λαϊκών μουσικών, κατάφερε να ξεπεράσει τις θεωρητικές δυσκολίες συνύπαρξης δύο φαινομενικά αταίριαστων μουσικών κόσμων, του κόσμου της Ανατολής με έμφαση στη μονοφωνία, και του κόσμου της Δύσης με την ανεπτυγμένη τέχνη της πολυφωνίας. Η μουσικολογική θεώρηση του κατασκευαστικού πλαισίου, των ρεπερτορίων, των επιτελεστικών πρακτικών, των τεχνικών και των αισθητικών με τις οποίες συνδέεται, τεκμηρίωσαν την αντίληψή της ως αυτοδύναμη οργανολογικά οντότητα, με σύνθετη υπόσταση και με σημαντικό ρόλο στη συγκρότηση του λαϊκού μουσικού πολιτισμού της νεότερης Ελλάδας.
Η σημερινή κοινότητα των λαϊκών κιθαριστών, κοινότητα δεμένη και αφοσιωμένη, στήριξε ανεπιφύλακτα από την πρώτη στιγμή την προσπάθεια για την εγγραφή της λαϊκής κιθάρας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας με ένα μεγάλο δίκτυο συλλογής και ανταλλαγής γνώσεων και τεκμηρίων.