Η Ομιλία του προέδρου Μπάιντεν στο Καπιτώλιο, θεωρήθηκε η πιο αντι-ισραηλινή που έγινε ποτέ

Του Ιωάννη Αθ. Μπαλτζώη*

H προβλεπόμενη κατ’ έτος ομιλία του προέδρου Μπάιντεν στην κοινή σύνοδο Γερουσίας και Βουλής των Αντιπροσώπων στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ έγινε την 7η Μαρτίου. Η ομιλία του Aμερικανού προέδρου καθυστέρησε αρκετά, επειδή διαδηλωτές κατά του Ισραήλ και υπέρ των Παλαιστινίων (και της Χαμάς) απέκλεισαν την παραδοσιακή διαδρομή της αυτοκινητοπομπής από τον Λευκό Οίκο προς το Καπιτώλιο.

Κι όμως, αντί οι αστυνομικές δυνάμεις να διαλύσουν τη διαδήλωση όπως προβλέπεται, για παραβίαση της οδικής νομοθεσίας, η αυτοκινητοπομπή του Αμερικανού προέδρου πραγματοποίησε μια εναλλακτική οδική διαδρομή. Η αλλαγή αυτή, ήταν ένδειξη του φόβου και της ανησυχίας του προέδρου Μπάιντεν από την κριτική που αναπτύσσεται στο Δημοκρατικό Κόμμα εναντίον του Ισραήλ. Και αυτό αναδείχθηκε στην ομιλία του, που θεωρήθηκε, ως η πιο κριτική ομιλία, μερικοί εκτίμησαν ως η πιο αντι-ισραηλινή ομιλία, που εκφώνησε πρόεδρος των ΗΠΑ στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία.

Ο πρόεδρος Μπάιντενμίλησε για αρκετά θέματα και περίπου στο τέλος της ομιλίας, αναφέρθηκε στη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, όπου για πρώτη φορά αναφέρθηκε στο θέμα ως ένα ζήτημα «και των δύο πλευρών». Μετά από μια μικρή αναφορά χωρίς λεπτομέρειες στα τραγικά γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος εξαπέλυσε επίθεση κατά της στρατιωτικής εισβολής του Ισραήλ στη Γάζα με δεδηλωμένο στόχο την εξόντωση της Χαμάς. Αναφέρθηκε στους αριθμούς των θυμάτων που ανακοινώνουν οι Παλαιστίνιοι και σε γενικές γραμμές επιβεβαιώνουν οι εκεί ανθρωπιστικές οργανώσεις, τους οποίους μάλιστα η δική του κυβέρνηση είχε αμφισβητήσει προηγουμένως ως αναξιόπιστους.

Η αναφορά του στα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου ήταν μόνο 42 λέξεις. Από την άλλη πλευρά, η ομιλία του για τις συνθήκες που επικρατούν στην Γάζα ήταν 214 λέξεις, 5 φορές περισσότερες. Η αιτία έναρξης της στρατιωτικής επιχείρησης του Ισραήλ, όμως, ήταν η εισβολή της Χαμάς στο έδαφός του, η σφαγή άνω των αμάχων και στρατιωτών και η αρπαγή περίπου 240 ομήρων. Ο πρόεδρος Μπάιντεν απαίτησε από το Ισραήλ να κάνει περισσότερα για τους αμάχους κατοίκους της Γάζας.
Στην αρχή της ομιλίας του, μίλησε για την «πρωτοφανή στιγμή» στην οποία βρίσκονται οι ΗΠΑ και για τα βαρυσήμαντα παγκόσμια γεγονότα που συμβαίνουν, επισημαίνοντας την ανάγκη οι ΗΠΑ να συνεχίζουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία. Και έθεσε ακόμη το προσωπικό του σχέδιο να δημιουργηθεί ένα λιμάνι στη Γάζα για να διευκολυνθεί η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας δια θαλάσσης στους κατοίκους της Γάζας.

Η απάντηση Νετανιάχου
Ο Αμερικανός πρόεδρος και αυτό είναι παράξενο και πρωτοφανές, σε κανένα σημείο δεν υποστήριξε το νομοσχέδιο ασφαλείας, το οποίο ήταν έτοιμο και θα παρείχε βοήθεια στο Ισραήλ. Τις πρώτες ημέρες του πολέμου, ο Μπάιντεν είχε πει ότι η Χαμάς έπρεπε να καταστραφεί, αλλά στην ομιλία του, η αρχική του θέση υποβαθμίστηκε. Δεν ανέφερε, για πρώτη φορά, ότι το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να “κυνηγάει” τη Χαμάς. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου του απάντησε ότι δεν λογοδοτεί στον Αμερικανό πρόεδρο αλλά στο λαό του Ισραήλ.

Επίσης, ο Νετανιάχου είπε ότι εξοντώθηκε ο Σαλέχ αλ Αρούρι, Νο 4 στην ιεραρχία της Χαμάς και θα ακολουθήσουν οι Νο 3,2,1 μέχρι την τελική εξάλειψή τους. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι το Ισραήλ δεν εγκαταλείπει όσους τρομοκράτες έχουν σκοτώσει Ισραηλινούς και έχουν καταδικαστεί, όσος καιρός και αν περάσει. Τους Παλαιστίνιους που είχαν συμμετάσχει στη δολοφονία των Ισραηλινών αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου το 1972, το Ισραήλ τους κυνήγησε στα πέρατα του κόσμου και τον τελευταίο τον εκτέλεσαν το 1992, 20 χρόνια μετά. Οπότε ο Νο 1 Ισμαήλ Χανίγια, ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς , ο Νο 2 Γιαχία Σινουάρ ο ηγέτης της Χαμάς στην Γάζα και ο Νο 3 Μωχάμεντ Ντείφ, ο στρατιωτικός διοικητής της Χαμάς , είναι στοχοποιημένοι και «ήδη νεκροί», όπως διακηρύσσουν οι Ισραηλινοί.

Εκτιμάται από αναλυτές ότι, τελευταία, ο πρόεδρος Μπάιντεν υπονομεύει την ικανότητα του Ισραήλ να εξοντώσει τη Χαμάς. Έχει προειδοποιήσει το Ισραήλ να μην πάει στη Ράφα, στη νότια Γάζα όπου θεωρείται πως κρύβονται τα υπολείμματα της Χαμάς, η οποία ζητάει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατιωτών από την Γάζα, για την απελευθέρωση 40 μόνο ομήρων από τους εναπομείνοντες 134 ομήρους, κάτι που το Ισραήλ δεν θα κάνει ποτέ δεκτό, αφού δεν υλοποιεί και τον αντικειμενικό σκοπό του πολέμου για το Ισραήλ, που είναι η οριστική εξάλειψη της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της Χαμάς. Ο ισραηλινός στρατός εκτιμά ότι στη Ράφα, την τελευταία πόλη, στην οποία δεν έχει πάει ακόμη, υπάρχει μια Ταξιαρχία της Χαμάς (4-5 Τάγματα, περίπου 2.500 ανδρών), που κρύβεται στα τούνελ αλλά και μέσα στον άμαχο πληθυσμό, ο οποίος χρησιμοποιείται σαν ασπίδα προστασίας.

Πιο αδιάλλακτο τώρα το Ισραήλ
Όπως εκτιμούν στο Ισραήλ, οι συνεχείς πιέσεις για κατάπαυση του πυρός και η στάση του Αμερικανού προέδρου, στην πραγματικότητα όχι μόνο δεν συμβάλλουν στο τέλος του πολέμου και την απελευθέρωση των ομήρων, αλλά καθιστούν τη Χαμάς ακόμη πιο αδιάλλακτη. Όπως γράφτηκε πρόσφατα στην Wall Street Journal, «Αιγύπτιοι αξιωματούχοι είπαν ότι ο ηγέτης της Χαμάς στην Γάζα και ιθύνων νους της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου, Γιαχία Σινουάρ, πιστεύει ότι η Χαμάς έχει επί του παρόντος το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις, επικαλούμενος εσωτερικές πολιτικές διαιρέσεις εντός του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των ρωγμών στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Νετανιάχου εν καιρώ πολέμου και στην εντεινόμενη πίεση των ΗΠΑ στο Ισραήλ να κάνει περισσότερα για να ανακουφίσει τα δεινά των κατοίκων της Γάζας». Άρα η πίεση των ΗΠΑ προς το Ισραήλ, θεωρείται από τος Ισραηλινούς ότι παρεμποδίζει την επίτευξη του πολεμικού σκοπού του Ισραήλ και από την άλλη καθιστά συνεχώς την Χαμάς ακόμη πιο αδιάλλακτη στις διαπραγματεύσεις.

Το μήνυμα του προέδρου Μπάιντεν πλέον είναι σαφές: Η εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ της 7ης Οκτωβρίου ήταν μεν κακή, αλλά η απάντηση του Ισραήλ είναι χειρότερη. Πολλοί Ισραηλινοί θεωρούν ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν ουσιαστικά λέει πως αξίζουν την υποστήριξη των ΗΠΑ οι Παλαιστίνιοι κι όχι το Ισραήλ. Και όπως αναφέρει σε πρόσφατο άρθρο του ο Philip Klein στο Responsible Statecraft, είναι δύσκολο να θυμηθούμε κάποια άλλη στιγμή όπου πρόεδρος των ΗΠΑ να έκανε περισσότερα για να υπονομεύσει το Ισραήλ σε περίοδο πολέμου, από αυτό που έκανε ο Μπάιντεν στην ομιλία του της 7ης Μαρτίου – ημερομηνία, που φέρνει μνήμες στους Ισραηλινούς. Ο Klein χαρακτήρισε την ομιλία Μπάιντεν τελείως απαράδεκτη παράσταση για ένα σύμμαχο, όπως το Ισραήλ.

Αυτή η στάση του Αμερικανού προέδρου κάνει το Ισραήλ ακόμη πιο αδιάλλακτο εξ ου και διακηρύσσει ότι θα το φθάσει μέχρι τέλους, θα εξαλείψει πλήρως την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Χαμάς, που θεωρείται και από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη τρομοκρατική οργάνωση. Και ενώ κάποιοι Παλαιστίνιοι φωνάζουν το σύνθημα «From the River to the sea» (δηλαδή από τον Ιορδάνη ποταμό μέχρι την Μεσόγειο, εννοώντας ότι θα εξαλείψουν το ισραηλινό κράτος), οι Ισραηλινοί απαντούν ότι γι’ αυτούς «There is no other land» (Για μας δεν υπάρχει άλλη πατρίδα). Κι αυτός είναι ο λόγος που επικαλούνται για τη σκληρή απάντησή τους στη Γάζα. Λένε πως επιδιώκουν την οριστική λύση του προβλήματος ασφάλειας προς το κράτος του Ισραήλ, που αντιπροσωπεύει η Χαμάς, με τους πέντε πολέμους μέχρι τώρα από το 2019 μέχρι τον σημερινό.

*Ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης είναι αντιστράτηγος ε.α. , με M.Sc. στην Γεωπολιτική από το ΕΚΠΑ, πρόεδρος του ΕΛΙΣΜΕ.