«Η τέλεια Αντιλόπη-Αναζητώντας τον Θεό μετά τον θάνατό του»

Δ.Μουρούλης

Είναι αναγκαίο να πιστεύουμε πράγματα για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στη ζωή.
Να πιστεύεις ότι ζεις σε έναν πραγματικό κόσμο, ότι υπάρχει ή δεν υπάρχει Θεός , ότι έχει νόημα να βιώνεις την ομορφιά και να κάνεις πράγματα.
Ο συγγραφέας Δημήτρης Μουρούλης σπούδασε φυσική και στο μεταπτυχιακό του κατευθύνθηκε στην επιστημολογία και τις ερμηνείες της κβαντομηχανικής.Ήταν αυτή η ανάγκη να κατανοήσει τον κόσμο, να αντιληφθεί τι είναι εύλογο να πιστεύει, που τον ώθησε στην επιστήμη.Διερεύνησε τα όρια της ανθρώπινης γνώσης , όρια που δεν οφείλονται στους περιορισμούς των μετρητικών μας οργάνων,αλλά στην ίδια τη φύση της πραγματικότητας,την οντολογία της οποίας ο ανθρώπινος νους φαίνεται να μην κατέχει τα σημαίνοντα για να κατανοήσει.
Αυτό που καταρρίφθηκε στη σκέψη του δεν ήταν μόνο η ιστορία της Κιβωτού ή μόνο π.χ. η πεποίθηση πως «ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο(αποκλειστικά ) για τον άνθρωπο».Αυτό που θέλει να επισημάνει τώρα είναι πως, όσοι έχουνε ανάγκη λογικής αυτοσυνέπειας,χρειάζονται ένα κοσμολογικό/θεολογικό παράδειγμα ,έναν νέο κήπο ώστε να καλλιεργήσουν τον πόθο για το Θείο.

Τι εννοεί όταν αναφέρεται σε «κήπο»; Ο Βινγκεστάιν είχε πει ότι «τα όρια της γλώσσας μου είναι τα όρια του κόσμου μου» αλλά ο συγγραφέας δεν συμφωνεί. Γιατί ναι μεν η γλώσσα είναι ο κήπος στον οποίο καλλιεργούμε τη σκέψη μας,αλλά πέρα από το όριο της γλώσσας μας βρίσκεται ο χώρος μιας διαίσθησης που ακόμη δεν έχει βρει λεκτικές αναπαραστάσεις -είτε γιατί η διαίσθηση δεν έχει ωριμάσει ακόμη, είτε γιατί ξεπερνά αυτό που μπορεί να εκφραστεί με λέξεις.Εκεί π.χ. βρίσκεται το δέος που ίσως βιώνουμε όταν ακούμε μια συμφωνία του Μπετόβεν ή όταν ατενίζουμε την ανατολή σε μια ερημική παραλία.Εκεί βρίσκεται κι η κατάνυξη που ίσως νιώσουμε κάποια στιγμή ανάβοντας ένα κερί σ΄έναξωκλήσι.Με άλλα λόγια , ο κήπος ήταν το «ψέμα», ο μύθος μέσα στον οποίο τρεφόταν κάτι αληθινό.
Κι ας μην επιχειρήσει κανείς να ισχυριστεί ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι έχουμε πλέον ξεπεράσει τους μύθους .Η κβαντομηχανική έχει δείξει ότι, τουλάχιστον όσον αφορά στον μικρόκοσμο, ότι έννοιες του κύματος και του σωματιδίου , στους οποίους έχει θεμελιωθεί η επιστήμη , είναι κι αυτές μύθοι που έπλασε η φαντασία μας.Είναι χονδροειδείς αναπαραστάσεις μιας βαθύτερης πραγματικότητας που δεν κατανοούμε.Χωρίς τον κήπο που χτίσαμε με αυτούς τους μύθους , όμως, θα ήταν αδύνατο ν΄αναδυθεί η επιστήμη και να έχουμε την τεχνολογία που οδήγησε σε π.χ. στο κινητό μας τηλέφωνο.Όπως η Κιβωτός του Νώε , το σωματίδιο και το κύμα ήταν ψέμα, ο μύθος μέσα από τα οποία τρεφόταν κάτι αληθινό.

Όταν η λογική σου πει : «Οι θρησκευτικοί μύθοι δεν στέκουν,αν θες να κοροϊδεύεις τον εαυτό σου , καν΄το».Πρέπει να μπορείς να απαντήσεις στη λογική : «Το ξέρω πως οι θρησκευτικοί μύθοι δε στέκουν , αλλά αυτό που καλλιεργούσαν στον κήπο τους ήταν αληθινό». Και για να το πεις αυτό, χρειάζεσαι ένα νέο κήπο.
Σε αυτό το βιβλίο ο συγγραφέας ιχνηλατεί την πορεία προς έναν νέο κήπο.Το κάνει με τη βοήθεια ανθρώπων σαν τους JohnButlerκαι JamesFinley.Οι Johnκαι James όχι μόνο νομίζουν πως η θεολογία τους κατέχει την Αλήθεια του Θεού, αλλά θεωρούν αδιανόητο οποιαδήποτε θεολογία να την κατέχει -δεδομένου του αφάτου και της απειρότητάς του. Οι θεολογίες και οι θρησκείες που δημιουργούμε είναι σαν καστράκια από άμμο που φτιάχνουν τα παιδάκια με τα κουβαδάκια τους στην παραλία.Κι όσο εμβαθύνουμε στη γνώση του Θεού , τόσο αυτά φαίνονται πιο άδεια…

Τι είναι αληθινή θεολογία ;
Ποια είναι η προσευχή των ένθεων άθεων ;
Τι είναι εμπειρία του Θεού ;
Ποια είναι η πραγματική εμπειρία του φυσικού κόσμου ;
Ποια είναι τα κριτήρια της αλήθειας ;
Τι είναι ο εαυτός , η προσευχή ,το θαύμα , η αγιότητα ;
Πώς είναι ένας άγιος;
Πώς χωράει τόσο κακό σε έναν κόσμο φτιαγμένο από έναν Θεό αγάπης ;
Για να γνωρίσεις την προσευχή πρέπει πρώτα να πιστέψεις και να αφοσιωθείς σε αυτήν.Αλλά πώς να πιστέψεις σε κάτι χωρίς να το γνωρίσεις πρώτα ;
Ποιο είναι το πρόβλημα του κακού ;
Ποια είναι η σιωπή του Θεού ;
Παλεύοντας με τα ερωτήματα , αναζητά ο συγγραφέας αξιόπιστες διόδους με τη βοήθεια πιστών και απίστων. Πιστών που βιώνουν αντί να ιδεολογούν και απίστων που δεν συγχωρούν μυθεύματα.
Εν ολίγοις , ιχνηλατεί την τέλεια αντιλόπη…

Ο Δημήτρης Μουρούλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973. Από το 1978 ως το 1983 έζησε στον Καναδά, όπου πέρασε και τα πρώτα σχολικά του χρόνια, αποκτώντας εμπειρία από δύο διαφορετικές «πατρίδες». Σπούδασε φυσική στην Αθήνα και έκανε μεταπτυχιακό στον τομέα «Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας και Περιβάλλοντος» του Π.Τ.Δ.Ε. όπου κατευθύνθηκε προς την επιστημολογία, κάνοντας διπλωματική εργασία στις ερμηνείες της κβαντομηχανικής. Για 15 χρόνια συντόνιζε μια άτυπη παρέα φίλων (methexi.gr) που πραγματοποιούσε, μεταξύ άλλων, συναντήσεις προβληματισμού και συζήτησης για θεολογικά και φιλοσοφικά θέματα και εξέδιδε κι ένα έντυπο δελτίο/περιοδικό με τίτλο «Στον Άγνωστο Θεό». Είναι παντρεμένος και εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη τεχνολογιών της πληροφορίας. Ο προσωπικός τουιστότοπος βρίσκεται στο mouroulis.gr.

Γράφει: Ο Κώστας A. Τραχανάς

Εκδόσεις Αρμός 2023 σελ.273