Η Τέχνη της πολιτικής
Του Νίκου Μπιλανάκη
Το Ποτάμι, το κόμμα που ίδρυσε ο Σ. Θεοδωράκης ανέστειλε την λειτουργία του και ζήτησε την διακοπή της χρηματοδότησης του κόμματος (100.000 ευρώ ετησίως), η οποία σε αντίθετη περίπτωση θα εξακολουθούσε να υφίστατο μέχρι τις ερχόμενες ευρωεκλογές. Η απόφαση αναστολής της λειτουργίας αυτού του κόμματος λήφθηκε από τους υπεύθυνους του γιατί αυτοί αναγνώρισαν την αδυναμία του κόμματος να συνεχίσει να λειτουργεί ικανοποιητικά, εξυπηρετώντας το πολιτικό τους σχέδιο. Και αυτό το θεωρώ σωστό και τίμιο.
Γιατί όμως τα πράγματα οδηγηθήκαν σε αυτό το αποτέλεσμα; Γιατί ένας πολιτικός οργανισμός που στελεχώθηκε από αξιόλογα στελέχη, που υποστήριξε ορθολογικές θέσεις και συμμετείχε σε χρήσιμες πολιτικές αποφάσεις για την πορεία της χώρας δεν μπόρεσε να μακροημερεύσει περισσότερο; Ίσως γιατί κάποιοι κρίσιμοι χειρισμοί του επικεφαλής του Σ. Θεοδωράκη, συνεπικουρούμενου από τους υπόλοιπους πρωτοκλασάτους παράγοντες του Ποταμιού, θεωρήθηκαν εσφαλμένοι ή μη ενδεδειγμένοι από τον λαό. Ίσως γιατί το πολιτικό αφήγημα του Ποταμιού δεν ταίριαξε με τον κόσμο – άλλα λόγια φαίνεται να ήθελε ο κόσμος ή διαφορετικά να του τα πουν. Ίσως γιατί η στιγμή που εμφανίστηκε το Ποτάμι και ο χρόνος που εξέπεμψε τον πολιτικό του λόγο δεν ήταν ο καταλληλότερος για να μπορέσει να πείσει τον λαό για την αναγκαιότητα ύπαρξης του.
Ο ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη ψηφίστηκε από την πλειοψηφία του λαού να αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας, προτείνοντας ένα σχέδιο “σκισίματος των μνημονίων” που θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες του λαού. Που όμως δεν εφάρμοσε ποτέ γιατί, στην πορεία, οι υπεύθυνοι του κόμματος θεώρησαν αυτό το σχέδιο λανθασμένο και αποτέλεσμα “αυταπάτης”.
Στις επόμενες εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνοντας πλέον, όχι το σκίσιμο, αλλά την υλοποίηση του μνημονίου, με τέτοιο όμως τρόπο που θα επιτύγχανε να μην θίξει την ταξική του πελατεία, ξαναεπιλέχτηκε από τον λαό να κυβερνήσει! Στο τέλος και μετά από 4,5 χρόνια διακυβέρνησης και υλοποίησης του Μνημονίου, στις εθνικές εκλογές του 2019, ξαναψηφίστηκε από το εντυπωσιακό 31,5% του λαού. Πρόσφατα, συνειδητοποιώντας τα πιεστικά όρια του αριστερού λόγου του, ο ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να μετεξελιχθεί σε άλλο κόμμα, επεκτεινόμενο προς τον κεντρώο χώρο, προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί την ανυποληψία του ΚΙΝΑΛ – και όλα δείχνουν ότι θα τα καταφέρει.
Γιατί συμβαίνει όλα αυτά; Γιατί ο λαός αποδοκιμάζει ένα τίμιο και συνεπή πολιτικό σχηματισμό όπως το Ποτάμι και επιδοκιμάζει την λαϊκίστικη και αριβίστικη πρακτική της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ;
Καταρχήν δεν υπάρχει ένας ομογενοποιημένος λαός, υπάρχουν πολυάριθμα διαφορετικά τμήματα του πληθυσμού με πολύ διαφορετικό προφίλ μεταξύ τους που συνθέτουν αυτό τον λαό. Τμήματα που μπορούν να υποστηρίζουν το κάθε ένα διαφορετικούς πολιτικούς σχηματισμούς και πλειοψηφικά να δίνουν την νίκη σε κάποιον απ’ όλους. Γιατί όλοι αυτοί δρούν υπερασπιζόμενοι το ιδιοτελές όφελος τους και όχι το συνολικό καλό, την επίτευξη βραχυπρόθεσμων και όχι μακροπρόθεσμων στόχων, δρούν με συναισθηματικά εν πολλοίς κίνητρα και όχι ορθολογικά, με βάση όλα αυτά που έχουν εκπαιδευτεί χρόνια να κάνουν. Και τα κόμματα αυτόν τον λαό οφείλουν να πείσουν με την πολιτική τους.
Και πολιτική δεν είναι μόνο οι αρχές, τα επιχειρήματα, η ευρύνοια και η ευθικρισία, η συνέπεια, η τιμιότητα, η υπευθυνότητα, το θάρρος, η μαχητικότητα, η αγάπη για την πατρίδα κλπ. Την πολιτική συνθέτει και η ρητορική, και η υποκριτική ικανότητα, και η ικανότητα της δημαγωγίας, και η ικανότητα να χειρίζεσαι τα σύμβολα και την εικόνα, και η ικανότητα της εκφοράς της ελάχιστης αλήθειας. Πολιτική είναι η τέχνη της πραγματοποίησης του εφικτού. Και πολιτική επίσης είναι η τέχνη να μαγεύεις τον κόσμο, να τον πείθεις ότι κατέχεις την τεχνική της σωτηρίας του, να τον κάνεις να γαντζώνεται, να ταυτίζεται μαζί σου, να προβάλλει επάνω σου το μέλλον του και τις επιδιώξεις του. Και πολιτική επίσης είναι το timing!