Συμφωνία της Πλάκας – Μυρόφυλλου
Γράφει ο Κώστας Χ. Μπανιάς
Η συμφωνία της Πλάκας – Μυρόφυλλου ή συμφωνία Μυρόφυλλου – Πλάκας ήταν η ειρηνευτική συμφωνία που υπογράφηκε, στις 29 Φεβρουαρίου του 1944, μεταξύ των κυριότερων και ταυτόχρονα αντιμαχόμενων ελληνικών αντιστασιακών οργανώσεων, ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ. Υιοθετήθηκε με την παρουσία του Βρετανού Συνταγματάρχη Κρις Γουντχάους ως αντιπροσώπου της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοίκησης Αιγύπτου, την περίοδο που η Ελλάδα βρισκόταν ακόμη υπό γερμανο-βουλγαρική κατοχή, κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αδιαμφισβήτητη επιτυχία της διάσκεψης αυτής ήταν η αποκήρυξη της δοσιλογικής κυβέρνησης του Ι. Ράλλη και των Ταγμάτων Ασφαλείας. Σκοπός της συμφωνίας αυτής ήταν κυρίως να δοθεί ένα τέλος στον εμφύλιο σπαραγμό που είχε προηγηθεί κατά το τελευταίο τετράμηνο.
Οι διαπραγματεύσεις, που οδήγησαν στην υπογραφή της, ξεκίνησαν επίσημα στις 19 Φεβρουαρίου στο χωριό Μυρόφυλλο Τρικάλων, εξ ου και η ονομασία της συμφωνίας. Συμμετείχαν αντιπρόσωποι των ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ καθώς και μέλη της συμμαχικής στρατιωτικής αποστολής στην Ελλάδα. Οι τελευταίοι εκπροσωπούσαν το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής καθώς και την ελληνική Στρατιωτική Διοίκηση του Καΐρου. Συγκεκριμένα, στις διαπραγματεύσεις αυτές, εκ μέρους του ΕΛΑΣ, συμμετείχε τριμελής επιτροπή που συγκροτούσαν οι Στέφανος Σαράφης, το στέλεχος του ΚΚΕ, Πέτρος Ρούσσος, ως πολιτικός εκπρόσωπος, και ο Μπάμπης Κλάρας, αδελφός του Άρη Βελουχιώτη, ως γραμματέας της αντιπροσωπείας. Την τριμελή αντιπροσωπεία του ΕΔΕΣ αποτελούσαν ο Κομνηνός Πυρομάγλου, ο αντισυνταγματάρχης ιππικού Πέτρος Νικολόπουλος και ο υπολοχαγός Νίκος Βεργέτης ως γραμματέας της αντιπροσωπείας.
Εκ μέρους της ΕΚΚΑ, συμμετείχαν ο Δημήτριος Ψαρρός και ο Γεώργιος Καρτάλης. Και τέλος, ο Αμερικανός ταγματάρχης Ουάινς, ως εκπρόσωπος του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής (ΣΜΑ) και ο Άγγλος συνταγματάρχης Κρίστοφερ Γουντχάους ως εκπρόσωπος τόσο του ΣΜΑ όσο και της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοίκησης, και κατ΄ ουσία της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης. Οι δύο τελευταίοι συμμετείχαν μόνο στις συζητήσεις επί στρατιωτικών θεμάτων.
Καθήκοντα συντονιστή της σύσκεψης εκτελούσε ο Γεώργιος Καρτάλης. Όταν, λίγο πριν την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, έγινε η μεταφορά της έδρας της σύσκεψης από το Μυρόφυλλο στην Πλάκα του Αράχθου στη σύσκεψη παρευρέθη και ο Ναπολέων Ζέρβας.