Με την Τζουμερκιώτικη λαλιά

Τα ερωτήματα

Γράφει ο Χρήστος Α. Τούμπουρος

Νέοι, γέροι και γριές, παππούδες και γιαγιάδες, άσπροι, μαύροι, μελαμψοί και έγχρωμοι απαξάπαντες είναι υποψήφιοι να τους «περιλάβει» ο κορωνοϊός. Εύκολα θύματα της βίαιης και μηδενιστικής κατεβασιάς του ιού, ο οποίος ακάθεκτα προχωρεί και επιπίπτει επί παντός. Ισότης ως προς τον θάνατο. Όσο κι αν ακούγεται μακάβριο, αυτή είναι η αλήθεια. Όλοι, όσοι «φεύγουν», φεύγουν πυροβολημένοι από έναν εχθρό, καθολικά αδύναμοι να αναμετρηθούν μαζί του. Καμιά σύγκρουση, κανένας ανταγωνισμός, καμιά μάχη σε μαρμαρένια αλώνια. Ούτε Χάρος μα ούτε και Διγενής.

Αδύνατον να αντιτάξει η ανθρωπότητα, οι μεγάλοι, δηλαδή τα αφεντικά ούτε τα πυρηνικά τους όπλα, τι κι αν είναι γεμάτα τα οπλοστάσια, ούτε τις έξυπνες βόμβες ή τις άλλες ουρανίου κι ούτε μπορούν να απολύσουν τα βομβαρδιστικά τους… Τους πήρε παραμάζωμα ο κορωνοϊός. Πραγματική μηδαμινότης των πάντων ενώπιόν του.

Να συμπεριφέρεται ο κορωνοϊός όπως και οι Αθηναίοι συμπεριφέρθηκαν στους Μηλίους; Εκεί οι Αθηναίοι ευθαρσώς είπαν πως «σύμφωνα με την κρίση των ανθρώπων το δίκαιο λαμβάνεται υπόψη μόνο όταν και τα δύο αντίπαλα μέρη κατέχουν ίση δύναμη για την επιβολή του, και ότι, όταν αυτό δεν συμβαίνει, οι ισχυροί υλοποιούν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους…» Υπεροψία, υπερβολή και ύβρις. Το πλήρωσαν. Μήπως διδάσκει τη μηδαμινότητα της ανθρώπινης δύναμης; Όλα πιθανά. Πιθανόν είναι ακόμη και να ανακαλυφθεί το εμβόλιο, το φάρμακο για να απαλύνει το φαρμάκι.

Ως τότε θα μάθει ο άνθρωπος κάτι; Θα μπορέσει να «κοστολογήσει» την ανθρώπινη ζωή-να καταλάβει δηλαδή πως δεν κοστολογείται με τίποτε- και να ιεραρχήσει αξίες και ιδανικά που θα νοηματοδοτούν την ανθρώπινη ύπαρξη και θα δίνουν περιεχόμενο στη ζωή μας;
Θα πάψει να απολάει τις βόμβες, όπου δει κατά τα συμφέροντά των ισχυρών; Θα καταλάβει, τέλος πάντων πως το δικαίωμα στη ζωή είναι φυσικό και εγγενές για κάθε άνθρωπο και όχι προϊόν σύμβασης του ανθρώπου με τους ισχυρούς-δυνατούς, οι οποίοι «επιβάλλουν» το δίκαιο καταπώς τους συμφέρει και καταπώς ορίζουν οι ίδιοι το συμφέρον τους;

Πρόβλημα. Κατατέθηκε στον ΟΗΕ ψήφισμα και προτάθηκε η άρση των οικονομικών κυρώσεων κατά πάντων, ώστε οι λαοί να δώσουν ενωμένα και ισότιμα την μάχη ενάντια στον κορωνοϊό. Το απέρριψαν οι κυβερνήσεις χωρών που πλήττονται κατεξοχήν από τον ιό. ΗΠΑ, ΕΕ, Βρετανία. Και το μέτρημα των νεκρών συνεχίζεται… Μέχρι πότε; Άδηλον.
Δήλόν όμως εστί ότι ο ιός προχωρεί. Εμείς μετράμε θανάτους. Μήπως η γη δεν μας χωράει όλους; Μήπως υπερφορτώσαμε τον «πολιτισμό» μας με συμφέροντα; Και μήπως -πρέπει να το παραδεχτούμε- πως είναι δύσκολο οι κυβερνήτες να χρησιμοποιήσουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια; Πολλά τα ερωτήματα. Έντονος ο προβληματισμός. Δύσκολες οι απαντήσεις. Ωστόσο, εδώ κοντά μας, στα νοσοκομεία δίνεται μάχη ζωής για τους ασθενείς, για τον συνάνθρωπο…

Εκεί, βέβαια, ο κορωνοϊός το απέδειξε πως δεν μετριέται η ανθρώπινη ζωή σε χρήμα. Εκεί, όπου το σφίξιμο του χεριού του ασθενούς από τον νοσηλευτή και το χαμόγελο του ιατρικού προσωπικού δεν εξισούται με όλα τα ευρώ του κόσμου. Και για να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς πρέπει να ομολογήσουμε πως από αυτή την επιδημία, αν μείνει και γίνει αξίωμα αυτή η προσφορά, τότε θα είμαστε, θα είναι διπλά κερδισμένοι όλοι μας, όλοι τους…

Συνήθως μετά από μεγάλες συμφορές, οικονομικές κρίσεις, επιδημίες κλπ. οι άνθρωποι συνενώνονται, επιζητούν το γενικό και εντάσσονται στο σύνολο. Ακόμα βρίσκουν και κοινές λύσεις. Είναι έτσι; Θα επικρατήσει κάτι τέτοιο ή θα «ακμάσει» η ιδιώτευση και ο ατομικισμός; Η συμφορά, όπως και να εξελιχτεί, έμεινε, θα μείνει και μαζί μ’ αυτήν θα μείνουν οι κήνσορες και οι διαλαλητές της ισοπέδωσης και ιδιωτικοποίησης των πάντων. Φοβάμαι πως τώρα θα ισχύσει το δόγμα: «Ο άνθρωπος προς τον άνθρωπο όχι συνάνθρωπος, αλλά λύκος».