Μια φορά κι έναν καιρό ήταν κάποτε ………ένα Ευρωομόλογο

Του Νότη Μαριά

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν κάποτε ένα Ευρωομόλογο, θα λένε στα παιδιά τους οι μελλοντικοί γονείς της γενιάς της πανδημίας. Γιατί κάπως έτσι εξελίσσεται το παραμύθι με το περίφημο Ευρωομόλογο. Ένα εργαλείο ιδιαίτερα απαραίτητο για τη στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας η οποία κυριολεκτικά έχει κατεβάσει ρολά λόγω κορονοϊού. Έτσι οι ηγέτες εννέα χωρών της ΕΕ με κοινή τους επιστολή ζήτησαν την έκδοση Ευρωομολόγου. Στο εγχείρημα τέθηκε επικεφαλής ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος στην αρχή φάνηκε ότι μάλλον θα πάρει το παιχνίδι πάνω του, συνεπικουρούμενος από τους Πρωθυπουργούς της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, και της Σλοβενίας δηλαδή των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου στους οποίους προστέθηκε ο Πρωθυπουργός της Ιρλανδίας μιας άλλης χώρας της ευρωπαϊκής περιφέρειας (Kathimerini.gr 26/3/2020).

Προς έκπληξη αρκετών το παζλ συμπλήρωσαν οι Πρωθυπουργοί δύο χωρών του σκληρού πυρήνα ήτοι του Βελγίου και του Λουξεμβούργου. Όμως το Βερολίνο όπως και στην κρίση του 2008 έτσι και τώρα δεν ήταν διατεθειμένο να βάλει το χέρι στην τσέπη και να επιδείξει αλληλεγγύη στηρίζοντας την χειμαζόμενη ευρωπαϊκή οικονομία και για τον λόγο αυτόν ευθύς εξ αρχής απέρριψε κάθε σκέψη για έκδοση Ευρωομολόγου (Naftemporiki.gr 25/3/2020). Κι΄ ας έχει κερδίσει εκατοντάδες δις ευρώ από τη λειτουργία της ευρωζώνης και μάλιστα εν μέσω της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2008. Ακολούθησε το Eυrogroup της Τρίτης 7 Απριλίου που συνεδρίασε σε πολεμική ατμόσφαιρα με το Βερολίνο και τους δορυφόρους του να απορρίπτουν το Ευρωομόλογο. Μετά ταύτα ακούστηκαν αρκετά «γαλλικά» από τους Ισπανούς και τους Ιταλούς με τους τελευταίους να απειλούν ακόμη και με Italexit (sofokleousin.gr 9/4/2020) και τον Αντιπρόεδρο της Ιταλικής Βουλής να έχει ήδη κατεβάσει τη σημαία της ΕΕ σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

Στη φάση λοιπόν αυτή το Παρίσι έκανε μια εντυπωσιακή πιρουέτα εγκαταλείποντας το Ευρωομόλογο με τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών να ρίχνει στο τραπέζι την πρόταση για τη δημιουργία ενός Ταμείου Ανάπτυξης και Αλληλεγγύης. Από κοντά λοιπόν συμφώνησε και το Βερολίνο για να παρουσιαστεί στο Eurogroup μια δήθεν κοινή γαλλογερμανική πρωτοβουλία. Μετά το γαλλικό άδειασμα οι καμπαλέρος του Ευρωπαϊκού Νότου σάλπισαν ισπανική υποχώρηση μπροστά στα γερμανικά πάντσερ.
Έτσι το Eurogroup της Πέμπτης 9 Απριλίου αφού αναφέρθηκε στη μελλοντική ίδρυση του περίφημου προσωρινού Ταμείου Ανάκαμψης που θα ιδρύσει η ΕΕ αξιοποιώντας μάλιστα και καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία (γεγονός που ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών το εξέλαβε ως δήθεν αναφορά σε Ευρωομόλογο), τελικά πέταξε τη μπάλα στην εξέδρα παραπέμποντας το θέμα για οδηγίες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα γίνει στις 23 Απριλίου. Εκεί οι ηγέτες αναμένεται να ξεδιπλώσουν τις «μεγαλεπήβολες» σκέψεις τους για να αρχίσουν οι προετοιμασίες του περίφημου Ταμείου το οποίο θα ιδρυθεί από την ίδια την ΕΕ περί τα τέλη του 2020!!!

Μετά απ΄ όλα αυτά το Eurogroup επέστρεψε στο γνωστό του μότο «δανεικά, τα πάντα είναι δανεικά». Έτσι το μόνο που έκανε ήταν να εγκρίνει δανειακό πακέτο ύψους 540 δις ευρώ από τα οποία μάλιστα η Ελλάδα θα πάρει μόνο 6 δις ευρώ αντί για 10 δις ευρώ που αναλογούν κανονικά στη χώρα μας και αυτά βεβαίως θα είναι υπό μορφή δανείων.
Για άλλη μια φορά λοιπόν η Γερμανία και οι δορυφόροι της αρνήθηκαν να στηρίξουν τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου που πλήττονται από την πανδημία και τις προέτρεψαν να ψάξουν για δανεικά με μνημόνιο. Έτσι από το πολυδιαφημισμένο πακέτο των 540 δις ευρώ, 200 δις ευρώ θα δοθούν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ως δάνεια για τις επιχειρήσεις και 100 δις ευρώ για την αντιμετώπιση της ανεργίας θα δοθούν από την Κομισιόν η οποία αφού δανειστεί το ποσό αυτό από τις αγορές εν συνεχεία θα χορηγήσει δάνεια στα κράτη μέλη!!!

Επίσης 240 δις ευρώ θα δοθούν πάλι ως δάνεια από το ευρωπαϊκό ΔΝΤ, δηλαδή από τον ESM, χωρίς μνημόνιο αν πρόκειται τα δανεικά να πάνε αποκλειστικά για την κάλυψη δαπανών υγείας, και με μνημόνιο αν τα δανεικά πάνε για τη στήριξη της οικονομίας των κρατών μελών.
Τέλος οι ελάχιστες καθαρές δημοσιονομικές μεταβιβάσεις που με την απόφαση του Eurogroup της 16ης Μαρτίου ανέρχονται σε 65 δις ευρώ για όλη της ΕΕ, είναι κονδύλια τα οποία προέρχονται από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία, ήτοι είναι ποσά τα οποία θα τα ελάμβαναν ούτως ή άλλως τόσο τα άλλα κράτη μέλη της ευρωπαϊκής περιφέρειας όσο και η Ελλάδα.

Έτσι λοιπόν αποδείχθηκε τελικά άνθρακας ο θησαυρός για την Ελλάδα μετά την απόφαση του Eurogroup της 9ης Απριλίου όπου η κυβέρνηση δεν τόλμησε καν να απαιτήσει ενόψει πανδημίας τόσο την αναστολή πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας όσο και την μη καταβολή του ποσού των 5 δις ευρώ για τα χρεολύσια του 2019 προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει για την ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας. Μάλιστα θα μπορούσε να απειλήσει τους δήθεν εταίρους μας με VETO τινάζοντας στον αέρα την εύθραυστη συμφωνία του Eurogroup για το δανειακό πακέτο των 540 δις ευρώ εάν δεν γινόταν τελικά δεκτά τα Ελληνικά αιτήματα.
Δυστυχώς για άλλη μια φορά ανέκρουσε πρύμναν.

*Νότης Μαριάς, Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ- Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής