Οδηγίες ΥΠΕΣ προς Υποψήφιους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

-Τι πρέπει να κάνουν με τα έσοδα και τις δαπάνες
-Τι ισχύει για την προβολή των υποψήφιων

Οδηγίες για “Εκλογικές δαπάνες συνδυασμών και υποψηφίων και έλεγχος αυτών, κατά τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές” προς τους Υποψήφιους των Αυτοδιοικητικών Εκλογών ανακοίνωσε η Διεύθυνση Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών.
Στο κείμενο του ΥΠΕΣ, καταγράφονται οι κυριότερες ενέργειες των υποψηφίων κάθε βαθμίδας στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προκειμένου να είναι συνεπείς στην εφαρμογή των διατάξεων του νόμου 3870/2010.
Το πρώτο που τονίζεται, είναι πως οι υποψήφιοι Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες, αλλά και οι υποψήφιοι περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, είναι υποχρεωμένοι να δηλώσουν έσοδα και δαπάνες.

Διαδικασίες
Θα πρέπει οι επικεφαλής συνδυασμού:
– Να λάβουν τον ΕΙΔΙΚΟ ΑΦΜ που προβλέπει ο νόμος και να θεωρήσουν το ΕΙΔΙΚΟ ως προς τη χρήση ΒΙΒΛΙΟ ΕΣΟΔΩΝ–ΕΞΟΔΩΝ.
– Ταυτόχρονα μπορούν να θεωρήσουν “μπλοκάκια” εισιτηρίων.
Σημείωση: Για δήμους με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων είναι υποχρεωτικός ο ορισμός οικονομικού διαχειριστή, ενώ κάτω του ορίου αυτού, χρέη διαχειριστή μπορεί να ασκεί ο επικεφαλής του συνδυασμού.
– Μετά να ανοίξουν ειδικό αυτοτελή λογαριασμό, σε τράπεζα, δηλαδή αποκλειστικά για συγκεκριμένη χρήση, στον οποίο θα δέχονται όλες τις εισφορές των υποστηρικτών και από τον οποίο θα εκταμιεύουν χρήματα για να καλύπτουν τις οικονομικές υποχρεώσεις.
– Θα πρέπει να γνωστοποιήσουν τον αριθμό του τραπεζικού σας λογαριασμού στην Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών και Εκλογικών Παραβάσεων, μαζί με τα στοιχεία του οικονομικού διαχειριστή.

Επιτροπές Ελέγχου Δαπανών έχουν συγκροτηθεί μια ανά Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
Μετά τις εκλογές όλοι οι συνδυασμοί πρέπει να υποβάλουν στην αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών αντίγραφα των θεωρημένων βιβλίων εσόδων και δαπανών με τα αντίστοιχα παραστατικά τους.
– Την ίδια υποχρέωση έχουν και οι περιφερειακοί και οι δημοτικοί σύμβουλοι που έχουν εκλεγεί, καθώς και οι πέντε πρώτοι αναπληρωματικοί του κάθε συνδυασμού. »

Κατάρτιση Συνδυασμών
Με την αλλαγή του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ επήλθαν και σημαντικές αλλαγές που έφερε Ο ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ ειδικά στην κατάρτιση των συνδυασμών.
Η βασικότερη αλλαγή της πρόσφατης νομοθετικής ρύθμισης, είναι ο αριθμός υποψήφιων Δημοτικών Συμβούλων πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας, με δυνατότητα προσαύξησης έως και 50%. Σοβαρή αλλαγή επήλθε και στον αριθμό υποψήφιων από κάθε φύλο, που ανέρχεται σε ποσοστό 40%, τουλάχιστον, του συνολικού αριθμού υποψήφιων του οικείου Συνδυασμού. Το θέμα αυτό ξεκίνησε ως «ποσόστωση» της συμμετοχής των γυναικών στα ψηφοδέλτια και κατέληξε να λέγεται ως συμμετοχή από «κάθε φύλλο», αφού απλώς αυξήθηκε η ποσόστωση στις γυναίκες.
Να σημειωθεί πως για την εύρεση του τελικού αριθμού, ο δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με μισό της μονάδας και άνω.

Κωλύματα
Όλοι οι υποψήφιοι πρέπει να πληρούν τα προσόντα εκλογιμότητας που είναι:
– Δήμαρχος μπορεί να εκλεγεί
(α)δημότης που έχει την ικανότητα να εκλέγει και έχει συμπληρώσει το 21οέτος την ημέρα των εκλογών και
(β)πολίτης κράτους-μέλους της Ε.Ε., εφόσον έχει συμπληρώσει το 21οέτος την ημέρα των εκλογών και έχει την ικανότητα να εκλέγει, σύμφωνα και με τις ειδικότερες διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας. Οι ίδιες προϋποθέσεις ισχύουν για την εκλογιμότητα Δημοτικών Συμβούλων, μόνο που αντί για 21ο έτος, ισχύει το 18ο.
Επίσης υπάρχει ασυμβιβάστο για όσους είναι, από οποιαδήποτε αιτία, οφειλέτες του Δήμου, των ΝΠΔΔ αυτού, των Κοινωφελών Επιχειρήσεών του και της ΔΕΥΑ, εφόσον η συνολική οφειλή υπερβαίνει τα 500 €. Γι’ αυτό, εάν οι οφειλέτες εκλεγούν, χρειάζεται να μεριμνήσουν για την εξόφληση τηςάνω των 500 € οφειλήςμέχρι την ημέρα εγκατάστασης των νέων Αρχών (1η Σεπτεμβρίου).

Εκλογές Κοινοτήτων
Στις εκλογές του Μαίου, η μεγάλη ανατροπή είναι το «διαζύγιο» των συνδυασμών στις Δημοτικές Κοινότητες με τους κεντρικούς συνδυασμούς των Δημοτικών Συμβούλων. Με τον τρόπο αυτό αποσυνδέεται η εκλογή των Τοπικών Οργάνων από την εκλογή Δημάρχου, αφού ο κατοικος της Κοινότητας μπορεί να ψηφίσει άλλον για πρόεδρο Κοινότητας και άλλον για Δήμαρχο.
Αλλαγή της τελευταίας στιγμής είναι πως στις Κοινότητες άνω των 300 κατοίκων, κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται να κατατεθούν Συνδυασμοί με το ίδιο όνομα και έμβλημα σε περισσότερες της μίας Κοινότητες του ίδιου Δήμου, εφόσον αυτό ταυτίζεται με το όνομα και το έμβλημα Συνδυασμού υποψήφιου Δημάρχου και Δημοτικών Συμβούλων του ίδιου Δήμου.

Στην περίπτωση αυτή, η δήλωση υποβάλλεται υποχρεωτικά, για όλους τους εν λόγω Συνδυασμούς, από τον υποψήφιο Δήμαρχο Επικεφαλής του Συνδυασμού.
Και αυτό έχει μεγάλη σημασία αφού, οι εκλογικές διαδικασίες των Κοινοτήτων δεν αναφέρονται μόνο στα χωριά στους περιφερειακούς Δήμους, αλλά και τους μεγάλους αστικούς Δήμους.
Κι αυτό γιατί “Κοινότητες” πλέον ονομάζονται όλες οι διοικητικές υποδιαιρέσεις Δήμων, δηλαδή οι τέως Δημοτικές Κοινότητες, οι Τοπικές Κοινότητες, αλλά και τα Δημοτικά Διαμερίσματα στα οποία διαιρούνται οι Δήμοι άνω των 100.000 κατοίκων.

Όργανα
Η εκλογή των Συμβούλων γίνεται με χωριστή κάλπη και κατά Συνδυασμούς, ενώ Όργανα των Κοινοτήτων με περισσότερους από 300 κατοίκους είναι
(α) το Συμβούλιο Κοινότητας, με 5, 7, 11 ή 15 μέλη, και
(β) ο Πρόεδρος Συμβουλίου Κοινότητας.
Μία από τις αλλαγές του νέου εκλογικού πλαισίου, είναι ότι ο Συνδυασμός δεν θα έχει υποψήφιο Πρόεδρο Κοινότητας ως Επικεφαλής, αλλά θα περιλαμβάνει μόνο υποψήφιους Συμβούλους Κοινότητας. Καταρτίζεται με γραπτή δήλωση που υπογράφουν όλοι οι υποψήφιοί του. Η δήλωσή επιδίδεται από υποψήφιο Σύμβουλο, που εξουσιοδοτούν οι υπόλοιποι το αργότερο είκοσι ημέρες πριν τις εκλογές.

Ο αριθμός των υποψήφιων Συμβούλων πρέπει να είναι ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών του Συμβουλίου της οικείας Κοινότητας με δυνατότητα προσαύξησης έως και 50%. Ο αριθμός των υποψήφιων από κάθε φύλο ανέρχεται σε ποσοστό 40% τουλάχιστον, του συνολικού αριθμού των υποψήφιων Συμβούλων του οικείου Συνδυασμού.
Όσον αφορά τους σταυρούς προτίμησης, στις συγκεκριμένες Κοινότητες (άνω των 300 κατοίκων), ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ 2 υποψήφιων
Άλλη αλλαγή είναι πως στην περίπτωση που Συνδυασμός πλειοψηφήσει με ποσοστό μεγαλύτερο του πενήντα τοις εκατό (50% + 1 ψήφος), ο πρώτος σε σταυρούς υποψήφιος Σύμβουλός του αναδεικνύεται Πρόεδρος Συμβουλίου.

Εάν Συνδυασμός ΔΕΝ λάβει άνω του 50%, Πρόεδρος Συμβουλίου θα εκλεγεί με ψηφοφορία από το σύνολο των μελών του οικείου Συμβουλίου, για όλη τη δημοτική περίοδο, ο Σύμβουλος ενός από τους δύο πρώτους κατά σειρά εκλογής Συνδυασμούς, που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης μεταξύ των υποψηφίων του Συνδυασμού του.

Τι ισχύει για την προβολή των υποψήφιων
Να σημειωθεί πως το ΥΠΕΣ, ανήρτησε και ερωτήσεις σχετικά με την προβολή των υποψήφιων, όπως π.χ. οι διατάξεις που αναφέρονται σε περιορισμούς για εμφανίσεις και παρουσίαση εκπομπών ή συμμετοχής σε εκπομπές σε Ρ/Τ σταθμούς και επεκτείνονται στο διαδίκτυο (προφανώς πάλι για εκπομπές και εμφανίσεις, δηλαδή «WEB TV» σε «LIVE» ή «on demand» μετάδοση, συνέντευξης, ομιλίας κλπ) θέτοντας περιορισμό για μία τέτοιου είδους εμφάνιση σε κάθε διαδικτυακό μέσο. Είναι φανερό ότι και στο διαδίκτυο ισχύει ο περιορισμός των οργανωμένων συζητήσεων π.χ. debate όπως και στα κανάλια. Είναι σωστά όλα αυτά, όπως περιγράφονται;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σχετικά με το διαδίκτυο – με εξαίρεση τις προσωπικές ιστοσελίδες και τις ιστοσελίδες των συνδυασμών – ο υποψήφιος μπορεί να παραχωρήσει μια συνέντευξη ανά δικτυακό τόπο.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Στο ν. 3870/2010 δεν γίνεται καμία άλλη αναφορά για το διαδίκτυο πλην της γενικής επισήμανσης ότι επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση προεκλογικού υλικού μέσω του διαδικτύου. Με βάση τους συγκεκριμένους περιορισμούς που θέτει ο νόμος, αλλά και την αναφορά που γίνεται στη συνοδευτική εγκύκλιο για τις δαπάνες και τους τρόπους προβολής υποψηφίων και συνδυασμών, είναι προφανές ότι, υποψήφιοι και συνδυασμοί μπορούν να προβληθούν από το διαδίκτυο (στο πλαίσιο του ορίου δαπανών που δικαιούνται) με διαφημιστικά «banners». Υπάρχει κάποιος περιορισμός για το περιεχόμενο των banners; π.χ. θέμα αρνητικής διαφήμισης ή αν μπορεί να υπάρχει φωτογραφία και σε banner υποψηφίου συμβούλου ή μόνο στου επικεφαλής του συνδυασμού;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν υπάρχει περιορισμός στα banners, υπό την επιφύλαξη ωστόσο, της έκδοσης τιμολογίου και του υπολογισμού στις δαπάνες του συνδυασμού ή του υποψηφίου.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Θεωρείται επίσης ότι δεν τίθεται κανένας περιορισμός στη δημοσίευση άρθρων, δηλώσεων ή ομιλιών, περιοδειών και άλλων προεκλογικών δραστηριοτήτων των υποψηφίων, καθώς και των θέσεων των συνδυασμών, αλλά και συνεντεύξεων γραπτού κειμένου στο διαδίκτυο, με δεδομένο ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν δημοσιογραφική ύλη. Φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι δεν εμπεριέχουν οικονομική συναλλαγή (απαγορεύεται από το νόμο), κάτι που είναι αυτονόητο, αφού αποτελεί βασικό κανόνα της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Τι επιτρέπεται τελικά;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής κάλυψης επιτρέπονται στο διαδίκτυο η καταγραφή των δηλώσεων κτλ. Επίσης επιτρέπεται η αναμετάδοση δηλώσεων ή συνεντεύξεων από άλλους δικτυακούς τόπους εφόσον υπάρχει η σχετική επισήμανση.

ΕΡΩΤΗΣΗ: .Στο νόμο δεν αναφέρονται περιορισμοί για την προβολή σε εφημερίδες. Τι πραγματικά ισχύει;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εκ του νόμου, δεν τίθεται περιορισμός.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Εμφανίζεται ο εκπρόσωπος ενός συνδυασμού για μια δήλωση σε ένα κανάλι η οποία προβάλλεται στο δελτίο ειδήσεων επί 20 δευτερόλεπτα. Χάνει το δικαίωμα ο συνδυασμός να παρουσιάσει τις θέσεις του στο εν λόγω κανάλι;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ναι, προσμετράται ως εμφάνιση.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Στο ν. 3870/2010 (άρθρο 6), προβλέπονται συγκεκριμένες εμφανίσεις των υποψηφίων στα ΜΜΕ στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Τι θεωρείται στην περίπτωση αυτή ως εμφάνιση; Για παράδειγμα, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως εμφάνιση η αναφορά του ονόματος υποψηφίου ή η προβολή του μέσω φωτογραφίας ή video, στο πλαίσιο ρεπορτάζ της εφημερίδας, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης ή της ιστοσελίδας;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3870/2010 ως εμφανίσεις οι οποίες υπολογίζονται στο όριο είναι οι συνεντεύξεις των υποψηφίων (συμπεριλαμβανομένων αυτών που διεξάγονται στο πλαίσιο του δελτίου ειδήσεων), η συμμετοχή σε οργανωμένες συζητήσεις και η κάλυψη κατόπιν αιτήματος της προεκλογικής τους δραστηριότητας. Δεν θεωρείται εμφάνιση η κάλυψη της προεκλογικής δραστηριότητας εφόσον γίνεται στα πλαίσια της δημοσιογραφικής ανάδειξης του γεγονότος και δεν προβάλλεται απόσπασμα της ομιλίας.

Ετεροδημότες
Οι ετεροδημότες εκλογείς στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές (πρώτη και δεύτερη Κυριακή) ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα αποκλειστικά και μόνο στην περιφέρεια του δήμου που είναι δημότες και για τις ευρωεκλογές αποκλειστικά και μόνο στον τόπο διαμονής τους, στους ειδικούς καταλόγους των οποίων είναι εγγεγραμμένοι. Σημειώνεται ότι ψηφίζουν μαζί με τους άλλους εκλογείς και δεν συστήνονται ειδικά τμήματα ετεροδημοτών.

Υποχρεωτική η ψηφοφορία
Η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική, σύμφωνα με τους διατάξεις τους ισχύουσας νομοθεσίας. Δικαιολογημένα μπορούν να μην ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, όσοι έχουν υπερβεί το 70ο έτος της ηλικίας τους, όσοι βρίσκονται στο εξωτερικό και όσοι θα βρίσκονται την ημέρα της ψηφοφορίας σε απόσταση μεγαλύτερη από 200 χλμ από το εκλογικό τους τμήμα.