Οι συγγραφείς αποκαλύπτουν… τα μυστικά τους στον Ε. Ιντζέμπελη

Βάνα Παπαθανασίου

Άρχισα να γράφω εδώ και τριάντα περίπου χρόνια, σε μια δύσκολη καμπή της ζωής μου ψάχνοντας να βρω την απάντηση σε διλήμματα που είχα εκείνη την περίοδο. Από τότε η γραφή με συντροφεύει, μου ανοίγει νέους ορίζοντες, μου αποκαλύπτει μυστικά και τολμώ να πω ότι με μαγεύει αφού συνήθως οι ήρωες είναι εκείνοι που με κατευθύνουν κι όχι εγώ. Για πολλά χρόνια, όταν τελείωνα τη συγγραφή ενός βιβλίου δεν γνώριζα αν θα ακολουθήσει και επόμενο.

Τώρα, όμως, ξέρω ότι έγραφα, γράφω και θα συνεχίσω να γράφω -εφόσον είμαι καλά- γιατί έχω ανάγκη να ταξιδεύω με όχημα την έμπνευση σε ξένα μέρη, παρέα με άγνωστους ήρωες, αποδεσμευμένη από τα δικά μου βιώματα και τις δικές μου αναστολές. Γράφω γιατί θέλω να αισθάνομαι ελεύθερη, να έχω πιο καθαρή ματιά προκειμένου να γνωρίσω καλύτερα τον εαυτό μου και τον κόσμο γύρω μου. Είναι και κάτι άλλο όμως. Όταν ως αναγνώστρια ταυτίζομαι με ήρωες διαβάζοντας ένα καλό βιβλίο, όταν ένας ήρωας μου θυμίζει δικά μου κομμάτια, χαμογελώ από μέσα μου –γλυκά ή πικρά, δεν έχει τόσο σημασία. Χαμογελώ και πάνω απ’ όλα ανακουφίζομαι γιατί δεν αισθάνομαι πια τόσο μόνη. Γιατί είναι και κάποιος άλλος, ή κάποιοι άλλοι εκεί έξω σαν κι εμένα… Τόσο απλό, τόσο ανθρώπινο και τόσο αληθινό!… Η ζωή μας είναι δύσκολη, η καθημερινότητά μας απαιτητική και γίνεται ολοένα πιο σύνθετη και πολλές φορές σκληρή. Το αίσθημα της ανακούφισης που μπορεί να αισθανθεί κανείς ακούγοντας ένα τραγούδι που κάτι του θυμίζει, διαβάζοντας ένα βιβλίο ή παρακολουθώντας μια καλή ταινία είναι στ΄αλήθεια πολύτιμο, είναι βάλσαμο. Γράφω και γι’ αυτό.

Γράφω συνήθως σύγχρονα μυθιστορήματα με κοινωνικό περιεχόμενο προσπαθώντας να προσεγγίσω και να εμβαθύνω στην ψυχολογία των ανθρώπων (ανδρών και γυναικών) μέσα από τους ήρωές μου και τις καταστάσεις που βιώνουν. Έχω γράψει και μια συλλογή διηγημάτων με παρόμοιο περιεχόμενο και αναζητήσεις. Συνηθισμένες ιστορίες, συνηθισμένες ζωές, τίποτα το ακραίο, το σπάνιο ή το εξαιρετικό. Οι ήρωές μου είναι άνθρωποι σαν όλους εμάς, με την ίδια καθημερινότητα, τις ίδιες ανασφάλειες, παρόμοιες χαρές αλλά και εφιάλτες. Κάπου, όμως, μέσα στη ρουτινιάρικη ζωή τους, κρύβεται το μεγαλείο και η μικρότητα, τίποτα το δραματικό, συνηθισμένο κι αυτό. Αυτό ψάχνω…

Συνήθως υπάρχει κάποιο εύρημα το οποίο με κινητοποιεί και γύρω από αυτόν τον άξονα ξεδιπλώνεται όλη η ιστορία. Αυτό είναι το βασικό στοιχείο της έμπνευσής μου. Μπορεί να είναι ο,τιδήποτε, είτε ο κεντρικός πρωταγωνιστής ο οποίος παραμένει σχεδόν αόρατος μέχρι να αποφασίσει να κάνει την ανατροπή και να μας αποκαλύψει την ταυτότητά του στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, είτε το παιχνίδι ανάμεσα στην πραγματικότητα και τον ρόλο που υποδύεται μια νεαρή ηθοποιός, είτε η ζωή μιας οικογένειας τα τελευταία τριάντα χρόνια στην Ελλάδα και πόσο τα ιστορικά γεγονότα επηρεάζουν την εξέλιξη στις προσωπικές ζωές των ανθρώπων αλλά και το αντίθετο… Σε κάθε περίπτωση, το εύρημα είναι για μένα πολύ σημαντικό και ο απόλυτος οδηγός γιατί μέσα από αυτό το πρίσμα γνωρίζουμε τους ήρωες του βιβλίου, τους προσεγγίζουμε, τους αφουγκραζόμαστε και μας αποκαλύπτουν τα μυστικά και τα αδιέξοδά τους, ελεύθεροι από τα βιώματα και τις προσωπικές αναφορές του συγγραφέα.

Στο «Ξημέρωσε χωρίς χθες», τα ευρήματα είναι δύο: το πρώτο είναι μία συνθήκη -και συγκεκριμένα ο τραυματισμός ενός άνδρα- η οποία υποχρεώνει πέντε ανθρώπους (γυναίκες και άνδρες) να έρθουν πολύ κοντά προκειμένου να φροντίσουν τον κοινό τους φίλο που τους έχει απόλυτη ανάγκη. Έτσι , οι πέντε ήρωες παραδίδουν τη σκυτάλη της φροντίδας του κεντρικού πρωταγωνιστή καθημερινά ο ένας στον άλλον, προσπαθώντας παράλληλα να ζήσουν ο καθένας τη δική του ζωή. Οι συγκρούσεις μεταξύ τους είναι αναπόφευκτες, οι ανατροπές στην καθημερινότητα και κατ΄ επέκταση στη ζωή τους, μεγάλες. Τα διλήμματα ακόμα περισσότερα… Πόσο μάλλον όταν από την αρχή κιόλας της ιστορίας μαθαίνουμε ότι ο κεντρικός άξονας της ιστορίας μας που στάθηκε αιτία και αφορμή για να συνεργασθούν τόσο στενά αυτοί οι πέντε άνθρωποι, ο πρωταγωνιστής δηλαδή, εκτός από τραυματίας καρφωμένος σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου, πάσχει και από μετατραυματική αμνησία.

Αυτό είναι το δεύτερο εύρημα που τα κάνει όλα πιο σύνθετα αφού δυσκολεύει όχι μόνο τη ζωή του πρωταγωνιστή αλλά και την επικοινωνία με τους φίλους του αφ’ ενός, αφετέρου όμως ανοίγει νέους ορίζοντες σε όλους και απελευθερώνει αφού το παρελθόν δεν είναι εκεί μπάστακας για να οριοθετήσει και να επιβληθεί. Το γεγονός της προσωρινής αμνησίας εκτός του ότι αναδύθηκε ως πρόκληση δίνοντας μια φιλοσοφική διάσταση στην ιστορία για την οποία δεν ήμουν προετοιμασμένη, με δυσκόλεψε πολύ γιατί είναι μία κατάσταση που όχι μόνο δεν έχω βιώσει ποτέ αλλά ούτε και έχω παρακολουθήσει από κοντά τέτοιο περιστατικό. Χρειάστηκε, λοιπόν, να μελετήσω σχετική βιβλιογραφία και κυρίως να συνεργασθώ με δύο φίλους ιατρούς, οι οποίοι με βοήθησαν πολύ και τους ευχαριστώ. Προκειμένου να εκδοθεί το βιβλίο μου στον ΚΕΔΡΟ δεν συνάντησα δυσκολία αφού έχω εκδώσει εκεί όλα μου τα βιβλία (έξι μυθιστορήματα και μία συλλογή διηγημάτων) και η συνεργασία μας μετράει ήδη σχεδόν τριάντα πέντε χρόνια.

Το επάγγελμά μου είναι φαρμακοποιός και αυτό ασκώ μέχρι και σήμερα. Πέρα από τη γραφή και το βιοπορισμό μου έχω αρκετές δραστηριότητες όταν μου το επιτρέπουν οι οικογενειακές μου υποχρεώσεις που ήταν ανέκαθεν απαιτητικές… Θα αναφέρω τις κυριότερες που είναι να παρακολουθώ όσο πιο συχνά γίνεται ταινίες στον κινηματογράφο και να διαβάζω βιβλία, πολλά βιβλία.

Βιογραφικό
Γεννήθηκα στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1961. Άλλαξα πολλές δουλειές μέχρι να ολοκληρώσω τις σπουδές μου στη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ από τότε μέχρι και σήμερα εξασκώ το επάγγελμα του φαρμακοποιού.
Τα βιβλία που έχω εκδώσει με χρονολογική σειρά είναι τα εξής:
Το Σενάριο, μυθιστόρημα, 1991
Άσε την πόρτα ανοιχτή!, μυθιστόρημα, 1995
Οι Ερινύες πεθαίνουν στον καθρέφτη, μυθιστόρημα, 1997
Θάλεια, μυθιστόρημα, 2001
Διάφανη ζωή, διηγήματα, 2006
Ο καναπές, ο μαγκούφης και η μοτοσυκλέτα του, μυθιστόρημα, 2013
Ξημέρωσε χωρίς χθες, μυθιστόρημα, 2019
Επίσης, έχω μεταφράσει από τα Γαλλικά το μυθιστόρημα του Νίκολας Κίφφερ, Δέρμα κουνελιού.