Οι συγγραφείς αποκαλύπτουν… τα μυστικά τους στον Ε. Ιντζέμπελη

Γιώργος Μπίζας

Ξεκίνησα να γράφω εξαιτίας μιας βαθύτερης ανάγκης να εκφραστώ, να εξωτερικεύσω τις σκέψεις μου και να δοκιμάσω τις δυνάμεις μου στη δημιουργική γραφή. Στη πορεία, σιγά σιγά και μέσα από τα πρώτα κείμενα, άρχισα να συνειδητοποιώ ότι η διείσδυση στα πρόσωπα και τις ιστορίες που δημιουργούσα κάθε φορά, η προσπάθεια κατανόησης των κινήτρων και της συμπεριφοράς τους, προκαλούσε μια συναισθηματική σύνδεση μαζί τους, με αποτέλεσμα να διευρύνεται η ενσυναίσθησή μου, να μεγαλώνουν τα όρια τα οποία κινούμαι, ο τρόπος που σταθμίζω τα πράγματα και τελικά βλέπω τον κόσμο. Η διαδικασία αυτή σε οδηγεί αθόρυβα σε μια συνεχή αυτοβελτίωση, μια καλύτερη εσωτερική ισορροπία και στη δημιουργία μιας προσωπικής φιλοσοφίας της ζωής. Όπως έλεγε ο Jack London, «αυτή η φιλοσοφία που καθιστά ικανό τον συγγραφέα όχι μόνο να εντάξει τον εαυτό του στο έργο του αλλά και να προσθέσει κάτι πέρα από αυτόν». Να έχει κάτι να πει, δηλαδή, στα κουρασμένα αυτιά του αναγνώστη. Κάτι φρέσκο, φυσικό, διαχρονικό, αυθεντικό.

Παρακολούθησα διάφορα σεμινάρια δημιουργικής γραφής, όλα πάνω στη μικρή φόρμα. Παράλληλα διαβάζω εντατικά διηγήματα, κυρίως Έλληνες και Αμερικάνους συγγραφείς, οπότε αναπόφευκτα γράφω και δουλεύω πάνω σε διηγήματα όλο το καιρό. Η μικρή φόρμα με εξυπηρετεί λόγω προσωπικού χρόνου αλλά και λόγω ιδιοσυγκρασίας καθώς η νουβέλα, το μυθιστόρημα χρειάζονται μεγαλύτερο σχεδιασμό, υπομονή και δουλειά. Το διήγημα από την άλλη είναι απαιτητικό καθώς θέλει ακρίβεια, ρυθμό, τεχνική και υπαινιγμό σε περιορισμένο χώρο. Με ενδιαφέρει να γράφω για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που δυσκολεύονται να βρουν τρόπο έκφρασης. Για όσα τους δοκιμάζουν ή τους βοηθούν να προχωρήσουν στο σύγχρονο τρόπο ζωής μέσα στο αστικό τοπίο. Να γίνω η φωνή τους. Μια φωνή που να μοιάζει με ένα αποτύπωμα του σήμερα, έτσι ώστε αν κάποιος τα διαβάσει τριάντα χρόνια μετά να έχει μια ρεαλιστική εικόνα από τις δυσκολίες, τα όνειρα, τις πράξεις, τα συναισθήματα των ανθρώπων αυτής της εποχής. Να μπορεί να συγκρίνει με το χθες και να διακρίνει, στα μικρά ανθρώπινα σύμπαντα που γνωρίζει, τα κοινά σημεία. Όταν οι ιστορίες κοιτούν βαθιά μέσα στον άνθρωπο αντέχουν στο χρόνο.

Έμπνευση μου συνήθως είναι οι μικρές ανθρώπινες καταστάσεις και λεπτομέρειες που βρίσκονται γύρω μας. Κάποια στοιχεία της μυθοπλασίας είναι αναπόφευκτα βιωματικά, άλλα πραγματικά γεγονότα και τα περισσότερα δημιουργήματα της φαντασίας. Μια κουβέντα, μια κίνηση, μια σκέψη, οτιδήποτε αξίζει να μεταποιηθεί και να γίνει κτήμα των πολλών. Όλα τα παραπάνω είναι σαν να έχεις μια εικόνα στο μυαλό σου που τη συνθέτουν σκόρπια κομμάτια, όπως σε ένα παζλ. Δίνω βάση στις λεπτομέρειες που πολλές φορές είναι ο πυρήνας των συστατικών των ιστοριών. Αυτά τα μικρά πράγματα στο περιθώριο, που συνήθως η φωνή τους βγαίνει δύσκολα κι ακόμα πιο δύσκολα την ακούμε. Ο Αντόνιο Πόρτσια έλεγε, «Τα μικρά πράγματα, αν τ’ αγγίξεις, σχεδόν πάντα επιζούν∙ όχι όμως και τα μεγάλα». Η αξία αυτών των μικρών πραγμάτων έχει μεγάλη σημασία για μένα στη γραφή. Όμως δεν φτάνει μόνο αυτό. Η έμπνευση είναι μια σπίθα πολύτιμη, αλλά για να ανάψει μια φωτιά χρειάζονται προσάναμμα, ξύλα, οξυγόνο. Και αυτά τα υλικά στη γραφή είναι η σκληρή δουλειά, η υπομονή, η επιμονή. Η έμπνευση και το ταλέντο δεν φτάνουν από μόνα τους για να προχωρήσεις.

Το 2017 εκδόθηκε η πρώτη μου συλλογή διηγημάτων από τις εκδόσεις Τυφλόμυγα, με τίτλο «Χρυσόψαρα στη σκουριά της πόλης». Πρόκειται για 11 διηγήματα που μιλούν για ανθρώπους που ζουν και παλεύουν με τις καταστάσεις που αντιμετωπίζουν μες στην Αθήνα. Στην Αθήνα που «έμοιαζε με μια άδεια από ζωή πόλη, φτιαγμένη από σίδερο και τσιμέντο που δεν κινείται πια, λες και έχει πιάσει σκουριά» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου). Συνδετικός κρίκος των ιστοριών μεταξύ τους είναι η προσπάθεια των προσώπων να αναπνεύσουν μέσα στο ασφυκτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται για αυτούς.
Μια δυσκολία που αντιμετώπισα στο γράψιμο των ιστοριών ήταν να καταφέρω να κρατήσω την απαιτούμενη απόσταση από τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν, έτσι ώστε να μπορέσει να ειπωθεί η δική τους ιστορία, ανεπηρέαστη από τη σύνδεση που δημιουργείται. Επίσης η τελική διόρθωση του βιβλίου αλλά και η απόφαση για το πότε είναι έτοιμο να παρουσιαστεί στο αναγνωστικό κοινό δεν ήταν κάτι εύκολο. Ένα κείμενο στη πραγματικότητα δεν ολοκληρώνεται, απλά κάποια στιγμή το παρουσιάζουμε με την ελπίδα ότι είναι στη καλύτερη μορφή του.

Όσον αφορά το εκδοτικό τοπίο στην Ελλάδα τα πράγματα δεν είναι τόσο ρομαντικά, όπως αρχικά πίστευα. Ένας νέος άγνωστος συγγραφέας που δεν είναι «του χώρου» και δεν έχει τις απαραίτητες συστάσεις, είναι απλά σαν να μην υπάρχει. Οι περισσότεροι «μεγάλοι» εκδοτικοί οίκοι στρέφουν το ενδιαφέρον τους σε σίγουρα πράγματα και δεν παίρνουν το ρίσκο να στηρίξουν έναν πρωτοεμφανιζόμενο. Παρόλα αυτά οι πιο πολλοί διαβάζουν τα έργα που τους στέλνουν, (είναι γεγονός ότι έχουν πολύ υλικό για αξιολόγηση), άλλοι απαντούν, άλλοι όχι και κάποιοι σου προτείνουν να αναλάβεις οικονομικά την έκδοση με υψηλό αντίτιμο. Υπάρχει πάντα και η περίπτωση της αυτοέκδοσης που ανθίζει στις μέρες μας. Το κάδρο συμπληρώνουν οι πιο «μικροί» εκδοτικοί, που πιο εύκολα θα πιστέψουν και θα στηρίξουν ένα νέο συγγραφέα, όπως έγινε και στη δική μου περίπτωση. Όπως και να ‘χει ο δρόμος αυτός είναι προσωπικός και δεν υπάρχει άλλη λύση για κάποιον που θέλει να προχωρήσει από το να μαζέψει το υλικό του και να το στείλει για έκδοση. Στο τέλος κάτι που αξίζει θα βρει τον τρόπο να βγει από την αφάνεια.

Πέρα από τη γραφή, στον ελεύθερο χρόνο μου, ακούω μουσική, βλέπω ταινίες, όσο μπορώ στον κινηματογράφο και πηγαίνω για περπάτημα. Επίσης προτιμώ να περνάω χρόνο με τους φίλους μου και την οικογένεια μου. Και βέβαια να διαβάζω, όσο το δυνατόν περισσότερο. Μου αρέσουν τα απλά καθημερινά πράγματα που με βοηθούν να έχω ισορροπία και μου δίνουν ερεθίσματα για να δημιουργώ. Αφού, οτιδήποτε συμβαίνει γύρω μας μπορεί να αποτελέσει υλικό για την επόμενη ιστορία.

Βιογραφικό
Ο Γιώργος Μπίζας γεννήθηκε το 1977 στην Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται. Τα τελευταία χρόνια έχει παρακολουθήσει σεμινάρια δημιουργικής γραφής και ασχολείται με το γράψιμο. Έργα του έχουν δημοσιευτεί στον ηλεκτρονικό τύπο και συμπεριληφθεί σε συλλογικά βιβλία. Το 2017 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Τυφλόμυγα η πρώτη του συλλογή διηγημάτων με τίτλο: «Χρυσόψαρα στη σκουριά της πόλης».