Περιφέρεια Ηπείρου: Την Εξαφάνισαν

Γράφει : ο 

Άλκης Παπαχρηστάκης

Τελευταίο επεισόδιο, δηλαδή η εξαφάνιση της Ηπείρου από τον υποτιθέμενο σχέδιο ανάπτυξης της χώρας που παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη ο Υπουργός Επικρατείας Αρης Σκέρτσος καταδεικνύει αφενός την προχειρότητα του σχεδιασμού και την ελαφρότητα του επιτελικού κράτους και αφετέρου την περιφρόνηση της πατρίδος μας.
Ο αντ’ αυτού όπως έχει επικρατήσει να αποκαλείται ο Κος Σκέρτσος εμφάνισε το δήθεν σχέδιο εσωτερικής σύγκλισης των περιφερειών με τα εισοδήματα της Αττικής, κάτι που όπως πομπωδως ανακοίνωσε “αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση”.

Αλλά τι σχέδια και τι προτεραιότητα είναι αυτά, καθώς αγνοείται η Ήπειρος που συγκαταλέγεται μεταξύ των φτωχότερων περιφερειών της χώρας..
Αλήθεια πλούτισε ξαφνικά η Ήπειρος ή μήπως κανένας δεν ασχολείται με τη μοίρα της.
Όμως όλοι γνωρίζουμε ότι δυστυχώς οι Ηπειρώτες παραμένουν σε δυσχερέστερη θέση έναντι των άλλων Ελλήνων και μάλιστα δεν υπάρχει καν δημοσιοποιημένο σχέδιο ανάκαμψης, ανάπτυξης και ανακατεύθυνσης.

Και το χειρότερο όλων είναι ότι αρκετές μέρες μετά, δεν υπήρξε έστω μία στοιχειώδης αντίδραση για την επιτελική γκάφα της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Ταυτόχρονα η “εξαφάνιση” της Ηπείρου υποδηλώνει και την ανεπάρκεια ή αδιαφορία των θεσμικών εκπροσώπων της.

Και βασικοί εκπρόσωποι της περιφέρειας είναι προφανώς οι βουλευτές και οι αυτοδιοικητικοί.
Η δικαιολογία περι λάθους δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτή, καθώς όπως ανέφερα η Ήπειρος είναι από τις πλέον μειονεκτικές περιφέρειες με βαθιά κοινωνικά, δημογραφικά και οικονομικά προβλήματα.
Επί της ουσίας πράγματι εδώ και καιρό είναι “εξαφανισμένη” από τον χάρτη των μεγάλων παραγωγικών, κοινωνικών, τεχνολογικών και έργων υποδομής.

Για παράδειγμα από τα περίπου 36 δίς τού ταμείου ανάκαμψης η Ηπειρος παραμένει ο φτωχός συγγενής σχεδόν αποκλεισμένη από το περιβόητο μέρισμα των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Σύμφωνα με επίσημη ενημέρωση του περιφερειάρχη από το ταμείο ανάκαμψης στην ήπειρο χρηματοδοτούνται έργα με συνολικό προϋπολογισμό 32 εκατομμύρια ευρώ που ενδέχεται να ολοκληρωθούν το 2026.
Ελάχιστα χρήματα προφανώς έναντι όσων αναλογικά δικαιούται η Ηπειρος τα οποία με βάση τον πληθυσμό (απογραφή του 2021) ανέρχονται σε περίπου 120 εκατομμύρια και κυρίως, έναντι αυτών που θα έπρεπε να διεκδικήσει με βάση την καχεκτική τοπική οικονομία και την υποβαθμισμένη θέση της στο πανελλαδικό μέσο όρο.
Και δεν τα διεκδίκησε γιατί προφανώς δεν είχε ώριμα έργα ή και ολοκληρωμένες μελέτες καθώς τα έργα του ταμείου ανάκαμψης πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2025.

Και αυτό από μόνο του, υποδηλώνει ότι η περιφέρεια πάσχει σε ό,τι αφορά τον προγραμματισμό έργων και δράσεων αναπτυξιακού, κοινωνικού και τεχνολογικού χαρακτήρα.
Χαρακτηριστικό αυτού του ελλείμματος είναι η παλινδρόμηση από υπουργείο σε περιφέρεια του κόμβου Ιόνιας οδού -γέφυρας Καλογήρου, η περιπέτεια του πάρκου υψηλής τεχνολογίας και έρευνας καθώς και η ανάπτυξη και η απένταξη του αγωγού ύδρευση σε Άρτα Πρέβεζα και Λευκάδα.

Να σημειωθεί ότι περίπου τα μισά χρήματα του ταμείου ανάκαμψης προορίζονται για έργα και δράσεις στο νομό Ιωαννίνων και βασικά στο ομώνυμο δήμο.
Ειναι και αυτό δηλωτικό μιας αντίληψης που βάζει στο περιθώριο τους άλλους Νομούς και Δήμους έναντι του μεγάλου και ισχυρού ο οποίος αποσπά το μεγάλο κομμάτι των διαθέσιμων πόρων.
Είναι δυστυχώς η κρατούσα αντίληψη των ιθυνόντων για τις “μικρές Αθήνες” της περιφέρειας που αναπτύσσονται σε βάρος των άλλων δήμων και πόλεων.

Ειναι μία τακτική καταστροφική γιατί σε βάθος χρόνου με την απαξίωση της άλλης περιφέρειας ακόμη και αυτά τα Γιάννενα θα χάσουν το στρατηγικό βάθος της ανάπτυξης που θα μπορούσαν νά προσφέρουν με την ποικιλομορφία των τοπικών οικονομιών τους η Άρτα ,η Πρέβεζα και η Θεσπρωτία.
Αλλά προφανώς από τη σημερινή κεντρική διοίκηση και αυτοδιοίκηση της περιφέρειας λείπει το όραμα της ενδοπεριφερειακής σύγκλισης. Στοιχείο όμως απαραίτητο μιας βιώσιμης, πολυμορφικής και ισόρροπης ανάπτυξης.
Σε ότι αφορά δε αυτή κάθ’ εαυτή την ποιότητα διοίκησης της περιφέρειας λείπει το στοιχείο της ενημέρωσης, της τεκμηρίωσης ,της λογοδοσίας. Χαρακτηριστικά σύμφυτα της δημοκρατικής λειτουργίας και της διαφανούς δραστηριότητας κάθε δημόσιου οργανισμού.

Το περιφερειακό συμβούλιο αντιμετωπίζεται ως αναγκαίο κακό και οι ερωτήσεις μελών του απαντώνται είτε χλευαστικά ή ακόμα χειρότερα δεν υπάρχουν απαντήσεις ακόμα και για κρίσιμα ζητήματα.
Προσωπικά έχω υποβάλλει πολλά ερωτήματα που σχετίζονται και αφορούν καθημερινά ή και επικίνδυνα προβλήματα όπως λόγου χάρη αυτό για την ασφάλεια της γέφυρας Άρτας ή τον μαύρο Αλευρώδη για τα εσπεριδοειδή. Οι απαντήσεις ήταν μισόλογα με αναδρομές και παραπομπές σε παλαιότερες δηλώσεις.
Όλα αυτά μαζί συνθέτουν την κατάσταση στη διοίκηση της περιφέρειας. Κατάσταση που όμως επηρεάζει σαφώς το μέλλον και την προοπτική της ηπείρου.

Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί έτσι, διότι η αυτοδιοίκηση είναι ο κατ’ εξοχήν προνομιακός χώρος συνάντησης της πολιτικής με τους πολίτες. Και εφόσον η κεντρική διοίκηση είναι μακριά τυφλη και κουφη στα αιτήματα των πολιτών, τότε αν η αυτοδιοίκηση το τελευταίο καταφύγιο των ανώνυμων, ανήμπορων και αδύναμων Ηπειρωτών δεν λειτουργεί άμεσα, αποτελεσματικά και με διαφάνεια και δεν θα έχει μείνει τίποτα όρθιο σε επίπεδο θεσμών και κοινωνικού κράτους.

*Άλκης Παπαχρηστάκης Περιφερειακός σύμβουλος Ηπείρου συνδιασμού Ήπειρος Όλον- Τόπος να ζεις
Αντιπρόεδρος Επιτροπής Κοινωνικών Θεμάτων Περιφέρειας Ηπείρου