Μετά το Τσαλαφούτι Τζουμέρκων
Προς ΠΟΠ και ΠΓΕ οδεύουν δύο ξεχωριστά είδη του Αμβρακικού κόλπου, η σαρδέλα και η γαρίδα (γάμπαρη), κατόπιν απόφασης από την οικονομική επιτροπή της Περιφέρειας Ηπείρου για έγκριση δαπάνης για την παροχή υπηρεσιών καταχώρησης της ονομασίας «Γαρίδα Αμβρακικού» και «Σαρδέλα Αμβρακικού» στο Μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης και Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων, με συνολικό ποσό 18.600 ευρώ.
Όπως αναφέρεται στο σκεπτικό στόχος είναι να επιτευχθεί η πιστοποίηση των συγκεκριμένων προϊόντων και η ένταξή τους στα Μητρώα κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να ενισχυθεί η τοπική οικονομία και να αυξηθεί η επιχειρηματικότητα εντός των ορίων της παράκτιας ζώνης του Αμβρακικού Κόλπου, ενισχύοντας έτσι το εισόδημα των παραγωγών.
Σύμφωνα με έρευνα του Τμήματος Γεωπονίας Άρτας, που χρηματοδοτήθηκε από την Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας, η σαρδέλα Αμβρακικού περιέχει 1003 πρωτεΐνες, με τις 56 να έχουν ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά σε σχέση με τις σαρδέλες του Ιονίου και του κόλπου της Καλλονής.
Αντίστοιχα, η γαρίδα του Αμβρακικού έχει 347 πρωτεΐνες, από τις οποίες οι 188 εκφράζονται αποκλειστικά σ’ αυτή, ενώ οι 22 έχουν ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο της επιστημονικής ομάδας του έργου, Ιωάννη Σκούφο, στην γαρίδα, την σαρδέλα και την κουτσομούρα Αμβρακικού Κόλπου ανακαλύφθηκαν μοναδικές ιδιότητες, ευεργετικές για την υγεία του ανθρώπου. Να σημειωθεί ότι, προκειμένου να διαπιστωθούν με τρόπο αντικειμενικό και μετρήσιμο τα χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τα προϊόντα του Αμβρακικού από άλλα είδη που αλιεύονται όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές υψηλού κύρους.
Τσαλαφούτι: Στη λίστα των ΠΟΠ
Της σαρδέλας και της γάμπαρης είχε προηγηθεί η καταχώρηση στον κατάλογο των ΠΟΠ το προϊόν τυριού «Τσαλαφούτι», με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και την παραδοσιακή παραγωγή του, μετά το σχετικό αίτημα που κατέθεσε άτυπη ομάδα παραγωγών.
Ειδικότερα, το ΥπΑΑΤ, αποδέχτηκε το τελικό αίτημα της άτυπης ομάδας παραγωγών «Τσαλαφούτι», για καταχώριση στο Μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΠΓΕ) και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων (ΕΠΙΠ) της Ε. Ένωσης, της ονομασίας «ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ», για προϊόν τυριού, ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ).
Το «ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ / TSALAFOUTI» είναι ένα εύγευστο λευκό αλοιφώδες τυρί, με μαλακή-κρεμώδη υφή. Διαθέτει μια ελαφρά υπόξινη γεύση, ως συνέπεια του όξινου χαρακτήρα του και ένα ευχάριστο άρωμα, λόγω των ντόπιων βοτάνων που χρησιμοποιούνται για τη διατροφή των ζώων της περιοχής.
Παρασκευάζεται για πολλά χρόνια, σύμφωνα με την παραδοσιακή του συνταγή, από πρόβειο ή μίγμα αιγοπρόβειου γάλακτος (με το πρόβειο πάντα σε μεγαλύτερη αναλογία), προερχόμενο από ζώα ελευθέρας βοσκής που ζουν προσαρμοσμένα στο ιδιαίτερο εδαφοκλιματικό περιβάλλον της Κεντρικής Νότιας απόληξης της οροσειράς της Πίνδου.
Ως οριοθετημένη γεωγραφική περιγραφή για την παραγωγή και τυποποίηση του τυριού «ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ / TSALAFOUTI» είναι οι ορεινοί όγκοι των Αγράφων, του Ορεινού Βάλτου, της Αργιθέας, του Ασπροποτάμου και των Τζουμέρκων και οι παρακείμενες σε αυτούς περιοχές. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι το ορεινό ανάγλυφο που αντιστοιχεί στη Κεντρική-Νότια απόληξη της οροσειράς της Πίνδου, γνωστότερη ως οι ορεινοί όγκοι Αγράφων, Ορεινού Βάλτου, Αργιθέας, Ασπροποτάμου και Τζουμέρκων. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από έντονη παρουσία βουνών (πχ Τυμφρηστός, Παναιτωλικό, Αγραφιώτικα-Αργιθεάτικα, και Αθαμανικά Όρη γνωστά ως Τζουμέρκα), κοιλάδων και ποταμών (πχ Αγραφιώτης, Μέγδοβας, Αχελώος) και περιλαμβάνει υψόμετρα τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις ξεπερνούν και τα 2.000 μέτρα.