Συνέδριο στο Βουργαρέλι από το Δίκτυο ΠΙΝΔΟΣ για τις Εγκαταλελειμμένες Γαίες Μειώνονται οι Καλλιεργούμενες Εκτάσεις
Εγκαταλείπεται ο πρωτογενής τομέας
Αμφίβολη η βιωσιμότητα της κτηνοτροφίας
Εγκαταλείπουν τον πρωτογενή τομέα οι κάτοικοι της Ηπείρου
Με απόλυτη επιτυχία στέφθηκε το συνέδριο που διοργάνωσε το Δίκτυο ΠΙΝΔΟΣ σε συνεργασία με το Πράσινο Ταμείo στο Βουργαρέλι του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων, στις 4 και 5 Οκτώβρη, με θέμα: «Εγκαταλελειμμένες γαίες της Πίνδου : Διατήρηση ή επανάκτηση; Η συμβολή της ολοκληρωμένης διαχείρισης τους στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό των ορεινών περιοχών».
Οι εισηγήσεις των επιστημόνων, κάλυψαν το φαινόμενο της εγκατάλειψης παραγωγική γης στην Πίνδο, αναφέρθηκαν σε ευρωπαϊκά και ελληνικά παραδείγματα ορθής διαχείρισης ενώ σκιαγραφήθηκαν οι προοπτικές επανάκτησης των γαιών, μέσω δευτερολογιών της στρογγυλής τράπεζας και παρεμβάσεων των συμμετεχόντων.
Η εγκατάλειψη των χωριών από τους κατοίκους της Ηπείρου για να μετεγκατασταθούν στα αστικά κέντρα έχει επιφέρει δραματικές επιπτώσεις τόσο στην ερήμωση των χωριών, όσο και στη συρρίκνωση του πρωτογενούς τομέα.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κ. Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, στην ημερίδα του Δικτύου «Πίνδος» για τις εγκαταλειμμένες γαίες, την τελευταία δεκαετία χάθηκε το 1/3 των καλλιεργειών καθώς και της κτηνοτροφίας στην περιοχή. Σύμφωνα με στοιχεία του 2023, και στους τέσσερις νομούς της Ηπείρου η καλλιεργούμενη γη υπολογίζεται συνολικά σε 714.000 στρέμματα, συρρικνωμένη δηλαδή κατά 31%. Μάλιστα, τα τελευταία δέκα χρόνια τον πρωτογενή τομέα έχουν εγκαταλείψει 10.000 άνθρωποι.
Πιο συγκεκριμένα οι εισηγήσεις ήταν οι εξής:
«Συμμετοχική Επιστασία Γης για τη διαχείριση εγκαταλελειμμένων γαιών – η πρώτη εφαρμογή στην Ελλάδα από το Πράσινο Ταμείο.»,Κλεφτογιάννη Βίκυ, Δρ. Βιολογίας, Εμπειρογνώμονας σε διαχείριση έργων LIFE, Πράσινο Ταμείο.
«Εγκατάλειψη ορεινών γαιών ή ανθεκτικότητα ορεινών περιοχών;», KαζόγλουΙώαννης, Αν. Καθηγητής Παν. Θεσσαλίας και Βραχνάκης Μιχαήλ, Καθηγητής Παν. Θεσσαλίας, Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού.
«Νέες δυνατότητες για το σχεδιασμό και την ανάκτηση των εγκαταλελειμμένων εκτάσεων στην ορεινή μεσογειακή κοινότητα.», Γούσιος Δημήτρης, Καθηγητής Παν. Θεσσαλίας, Επιστημονικός υπεύθυνος TerraThessalia.
Στο συνέδριο που χρηματοδοτήθηκε από το Πράσινο Ταμείο από το πρόγραμμα «Φυσικό Περιβάλλον και Κλιματική Ουδετερότητα 2024» (Άξονας Προτεραιότητας 1 «Προστασία Φυσικού Περιβάλλοντος- Κλιματική Ουδετερότητα & Λοιπές Δράσεις»), συμμετείχαν τα μέλη του Δικτύου και εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης:
– Στεργίου Ανδρέας, Πρόεδρος ΔΣ Δικτύου Πίνδος, Δήμαρχος Αργιθέας
– Μίγδος Περικλής, Αντιπρόεδρος ΔΣ Δικτύου Πίνδος, Δήμαρχος Γεωργίου Καραϊσκάκη
– Καρδαμπίκης Αλέξης, Γραμματέας ΔΣ Δικτύου Πίνδος, Δήμαρχος Αγράφων
– Χασιάκος Χρήστος, Δήμαρχος Κεντρικών Τζουμέρκων
– Μαράβας Κωνσταντίνος, Δήμαρχος Πύλης
– Στάθης Φάνης, Δήμαρχος Μουζακίου
– Βαΐτσης Νικόλαος, Δήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων
– Κατσής Δημοσθένης, Δήμαρχος Σοφάδων
-Φούκας Δημήτριος, Αντιδήμαρχος Δημ. Αμφιλοχίας
-Μπίζας Γεώργιος, Αντιδήμαρχος Δημ. Νικολάου Σκουφά
Με την παρουσία τους τίμησαν το συνέδριο ο κοςΤασιός Αριστείδης, Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Ευρυτανίας, ο κος Γκολομάζος Ιωάννης, Πρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Άρτας, ο ομότιμος Καθηγητής Παν. Ιωαννίνων κος Αλμπάνης Τριαντάφυλλος καθώς και δημοτικοί σύμβουλοι των Δήμων της περιοχής ενώ χαιρετισμούς απέστειλαν οι βουλευτές Άρτας κος Στύλιος Γεώργιος πρ. Υφυπουργός και κα Γεροβασίλη Όλγα, Δ’ Αντιπρόεδρος της Βουλής.
Όπως διαπιστώθηκε στην ημερίδα του Δικτύου «Πίνδος» η Ήπειρος αντιμετωπίζει μια μεγάλη κρίση στον πρωτογενή τομέα, με εγκαταλειμμένα χωράφια και συρρικνωμένη κτηνοτροφία.
Μάλιστα ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, παρουσίασε στοιχεία που καταδεικνύουν τη ραγδαία μείωση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας στην περιοχή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία καταγράφονται: 31% μείωση των καλλιεργειών, 42% μείωση στα πρόβατα και 36% στις αίγες. Ενώ, το αυξημένο κόστος των ζωοτροφών κατά 40% έχει καταστήσει τη βιωσιμότητα της κτηνοτροφίας αμφίβολη.
Σύμφωνα με τον κ. Αλμπάνη, η αγελαδοτροφία και η χοιροτροφία παρουσίασαν μικρή άνοδο, αλλά δεν επαρκούν για να ανατρέψουν τη συνολική εικόνα παρακμής. Η εγκατάλειψη της υπαίθρου έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις. Εκεί που υπήρχαν χωράφια σήμερα είναι λόγγοι, ο αριθμός άγριων ζώων έχει αυξηθεί, ενώ είναι δύσκολο να συναντήσει κανείς ανθρώπους.
