Συνέντευξη του Γιάννη Η. Παππά στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη
Η οικογένεια του Πιερ Πάολο Παζολίνι και ειδικά η μητέρα του έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Η μητέρα του τον ώθησε προς τη λογοτεχνία και την τέχνη και ήταν αυτή που στάθηκε πάντα δίπλα του και στις ευκολίες αλλά κυρίως στις δυσκολίες.
Τι σας ώθησε να γράψετε πάλι βιβλίο για τον Πιερ Πάολο Παζολίνι;
Με το έργο του Παζολίνι ασχολούμαι πολλά χρόνια τώρα. Καρπός αυτής της ενασχόλησης ήταν το βιβλίο (550 σελίδων)που κυκλοφόρησε το 2022 στην επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννησή του σε επιμέλεια και μετάφραση δική μου που είχε τον τίτλο:Πιερ Πάολο Παζολίνι συνεντεύξεις- κείμενα – η δολοφονία του, εκδόσεις 24 γράμματα.Νόμιζα ότι με το βιβλίο αυτό είχα ολοκληρώσει με τον Παζολίνι, αλλά 3 χρόνια αργότερα, δηλαδή φέτος, προέκυψε ακόμη ένα βιβλίο για τον μεγάλο Ιταλό διανοούμενο.
Ο τίτλος είναι: Πιερ Πάολο Παζολίνι: Κείμενα – Ρέκβιεμ –1975-2025 – 50 χρόνια από το θάνατό του, εκδόσεις 24 Γράμματα. Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια γι’ αυτό;
Στο νέο μου βιβλίο επικεντρώθηκα στα γεγονότα που προηγήθηκαν της δολοφονίας του αλλά και στο πως δέχτηκαν τον θάνατό του η μητέρα του, οι φίλοι του, οι σύντροφοί του. Στο βιβλίο υπάρχουν και κείμενα για τη σχέση του με την αρχαία Ελλάδα, αλλά και με τη θρησκεία, τον Μαρξ, τον Γκράμσι κ.α. Επίσης υπάρχουν κείμενα για το θέμα της ομοφυλοφιλίας του και για τη σημασίας της γυναικείας μορφής στη ζωή και το έργο του.
Πόσα χρόνια κράτησε η έρευνά σας και η μετάφραση των κειμένων από την ιταλική γλώσσα;
Η έρευνα και η μετάφραση των κειμένων έγινε τα τελευταία τρία χρόνια, που μεσολάβησαν από την έκδοση του πρώτου βιβλίου. Είναι μια επίπονη διαδικασία, γιατί εκτός από τη μετάφραση θα πρέπει να προηγηθεί μια σοβαρή ερευνητική προσπάθεια για να βρεθούν τα κατάλληλα κείμενα τα οποία να φωτίζουν αντιπροσωπευτικές πλευρές αυτής της σημαντικής, σύνθετης και αντιφατικής προσωπικότητας.
Ποιος ήταν ο ρόλος της οικογένειάς του στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του;
Η οικογένεια και ειδικά η μητέρα του έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Η μητέρα του τον ώθησε προς τη λογοτεχνία και την τέχνη και ήταν αυτή που στάθηκε πάντα δίπλα του και στις ευκολίες αλλά κυρίως στις δυσκολίες.
Μέχρι σήμερα δεν γνωρίζουμε τους λόγους της δολοφονίας του Παζολίνι. Έχει βγει κανένα νέο πόρισμα για την υπόθεσή του ή έχει κλειστεί η δολοφονία του στο χρονοντούλαπο της ιστορίας;
Απ’ ό,τι γνωρίζω δεν έχει βγει κανένα νέο πόρισμα για τη δολοφονία του. Πριν από δύο τρία χρόνια ο φάκελος της δολοφονίας του Παζολίνι ξανάνοιξε αλλά δεν προέκυψε κάτι νέο. Νομίζω ότι 50 χρόνια μετά είναι δύσκολο να προκύψει κάτι καινούργιο που να ανατρέπει την αρχική εκδοχή της δολοφονίας από τον 18χρονο τότε ΠίνοΠελόζι ο οποίος να σημειώσουμε πως έφυγε από τη ζωή το 2017. Πολλοί Ιταλοί δημοσιογράφοι και συγγραφείς συνεχίζουν να πιστεύουν ότι η δικαιοσύνη δεν κατάφερε να εξιχνιάσει πραγματικά την υπόθεση και ότι η δολοφονία αυτή μπορεί να είχε πολιτικά κίνητρα λόγω των αριστερών ιδεών του Ιταλού ποιητή, δημοσιογράφου και σκηνοθέτη, αλλά και του ότι ήταν ομοφυλόφιλος, σε μια εποχή κατά την οποία το δικαίωμα στην αποκάλυψη της σεξουαλικής ταυτότητας θεωρούνταν ακόμη ταμπού.Σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις που είχε παραχωρήσει, ο ίδιος ο Πελόζι είχε υποστηρίξει ότι «ο δολοφόνος του Παζολίνι είναι ακόμη ζωντανός και κυκλοφορεί ελεύθερος». Επίσης ο δικηγόρος του υποστήριζε ότι «η αλήθεια βρίσκεται σε ντοκουμέντα, κρυμμένα σε τραπεζική θυρίδα» και πως «ο πελάτης του δεν βρήκε το θάρρος να την αποκαλύψει, διότι φοβόταν ότι ο ίδιος και η οικογένεια του θα μπορούσαν να γίνουν στόχος βίαιης εκδίκησης». Τίποτα όμως από αυτά δεν έχειστοιχειοθετηθεί, με αποτέλεσμα η υπόθεση να έχει κλείσει για την ιταλική δικαιοσύνη.
Τα τελευταία χρόνια δουλεύετε συστηματικά με τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ιταλικής λογοτεχνίας. Ποιο είναι το κίνητρο που σας δίνει δύναμη και κουράγιο να συνεχίζετε και να εκδίδετε βιβλία ποιότητας;
Πράγματι, τα τελευταία 20 χρόνια έχω μεταφράσει πολλούς Ιταλούς ποιητές αλλά και πεζογράφους. Υπολογίζω ότι το συνολικό μου μεταφραστικό έργο εκτείνεται σε περισσότερες από 3500 σελίδες.Το κίνητρο είναι η αγάπη μου για τη λογοτεχνία αυτής της όμορφης χώρας, που μου έδωσε πολλά και τη θεωρώ δεύτερη πατρίδα μου. Στη διαδρομή αυτή έχω γνωρίσει πολλούς σύγχρονους Ιταλούς ποιητές, μελετητές, καθηγητές πανεπιστημίου, απλούς ανθρώπους με τους οποίους επικοινωνώ και πρέπει να πω ότι υπάρχει αμοιβαία εκτίμηση και αγάπη.
Ετοιμάζετε κάτι άλλο;
Ετοιμάζω αρκετά πράγματα που θα κυκλοφορήσουν μέσα στο 2025. Το λέω εδώ για πρώτη φορά, πως είμαι πολύ συγκινημένος, γιατί ετοιμάζεται μια ανθολογία ποιημάτων μου η οποία θα κυκλοφορήσει στην ιταλία μέσα στο 2025.Έχω επίσης ετοιμάσει μία ανθολογία Ελλήνων ποιητών της δεκαετίας του 1980, η οποία θα κυκλοφορήσει φέτος στην Ιταλία και μια αντίστοιχη που θα κυκλοφορήσει στην Ελλάδα με εισαγωγή του εξαιρετικού κριτικού λογοτεχνίας και καλού φίλου Βαγγέλη Χατζηβασιλείου.Επίσης μέσα στο 2025 ελπίζω να κυκλοφορήσει μια ανθολογία 14 σύγχρονων Ιταλών ποιητών σε επιλογή και μετάφραση δική μου.Ακόμη είναι προς έκδοση η δεύτερη συλλογή διηγημάτων μου. Νομίζω ότι είναι μια καλή σοδειά, η οποία ελπίζω να αγαπηθεί και να διαβαστεί από το ελληνικό αλλά και το ιταλικό κοινό.