Συνέντευξη του Θανάση Λάλα στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη
“Ο Μίκης δεν ήταν άνθρωπος, ήταν φυσικό φαινόμενο…
Ποτάμι, βουνό, θάλασσα, αέρας, νύχτα, φωτιά, ήλιος που
ζεσταίνει, ήλιος που καίει, όλα ήταν ο Μίκης! Από τα
“απίστευτα” με την μορφή ανθρώπου”
Ο Θανάσης Λάλας γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε στο Οικονομικό Τμήμα της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, έπαιξε ποδόσφαιρο, συναντήθηκε νωρίς με την τύχη του. Σε πολύ νεαρή ηλικία είχε την ευκαιρία να ζήσει δίπλα στον Στρατή Τσίρκα, έναν σπουδαίο Έλληνα συγγραφέα, και να τον καθοδηγήσει στο χώρο της ποίησης ο Μανώλης Αναγνωστάκης, ο Νίκος Καρούζος και ο Μίλτος Σαχτούρης. Στην ηλικία των 23 γνώρισε τυχαία τον Άντι Γουόρχολ και αυτή η συνάντηση άλλαξε την πορεία της ζωής του. Ξεκίνησε να παίρνει συνεντεύξεις και να επιδιώκει συναντήσεις με σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες και λόγιους, άρχισε να κάνει καθημερινότητά του αυτές τις συναντήσεις. Μέχρι σήμερα έχει δημοσιεύσει 3500 συνεντεύξεις με μοναδικές προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Έχει δουλέψει ως δημοσιογράφος σε μεγάλα Ελληνικά περιοδικά και εφημερίδες και έχει διακριθεί ως δημιουργός νέων περιοδικών, έχει δημιουργήσει 33 καινούργια concept για περιοδικά. Σήμερα δραστηριοποιείται δημιουργικά στη ζωγραφική, την γλυπτική και συνεχίζει επιλεκτικά στην δημοσιογραφία.
Ερ.: Ποια ήταν η αφορμή για να εκδοθεί το βιβλίο «Μίκης Θεοδωράκης, είναι ακριβό το τίμημα των επαναστάσεων», εκδόσεις Αρμός;
Απ.: «Έχω ατέλειωτες ώρες συζητήσεων με τον Μίκη. Στη ζωή του με τίμησε μιλώντας μου κάθε φορά που του ζητούσα. Με το θάνατό του σκέφτηκα να βγάλω ένα βιβλίο με όλες αυτές τις δημοσιευμένες κι αδημοσίευτες συζητήσεις μας… Το ξανασκέφτηκα και είπα ότι δεν ήταν η ώρα. Άλλωστε υπήρξε μια εκδοτική έκρηξη γύρω από τον Μίκη. Ο κόσμος είχε διαβάσει τόσα πολλά. Άκουγα όμως από τα ραδιόφωνα και πολλά που δεν είχαν βάση. Αυτό το βιβλίο απαντάει με τα ίδια τα λόγια του Μίκη σε όλες αυτές τις ανακρίβειες!»
Ερ.: Ποια ήταν η πρώτη φορά που γνωρίσατε τον Μίκη Θεοδωράκη;
Απ.: «Πολλά χρόνια πριν. Πρέπει να ήταν αρχές του 1986 που τον πρωτοσυνάντησα!»
Ερ.: Πώς ήταν ως άνθρωπος ο Μίκης;
Απ.: «Ο Μίκης δεν ήταν άνθρωπος, ήταν φυσικό φαινόμενο… Ποτάμι, βουνό, θάλασσα, αέρας, νύχτα, φωτιά, ήλιος που ζεσταίνει, ήλιος που καίει, όλα ήταν ο Μίκης! Από τα “απίστευτα” με την μορφή ανθρώπου».
Ερ.: Στο βιβλίο σας ο Μίκης αναφέρετε και στα παιδικά του χρόνια. Κατά πόσο τον επηρέασε ο πατέρας του;
Απ.: «Ναι, ο πατέρας του έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στη ζωή του. Αλλά πρέπει να επισημάνουμε ένα θέμα γενικότερο για τον Μίκη και τις επιρροές του! Ο Μίκης είχε την δυνατότητα να αφομοιώνει όλα τα αντιφατικά, να πιάνει τα δύσκολα και να τα κάνει πόσιμο νερό. Να κάνει τον Σεφέρη, τον Ρίτσο, τον Ελύτη, τον Αναγνωστάκη, συγγενείς της ανάσας του κάθε απλού ανθρώπου»
Ερ.: Σπουδαία είναι η ενθύμηση του Μίκη για τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Πώς νιώθει ένα παιδί όταν συναντά μια μεγάλη πολιτική προσωπικότητα;
Απ.: «Αν από παιδί δεν μάθεις να σέβεσαι το σημαντικό, αυτό που ξεχωρίζει και μας καθορίζει, ποτέ δεν θα ξεχωρίσεις, ποτέ δεν θα είναι καθοριστικές οι πράξεις σου. Με θαυμασμό και σεβασμό στο “άλλο”, στο άξιο, στο άπιαστο, οι πράξεις μας υπερβαίνουν το μέτρο κι ακουμπάμε τις φτέρνες του θεού»
Ερ.: Από μικρός έδειξε στοιχεία του μεγάλου ταλέντου. Ποιος ήταν ο ρόλος του Οικονομίδη στη εξέλιξή του ως μουσικός;
Απ.: «Σπουδαία βοήθεια και επιρροή είχε από τον Οικονομίδη. Αλλά για να είμαστε ειλικρινείς πολύ νωρίς ο Μίκης έζησε την ελευθερία μέσω της Τέχνης. Να σκεφτείτε ότι στην κατοχή την ώρα των βομβαρδισμών, ο Μίκης αντί να πηγαίνει όπως όλοι στα καταφύγια, πήγαινε στις βόμβες… “Ένοιωθα Λάλα μια έλξη στον ήχο της βόμβας που έπεφτε, είχε μια μελωδία μοναδική, που δεν μπορούσα να αποφύγω…” Έτσι μου εξηγούσε την εμφάνιση του μουσικού του ταλέντου»
Ερ.: Συνάντησε τους Κωνσταντίνο Καραμανλή, Ανδρέα Παπανδρέου και πολλούς άλλους πολιτικούς. Πώς κατάφερε αν και ήταν μουσικός να σταθεί απέναντί τους και να συνομιλήσει επάξια μαζί τους;
Απ.: «Ο Μίκης ποτέ δεν κατάλαβε ότι η “αριστερά” ζει πάντα απέναντι από την εξουσία, είναι ο καθρέφτη της κάθε εξουσίας και ακυρώνεται όταν γίνεται μέρος της εξουσίας. Αυτό τον έκανε να ψάχνει συγγένειες εκεί που δεν υπήρχαν»
Ερ.: Πολλοί είπαν ότι ο Μίκης είχε δύο πρόσωπα το πολιτικό και το μουσικό του καλλιτέχνη. Ποιο από τα δύο επικράτησε περισσότερο στην διάρκεια της μακρόχρονης ζωής του;
Απ.: «Ο Μίκης ήταν ένας ονειροπόλος, ένας παραγωγός πνευματικής τροφής, που τάιζε όλους τους ανθρώπους χωρίς να περιοριζόταν από την κομματική τους ταυτότητα. Ο Μίκης είχε κάτι μεγαλύτερο από την πολιτική του ταυτότητα. Και ο ίδιος όμως δεν καταλάβαινε την σημασία αυτού που ήταν. Ο μουσικός Μίκης ήταν αυτό που σέρνει τους ανθρώπους στον ανώτερο εαυτό τους… Δεν το καταλάβαινε όμως… Για αυτό επιθυμούσε να γίνει και πολιτικός, να γίνει δηλαδή αυτό που σύρει τους ανθρώπους στον κατώτερο εαυτό τους»
Ερ.: Μου άρεσε στην εκ βαθέων συνέντευξη, στο βιβλίο, που σας αποκάλυψε ότι «Το πρόβλημα είναι ότι δεν ήμασταν ποτέ μια γροθιά» . Μήπως ο Μίκης είχε ψυχολογήσει τον μέσο Έλληνα πάρα πολύ καλά;
Απ.: «Ο Μίκης ήταν κάτοικος της ουτοπίας πολιτικά. Πίστευε ότι αυτό που καταφέρνει η μουσική, να ενώσει τους ανθρώπους, να τους κάνει μια παρέα, μια γροθιά, μπορούσε να γίνει και με την πολιτική. Η μουσική όμως, όπως η Τέχνη γενικότερα, χτυπάει κατευθείαν στο συναίσθημα, παρακάμπτει το μυαλό, δεν λογαριάζει ταξικές διαφορές. Η Τέχνη επιτίθεται και κατακτά τον άνθρωπο, η πολιτική έρχεται να δώσει λύση σε ανάγκες που πολλές φορές μας κάνουν απάνθρωπους»
Ερ.: Τι είναι αυτό που κάνουν τα έργα του Μίκη να αντέχουν στο χρόνο;
Απ.: «Όπως όλα τα μεγάλα έργα Τέχνης, έτσι και τα δημιουργήματα του Μίκη, σου ρίχνουν μια ανεμόσκαλα που την ανεβαίνεις, ανεβαίνεις, κι όλο πλησιάζει την ουσία σου που συχνά είναι κρυμμένη πίσω από σύννεφα και πέρα από το απέραντο γαλάζιο… Τα δημιουργήματα του Μίκη δεν έχουν ουρανό, είναι το ταξίδι προς το ανώτερο της ύπαρξης!»