Συνέντευξη του νομπελίστα Αμπντουλραζακ Γκούρνα στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη
O ΑΜΠΝΤΟΥΛΡΑΖΑΚ ΓΚΟΥΡΝΑ τιμή¬θηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2021. Είναι συγγραφέας δέκα μυθιστορημάτων: Memory of Departure, PilgrimsWay, Dottie, Paradise (στη βρα¬χεία λίστα για τα βραβεία Booker και Whitbread), AdmiringSilence, By the Sea (στη μακρά λίστα για το βραβείο BookerPrize και στη βραχεία λίστα για το βραβείο των LosAngelesTimes), Desertion (στη βραχεία λίστα για το Βραβείο των Συγγραφέων της Κοινοπολιτείας), The LastGift, GravelHeart και ΑΛΛΕΣ ΖΩΕΣ (στη βραχεία λίστα για το Βραβείο Orwell, στη μακρά λίστα για το Βραβείο WalterScott). Είναι ομότιμος καθηγη¬τής Αγγλικής και Μετα-¬αποικιακής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ. Ζει στο Καντέρμπουρι.
Ερ.: Ποια ήταν η αφορμή για να γράψετε το μυθιστόρημα «Παράδεισος», εκδόσεις Ψυχογιός;
Απ: Στον «Παράδεισο» φαντάζομαι τη συνάντηση του ευρωπαϊκού αποικιοκρατισμού με το μέρος του κόσμου από όπου κατάγομαι στην ανατολική Αφρική. Εστιάζει στον τρόπο που ένα έφηβο αγόρι βιώνει αυτό το φαινόμενο και πως οι καταστάσεις του εξηγούν έμπρακτα την πολυπλοκότητα και τον κατακερματισμό των κοινωνιών στις οποίες ζει.
Ερ.: Ο τίτλος «Παράδεισος», είναι συμβολικός ή δηλώνει κάτι κυριολεκτικά;
Απ.: Ο τίτλος είναι ειρωνικός . Τα γεγονότα δεν διαδραματίζονται στον παράδεισο, ο οποίος σε όλη τη διάρκεια του μυθιστορήματος λειτουργεί ως μια μεταφορά που δηλώνει το «άπιαστο».
Ερ.: Ένα δωδεκάχρονο παιδί δίνεται ενέχυρο από τον πατέρα του έναντι χρέους. Μέχρι τώρα ξέραμε ότι οι γυναίκες , οι άνδρες, πωλούνταν, τώρα μαθαίνουμε και τα παιδιά;
Απ: Το παιδί δεν έχει πωληθεί. Οι γονείς του τον δίνουν στον έμπορο ως εγγύηση για το δάνειο που του χρωστούσαν, παρά το γεγονός ότι το παιδί δεν ήξερε ή δεν καταλάβαινε τι γίνεται. Έχει δοθεί ενέχυρος στον έμπορο, επομένως βρισκόταν σε μία κατάσταση δέσμευσης λόγω χρεών και όχι σκλαβιάς. Αυτή είναι μια πρακτική που είναι γνωστή σε πολλές κουλτούρες στην ανθρώπινη ιστορία.
Ερ: Ο νεαρός Γιουσούφ θα γνωρίσει την σκληρότητα και την καλοσύνη. Αυτές οι καταστάσεις βοηθούν στην ενηλικίωση του Γιουσούφ;
Απ.: Ναι.
Ερ.: Στο μυθισόρημα συνυπάρχουν ανιμιστές, χριστιανοί ιεραπόστολοι, Ινδοί μέτοικοι. Γιατί πιο άπληστοι από όλους είναι οι Ευρωπαίοι;
Απ: Δεν υπάρχει πρόθεση να ειπωθεί ότι οι Ευρωπαίοι είναι οι πιο άπληστοι από όλους, αλλά είναι αυτοί που ταξίδεψαν τη μεγαλύτερη απόσταση για να κυριαρχίσουν και να εκμεταλευτούν τους άλλους.
Ερ.: Οι Γερμανοί και οι Βρετανοί αγωνίζονται ποιος θα επικρατήσει να πάρει τον πλούτο της χώρας. Και πως αντιδρά ο κάθε λαός σε αυτή την κατάσταση;
Απ: Η αντίδρασή τους ήταν η αντίσταση, αλλά ηττήθηκαν λόγω της ανώτερης τεχνολογίας των αποίκων και λόγω του ίδιου τους τουκατακερματισμού.
Ερ.: Διαβάζοντας το μυθιστόρημα γοητευόμαστε από την περιπέτεια και τις περιγραφές που κάνετε. Πρέπει να έχει σασπένς και απρόοπτα ένα μυθιστόρημα;
Απ.: Δεν ξέρω αν αυτά τα χαρακτηριστικά είναι πιο σημαντικά από άλλα σε ένα μυθιστόρημα, αλλά σίγουρα βοηθούν στο να κινούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Ερ.: Μέσα από την πλοκή του μυθιστορήματος μας παρουσιάζετε ένα υποβλητικό πορτρέτο της Αφρικής. Τι γνωρίζει ο σύγχρονος κόσμος για την Αφρική του σήμερα;
Απ: Η τοποθεσία και η περίοδος στις οποίες αναφέρεται το μυθιστόρημα είναι συγκεκριμένες. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να το κρατάμε στο μυαλό μας και να μην φανταζόμαστε το βιβλίο σαν ένα μυθιστόρημα για την Αφρική.
Ερ.: Πως νιώθετε που έχετε βραβευτεί με το βραβείο του Νόμπελ Λογοτεχνίας;
Απ: Είμαι ενθουσιασμένος και περήφανος.
Ερ.: Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;
Απ: Ελπίζω να απολαύσετε την ανάγνωση του μυθιστορήματος.
Μετάφραση από τα
αγγλικά: Ιντζέμπελης
Εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος -12-2-2024