Συνέντευξη του ΣτέφενΡομέλιο στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

Ο πατέρας και η μητέρα του συγγραφέα Στέφεν Ρομέλιο ήταν και οι δύο
ακούραστοι ταξιδιώτες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Η πρώτη επίσκεψη του συγγραφέα στην Ινδία ιδιαίτερα, ήταν ένα δώρο της μητέρας του σε εκείνον: ένα δώρο που δεν έχει ξεχάσει ποτέ στη ζωή του.

 

 

Πώς ξεκίνησε η ιδέα της συγγραφής του βιβλίου «Ένα άφθαρτο ύφασμα», εκδόσεις ΣΤΟΧΑΣΤΗΣ;

Έγραψα αυτό το ταξιδιωτικό κείμενο όταν ζούσα στην Ρώμη και ήμουν ενεργός μέλος στην λογοτεχνική ζωή της πόλης. Αυτός είναι ο λόγος που επέλεξα να γράψω το βιβλίο στα Ιταλικά. Η εμπειρία μου τηςΙνδίας, σε βάθος 5 δεκαετιών,δεν διακόπηκεποτέ και είναι εξαιρετικά δυνατή. Η χώρα με τραβούσε σαν μαγνήτης. Η φωτογραφία μου στο εξώφυλλο του βιβλίου, τραβηγμένη τον Νοέμβριο του 1979,έχει μια ειρωνεία: ένας νεαρός, ο οποίος με την πίπα στο στόμα κρατάει σημειώσεις, για να φέρει ολόκληρο τον απέραντο κόσμο της Ινδίας στο κείμενο του. Οιταπεινοί εργάτες οι οποίοι κοιτάνε πάνω από τον ώμο του αναρωτιούνται:«Τι διάολο κάνει αυτός ο τύπος;». Ένα εισαγωγικό μάθημα για οποιονδήποτε αναζητά να ενσωματώσει μία τέτοια ακατανόητη χώρα όπως η Ινδία!

Ο τίτλος «Ένα άφθαρτο ύφασμα» είναι συμβολικός ή δηλώνει κάτι κυριολεκτικά;

Το ύφασμα είναι εξ ορισμούέναφθαρτό υλικό. Έτσι ο τίτλος περιέχει μία αντίφαση, ή μάλλον αναδεικνύει το παράδοξο της Ινδίας ως άφθαρτος πολιτισμός, αν και έχει πολλές φορές τραυματιστεί και δεχθεί εισβολές. Για να μιλήσουμε μόνο για τους τελευταίους ένδεκα αιώνες, έχουν υπάρξειΙσλαμικές εισβολές-Άραβες,Αφγανοί,Τούρκοι,Πέρσες- και ύστερα διακόσια χρόνια Βρετανικής αποικιοκρατίας. Όλοι αυτοί ήταν ξένοι για τα ήθη της Ινδίας. Παρόλα αυτά η χώρα άντεξε την παραβίαση, απορρόφησε τους τρόπουςτους, όμως πότε δεν έχασε στην δικιά της ταυτότητα,την πολιτιστική πολυπλοκότητα.
Ο λόγος για αυτό έγκειται νομίζω, όχι τόσο στα μεγάλα κατορθώματα όπως ναοί, ποίηση, ζωγραφική, γλυπτική, μαθηματικά και πολιτική,αλλά μάλλον στην αθάνατη ποιότητα της βαθιάς σκέψης της. Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίουμου αναφέρω ακριβώς αυτό το γεγονός, και γιατί κατέληξα σε αυτόν τον τίτλο-Ένα άφθαρτο ύφασμα- και όχι σε κάποιον άλλον.

Τι σας οδήγησε να πάτε ταξίδι για πρώτη φορά στην Ινδία;

Ο πατέρας και η μητέρα μου ήταν και οι δύο ακούραστοι ταξιδιώτες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Η πρώτη μου επίσκεψη στην Ινδία ιδιαίτερα, ήταν ένα δώρο της μητέρας μου σε εμένα: έναδώρο που δεν έχω ξεχάσει ποτέ.

Ποια είναι τα πρώτα πράγματα, οι εικόνες που βλέπει ο ταξιδιώτης-ταξιδευτής μόλις φτάνει στην Ινδία;

Ας αφήσουμε τον αναγνώστη να διαβάσει το βιβλίο μου και να ανακαλύψει την απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Το να κάνεις περιοδεία σε τμήματα της χώρας -στην περίπτωση μου στοRajasthan, στην έρημοThaar, τα δυτικά η ανατολικά Ιμαλάια, την Νότια Ινδία- με ένανφίλο σε αυτοκίνητο, επιτρέπει σε κάποιον να φτάσει σε μέρη που κανένας τουρίστας δεν βλέπει ποτέ. Ένας άλλος τρόπος είναι το σιδηροδρομικό ταξίδι, ιδιαίτερα στην δεύτερη η τρίτη θέση, όπου συναντάς τους απλούς, μικρούς ανθρώπους: την μυστηριώδη και θαυμάσια ραχοκοκαλιά οποιασδήποτε χώρας.

Κάνατε φίλους, είχατε εμπειρίες, είδατε την καθημερινή ζωή της χώρας. Τι από όλα αυτά μεταφέρθηκαν στις σελίδες του αφηγήματος;

Ένας ταξιδιώτης συνήθως φτάνει στην Ινδίααεροπορικώς. Σήμερα βλέπει πολλή σύγχρονη αρχιτεκτονική, το εύρος και η μεγαλοπρέπεια της οποίας είναι χαρακτηριστικά Ασιατική. Αλλά φυσικά βλέπει επίσης φτώχεια, η οποία σε 80 χρόνια ανεξάρτητης διακυβέρνησης παραμένει μία μάστιγα. Έχω κάνει κάθε προσπάθεια στο βιβλίο μου να δείξω όσο περισσότερες πτυχές της Ινδίας είναι δυνατόν.

Γράφετε, όταν κανείς μιλάει για την Ινδία μιλάει σαν να μιλούσε για έναν λαμπερό ήλιο. Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για αυτή την σκέψη σας;

Σχεδόν κάθε εμπειρία που είχα εκεί ήταν ευτυχής.Αυτό ίσως έχει να κάνει με το αλύγιστο πνεύμα του Ινδικού λαού: αντιμέτωποι με την φτώχεια, την αδικία και την διαφθορά,αυτοί πάντα στρέφουν το βλέμμα τους σε αυτό που είναι καλύτερο και πιο φωτεινό στα πράγματα.Στα Σανσκριτικά υπάρχουν ίσως είκοσι συνώνυμα της λέξης ήλιος.

Μου άρεσε η φράση «Αλήθεια και μνήμη, ένα μοναδικό πράγμα..» μου φαίνεται ποιητική. Μπορείτε να μου πείτε λίγα λόγια για αυτή τη φράση;

Η μνήμη ως έννοια στο σύστημα σκέψης της Ινδίας αγκαλιάζει ολόκληρο το σύμπαν. Jaagritiστα σανσκριτικά σημαίνει:«Να είσαι ξύπνιος σε αυτό το σύμπαν». Περαιτέρω ανάλυση θα δέσμευε υπερβολικό χώρο εδώ, οπότε στο σημείο αυτό σας παραπέμπω στην ρίζα της λέξης Αλήθεια- ένανστερητικότύπο. Μου έχουνε πει για την λήθη, τον ποταμό που περνάνε οι νεκροί για να φτάσουν στον τελικό τους προορισμό της απόλυτηςλήθης. Είναι περίεργο πώς η Αλήθεια είναι το αντίθετο του να ξεχνάς. Για τον Ινδικό τρόπο σκέψης, δεν υπάρχει καμία τέτοια ολοκληρωτικήΛήθη:όλα είναι πάντα ζωντανά με τις μυριάδες μεταμορφώσεις και απατηλές (ψευδαισθησιακές)τους εμφανίσεις.

Τα τελευταία χρόνια μένετε μόνιμα στην χώρα μας. Τι σας αρέσει από την Ελλάδα;

Η κόρη μου, από την Ιταλίδα γυναίκα μου γεννήθηκε στην Ελλάδα όταν ζούσαμε εδώ το 1984-1985. Τι καλύτερη ρίζα θα μπορούσε να δώσει αυτό το παιδί στον δικό της πατέρα χωρίς ρίζες, του οποίου η ζωή έχει υπάρξει ένα συνεχές ταξίδι; Πολύ απλά, αγαπώ αυτή τη χώρα. Έχει μία μοναδική ποιότητα που δεν μοιράζεται με καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα, αφού συνδυάζει Δύση και Ανατολή την ίδια στιγμή. Ζώντας εδώ, βρίσκομαι στην αγκαλιά ενός πλούσιου πολιτισμού και στην καρδιά και τον παλμό της Ασίας. Αυτό είναι το πλούσιο δώρο της Ελλάδας στην Ευρώπητης άγνοιας, ακόμα και αφού η ίδια ηΕλλάδα χρειάστηκε να υποστεί μία ξένη εισβολή και κατοχή για πάνω από τέσσερις αιώνες.