Συνέντευξη του RadekMaly στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

O RadekMaly συγγραφέας καιη RenátaFučíková εικονογράφος συνεργάστηκαν στο γκράφικ νόβελ «Φραντς Κάφκα, Άνθρωπος χωρίςενοχή» που αναφέρεται στη ζωή του σημαντικού συγγραφέα Φραντς Κάφκα. Μέσα από τις σελίδες ανακαλύπτουμε άγνωστα πράγματα για τον Κάφκα. Για αυτή την πρωτότυπη δουλειά μας μιλά ο συγγραφέας RadekMaly.

Ο RadekMalý γεννήθηκε το 1977 στο Olomouc. Είναι ποιητής, μεταφραστής και συγγραφέας βιβλίων για ενήλικες και παιδιά και έχει δημιουργήσει μια πλούσια συλλογή ποιητικών έργων. Το έργο του έχει τιμηθεί με το Βραβείο Jiří Orten για την ποιητική συλλογή CrowSongs το 2003, καθώς και με το Βραβείο MagnesiaLitera σε δύο περιπτώσεις: στην κατηγορία Ποίηση για τη συλλογή του Wind. Well-TravelledVerse το 2006, και στην κατηγορία Λογοτεχνία για παιδιά και νέους για το έργο ThePostmanWind το 2012. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός και ερευνητής στο Τμήμα Τσέχικων Σπουδών του Πανεπιστημίου Palacký στο Olomouc.

Τι σας έκανε να διασκευάσετε σε graphicnovelτη ζωή του Φραντς Κάφκα με τον τίτλο «Φραντς Κάφκα, Άνθρωπος χωρίς ενοχή» , εκδόσεις Οξύ;

Παρόλο που ίσως φαίνεται απίστευτο, η ιδέα ξεκίνησε από ένα όνειρο. Ονειρεύτηκα ότι έγραφα ένα βιβλίο για τον Κάφκα για παιδιά. Αργότερα σκέφτηκα ότι ίσως δεν είναι κατάλληλο για παιδιά, αλλά για νέους και ενήλικες θα ήταν ένα ενδιαφέρον και επιθυμητό θέμα.

Γιατί ο Κάφκα θεωρείται ένας από τους καλύτερους συγγραφείς της Τσεχίας;

Νομίζω ότι και σε παγκόσμιο επίπεδο, ο Κάφκα κατέχει μια εξέχουσα θέση. Ωστόσο, πρέπει να σημειώσουμε ότι, αν και γεννήθηκε και έζησε στην Πράγα, έγραφε στα γερμανικά, και η γερμανική και αυστριακή λογοτεχνία τον οικειοποιούνται δικαίως. Ο μοναδικός του τρόπος γραφής δημιουργεί την αίσθηση ότι κάτι μας ξεφεύγει συνεχώς – μια λύση, μια απάντηση στα ερωτήματα που εγείρουν τα κείμενά του.

Ποιες δυσκολίες συναντήσατε στο κείμενο και στις εικόνες;

Για τον Κάφκα γνωρίζουμε ίσως υπερβολικά πολλά, αφού έχουν γραφτεί αμέτρητα βιβλία για εκείνον. Δεν ήταν εύκολο να προσανατολιστώ σε όλον αυτόν τον όγκο υλικού και να διαμορφώσω τη δική μου άποψη. Επιπλέον, δεν ήθελα το βιβλίο να είναι υπερφορτωμένο με κείμενο, ώστε να αναδειχθούν οι εντυπωσιακές εικονογραφήσεις της ΡενάταΦουτσίκοβα.

Μιλάτε για τη ζωή του Κάφκα αλλά και για άγνωστα γεγονότα. Τι άλλο δεν ξέρουμε από τη ζωή του;

Είναι πραγματικά δύσκολο να αναφερθεί κάτι άγνωστο για έναν από τους πιο μελετημένους συγγραφείς. Ωστόσο, παραμένει μυστήριο το τι πολύτιμα έγγραφα/θησαυρούς θα αποκαλύψει ακόμη η θρυλική βαλίτσα με τηγραπτή κληρονομιά του Κάφκα, την οποία πήρε μαζί του στην εξορία ο φίλος του Μαξ Μπροντ.

Πως καταφέρατε να συνεργαστείτε με την εικονογράφο Renata Fucicova;

Με τη Ρενάτα γνωριζόμασταν ήδη αρκετό καιρό και είχαμε την επιθυμία να κάνουμε κάποιο πρότζεκτ μαζί. Μου φάνηκε η ιδανική υποψήφια για το συγκεκριμένο – στην έκδοση “Οι Μεγαλύτεροι Τσέχοι” είχε παρουσιάσει παλιότερα, για παράδειγμα, τον πρώτο Τσέχο πρόεδρο, Τόμας ΓκάρυκΜάσαρυκ ή τον μουσικοσυνθέτη ΆντονινΝτβόρζακ. Στις περιπτώσεις αυτές, όμως, ήταν και η ίδια συγγραφέας των κειμένων.

Τι είναι αυτό που γοητεύει τον αναγνώστη, όταν ανοίγει ένα βιβλίο με κόμικς;

Η εικονογράφηση επικοινωνεί με τον αναγνώστη διαφορετικά, πιο άμεσα, αλλά και πιο ανοιχτά από το κείμενο, το οποίο οι νέες γενιές δυσκολεύονται ολοένα και περισσότερο να αφομοιώσουν. Ο στόχος μας ήταν να παρασύρουμε τους αναγνώστες σε έναν οπτικό κόσμο που θυμίζει την εποχή και τον κόσμο του Κάφκα, αλλά και την παρακαταθήκη του.

Η αφήγηση γίνεται με μια ελεύθερη μεταφορά μιας συναρπαστικής και περίπλοκης ζωής. Δεν είναι δύσκολο να ισορροπείς μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας;

Στο κείμενο δεν υπάρχει καθόλου φαντασία. Αντιθέτως, βασίζεται σε αυστηρά γεγονότα και αποσπάσματα από τα έργα του Κάφκα. Ωστόσο, ο χώρος για φαντασία υπήρχε στις εικονογραφήσεις – για παράδειγμα, στην απεικόνιση του μεταμορφωμένου ΓκρέγκορΣάμσα από το διάσημο μυθιστόρημα”Η Μεταμόρφωση”.

Μπορεί ένα graphicnovel να επηρεάσει θετικά τους εφήβους και τους ενήλικες, ώστε να γίνουν ενεργητικοί αναγνώστες;

Πιστεύω πως ναι. Το βιβλίο μας είναι κατά κάποιον τρόπο και μια διαφήμιση για το έργο του Κάφκα, μια πρόσκληση να διαβάσει κανείς τα κείμενά του.

Τι θα προτείνατε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;
Να αγοράσουν το βιβλίο μας και να αφεθούν να παρασυρθούν στον κόσμο του Κάφκα. Και, αν τους αγγίξει, να μην διστάσουν να βυθιστούν στα έργα του.