Τομέας Αγροτικής Ανάπτυξης ΜέΡΑ25

Οι 4 αποτυχίες της ευρωπαϊκής πολιτικής που βγάζουν στους δρόμους του αγρότες

Η πολιτική των κυβερνήσεων της ΕΕ είναι η αληθινή αιτία των κινητοποιήσεων. Η κυβέρνηση και τα φιλικά προς αυτήν ΜΜΕ παρουσιάζουν τις αγροτικές κινητοποιήσεις ως υπερβολικές αντιδράσεις κάποιων προνομιούχων ή ακόμα και υποκινούμενες από την ακροδεξιά. Η αλήθεια όμως είναι άλλη:
Σε τέσσερις βασικούς τομείς, η αγροτική πολιτική της ΕΕ δείχνει να αποτυγχάνει οικτρά.

1 – Επιδοτήσεις
Αυτό που αποκρύπτουν όσοι παρουσιάζουν ως παράλογες τις κινητοποιήσεις και ως προνόμια τις αγροτικές επιδοτήσεις, είναι ότι στο σημερινό οικονομικό σύστημα, οποιαδήποτε παραγωγική δραστηριότητα χωρίς κρατική επιδότηση είναι αντικειμενικά καταδικασμένη να αποτύχει. Το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι της πίστωσης, της δημιουργίας χρήματος δηλαδή που εκκινεί την οικονομία, κατευθύνεται είτε στα τραπεζικά παράγωγα, είτε στις μεγάλες εταιρείες υπηρεσιών. Οι κλάδοι δηλαδή που έχουν το χρήμα είναι ο χρηματιστικός, η διαφήμιση και οι υπηρεσίες, ειδικά οι πλατφόρμες τύπου Amazon, AirBnB κλπ. Κοινώς, όποιος έχει χρήμα να επενδύσει δεν θα είχε κανένα κίνητρο να το επενδύσει στον αγροτικό κλάδο ή ακόμα και στη βιομηχανία. Επειδή όμως ο κόσμος χρειάζεται αγροτικά και βιομηχανικά προϊόντα, τα κράτη πρέπει να επιδοτούν αυτές τις δραστηριότητες γιατί αλλιώς θα σταματήσουν. Το να παρουσιάζεται αυτή η ανάγκη ως κάποιου είδους χατίρι προς τους αγρότες είναι διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Το σύστημα των επιδοτήσεων πάσχει βέβαια, αλλά αυτό γίνεται επίσης με ευθύνη της ΕΕ, που το έχει σχεδιάσει με τόσο γραφειοκρατικό τρόπο, πράγμα που δικαίως κριτικάρουν οι ενώσεις αγροτών πανευρωπαϊκά.

2 – Περιβαλλοντικά ζητήματα
Το να προετοιμάζεται περικοπή των επιδοτήσεων με πρόσχημα την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι διπλή διαστρέβλωση. Η υιοθέτηση περιβαλλοντικών πρακτικών όπως η μείωση των χημικών είναι βέβαια κάτι θετικό και απαραίτητο, όμως έπρεπε να γίνει με επιβράβευση και θετικά κίνητρα, δηλαδή επιπλέον χρηματοδότηση, όχι με το να αντικαταστήσουν αυτά τα προγράμματα μετάβασης τη βασική απαραίτητη για την επιβίωση του κλάδου επιδότηση. Το ζήτημα του αγροτικού πετρελαίου είναι ενδεικτικό της υποκρισίας με την οποία αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία το θέμα του περιβάλλοντος. Από τη μία παρουσιάζει ως υπεύθυνους για την κλιματική αλλαγή τους αγρότες που καίνε πετρέλαιο στα τρακτέρ τους (λες κι έχουν άλλη επιλογή) ή ακόμα χειρότερα τις αγελάδες που έχουν αέρια (ω ναι!) και από την άλλη κάνει τα στραβά μάτια στο εμπόριο (και λαθρεμπόριο) πετρελαίου από τις μεγάλες ενεργειακές εταιρείες. Κι εδώ ερχόμαστε στην άλλη όψη της υποκρισίας της ΕΕ.

3 – Εμπάργκο
Η διακοπή των εμπορικών σχέσεων με τη Ρωσία γινόταν σταδιακά και πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό αποστέρησε από τους Ευρωπαίους αγρότες μια μεγάλη γειτονική αγορά, χωρίς μάλιστα να καταφέρει να αποτρέψει την όξυνση των γεωπολιτικών εντάσεων που υποτίθεται ότι στόχευε. Έτσι οι παραγωγοί εσπεριδοειδών και πυρηνόκαρπων για να αναφερθούμε σε ένα ελληνικό παράδειγμα, καλούνται να ανταπεξέλθουν σε μια ακόμα δυσκολία, υποτίθεται για να “τη φέρουν στον Πούτιν”. Έλα όμως που όχι μόνο οι κυρώσεις δεν έχουν πετύχει τίποτα στο γεωπολιτικό παιχνίδι, αλλά, κυρίως τις συνέπειές τους πληρώνουν μόνο οι αγρότες και οι ευρωπαίοι καταναλωτές. Αντίθετα, οι εφοπλιστές κάνουν χρυσές δουλειές. Βαφτίζουν το ρώσικο πετρέλαιο ως αζέρικο, το μεταφέρουν εν πλω από το ένα καράβι στο άλλο, με τεράστιο κίνδυνο να συμβεί κάποιο ατύχημα που θα καταστρέψει το θαλάσσιο οικοσύστημα της Μεσογείου, και η ζωή συνεχίζεται κανονικά. Οι οικολογικές και φιλειρηνικές ευαισθησίες της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας πάνε περίπατο όταν θίγεται το εφοπλιστικό κεφάλαιο κι εμφανίζονται όταν πρόκειται να συκοφαντήσουν τους αγρότες που κινητοποιούνται.

4 – Mercosur
Η συμφωνία για το εμπόριο με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής είναι άλλο ένα δείγμα της αποτυχίας της ευρωπαϊκής ηγεσίας. Αν εξαιρέσουμε τα τροπικά προϊόντα που εκ φύσεως παράγονται σε αυτές τις χώρες, για όλα τα υπόλοιπα αγροτικά προϊόντα το λογικό θα ήταν να υπάρχουν περιορισμοί ώστε να μειωθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Δεν είναι λογικό να έρχονται κηπευτικά και εσπεριδοειδή από την άλλη άκρη του κόσμου, με καράβια που καίνε πετρέλαιο, σε μία ήπειρο που παράγει αυτά τα προϊόντα. Η στήριξη της προτίμησης στα τοπικά προϊόντα είναι ένα αυτονόητο περιβαλλοντικό μέτρο, που όμως σκοντάφτει στην αδυναμία της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας να αντιληφθεί τα αυτονόητα. Πως όμως να αντιληφθούν τα αυτονόητα αυτοί που βαφτίζουν επενδυτές τα αρπακτικά ταμεία που έχουν βάλει στο χέρι τα σπίτια και τη γη μας, ενώ για όσους παράγουν το ψωμί που τρώμε επιφυλάσσουν συκοφαντίες και τεθωρακισμένα; Όσο για την ελληνική κυβέρνηση δεν τρέφουμε αυταπάτες. Αφού πήρε την ψήφο των αγροτών υιοθέτησε τη λογική του αλήστου μνήμης Σημίτη: Ας πρόσεχαν, λέει και στέκεται απέναντί τους. Το ποιος θα πρέπει να προσέχει θα το δούμε και τώρα με τις κινητοποιήσεις και στις ευρωεκλογές που έρχονται.