Τουρισμός και πρωτογενής τομέας αναζητούν εργαζόμενους

Λύση η εισαγωγή από τρίτες χώρες

Λαντζέρηδες , αχθοφόροι, ανειδίκευτοι εργάτες γης και οικοδομής, έως σφαγείς στις λίστες

Στις 7.920 θέσεις για αλλοδαπούς εργάτες στην Ήπειρο

Το θέμα των ελλείψεων προσωπικού που ειδικά σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως οι κατασκευές, ο τουρισμός, ο πρωτογενής τομέας λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις.
Σε πραγματικό αδιέξοδο έχει περιέλθει ο τουριστικός κλάδος και ο επισιτισμός εξαιτίας της τεράστιας έλλειψης προσωπικού – πάνω από 80.000 κενών θέσεων εργασίας – με το οποίο ξεκινά η νέα τουριστική σεζόν, η «λύση» της εισαγωγής εργαζομένων από τρίτες χώρες αποδείχθηκε «ανεπαρκής».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, λόγω του ότι και σε άλλες χώρες της ΕΕ υπάρχει ανάλογο πρόβλημα, αλλά και σημαντικά καλύτερες αμοιβές, καταγράφεται φυγή εποχικά εργαζομένων, εντείνοντας το πρόβλημα. Σύμφωνα, μάλιστα, με εκτιμήσεις και πληροφορίες, μέχρις στιγμής 15.000 – 20.000 εποχικοί εργαζόμενοι τελικά επέλεξαν να εργαστούν στο εξωτερικό με καλύτερους μισθούς και συνθήκες εργασίας, σε χώρες όπως Ισπανία, Ιταλία και Κροατία.

Με την υπουργική απόφαση εγκρίθηκε η δυνατότητα μετάκλησης 9.261 εργαζομένων για τους κλάδους εστίασης και καταλυμάτων για την περίοδο 2023 – 2024.
Συνολικά βέβαια, η νέα υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε προχθές για εισαγωγή 168.000 εργαζομένων από τρίτες χώρες για τις κενές θέσεις εργασίας, αφορά μόνο ένα μέρος των αναγκών και συγκεκριμένα το 39%, αφού παρά τα 379.165 αιτήματα για την κάλυψη κενών θέσεων που υποβλήθηκαν, εγκρίθηκε τελικά η εισαγωγή 147.925 εργαζομένων από τρίτες χώρες, ενώ επιπλέον 20.000 θέσεις θα καλυφθούν με διμερείς συμφωνίες με την Αίγυπτο και το Μπαγκλαντές.
Με τη νέα υπουργική απόφαση παρέχεται η δυνατότητα μετάκλησης 9.261 εργαζομένων στους κλάδους εστίασης και καταλυμάτων (έναντι 2.811 την προηγούμενη διετία). Βέβαια, ο αριθμός είναι σημαντικά χαμηλότερος (11,5%) σε σχέση με τις προτάσεις που υποβλήθηκαν για 80.316 εργαζομένους. Μερικές από τις ειδικότητες που αναμένεται να καλύψουν οι ξένοι εργαζόμενοι στον τουρισμό αφορούν βοηθούς κουζίνας, λαντζέρηδες αλλά και αχθοφόρους, καμαριέρες, κηπουρούς και καθαριστές, ενώ από ανειδίκευτους εργάτες γης και οικοδομής, έως σφαγείς και εργάτες σε παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων περιλαμβάνει η λίστα με τους μετακλητούς εργαζομένους από τρίτες χώρες που θα μπορούν να έρθουν στη χώρα μας εντός της διετίας 2023-2024.

Η κατανομή στις Περιφέρειες
Ενδεικτικά της κατανομής των θέσεων που θα καλυφθούν από τρίτες χώρες, ανά περιφέρεια, είναι τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, σύμφωνα με τα οποία:
Στην Περιφέρεια Ηπείρου εγκρίθηκε η εισαγωγή από τρίτες χώρες συνολικά 7.920 εργαζομένων. Εξ αυτών, 200 είναι βοηθοί κουζίνας και λαντζέρηδες σε τουριστικές επιχειρήσεις, 25 κηπουροί, 150 καθαριστές ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων.
Στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου εγκρίθηκε συνολικά η παροχή 6.528 αδειών διαμονής, εκ των οποίων 100 αρχιμάγειρες (chefs), 200 αχθοφόροι ξενοδοχείων, 15 βοηθητικό πλήρωμα σκαφών αναψυχής, 200 κηπουροί, 2.000 βοηθοί κουζίνας και λαντζέρηδες, 200 animateurs, 2.000 καθαριστές ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων, 50 συντηρητές-καθαριστές πισίνας, 150 εργάτες αεροδρομίων κ.λπ.
Από το σύνολο των θέσεων εργασίας που προβλέπονται βάσει οργανογράμματος, το 24% των συνολικών ελλείψεων (14.346 κενές θέσεις εργασίας) καταγράφηκε στο Νότιο Αιγαίο, το 18% (10.808 θέσεις) στην Κρήτη, το 10% (5.891 θέσεις) στην Κεντρική Μακεδονία και το 14% (8.378 θέσεις) στα Ιόνια Νησιά.

Η μετάκληση εργαζομένων
Η “θεραπεία” της κατάστασης αυτής, όπως προωθήθηκε πρόσφατα κοινή υπουργική απόφαση που επιτρέπει την εισαγωγή εργαζομένων κυρίως από την Ασία, όπως αναφέρουν παράγοντες του τουρισμού, η λύση είναι μάλλον προσωρινή. Απαιτείται, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του news247.gr, συγκροτημένη πολιτική με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σε εκπαίδευση, κατάρτιση, ώστε σταδιακά να “χτιστεί” καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, που θα θωρακίσει ποιοτικά τον τουρισμό. Επίσης, σε σχέση με άλλους κλάδους, π.χ. τεχνικά επαγγέλματα τονίζεται η κάλυψη θέσεων από μη εκπαιδευμενους δημιουργεί προβλήματα καθυστερήσεων αλλά και “αστοχιών” σε τεχνικά έργα κτλ. που μάλιστα εκτοξεύουν τα κόστη.
Όπως, πάντως, υποστηρίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στον Επισιτισμό και στον Τουρισμό, Γιώργος Χότζογλου, το μέτρο της μετάκλησης εργαζομένων από τρίτες χώρες είναι μία «κίνηση πανικού», από την πλευρά της κυβέρνησης και των ξενοδόχων που δεν θα αποδώσει καρπούς. «Είναι ένα εγχείρημα που δεν περπατάει και δεν θα περπατήσει, διότι οι κενές εργασίας στον κλάδο δεν είναι λαντζέρηδες και καθαριστές. Μας λείπουν εξειδικευμένες θέσεις εργασίας, όπως σερβιτόροι, καμαριέρες, ρεσεψιονίστ, γκρούμ, και δεν μπορούν οι συνάθρωποι μας από την Ασία να έρθουν και να κάνουν αυτές τις δουλειές. Γι αυτό το λόγο έχουμε φτάσει στον Απρίλιο και δεν έχει προχωρήσει το θέμα», σημειώνει και επισημαίνει ότι με αυτή την απόφαση της «η κυβέρνηση ρίχνει νερό στο μύλο των νεοναζί και της ξενοφοβίας».

Εσωτερική μετανάστευση
Ένα άλλο πρόβλημα αποτελεί η λεγόμενη «εσωτερική μετανάστευση», καθώς οι εργαζόμενοι στην εστίαση, φεύγουν από τις επιχειρήσεις της Ηπειρωτικής χώρας για τα νησιά.
Ήδη ξεκίνησε η αναχώρηση εργαζομένων στην εστίαση για δημοφιλή νησιά και τουριστικούς προορισμούς γενικότερα με αποτέλεσμα οι επαγγελματίες της εστίασης δυσκολεύονται αρκετά για να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας, που προκύπτουν στις επιχειρήσεις τους, όχι μόνο από ειδικευμένο προσωπικό, αλλά ακόμα και από εργαζόμενους που δεν έχουν εμπειρία στον τομέα της εστίασης! Ο πρόεδρος της Ένωσης Εστίασης και Αναψυχής Αγρινίου και Περιχώρων Κωνσταντίνος Ναστούλης μιλώντας στην εφημερίδα «Συνείδηση» περιγράφει το ζήτημα και υπογραμμίζει ότι πολλοί εκ των εργαζόμενων στα νησιά, που επιστρέφουν στο Αγρίνιο από τη σεζόν, επιλέγουν να μην εργαστούν ξανά στην εστίαση, αλλά προτιμούν το ταμείο ανεργίας περιμένοντας να φύγουν και πάλι την επόμενη σεζόν. Συγκεκριμένα ο κ. Ναστούλης μιλώντας στη «Σ» τονίζει: «Ξεκίνησαν οι πρώτοι εργαζόμενοι στην εστίαση να αποχωρούν από την περιοχή του Αγρινίου για σεζόν στα νησιά. Οι πρώτοι που αναχώρησαν έφυγαν την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ η κορύφωση του «κύματος» των αναχωρήσεων θα γίνει στο τέλος του Μαΐου. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν μαγαζιά που ξεμένουν από προσωπικό και αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα, καθώς δεν είναι μόνο το θέμα ότι δεν υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό, αλλά δεν υπάρχει ούτε ανειδίκευτο προσωπικό να έρθει για δουλειά. Υπάρχουν, λόγου χάρη, μαγαζιά στην εστίαση στο Αγρίνιο όπου από τα 10 άτομα που εργάζονται φεύγουν τα 6 εξ αυτών και δεν γίνεται εύκολα η αντικατάσταση των κενών που προκύπτουν λόγω της έλλειψης που υπάρχει σε εργαζόμενους. Πλέον δεν το αντιμετωπίζει το πρόβλημα αυτό μόνο ο κλάδος της εστίασης, αλλά ισχύει σε όλους τους κλάδους. Υπάρχει σοβαρό ζήτημα με την προσφορά εργασίας και το ότι δεν καλύπτονται οι προσφερόμενες θέσεις εργασίας. Απόδειξη της μη κάλυψης των κενών θέσεων εργασίας είναι ότι έχει εγκριθεί το πρόγραμμα από τον ΟΑΕΔ 19 – 29, και μάλιστα έχουν λάβει έγκριση και πολλές επιχειρήσεις. Αν και το πρόγραμμα καλύπτει τις ασφαλιστικές εισφορές και τις μηνιαίες αποδοχές του εργαζόμενου φαίνεται πως οι θέσεις του προγράμματος θα μείνουν κενές, διότι δεν βρίσκουμε νέους να έρθουν να εργαστούν, να μάθουν τη δουλειά. Στον αντίποδα, όσοι φεύγουν για σεζόν απουσιάζουν 5 με 6 μήνες και αρκετοί εξ αυτών δεν επιστρέφουν στο Αγρίνιο για δουλειά, αλλά επιστρέφουν για να μπουν στο ταμείο ανεργίας».

Τα συνδικάτα
‘Να σημειωθεί ότι η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων παρενέβη στη συζήτηση για τις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό και με αφορμή την έναρξη του Έτους Δεξιοτήτων από τις 9 Μαΐου έδωσε στη δημοσιότητα τα συμπεράσματα έρευνας.
Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι το έλλειμμα προσωπικού σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας δεν οφείλεται στο έλλειμμα δεξιοτήτων αλλά «στους χαμηλούς μισθούς και στις συνθήκες εργασίας».
Αναλυτικά η έκθεση που δημοσιεύτηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Συνδικαλιστικό Ινστιτούτο (ΕTUI) αναφέρει ότι:
-Οι τομείς στους οποίους οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού αυξήθηκαν περισσότερο από το 2019 έως το 2022 «είχαν την τάση να προσφέρουν γενικά χειρότερες συνθήκες εργασίας».
-Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού σημείωσαν αύξηση σε τομείς με σχετικά χαμηλότερες αμοιβές.
-Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού είναι υψηλότερες σε τομείς και προφίλ που δεν απαιτούν απαραίτητα υψηλότερες δεξιότητες.
Η έρευνα συμπεραίνει ότι σε τομείς όπου παρατηρείται –και στη μετά Covid εποχή– έλλειμμα προσωπικού, οι εργαζόμενοι δεν είχαν πολλές εναλλακτικές λύσεις για να αποφύγουν την ελαστικότητα της εργασίας».