της Παναγιώτας Π. Λάμπρη
http://users.sch.gr/panlampri/
Να που έφτασε κι ο όγδοος μήνας του χρόνου, ο Αύγουστος!Ξενικής προέλευσης το όνομά του, καθώς γεννήθηκε από την τιμητική προσφώνηση Augustus, δηλαδή Σεβαστός, του Οκταβιανού, σημαντικού Ρωμαίου αυτοκράτορος. Πόσο μάλλον,που του ήταν αφιερωμένος, μια και τέτοιο μήνα ανέβηκε στα ύψιστα αξιώματα, από τα οποία δόξασε τη Ρώμη! Επίσης, ως ανώτατος άρχοντας «έκλεψε» για χάρη του μια μέρα από τον Φεβρουάριο και την πρόσθεσε σ’ αυτόν, για να μην έχει παράπονο που ο προηγούμενος, ο Ιούλιος, αφιερωμένος στον Ιούλιο Καίσαρα, είχε 31 μέρες!
Ο Αύγουστος αντιστοιχεί με το δεύτερο μισό του μήνα Εκατομβαιώνα και το πρώτο μισό του μήνα Μεταγειτνιώνα, οπότε οι αρχαίοι Αθηναίοι τελούσαν μια από τις μεγαλύτερες γιορτές τους, τα Παναθήναια, προς τιμήν της θεάς Αθηνάς, την οποία τιμούσαν τον ίδιο μήνα και με τη γιορτή των Συνοικίων!
Στη χριστιανική λατρεία ο Αύγουστος είναι αφιερωμένος στην Παναγία! Στη χάρη της γίνονται παρακλήσεις και δεκαπενθήμερη νηστεία, με τον Δεκαπενταύγουστο, που γιορτάζεται η Κοίμησή της, να θεωρείται γιορτή ισοδύναμη με το Πάσχα και για τούτο οι χριστιανοί την αποκαλούν Πασχαλιά του καλοκαιριού και, πέραν των θρησκευτικών τελετών, τη γιορτάζουν με λαϊκά πανηγύρια σε κεντρικούς ναούς και σε ξωκκλήσια!
Άλλες σημαντικές γιορτές του μηνός είναι η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, στις 6, τα εννιάμερα της Παναγίας, στις 23, του Αγίου Φανουρίου, στις 27, και η Αποκεφάλιση του Ιωάννη του Προδρόμου, στις 29. Εκτός από τα πανηγύρια, τα οποία γίνονται κατά τόπους και σ’ αυτές τις γιορτές, αξιοσημείωτες είναι οι φανουρόπιτες, που προσκομίζονται στους ναούς προς τιμήν του Αγίου Φανουρίου, ο οποίος φανερώνει (Φανούριος > φανερώνω) ποθητά στους πιστούς πρόσωπα ή γεγονότα! Επίσης, την ημέρα που γιορτάζεται ο Αποκεφαλισμός του Ιωάννη, τηρείται αυστηρή νηστεία με απαγόρευση της βρώσης κόκκινων τροφών, όπως τοματών, σύκων, σταφυλιών κ.λπ., διότι θυμίζουν το χυμένο αίμα του Αγίου!
Άξιες λόγου είναι και οι μετεωρολογικές παρατηρήσεις και προβλέψεις, οι οποίες λαμβάνουν χώρα κατά τις δώδεκα πρώτες μέρες του Αυγούστου, καθώς ο καιρός της καθεμιάς απ’ αυτές αντιστοιχεί με καθενός από τους μήνες, αρχής γενομένης από τον Αύγουστο! Κατά τόπους, τις πρώτες μέρες του ο λαός τις λέει Δρίμες, απ’ όπου ονομάτισε τον μήνα και τον λέει Δριμάρη.Ακόμα, επειδή ωριμάζουν και συλλέγονται τα σύκα, τον λέει Συκολόγο, επειδή είναι αναγκαία πέντε γεύματα την ημέρα, τον λέει Πεντεφά και πάει λέγοντας!
Τέλος, μιας και η λαϊκή σοφία μιλά εύστοχα και μέσα από τις παροιμίες, ας θυμηθούμε εκείνες που λένε «Σύκα ο Αύγουστος σταφύλια, τρώει γλείφοντας τα χείλια», «Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ’ Αυγούστου το φεγγάρι» και «Από Αύγουστο χειμώνα κι από Μάρτη καλοκαίρι» κι ας ευχηθούμε καλό μήνα, έχοντας κατά νουν πως οφείλουμε ν’ απολαύσουμε τα φρούτα του, να χαρούμε το φεγγάρι του και ό,τι άλλο τέρπει το είναι μας, σεβόμενοι τους συνανθρώπους μας, το περιβάλλον και την αέναη μεταβολή των πραγμάτων!