« Το γήτεμα του ανέλπιστου»
Μια γνώμη για το νέο βιβλίο του Κώστα Λ. Χρήστου
Γράφει: ο
Μάνθος Σκαργιώτης
Φιλόλογος- συγγραφέας
Πριν λίγους μήνες ο φιλόλογος- συγγραφέας, Κώστας Λ. Χρήστος, έλκων την καταγωγή του από τον Ζυγό – Άρτας, εξέδωσε από τις εκδόσεις «24 γράμματα» το μυθιστόρημά του με τον τίτλο « Το γήτεμα του ανέλπιστου». Και για το νεοεκδοθέν αυτό βιβλίο αναφέρεται παρακάτω ο καταξιωμένος στο χώρο της Λογοτεχνίας , Μάνθος Σκαργιώτης.
Εκείνο που διαπιστώνει κανείς διαβάζοντας “Το γήτεμα του ανέλπιστου” –μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις 24γράμματα– είναι ότι ο συγγραφέας το έγραψε με βαθιά αγάπη για τη μικρή πατρίδα του, τον Ζυγό της Άρτας, για τους ανθρώπους της και, κατ’ επέκταση, για την ύπαιθρο. Τη σταθερή αυτή σχέση με τον τόπο του ο Κώστας Χρήστος την έχει δείξει με όλες σχεδόν τις ως τώρα δημοσιεύσεις κειμένων του στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο. Μάλιστα, για το χωριό του και την ευρύτερη περιοχή έχει γράψει και ιστορικολαογραφικό βιβλίο με τον τίτλο «Ζυγός-Ιστορία και Παράδοση».
Το μεγαλύτερο μέρος του μυθιστορήματος εξελίσσεται στο Ζυγοχώρι –προφανώς εκδοχή του Ζυγού. Κυρίαρχη εικόνα: άδεια σπίτια, έρημοι δρόμοι, χερσοχώραφα, εγκατάλειψη. Η ψυχή όμως του τόπου σφύζει στη μορφή ενός γέρου, του μπαρμπα-Νάσου. Ο παράξενος γέρος –προέκταση της φύσης– θέτει σε εφαρμογή σχέδιό του, ώστε να επαναφέρει τη ζωή στο χωριό. Για να πραγματοποιήσει το όνειρο αυτό «επιστρατεύει» τα κατά την κρίση του κατάλληλα πρόσωπα, τον Κωστή και τον Θοδωρή, δυο νέους που δεν είχαν προλάβει ακόμα να τους διαβρώσουν οι αλλοτριωτικές δυνάμεις της Αθήνας. Θα τα καταφέρει ή όχι;
Πάντως, ο συγγραφέας ετοιμάζει μεθοδικά και με επιμέλεια το έδαφος. Επιλέγει, για παράδειγμα, να τονίσει –θυμίζοντας εδώ τα παλιά ηθοπλαστικά αναγνώσματα– τα θετικά στοιχεία όλων των προσώπων που σχετίζονται με το χωριό και τη φύση: καλοσύνη, απλότητα, ευαισθησία, αλληλεγγύη, διάθεση για συνεργασία, αμοιβαία κατανόηση, οικειότητα, ζεστασιά, ελπίδα. Κάποιες από αυτές τις αρετές τις μεταγγίζει και στα δημιουργήματα των ντόπιων: αυλές, σπίτια, καφενεία, παλιό σχολείο, ερείπια, δρόμους, χωράφια. Αναδεικνύει, παράλληλα, την πολύπλευρη γενναιοδωρία της φύσης –σε αντίθεση με την τσιμεντένια αστική πραγματικότητα– και τις αξίες της περασμένης ζωής με γλαφυρές περιγραφές και ήρεμες αφηγήσεις. Προτείνει, επίσης, τρόπους για πνευματική συγκρότηση και ψυχική ανάταση των ανθρώπων που βρίσκονται μακριά από τις πόλεις και τον «πολιτισμό». Εντέλει, ο Κώστας Χρήστος ενεργοποιεί όλα τα λογοτεχνικά όπλα του για την εμφάνιση ενός τέτοιου ονείρου ως πιθανού.
Πρόκειται για έργο καλοστρωμένο, με γλώσσα ρέουσα, υπολανθάνοντα προσωπικά και οικογενειακά βιώματα, δύναμη φαντασίας, διεισδυτική ψυχογράφηση των ηρώων και με πυρήνα ένα μυστικό του γέρου, που κρατά ζωντανό το ενδιαφέρον και την αγωνία του αναγνώστη μέχρι τις τελευταίες σελίδες.
Είναι φανερό ότι το “Γήτεμα του ανέλπιστου” ρέει στην κοίτη μιας ακατεύναστης νοσταλγίας. Ας θυμηθούμε τον Κώστα Κρυστάλλη που εξιδανίκευσε τη βουνίσια ζωή με τα τσελιγκάτα, τα ηλιοβασιλέματα και τις μαγεμένες βρύσες, ή τον Δημήτρη Χατζή και τη φράση του «Ιμείς στο Ντουμπρίνοβον… Ιδέαν δεν έχετε…» Θα έλεγε λοιπόν κανείς πως η συγγραφή αυτού του μυθιστορήματος, πλην των άλλων, λειτουργεί λυτρωτικά για τον ίδιο τον συγγραφέα, αλλά και για τον αναγνώστη που διακατέχεται από ανάλογα συναισθήματα.
Καλοτάξιδο, φίλε Κώστα!