Τσελώνης Γιώργος. Γράφω για να διεγείρω τις αισθήσεις
Οι συγγραφείς αποκαλύπτουν… τα μυστικά τους στον Ε. Ιντζέμπελη
Γράφω για να διεγείρω τις αισθήσεις και τη φαντασία του αναγνώστη, ούτως ώστε να μπορέσει να «οπτικοποιήσει» αυτόματα –δηλαδή να δει αβίαστα– τις παραστάσεις που περιγράφω. Μόνο τότε θεωρώ ότι πετυχαίνω τον σκοπό μου. Ένα ποίημα επιδέχεται άπειρες ερμηνείες – όσοι και οι δυνητικοί αναγνώστες του. Η ψυχρή κι εγκεφαλική προσέγγιση καταστρέφει την ποίηση. Αν ως άνθρωπος οφείλω να είμαι εξοικειωμένος συνειδητά με τη φθορά (“rust never sleeps”/«η σκουριά παραμονεύει», μας προειδοποίησε κάποτε ο Neil Young) και να έχω επίγνωση της θνητότητάς μου αυτό δεν μπορεί παρά να σημαίνει ότι κάθε είδους δημιουργία αποτελεί για μένα το αντίβαρο (και αντίσταση) στον παραλογισμό της ύπαρξης. Επομένως, γράφω γιατί δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά.
Μέχρι στιγμής, τα είδη με τα οποία ασχολούμαι είναι η ποίηση και το δοκίμιο. Επίσης, έχω αρχίσει να πειραματίζομαι με μικρά, «πεζόμορφα», ποιητικά κείμενα. Νομίζω πως ο Ε.Χ. Γονατάς υπήρξε ο κατ’ εξοχήν μετρ στη συγκεκριμένη κατηγορία.
Εμπνέομαι από τους «αντιήρωες» • τόσο από πλασματικούς λογοτεχνικούς χαρακτήρες όσο και από υπαρκτά πρόσωπα της καθημερινότητας. Απ’ όλες εκείνες τις απόκληρες φιγούρες –τα «μαύρα πρόβατα»– που ορθώνουν το παράστημά τους ενάντια σε κάθε μορφής εξουσία και που μόνο φυσιογνωμίες όπως οι De Sade, Lautreamont, Alfred Jarry, Σκαρίμπας, Κόντογλου, Πεντζίκης, Χάκκας, Κουτρουμπούσης, Bulgakov, Celine, Genet, Boris Vian, Malcolm Lowry, Ballard, Burroughs, Bataille, Henry Miller και Anais Nin ξέρουν να πλάθουν με τη φαντασία τους.
Εμπνέομαι από τα όνειρα κι απ’ το οικουμενικό, αρχετυπικό υλικό των μύθων: από τις αναρίθμητες ενσαρκώσεις/μετουσιώσεις τους στη σύγχρονη πραγματικότητα• επίσης από τη σάτιρα, το γκροτέσκο και το μαύρο χιούμορ –τουτέστιν την ύψιστη μορφή ευφυίας–, από την αχαλίνωτη φαντασία του μαγικού ρεαλισμού, αλλά κι απ’ το Παράδοξο εν γένει.
Εμπνέομαι από την ελληνική –και όχι μόνο– λαϊκή παράδοση, τους θρύλους και τις δοξασίες, την αισθητική και τη συμβολιστική του σαμανισμού, της μαγείας, του αποκρυφισμού και της αλχημείας.
Εμπνέομαι από την πρωτόλεια, πρωτόγονη τέχνη (που μόνο… «πρωτόγονη» δεν είναι – κι απ’ την οποία μπορούμε να διδαχθούμε πολλά).
Εμπνέομαι από κάθε μορφής ψυχεδελική/υπερβατική τέχνη• ιδιαίτερα από τον κινηματογράφο, τα εικαστικά και, φυσικά, τη μουσική.
Εμπνέομαι, επίσης, απ’ τα μικροπράγματα της καθημερινότητας• από προσωπικές εμμονές ή από ασήμαντες λεπτομέρειες που κανείς δεν παρατηρεί. «Πηγάζω από ηλιθιότητα• δυσφορώντας να είμαι έξυπνος», γράφει σ’ ένα ποίημά του ο Νίκος Καρούζος. Πρόκειται ουσιαστικά για τα «α-νόητα» ποιήματα/τους «α-νόητους» στίχους του Edward Lear (“Non-sense”). Και οι δύο εννοούν το ίδιο πράγμα.
Εμπνέομαι, εν κατακλείδι, από τις μελέτες για το Ιερό, σε οποιαδήποτε έκφρασή του• από το αρχετυπικό θρησκευτικό/τελετουργικό στοιχείο στην πρωταρχική, ακατέργαστη μορφή του, όπως διασώζεται προτού διαστρεβλωθεί από κάθε είδους φονταμελιστική θρησκευτική εξουσία που αποσκοπεί να διχάσει την ανθρωπότητα.
Το πρόσφατο (δεύτερο μέχρι στιγμής) βιβλίο μου είναι η πρώτη μου ποιητική συλλογή με τίτλο «Τοπογράφος ονείρων». Περιέχει 54 ποιήματα, ένα επίμετρο για την «εσωτερική γεωγραφία» που εικάζω ότι περιέχεται στα όνειρα όλων μας, ένα παράρτημα με πραγματολογικές σημειώσεις που αντιστοιχούν σε κάποια ποιήματα και, τέλος, μια προτεινόμενη λίστα εν είδει “mixtape” με αγαπημένες μου ταξιδιάρικες/ψυχεδελικές μουσικές προτάσεις που «ακούγονται» αντιστικτικά με την ανάγνωση του βιβλίου.
Δεν συνάντησα κάποια ιδιαίτερη δυσκολία για να εκδώσω το βιβλίο, ίσως επειδή ήμουν ήδη γνώστης των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά – αλλά και γιατί η ποίηση στην Ελλάδα, λόγω του συμπυκνωμένου λόγου και των «κωδικοποιημένων» νοημάτων που περιέχει, συνδιαλέγεται μ’ ένα αφοσιωμένο κοινό που, δυστυχώς, είναι ταυτόχρονα και περιορισμένο, σε σχέση με τους πολυπληθείς αναγνώστες της πεζογραφίας. Εντούτοις, είμαι της άποψης ότι οι εκδότες θα ‘πρεπε να εμπιστεύονται περισσότερο τους νέους ή τους πρωτοεμφανιζόμενους δημιουργούς –ιδιαίτερα αν προτείνουν κάτι διαφορετικό και ρηξικέλευθο– και να επενδύουν άφοβα σε κυκλοφορίες βιβλίων που μπορεί μεν να μοιάζουν συγκριτικά «βραδυφλεγή» –σε σύγκριση με τα best sellers που αποδίδουν άμεσο κέρδος– αλλά, ωστόσο, συν τω χρόνω αφήνουν πίσω τους ένα ισχυρό αποτύπωμα και μπορούν ν’ αποδειχθούν ιδιαίτερα επιδραστικά.
Ποτέ άλλοτε δεν είχαμε στη διάθεσή μας (τουλάχιστον… θεωρητικά) τόσο άφθονο χρόνο στην καθημερινότητά μας όσο σήμερα. Στην πραγματικότητα όμως δεν μας απομένουν παρά ελάχιστες ωφέλιμες στιγμές μέσα σ’ ένα 24ωρο για να τις αξιοποιήσουμε όπως θέλουμε. Πρωτίστως, διαβάζω και γράφω όποτε καταφέρνω να καθαρίσω το μυαλό μου και να ξεγλιστρήσω από τις τάσεις διάσπασης που παραμονεύουν εντός μου. Ωστόσο, η ώρα που ακούω μουσική με αφοσίωση παραμένει για μένα υπόθεση ιεροτελεστίας και πρωταρχική πηγή έμπνευσης. Μου αρέσει ν’ αυτοσχεδιάζω με τις μπλουζ φυσαρμόνικές μου – είτε τζαμάροντας με φίλους είτε βάζοντας έναν δίσκο να παίξει, ενώ εγώ παίζω από πάνω. Το παζλ των δραστηριοτήτων μου συμπληρώνεται από ταξίδια κι εξορμήσεις στη φύση, όποτε είναι εφικτό, κι από βόλτες με το ποδήλατο κι ενασχόληση με περιβαλλοντικά θέματα. Τα κολάζ και η ζωγραφική είναι δύο ασχολίες που έχω παραμελήσει εδώ και πολύ καιρό και θέλω να ξαναπιάσω το νήμα από εκεί όπου το είχα αφήσει.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Γιώργος Τσελώνης γεννήθηκε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1978. Σπούδασε μετάφραση στα αγγλικά και στα ιταλικά. Σήμερα εργάζεται ως εσωτερικός διορθωτής-επιμελητής σε εκδοτικό οίκο. Έχω γράψει τη μουσική βιογραφία Patti Smith: Sketches of Pain/Εξόριστη στη λεωφόρο του Rock ‘n’ Roll (εκδόσεις Οξύ, 2008), στην οποία περιλαμβάνονται και μεταφράσεις στίχων της καλλιτέχνιδας. Παίζει ερασιτεχνικά μπλουζ φυσαρμόνικα και διατηρεί το blog “Nobodaddy” (giorgostselonis.blogspot.com), όπου περιέχονται επιλεγμένα κείμενα που έχει γράψει, μεταφράσει ή και αφιερώματα που έχει επιμεληθεί. Ποιήματά του έχουν προδημοσιευθεί στην ηλεκτρονική σελίδα, αλλά και σε έντυπη έκδοση, του περιοδικού «Μανδραγόρας» (αναρτήσεις Φεβρουαρίου 2019 και, αντίστοιχα, τεύχος 60, του Απριλίου 2019). Στίχοι ποιημάτων από την παρούσα, πρώτη του, ποιητική συλλογή έχουν μελοποιηθεί και παρουσιαστεί ζωντανά από το μουσικό συγκρότημα Incirrina.