Χαιρετισμός της Προέδρου του Συνδέσμου Μικρασιατών Κύπρου κ. Μόνας Σαββίδου Θεοδούλου
Στην παρουσίαση του βιβλίου της Χαράς Παπαβασιλείου-Κουμουλλή
«Υπόσχεση – Με του Αιγαίου τα κύματα – 1922» στη Λέσχη Ανάγνωσης Δήμου Λακατάμιας, Τρίτη, 26.9.2023
Χαιρετίζω τη συγγραφή του ιστορικού μυθιστορήματος «Υπόσχεση – Με του Αιγαίου τα κύματα, 1922», των εκδόσεων Οσελότος, Αθήνα 2022 και συγχαίρω τη συγγραφέα κ. Χαρά Παπαβασιλείου Κουμουλλή προσωπικά και εκ μέρους του Δ. Σ. του Συνδέσμου Μικρασιατών Κύπρου, που με την ευκαιρία των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή συνέγραψε, στη μνήμη της μητέρας της, το βιβλίο αυτό, 3 ο στη σειρά των μέχρι τώρα έργων της. Ευχαριστώ και την Επιτροπή της Λέσχης Ανάγνωσης του Δήμου Λακατάμιας για την πρόσκληση.
Ως προμετωπίδα του βιβλίου της η συγγραφέας έχει τα λόγια του Νίκου Καζαντζάκη από την «Ασκητική» του. Ακούστε: «Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει».
Χρέη, που τήρησε η συγγραφέας απέναντι στους προγόνους της, τους απογόνους της και το έθνος της συλλογικά. Μια προμετωπίδα που ταιριάζει απόλυτα στο περιεχόμενο του βιβλίου και τους στόχους του. Και ακολουθεί το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειας των ηρώων του μυθιστορήματος της, το οποίο μυθιστόρημα χωρίζεται σε 2 μέρη. Το πρώτο με γενικό τίτλο «Τα χρόνια στην πατρίδα. Η απελευθέρωση της Σμύρνης» με 20 κεφάλαια και το δεύτερο «Πρόσφυγες στην Ελλάδα» με 22 κεφάλαια. Ομολογώ πως με εντυπωσίασε η ισορροπία στην σύνθεση των κεφαλαίων, που είναι σύντομα και κρατούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη αμείωτο ως το τέλος και η θεματική σύνδεση της ζωής συν δράσης των ηρώων με τα ιστορικά γεγονότα και δρώμενα. Κανένα δεν λειτουργεί εις βάρος του άλλου. Οι τίτλοι κάθε κεφαλαίου σαν οδοδείκτες καθοδηγούν μέσα στην πορεία του χρόνου, τον οποίο χειρίζεται η συγγραφέας με τέτοια οικονομία, ώστε να διανύσει από το 1922 έως το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και τον Εμφύλιο αναδεικνύοντας την ιστορία του Ελληνισμού.
Πολλές οι αρετές του βιβλίου: η επιτυχής σκιαγράφηση των ηρώων της, η περιεκτική κατάθεση σπουδαίων γεγονότων, η παρουσίαση ιστορικών προσώπων και ο ρόλος τους στα τεκταινόμενα, η πλούσια γλώσσα και η πληθώρα παράθεσης πληροφοριών για τη σοφία του λαού και την ιστορικότητά του, όλα με μαεστρία λογοτεχνική και κυρίως με μέτρο. Αρκεί να αναφέρουμε τους τόπους στους οποίους τοποθετεί τη δράση του έργου: Από τα Αλάτσατα, στη Σμύρνη, στο πολεμικό μέτωπο, στη Χίο, στη Δράμα, στη Θεσσαλονίκη, στην Άρτα, στην Κορυτσά, στα Ηπειρώτικα βουνά, στο Μεσολόγγι, στα Γιάννενα, ξανά πίσω στη Σμύρνη, στο Χαλέπι, στη Γάζα, στο Κάϊρο, στην Αλεξάνδρεια, στην Πρέβεζα, στον Πειραιά, στο Παλαιό Φάληρο, στη Νεμέα, στην Αθήνα, στο Κουτσομόδι Κορινθίας και κλείνει με την επιστροφή στα Αλάτσατα, το προσκύνημα του νόστου και της υπόσχεσης, κλείνοντας και τον κύκλο ζωής των ηρώων της. Και το πιο ενδιαφέρον απ΄ όλα είναι οι αφηγήσεις σε α΄ πρόσωπο των ηρώων, που παρεμβαίνουν στην τριτοπρόσωπη αφήγηση της μυθοπλασίας, πιστοποιούν και με τον μονόλογό τους τα συμβάντα και συμβάλλουν στην αποκάλυψη ή επαλήθευση των λεγομένων.
Το βιβλίο εμπλουτίζει και τιμά τη λογοτεχνία για τον Μικρασιατικό Ελληνισμό. Είναι πολυπρόσωπο και εξακτινώνεται σε τόσες πολλές ιστορικές στιγμές, που δεν μπορούμε παρά να συγχαρούμε ξανά τη συγγραφέα για την ενδελεχή έρευνα που έχει κάνει, αλλά και την ακριβή και εύστοχη απόδοση της ιστορικής αλήθειας. Της ευχόμαστε η γαλήνη της επιτέλεσης της υπόσχεσης της ηρωίδας της, η τήρηση του χρέους απέναντι στον Μακεδονομάχο πρόγονό της, η μνήμη και η νοσταλγία που την συνόδευαν κατά τη συγγραφή, η προσμονή της επιστροφής στο παρελθόν όλων των ηρώων της και της επιστροφής στη γενέθλια γης τους, να της χαρίζει την ευλογία και την καταξίωση που της αξίζει. Ακούστε και τα τελευταία λόγια του τελευταίου κεφαλαίου που επιγράφεται «Ο Νόστος»: «Φύγαμε με την αίσθηση πως αφήνουμε πίσω τους προγόνους μας απ΄ τα πανάρχαια χρόνια. Τότε που έλαμψε το πνεύμα τους στα άγια χώματα της Ιωνικής Γης. Οι Ίωνες δεν έφυγαν απ΄ την πατρίδα τους. Όπως η πεταλίδα πάνω στον βράχο η ψυχή τους εκεί μένει».