Όλοι οι αγρότες ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ στο “ΓΑΙΑ”

Τι προβλέπει ειδική ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή

Η τροπολογία με τους όρους και τις προϋποθέσεις

Τι προβλέπει η κυβερνητική ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή

 

Με τροπολογία που κατατέθηκε στον νομοσχέδιο «Αναδιάρθρωση της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας και των θυγατρικών της και λοιπές διατάξεις», το οποίο υπερψηφίστηκε από την Βουλή, αντιμετωπίζεται μεταξύ άλλων το ζήτημα του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας που βαρύνει τους κατόχους αγροτικών συνδέσεων και τους Γενικούς και Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ) προς ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα.

Η ειδική ρύθμιση για υποχρεωτική υπαγωγή των αγροτών στο τιμολόγιο ρεύματος “ΓΑΙΑ” περιλαμβάνεται στην τροπολογία που κατατέθηκε 30 Ιουλίου αργά τα μεσάνυχτα στη Βουλή.

Η κυβέρνηση πήρε την απόφαση επειδή από τον περασμένο Μάιο, οπότε μπορούσαν οι περίπου 190.000 κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους για το τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» στον συνεργαζόμενο πάροχο, έως και σήμερα, μόνο 12.500 αγρότες έχουν εκκινήσει τη διαδικασία για να κατοχυρώσουν ευνοϊκή τιμολόγηση για την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν.

Την τεχνικά δύσκολη απόφαση να καταστήσει υποχρεωτική τη μετάπτωση όλων των αγροτών στο ειδικό μακροχρόνιο τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» πήρε η κυβέρνηση ώστε να περιοριστεί στο διηνεκές το κόστος ηλεκτροδότησης και άρδευσης σε αγροτικές και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις. Βέβαια η πράξη αυτή χαρακτηρίζεται ως «τεχνικά δύσκολη» επειδή βάσει υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου, για να συμβληθεί κάποιος αγρότης με το «ΓΑΙΑ» έπρεπε πρώτα να υπάρχει ενεργό πρόγραμμα αποπληρωμής παλαιών οφειλών μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2023.

Για την πρώτη διετία η τιμή έχει οριστεί στα 9,3 λεπτά ανά κιλοβατώρα για κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που ανήκουν σε συνεργατικά σχήματα ή ασκούν συμβολαιακή γεωργία και δεν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές. Όσοι έχουν οφειλές σε ρύθμιση η τιμή αυξάνεται στα 10,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Για τους υπόλοιπους κατόχους συνδέσεων αγροτικού τιμολογίου οι τιμές της κιλοβατώρας είναι στα 9,8 λεπτά χωρίς ληξιπρόθεσμες οφειλές και στα 11 λεπτά για εκείνους που έχουν οφειλές σε ρύθμιση.

-Για τα επόμενα 8 έτη προβλέπεται σταθερή χρέωση 9 λεπτά ανά κιλοβατώρα για το 1/3 της συνολικής κατανάλωσης ρεύματος. Για τα υπόλοιπα 2/3 της κατανάλωσης οι κάτοχοι αγροτικών συνδέσεων δεν έχουν κάποια δέσμευση και μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα ως πάροχο τη ΔΕΗ ή όποιον άλλον προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας επιθυμούν. Το πάγιο του τιμολογίου «Γαία» είναι στα 10 ευρώ ανά μήνα.
-Τα αγροτικά προϊόντα «Γαία» διατίθενται σε συνδέσεις τόσο στη χαμηλή όσο και στη μέση τάση που ανήκουν σε κατ’ επάγγελμα αγρότες ή σε παραγωγούς που συμμετέχουν σε συνεργατικά σχήματα.
-Σε αυτά περιλαμβάνονται ομάδες, οργανώσεις και ενώσεις παραγωγών, διεπαγγελματικές οργανώσεις, αγροτικοί ή αναγκαστικοί συνεταιρισμοί, ενώσεις αναγκαστικών συνεταιρισμών, ανώνυμη εταιρική σύμπραξη. Την ευνοϊκή τιμολόγηση του «Γαία» μπορούν να κατοχυρώσουν νομικά πρόσωπα ή ατομικές επιχειρήσεις που ασκούν συμβολαιακή γεωργία.
Aν κάποιος αγρότης δεν επιθυμεί αυτόματα να περαστεί στο καθεστώς του “ΓΑΙΑ” μπορεί να υποβάλλει αίτημα στη ΔΕΗ μέχρι πέρας Οκτωβρίου.

Η ρύθμιση
Αναλυτικότερα, με ειδική ρύθμιση (άρθρο 2) που περιλαμβάνεται σε τροπολογία που κατατέθηκε 30 Ιουλίου στη Βουλή από το ΥΠΕΝ, προβλέπονται τα εξής:
«Μέτρα ελάφρυνσης του κόστους ενέργειας στον πρωτογενή τομέα – Αντικατάσταση παρ. 4 και τροποποίηση παρ. 13 άρθρου 30 ν. 5095/2024

Η παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 5095/2024 (Α ́ 40), περί μέτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους για την προώθηση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Από την 1η Αυγούστου 2024 οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας που κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος προσφέρουν το Τιμολόγιο ΓΑΙΑ ως προϊόν προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας μεταφέρουν σε αυτό τους κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος στους οποίους παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων των παροχών που ανήκουν σε Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ). Μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2024 οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, ενημερώνουν τους καταναλωτές αυτούς για το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας που θα τους βάρυνε βάσει του προϊόντος προμήθειας που διέθεταν πριν από την ένταξή τους στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ. Αν ο προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας διαπιστώσει ότι η ενέργεια που καταναλώνεται από τον κάτοχο σύνδεσης που έχει ενταχθεί στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ, δεν καλύπτει ενεργειακές ανάγκες αγροτικής παραγωγής ή εκμετάλλευσης ή ο κάτοχος της σύνδεσης έχει απωλέσει την ιδιότητα βάσει της οποίας εντάχθηκε στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ, απεντάσσει τον κάτοχο της σύνδεσης από το Τιμολόγιο ΓΑΙΑ. Οι κάτοχοι συνδέσεων που εντάσσονται στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ, βάσει των προβλέψεων της παρούσας, και δεν επιθυμούν να παραμείνουν σε αυτό, δύνανται μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2024 να δηλώσουν τη βούλησή τους για υπαγωγή σε διαφορετικό προϊόν προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, και μετά τη σύναψη της σχετικής σύμβασης προμήθειας απεντάσσονται από το Τιμολόγιο ΓΑΙΑ, χωρίς πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση».

Στην παρ. 13 του άρθρου 30 του ν. 5095/2024, α) στην περ. α): αα) στο πρώτο εδάφιο μετά τη φράση «με παροχή αγροτικής χρήσης» προστίθεται η φράση «και των ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ,», αβ) στο τέλος του δευτέρου εδαφίου προστίθεται η φράση «και δύναται να προκαταβάλει μέρος της επιχορήγησης αυτής.», αγ) προστίθενται δύο τελευταία εδάφια, β) μετά την περ. β) προστίθεται περ. γ) και η παρ. 13 διαμορφώνεται ως εξής:
«13. α) Οι απλήρωτες οφειλές των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας με παροχή αγροτικής χρήσης και των ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ, που αφορούν καταναλώσεις μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2023 υπάγονται σε ρύθμιση με μηδενικό επιτόκιο για τους καταναλωτές. Το Δημόσιο καλύπτει στο ακέραιο το σύνολο της έντοκης επιβάρυνσης με ισόποση επιχορήγηση του παρόχου, τηρουμένων των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων και δύναται να προκαταβάλει μέρος της επιχορήγησης αυτής. Ένταξη στη ρύθμιση του παρόντος και ένταξη στη ρύθμιση του άρθρου 27 του ν. 5085/2024 (Α’ 17), για το χρονικό διάστημα ισχύος της τελευταίας, είναι αμοιβαία αποκλειόμενες ενέργειες για το ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Οι κάτοχοι των συνδέσεων που εντάσσονται στο ΓΑΙΑ εντάσσονται επίσης στο πρόγραμμα ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 6 της απόφασης της παρ. 11.

Για τους κατόχους συνδέσεων που εντάσσονται στο Τιμολόγιο ΓΑΙΑ σύμφωνα με την παρ. 4 μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος η πρώτη δόση για αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών καταβάλλεται έως την 31η Οκτωβρίου 2024.

β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξειδικεύονται το πεδίο εφαρμογής, οι δικαιούχοι, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, οι όροι και οι προϋποθέσεις ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι υποχρεώσεις των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας και καθορίζεται η μεθοδολογία υπολογισμού της έντοκης επιβάρυνσης, καθώς και οποιαδήποτε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.

γ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθορίζεται το ύψος προκαταβολής προς τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας που βαρύνονται από ληξιπρόθεσμες οφειλές των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας με παροχή αγροτικής χρήσης και των ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ ως μέρος της επιχορήγησης που δικαιούται να λάβουν για την κάλυψη της έντοκης επιβάρυνσης.».