«…Ώρα ημάς ήδη εξ ύπνου εγερθήναι»)

(με αφορμή την νέα ενότητα της φετεινής θεματικής εβδομάδας στα Γυμνάσια)

ΜΕΡΟΣ-Β

Εισαγωγικά
Σκοπός του παρόντος άρθρου, όπως φαίνεται και από τον τίτλο, είναι η αφυπνιστική ενημέρωση όλων των φορέων που ασχολούνται με την διαπαιδαγώγηση των νέων. Ιδιαίτερα απευθύνεται σε γονείς και σε όλους τους παράγοντες που έχουν σχέση με την εκπαίδευση, με σκοπό αφενός να τους ενημερώσει για τα τεκταινόμενα στο νέο σχολείο, αφετέρου να τους καλλιεργήσει την καλή ανησυχία και να τους θέσει πρό των ευθυνών τους ώστε να προβούν σε ο,τι θεωρούν απαραίτητο για την ψυχική και πνευματική υγεία των εφήβων.Είναι καιρός να βγούμε από την εικονική πραγματικότητα και την μακαριότητά μας και να κηρύξουμε πνευματικό εγερτήριο. Η πρακτική γονέων και η ποιμαντική των εκκλησιαστικών πρέπει πλέον να πάρει άλλη μορφή και άλλη δυναμική. Αφήσαμε ανοιχτές πόρτες και ο διάβολος εισέρχεται πολύ εύκολα στις παιδικές ψυχές και να τις καταστρέφει.
Βασικές πληροφορίες για το περιεχόμενο του προγράμματος//////////////
Το εκπαιδευτικό υλικό του Πολύχρωμου Σχολείου με τίτλο, «Ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών σε ζητήματα Σεξουαλικού Προσανατολισμού, Ταυτότητας Φύλου, Έκφρασης Φύλου και Χαρακτηριστικών Φύλου», είναι αποτέλεσμα εθελοντικής, συλλογικής εργασίας και αποτελείται :
-Από υποστηρικτικό για τους εκπαιδευτικούς υλικό (Χάρτες δικαιωμάτων, Οδηγούς, Οπτικό υλικό, PP κ.α)
– συγκεκριμένες Δραστηριότητες- Φύλλα εργασίας καθώς και λεπτομερείς Οδηγίες-Προτάσεις για τη χρήση του.

Οι τεχνικές και οι μέθοδοι (βιωματικές, αναστοχαστικές) που προτείνουμε αποπροσωποποιούν καταστάσεις, διασφαλίζουν την ιδιωτικότητα όλων και προωθούν την ενεργή συμμετοχή, την ενσυναίσθηση και την αποδοχή (καταιγισμό ιδεών, σενάρια, παιχνίδια ρόλων, δομημένο διάλογο, debate, δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης κ.ά.).
Απευθύνεται σε μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην κρίσιμη αναπτυξιακή φάση της προεφηβείας και της εφηβείας. Το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του «Πολύχρωμου Σχολείου» αποτελείται από λεπτομερές υποστηρικτικό για τους εκπαιδευτικούς υλικό (φάκελο δραστηριοτήτων, φύλλα εργασιών, οδηγούς, κόμικς, βίντεο) καθώς και από οδηγίες-προτάσεις για τη χρήση του.
Οπως σημειώνεται στην ιστοσελίδα του ΙΕΠ, «οι έρευνες δείχνουν ότι οι ΛΟΑΤΚΙ+ μαθήτριες και μαθητές υφίστανται διάκριση, τρομοκρατία και παρενόχληση παντού στην Ε.Ε. και στην Ελλάδα. Η κατάσταση αυτή μετατρέπει τη ζωή των παιδιών αυτών σε εφιάλτη και δεν περιορίζεται στο σχολικό εκφοβισμό, αλλά εμφανίζεται και με απαράδεκτες μορφές κατάχρησης, όπως η σεξουαλική παρενόχληση, ο βιασμός, ο εξαναγκασμός, οι απειλές, οι προσβολές, ο αποκλεισμός, η σωματική βία, η σωματική τιμωρία και η καταστροφή περιουσίας. Στο σχολείο, επίσης, πολλά παιδιά που δεν είναι ΛΟΑΤΚΙ+, αλλά τα χαρακτηριστικά ή/και η έκφραση φύλου τους δεν εναρμονίζονται με τα έμφυλα στερεότυπα, υφίστανται ομοφοβικό σχολικό εκφοβισμό».

Σχόλιο. Σύμφωνα με τον θεματικό αυτό άξονα καλούνται τα παιδιά να «αποδομήσουν τα έμφυλα στερεότυπα», να προβληματιστούν ίσως και αυτά με τον «σεξουαλικό προσανατολισμό τους» όπως προστάζουν τα «ανθρώπινα δικαιώματα» ώστε να πάψει τάχα η «ομοφοβία και η τρανσφοβία στην κοινωνία και στο σχολείο.» Ο προβληματισμός λοιπόν εστιάζεται στην προς τους ανηλίκους και εντός της δημόσιας εκπαίδευσης (και δημόσιας ζωής), «ισοπέδωση κάθε διαχωριστικής γραμμής ή ιδιαιτερότητας ανάμεσα στα 2 φύλα –έως και συγχύσεως αυτών».

Εναλλακτική σεξουαλική παιδεία
Σύμφωνα με το παρεχόμενο από το υπουργείο Παιδείας βοηθητικό υλικό, οι μαθητές θα ενημερωθούν σφαιρικά για τον ερωτικό-σεξουαλικό προσανατολισμό, δηλαδή τη «διαρκή συναισθηματική, ρομαντική ή/και σεξουαλική έλξη προς άτομα συγκεκριμένου φύλου ή φύλων. Αναφέρεται στην αίσθηση ταυτότητας του ατόμου, καθώς και στην ικανότητά του να δημιουργεί σχέσεις. Ο σεξουαλικός/ερωτικός προσανατολισμός μπορεί να είναι ετερόφυλος, αμφίφυλος ή ομόφυλος». Στο πλαίσιο αυτό ακολουθεί η επεξήγηση των παρακάτω όρων με την ακόλουθη σειρά:
«α) Λεσβία (Lesbian):
β) Ομοφυλόφιλος (Gay).
γ) Αμφιφυλόφιλο (Bi/Bisexual) άτομο.
δ) Ετεροφυλόφιλο άτομο.
Αναφορικά με την ταυτότητα και έκφραση του φύλου περιγράφονται οι όροι: «α)Τρανς/διεμφυλικό (Trans):
β) Queer (κουίρ):
γ) Ιντερσεξ (intersex) άτομο: Οι ίντερσεξ άνθρωποι γεννιούνται με βιολογικά χαρακτηριστικά φύλου (όπως χρωμοσώματα, γεννητικά όργανα ή και ορμονική δομή) που δεν ανήκουν αυστηρά στην αρσενική ή θηλυκή κατηγορία ή ανήκουν και στις δύο κατηγορίες ταυτόχρονα. Ως εκ τούτου το ακρωνύμιο ΛΟΑΤΚΙ (LGBTQI) χρησιμοποιείται για την κοινότητα των Λεσβιών (Lesbian), των Ομοφυλοφίλων (Gay), των Αμφιφυλόφιλων (Bisexual), των Τρανς (Trans), των Κουίρ (Queer) και των Ιντερσεξ (Intersex)».

Σενάρια για συζήτηση
Οι μαθητές αφού λάβουν γνώση όλης της ιστορικής διαδρομής των διεκδικήσεων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας συμμετέχουν σε σειρά δραστηριοτήτων για τον διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, σχεδιασμένων για να δώσουν «σε όλους/ες την ευκαιρία να αντιληφθούμε ότι κάποια άτομα είναι ομοφυλόφιλα (ελκύονται από ανθρώπους του ιδίου φύλου), άλλα ετεροφυλόφιλα (ελκύονται από άτομα διαφορετικού φύλου),άλλα αμφισεξουαλικά ελκύονται από ανθρώπους και των δύο φύλων)». Στη συνέχεια απαντούν σε ερωτήσεις του τύπου:
«1. Τι είναι οι πρώτες τρεις λέξεις που σου έρχονται στο μυαλό όταν ακούς τη λέξη “ομοφυλοφιλία”;
2. Ποιες βασικές πληροφορίες έχεις λάβει σχετικά με την ομοφυλοφιλία ή τα ομοφυλόφιλα άτομα; Κατέγραψε μια πληροφορία».
Ακολουθεί η ενότητα «Σενάρια για συζήτηση», κατά την οποία οι μαθητές Γυμνασίου τοποθετούνται επί συγκεκριμένης υπόθεσης που τους γνωστοποιείται από τον καθηγητή τους:

Τα σενάρια (επιλογή)
Όπως σημειώνεται στο βιβλίο οδηγιών «Τα σενάρια μας δίνουν τη δυνατότητα να ασχοληθούμε μέσω συγκεκριμένων περιστατικών με την ομοφοβία/τρανσφοβία στο σχολείο και την ευρύτερη κοινωνία και να ενεργοποιήσουμε τις αντιδράσεις των μαθητριών/τών.
Διαβάστε τα παρακάτω σενάρια και συζητήστε τα αντίστοιχα ερωτήματα:

Σενάριο-Α.
Είσαι μαθητής στο Γυμνάσιο και τον τελευταίο καιρό κάνεις παρέα με ένα αγόρι, τον Ανδρέα, που ήρθε τελευταία στο σχολείο. Αν και δεν τον ξέρεις και πολύ καιρό, έχεις εκτιμήσει την εξυπνάδα, το χιούμορ του και την καλοσύνη του. Κάποια συμμαθήτριά σου ήρθε και σου είπε ότι ο Ανδρέας έχει δύο μπαμπάδες και καλύτερα να μην τον κάνεις παρέα γιατί αυτό είναι πολύ παράξενο και ποιος ξέρει τι θα πουν και για σένα.

Ερωτήσεις για συζήτηση
Γνωρίζετε ότι υπάρχουν και οικογένειες που οι γονείς έχουν το ίδιο φύλο;
Πιστεύετε ότι αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών; Με ποιον τρόπο;
Πώς σκοπεύετε να αντιδράσετε; Αν ο Ανδρέας γίνει θύμα σχολικού εκφοβισμού εξαιτίας της οικογενειακής του κατάστασης, πώς μπορείτε να τον υπερασπιστείτε;

Σενάριο Β-
Η Λίλη είναι φίλη σου και έχει μια αδελφή, τη Μιχαέλα, που την αγαπά πολύ. Πριν λίγο καιρό, η Μιχαέλα είπε στην οικογένειά της ότι μέσα της δε νιώθει κορίτσι, αλλά αγόρι, ότι θέλει να τη φωνάζουν Μιχάλη και να ντύνεται σαν αγόρι. Η Λίλη είναι πολύ προβληματισμένη και φοβάται ότι η αδελφή της θα γίνει θύμα σχολικού εκφοβισμού. Αναρωτιέται αν πρέπει να τη συμβουλεύσει να μην το κάνει και να περιμένει να μεγαλώσει.

Ερωτήσεις για συζήτηση
Γνωρίζετε ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν αισθάνονται ότι ταυτίζονται με το βιολογικό τους φύλο;
Τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνει η Λίλη;
Τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνει η Μιχαέλα;

Σενάριο –Γ-
Μια νεαρή κοπέλα ζει με τον ιό του AIDS. Τη συμβούλευσαν να μην έρθει σε σεξουαλική επαφή.

Θέματα για συζήτηση
Ποια δικαιώματα καταπατώνται σε αυτή την περίπτωση;
Τι θα έκανες αν ήταν φίλη σου αυτή η κοπέλα;
Τι θα έκανες αν ήσουν πρόεδρος ενός οργανισμού που προωθεί τα δικαιώματα των νέων της χώρας όπου ζει αυτή η κοπέλα;

Σενάριο -Δ-
Συμβουλή θα πρέπει να δώσουν οι μαθητές και για τον Ιάσονα, ο οποίος δεν είναι σίγουρος αν θα πρέπει να πει στην οικογένειά του ότι είναι ομοφυλόφιλος.
«Ο Ιάσονας έχει τρεις ανιψιούς και δύο ανιψιές και πάντα είναι πολύ καλός μαζί τους. Πηγαίνουν μαζί σινεμά, παίζουν επιτραπέζια, μπάσκετ και πινγκ πονγκ. Οταν τον ρωτούν γιατί δεν έχει φέρει ποτέ το κορίτσι του να το γνωρίσουν, χαμογελάει και αποφεύγει να απαντήσει. Η αλήθεια είναι ότι νιώθει άσχημα που δεν απαντάει, αλλά δεν είναι σίγουρος αν πρέπει να πει στην οικογένεια ότι είναι ομοφυλόφιλος και ότι έχει σχέση με έναν άνδρα εδώ και αρκετό καιρό. Γιατί πιστεύετε ότι δυσκολεύεται ο Ιάσονας να ομολογήσει το σεξουαλικό του προσανατολισμό; Πώς πιστεύετε ότι νιώθει; Τι θα τον συμβουλεύατε να κάνει;».