2021: Η Ιταλία γιορτάζει το έτος Δάντη

online έκθεση με σπάνια σχέδια της Θείας Κωμωδίας

88 σπάνια σχέδια του αναγεννησιακού καλλιτέχνη Federico Zuccari του 16ου αιώνα, εκτίθενται online και δωρεάν από την Πινακοθήκη Ουφίτσι στη Φλωρεντία

Ογδόντα οκτώ σπάνια σχέδια της Θείας Κωμωδίας του Δάντη μπορούν να απολαύσουν εικονικά οι φιλότεχνοι σε όλο τον κόσμο καθώς η Ιταλία ξεκινά ένα χρονοδιάγραμμα εκδηλώσεων διάρκειας ενός έτους για να σηματοδοτήσει την 700η επέτειο του θανάτου του ποιητή.
Τα σχέδια, του αναγεννησιακού καλλιτέχνη Federico Zuccari του 16ου αιώνα, εκτίθενται online, δωρεάν, από την Πινακοθήκη Ουφίτσι στη Φλωρεντία. To Ουφίτσι είναι ανάκτορο της Φλωρεντίας, που στεγάζει ένα από τα παλαιότερα μουσεία-πινακοθήκες στον κόσμο, την Gallerie degli Uffizi. Τα έργα που εκτίθενται στο μουσείο καλύπτουν χρονικά την περίοδο από τον 13ο μέχρι τον 18ο αιώνα και συνθέτουν μία από τις σημαντικότερες συλλογές αναγεννησιακής τέχνης.

Ο Δάντης Αλιγκέρι γεννήθηκε το 1265 και πέθανε το 1321 και ήταν ένας από τους σημαντικότερους Ιταλούς ποιητές. Θεωρείται ο πρώτος σημαντικός δημιουργός στην ιταλική ποίηση ενώ το περίφημο έργο του, η Θεία Κωμωδία, εκτιμάται έως σήμερα ως ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Γεννημένος στη Φλωρεντία με καταγωγή από αριστοκρατική οικογένεια ήταν ένας διανοούμενος της εποχής του με αγάπη στην επιστήμη και τη λογοτεχνία. Η Θεία Κωμωδία αποτελεί όχι μόνο ένα από τα σπουδαιότερα έργα αλλά και μια σημαντική προσφορά του Δάντη στη διαμόρφωση της ιταλικής γλώσσας. Ουσιαστικά κατάφερε να συνθέσει τα λατινικά τα οποία ομιλούνταν από τους μορφωμένους και τη φλωρεντιανή διάλεκτο που μιλούσε ο λαός.

Η Θεία Κωμωδία είναι το φανταστικό ταξίδι του συγγραφέα στο βασίλειο των νεκρών, με οδηγό τον επικό ποιητή Βιργίλιο και τη Βεατρίκη. Το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη: Κόλαση, Καθαρτήριο και Παράδεισος. Κάθε μέρος περιλαμβάνει 33 ωδές και μία εισαγωγική. Το έργο αντικατοπτρίζει μεταξύ άλλων πολλές αντιλήψεις της μεσαιωνικής φιλοσοφίας.

Στην Κόλαση, η οποία περιγράφεται να έχει κωνοειδή μορφή, ο Δάντης καυτηριάζει όλους τους εγκληματίες και τους πολιτικούς του αντιπάλους εμφανίζοντας τους να βασανίζονται με φρικτό τρόπο. Στο Καθαρτήριο, περιγράφει πώς (σύμφωνα με τις μεσαιωνικές αντιλήψεις) γίνεται η κάθαρση της ανθρώπινης ψυχής από τις αμαρτίες της πριν αυτή εισέλθει στον Παράδεισο, όπου γίνονται δεκτοί όλοι οι ενάρετοι άνθρωποι. Τέλος, στον Παράδεισο, ο Δάντης περιγράφει τη συνάντησή του με τους Αγίους και τους μεγάλους διανοητές.

O Federico Zuccari, Ιταλός ζωγράφος και αρχιτέκτονας, ενεργός τόσο στην Ιταλία όσο και στο εξωτερικό. Μεταξύ 1563 και 1565, δημιουργούσε στη Βενετία για την οικογένεια Grimani της Santa Maria Formosa. Στη διάρκεια της ζωής του ταξίδεψε και μελέτησε βαθιά την τέχνη, ενώ τα σχέδια για τη Θεία κωμωδία του Δάντη ολοκληρώθηκαν κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ισπανία μεταξύ του 1586 και του 1588. Από τις 88 απεικονίσεις, 28 είναι απεικονίσεις της Κόλασης, 49 του Καθαρτηρίου και 11 του Παραδείσου. Μετά τον θάνατο του Zuccari το 1609, τα σχέδια περιήλθαν στην κατοχή της οικογένειας Orsini, για την οποία είχε εργαστεί ο καλλιτέχνης και αργότερα από την οικογένεια Medici πριν γίνουν μέρος της συλλογής Uffizi το 1738.

Τα εξαιρετικά αυτά σχέδια εμφανίζονται για πρώτη φορά στο κοινό και μέχρι σήμερα τα έχουν δει μόνο κάποιοι μελετητές. Λόγω της ευθραυστότητάς τους, μόνο μια συλλογή από σχέδια με μολύβι και μελάνι έχει παρουσιαστεί δημόσια στο παρελθόν. Ήταν στη Φλωρεντία το 1865 για τον εορτασμό της 600ης επετείου από τη γέννηση του Δάντη. Ο διευθυντής του Ουφίτσι τόνισε ότι τα έργα είναι «πολύτιμο υλικό» όχι μόνο για τους ερευνητές, αλλά και για όσους αγαπούν τον Ντάντε και ενδιαφέρονται για την αναζήτηση της «γνώσης και αρετής».

Εκδηλώσεις για την επέτειο του θανάτου του Δάντη αναμένεται να πραγματοποιηθούν όλο τον χρόνο στη Φλωρεντία, τη Ραβέννα και 70 άλλες πόλεις και χωριά που συνδέονται με τον ποιητή.