Γιάννης Γκολομάζος στην εκδήλωση του Δικτύου πόλεων με ποτάμια

«Τα δύο φράγματα στην Άρτα (Πουρνάρι Ι και Πουρνάρι ΙΙ) κατασκευάστηκαν για να εξασφαλιστούν η αντιπλημμυρική προστασία της Άρτας από πλημμυρικά φαινόμενα, η άρδευση του κάμπου της, η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και τέλος η ύδρευση.

Ωστόσο, μετά τις μεγάλες πλημμύρες του 2015, διαπιστώσαμε γι άλλη μια φορά την έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων, την ανεπάρκεια διαχείρισης των νερών και αναδείχθηκε γι’ ακόμη μια φορά πόσο ανοχύρωτη είναι η Άρτα και η πεδιάδα της έναντι του καιρού και του ποταμού της» τονίσθηκε στην παρέμβαση του Προέδρου Επιμελητηρίου Άρτας Ιωάννη Γκολομάζου στην εκδήλωση του Δικτύου πόλεων με ποτάμια.

Και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου επεσήμανε πως «μόνο όταν θα γίνει η διευθέτηση της κοίτης του Αράχθου θα μπορούμε να μιλάμε για επέκταση της πόλης, αξιοποίηση των παραποτάμιων εκτάσεων, τουριστική ανάπτυξη και δραστηριότητες αναψυχής στον ποταμό και να ελπίζουμε πως το ποτάμι θα γίνει σημείο αναφοράς για την Άρτα, όπως συμβαίνει στις περισσότερες πόλεις που τις διασχίζουν ποτάμια»
Στην παρέμβασή του ο κ. Γκολομάζος ανέφερε τα εξής:

«Κυρίες και κύριοι καλημέρα σας, Σας καλωσορίζω στην Άρτα κι εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες σας.
Η δημιουργία του δικτύου πόλεων με κοινό στοιχείο τους ποταμούς και με στόχο την ανταλλαγή σκέψεων, εμπειριών και προβληματισμών για την παρουσία των ποταμών στον αστικό τους ιστό, αλλά και ορθών πρακτικών διαχείρισης του υδάτινου ίχνους τους, μόνο κέρδος μπορεί να φέρει.
Δεν είναι τυχαίο ότι μερικές από τις μεγαλύτερες πόλεις στον κόσμο αναπτύχθηκαν δίπλα σε ποταμούς. Οι ποταμοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ανθρωπότητας από αρχαιοτάτων χρόνων.

Μεγάλοι αρχαίοι πολιτισμοί, όπως αυτοί της Αιγύπτου, της Κίνας και της Μεσοποταμίας αναπτύχθηκαν χάρη στα εύφορα εδάφη που δημιούργησαν οι ποταμοί τους (Νείλος, Κίτρινος Ποταμός, Τίγρης και Ευφράτης). Τα ποτάμια, όχι μόνο έθρεψαν αυτές τις κοινωνίες, αλλά δημιούργησαν και προκλήσεις, που ανάγκασαν τους ανθρώπους να εξελίξουν τον πολιτισμό τους και τις επιστήμες.
Τα ποτάμια και το νερό τους εκτός από πηγή ζωής αποτελούν και πηγές πλούτου, τουρισμού και πολιτισμού! Αρκεί να σκεφθούμε την ανάπτυξη των τεσσάρων ευρωπαϊκών πόλεων που διασχίζει ο Δούναβης -το Βελιγράδι -Σερβία, την Μπρατισλάβα στη Σλοβακία τη Βουδαπέστη στην Ουγγαρία και τη Βιέννη στην Αυστρία.

Για να φτάσουμε όμως, να μιλάμε για ανάπτυξη και για τα πλεονεκτήματα από το πέρασμα των ποταμών από τον αστικό ιστό, θα πρέπει πρώτα να λύσουμε τα ζητήματα που αφορούν στην ορθολογική διαχείριση των νερών.
Και για να έρθουμε στα του τόπου μας, τα δύο φράγματα στην Άρτα (Πουρνάρι Ι και Πουρνάρι ΙΙ) κατασκευάστηκαν για να εξασφαλιστούν η αντιπλημμυρική προστασία της Άρτας από πλημμυρικά φαινόμενα, η άρδευση του κάμπου της, η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και τέλος η ύδρευση.

Ωστόσο, μετά τις μεγάλες πλημμύρες του 2015, όπου το φράγμα έχασε πολύ γρήγορα τη δυνατότητα ρύθμισης της παροχής, τα θυροφράγματα άνοιξαν και οι παρόχθιες περιοχές της πόλης και της πεδιάδας πλημμύρισαν και το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας κατέρρευσε, διαπιστώσαμε γι άλλη μια φορά την έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων, την ανεπάρκεια διαχείρισης των νερών και αναδείχθηκε γι’ ακόμη μια φορά πόσο ανοχύρωτη είναι η Άρτα και η πεδιάδα της έναντι του καιρού και του ποταμού της.
Αμέλεια, έλλειψη μέτρων πρόληψης έναντι των φυσικών φαινομένων, παραλείψεις, λάθος χειρισμοί του παρελθόντος; Όλα αυτά μαζί, μας οδήγησαν σ’ αυτά τα αποτελέσματα.

Εν κατακλείδι, μέχρι σήμερα, τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας της πόλης και της πεδιάδας και η περιβόητη διευθέτηση της κοίτης του Αράχθου που θα επέτρεπε την επικαιροποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου της πόλης και άρα την περαιτέρω επέκταση της, παραμένουν σχέδια, ενώ τα «αντισταθμιστικά οφέλη» από τη ΔΕΗ δεν έγιναν ποτέ απαιτητά.
Η άρδευση του κάμπου της Άρτας, στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών και μέχρι σήμερα αποδείχτηκε προβληματική. Και δεν το λέω εγώ, το έχουν παραδεχθεί κατά καιρούς οι τοπικοί άρχοντες, αλλά το «φωνάζουν» με κάθε ευκαιρία και οι αγρότες. Ειδικά το καλοκαίρι, που πολλές φορές η ΔΕΗ διακόπτει τη ροή των νερών, με αποτέλεσμα να έχουμε ανεξέλεγκτες γεωτρήσεις.

Ήπια ανάπτυξη στην παρόχθια περιοχή δεν υπήρξε. Αντ’ αυτού, απομονώθηκαν ολόκληρες περιοχές λόγω της λίμνης, άλλαξε το κλίμα της ευρύτερης περιοχής με συνέπεια πολλά είδη καλλιεργειών να μην ευδοκιμούν πια, εμποδίστηκε η ανανέωση των νερών του Αμβρακικού κόλπου από τα ορμητικά νερά και τα φερτά υλικά του Αράχθου με σοβαρές συνέπειες, όπως ισχυρίζονται οι περιβαλλοντολόγοι, για το οικοσύστημα του Αμβρακικού Κόλπου (ευτροφισμός, ρύπανση, μείωση αλιευμάτων, υφαλμύρωση υπόγειων υδάτων από τις ανεξέλεγκτες γεωτρήσεις).

Η ήπια τουριστική ανάπτυξη της παρόχθιας ζώνης συζητείται κατά καιρούς στα τοπικά δημοτικά συμβούλια, σε ημερίδες και εκδηλώσεις, αλλά παραμένει αίτημα.
Οι μελέτες ωρίμανσης για την «Αντιπλημμυρική προστασία Άρτας, καθώς και της ευρύτερης περιοχής, που διέρχεται ο Άραχθος ποταμός μέχρι τον Αμβρακικό κόλπο», που προκηρύχθηκαν το 2016, καθυστέρησαν λόγω των προσφυγών των αναδόχων στα δικαστήρια, και αναμένεται να συμβασιοποιηθούν εντός του έτους.
Αν ισχύει ότι θα χρειασθούν τρία χρόνια για την σύνταξη των μελετών, εφόσον βέβαια ολοκληρωθεί η διαδικασία της συμβασιοποίησης, το έργο θα είναι έτοιμο να ενταχθεί σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα μετά το 2027. Δεν συζητάμε βέβαια για τον χρόνο υλοποίησης.

Κι επειδή, μόνο όταν θα γίνει η διευθέτηση της κοίτης του Αράχθου θα μπορούμε να μιλάμε για επέκταση της πόλης, αξιοποίηση των παραποτάμιων εκτάσεων, τουριστική ανάπτυξη και δραστηριότητες αναψυχής στον ποταμό και να ελπίζουμε πως το ποτάμι θα γίνει σημείο αναφοράς για την Άρτα, όπως συμβαίνει στις περισσότερες πόλεις που τις διασχίζουν ποτάμια, σας αφήνω με τον προβληματισμό για την επόμενη δεκαετία.
Μέχρι τότε θα παρακαλούμε να μην βρέξει πολύ και ξαναπνιγούμε! Στο μεταξύ θα έχουμε χρόνο να σκεφθούμε αναπτυξιακά σχέδια.
Καλή συνέχεια».