Εμβολιασμός κατά της COVID-19 και Σκλήρυνση Κατά Πλάκας
Γράφει ο Σπυρίδων Κονιτσιώτης
Η Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΣκΠ), είναι μια χρόνια φλεγμονώδης αυτοάνοση νόσος. Οι ασθενείς λαμβάνουν συστηματικά θεραπείες που είτε τροποποιούν την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, είτε την καταστέλλουν, σε ποικίλο βαθμό, ανάλογα με την θεραπεία.
Η χρόνια χορήγηση τέτοιων θεραπειών προφανώς προκαλεί επιπλέον ανησυχίες στις μέρες μας λόγω της πανδημίας, και επιπρόσθετα θέτει προβληματισμούς που σχετίζονται με τον εμβολιασμό κατά του ιού SARS-CoV2, αυτής της ομάδας ασθενών.
Ο εμβολιασμός των ασθενών με ΣκΠ δεν αντενδείκνυται! Έτσι, για τους λόγους που αναφέραμε προηγουμένως, συνιστάται ισχυρά όλοι οι ασθενείς με ΣκΠ, να εμβολιαστούν το ταχύτερο δυνατόν.
Ανάλογα με το είδος της θεραπείας όμως, δημιουργούνται κάποια θέματα σχετικά με το χρονισμό του εμβολίου σε σχέση με το χρόνο χορήγησης της θεραπείας, ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή: δηλαδή και η θεραπεία να χορηγηθεί στην ώρα της, και το εμβόλιο να αποδώσει καλύτερα.
Σημειώνεται ότι κάποιες θεραπείες που περιορίζουν ή ελαττώνουν τον αριθμό των λεμφοκυττάρων, θεωρείται πιθανόν ότι μειώνουν την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού και πιθανά την επαρκή του ανοσοποίηση έναντι του ιού. Δημιουργείται λοιπόν η ανάγκη το εμβόλιο να χορηγηθεί αρκετά μακριά από την χορήγηση του φαρμάκου ώστε να υπάρχει η ελπίδα να μπορέσει να δημιουργηθεί κάποια ανοσολογική απόκριση, αλλά και έγκαιρα πριν την επόμενη δόση του φαρμάκου, ώστε αυτή να μην καθυστερήσει σημαντικά και χαθούν τα οφέλη της. Επιπλέον θυμίζουμε ότι κάποια από αυτά τα φάρμακα χορηγούνται μηνιαία, άλλα κάθε έξι μήνες και άλλα μία φορά τον χρόνο.
Φαίνεται αρκετά μπερδεμένο αλλά μπορεί να μπει μια τάξη σε αυτό ως εξής ανάλογα με τη θεραπεία που λαμβάνει κάθε ασθενής:
-Ασθενείς που λαμβάνουν τις αυτοχορηγούμενες θεραπείες στο σπίτι με ένεση (ιντερφερόνες και γλατιραμέρη) δεν θεωρούνται ανοσοκατεσταλμένοι και μπορούν να κάνουν οποιοδήποτε εμβόλιο, αμέσως μόλις τους δοθεί η ευκαιρία χωρίς τροποποίηση του χρονισμού της θεραπείας που παίρνουν.
-Ασθενείς που παίρνουν χάπια τεριφλουνομίδης, φουμαρικού ή φιγκολιμόδης, ή μηνιαία ενδοφλέβια χορήγηση ναταλιζουμάμπης, θεωρείται ότι έχουν κάποιο βαθμό ανοσοκαταστολής, αν και πολύ ήπιας, και επίσης μπορεί να κάνουν οποιοδήποτε εμβόλιο, αμέσως μόλις τους δοθεί η ευκαιρία χωρίς τροποποίηση του χρονισμού της θεραπείας που παίρνουν.
-Ασθενείς που παίρνουν ετήσια ενδοφλέβια έγχυση αλεμτουζουμάμπης ή ετήσια χορήγηση χαπιών κλαδριβίνης, ή εξαμηνιαίες εγχύσεις οκρελιζουμάμπης ή ριτουξιμάμπης, αν μπορούν καλό θα ήταν να πάρουν την πρώτη δόση του εμβολίου τουλάχιστον 3 μήνες μετά την χορήγηση του φαρμάκου τους. Επίσης, η επόμενη δόση του φαρμάκου τους πρέπει να απέχει τουλάχιστον ένα μήνα μετά την δεύτερη δόση του εμβολίου. Ένα πρόβλημα δημιουργείται στους ασθενείς αυτής της ομάδας με το εμβόλιο AstraZeneca, του οποίου οι δύο δόσεις χορηγούνται με μεσοδιάστημα 3 μηνών. Υπολογίζοντας και τον ένα ακόμη μήνα που πρέπει να μεσολαβήσει μετά την δεύτερη δόση του εμβολίου, συμπληρώνεται συνολικά ένα διάστημα τεσσάρων μηνών. Για τους ασθενείς που παίρνουν εξαμηνιαίες θεραπείες, αλλά ακόμη και αυτοί με τις ετήσιες αν κληθούν για εμβολιασμό κοντά στην επόμενη δόση της θεραπεία τους, σημαίνει ότι μπορεί να καθυστερήσουν την επόμενη δόση της θεραπείας τους για αρκετούς μήνες. Γι’ αυτούς τους ασθενείς καλό θα ήταν ο εμβολιασμός να γίνεται με εμβόλια που έχουν μεσοδιάστημα μεταξύ των δόσεων μέχρι ένα μήνα (Pfizer και Moderna) , ή με μονοδοσικό εμβόλιο (Johnson & Johnson) .
-Επίσης οι ασθενείς που πρόκειται να αρχίσουν τώρα κάποια από τις ανωτέρω θεραπείες, θα ήταν σωστό να εμβολιασθούν πριν την έναρξη της θεραπείας τους. Για να μην καθυστερήσει λοιπόν η θεραπεία τους για 4 μήνες, όπως περιγράψαμε παραπάνω, θα ήταν επιθυμητό και αυτοί να εμβολιασθούν με τα Pfizer, Moderna , ή Johnson & Johnson.
-Τέλος ασθενείς που πήραν κορτιζόνη καλό είναι να κάνουν το εμβόλιο 7 ημέρες μετά την τελευταία δόση της κορτιζόνης.
-Αν οι αναφερόμενοι προγραμματισμοί δεν είναι εφικτοί, τότε οι ασθενείς δεν θα πρέπει να καθυστερούν καθόλου, άλλα να κάνουν το εμβόλιο αμέσως όταν τους είναι διαθέσιμο, χωρίς να αλλάξουν τον χρονισμό λήψης της θεραπείας τους για την ΣκΠ.
Σε κάθε περίπτωση ο γιατρός που τους παρακολουθεί θα τους συμβουλέψει για όλα τα παραπάνω.
Σπυρίδων Κονιτσιώτης/ Spiros Konitsiotis
Καθηγητής Νευρολογίας/ Professor of Neurology
Τμήμα Ιατρικής/ Faculty of Medicine
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων/ University of Ioannina
* Η Ένωση Φίλων και Πασχόντων με Σκλήρυνση Κατά Πλάκας Β.Δ. Ελλάδας, ευχαριστεί θερμά τον Καθηγητή Νευρολογίας κο Σπυρίδων Κονιτσιώτη!
Σας ευχόμαστε Καλό Πάσχα και Καλή Ανάσταση με Υγεία, Αγάπη κι Αισιοδοξία!!!
Το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι 26510 93521, για κάθε προβληματισμό σας.