Οι Συγγραφείς Αποκαλύπτουν… Τα Μυστικά Τους Στον Ε. Ιντζέμπελη

ΚΑΡΥΔΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

H συνηθισμένη απάντηση στην ερώτηση ‘’γιατί γράφεις;’’, αφορά συνήθως εσωτερικές ανάγκες και εξωτερίκευση συναισθημάτων. Λυπάμαι που θα διαφοροποιηθώ από την πλειοψηφική μάζα των λογοτεχνών αυτού του τόπου. Ξεκίνησα να γράφω βιβλία γιατί το μοναδικό που έμαθα στη ζωή μου ήταν να γράφω κείμενα. Η δημοσιογραφία μοιάζει λίγο με βιαστική λογοτεχνία και κάποια στιγμή σε οδηγεί στην ανάγκη να γράψεις κάτι πιο δημιουργικό από ένα εφήμερο και πολλές φορές ήσσονος σημασίας σχολιαστικό ή ειδησεογραφικό κείμενο βασισμένο σε κλισέ της καθημερινότητας . Ως φανατικός αναγνώστης από τα παιδικά μου χρόνια στο τέλος της διαδικασίας ανάγνωσης ενός βιβλίου υποβάλλω συχνά-πυκνά τον εαυτό μου σε ένα τεστ: ‘’Πως θα έγραφα το αντίστοιχο βιβλίο;’’, ή ‘’άραγε μπορούσα να το γράψω καλύτερα;’’. Κάποια στιγμή αποφάσισα να ασχοληθώ με τη δημιουργική γραφή σαν μια άσκηση περισσότερο και όχι γιατί με καθοδηγούσε κάποια συγκεκριμένη ανικανοποίητη εσωτερική ανάγκη. Από πολύ μικρή ηλικία έλεγα ότι ‘’μια μέρα θα γράψω βιβλία’’ και τελικά αυτή η πεζή φιλοδοξία ήταν που με καθοδήγησε όταν ωρίμασε μέσα μου η ιδέα.

Σε γενικές γραμμές δεν θεωρώ ότι η τέχνη της γραφής και η φαντασία έχουν όρια. Αν υπήρχαν στεγανά στη σκέψη και στη δημιουργία θα είχαμε στερηθεί μερικά αριστουργήματα που την εποχή της έκδοσης τους βρήκαν απέναντι τους μπόλικη κακοπιστία και αντιπαρατέθηκαν με τον συντηρητισμό και τις προκαταλήψεις της εποχής τους.

Η έμπνευση είναι ένας ασύλληπτος, συνήθως, κλέφτης. Σίγουρα, δεν τη συλλαμβάνω όταν πιέζομαι αλλά εμφανίζεται μάλλον απρόσκλητη και σε απίθανες στιγμές. Θεωρώ ότι η μισή επιτυχία ενός καλού βιβλίου είναι η ‘’ιδέα’’ και το άλλο μισό το πως τελικά θα την υλοποιήσεις και πως θα τη δομήσεις τόσο σε επίπεδο πλοκής, όσο και γλωσσικού χειρισμού. Πολλές φορές αρκεί μια μικρή ασήμαντη είδηση, ο στίχος ενός τραγουδιού, μια μετέωρη λέξη για να πυροδοτήσει την όλη διαδικασία. Το πρώτο μου βιβλίο -το Lucky Strike- γεννήθηκε ως ιδέα τη μέρα που έπεσαν οι Δίδυμοι Πύργοι στη Νέα Υόρκη, περιοχή που είχα βρεθεί αρκετές φορές στη ζωή μου και για τελευταία φορά δύο ακριβώς μήνες πριν την 11η Σεπτεμβρίου. ‘’Σκέψου, να το έφερνε η τύχη να βρισκόμουν εκεί σήμερα’’, ήταν η φράση που άνοιξε τον δρόμο στη μεταγενέστερη γέννηση ενός σπονδυλωτού μυθιστορήματος για τις μικρές τυχαίες αποφάσεις που αλλάζουν καθοριστικά τη ζωή μας.

Το τελευταίο μου βιβλίο ξεκίνησε επίσης εντελώς αναπάντεχα από την ερώτηση που μου έκανε ένας συνάδελφος: ‘’Καλά, πως έμπλεξες εσύ ουρανοκατέβατος με τον κόσμο της λογοτεχνίας;’’. Η λέξη κλειδί ήταν το ‘’ουρανοκατέβατος’’, τα υπόλοιπα ακολούθησαν σταδιακά. Κάπως έτσι προέκυψε η ‘’Φιλική Εταιρεία Πνεύματος’’. Σκέφθηκα αρχικά να περιγράψω την Οδύσσεια ενός ‘’ουρανοκατέβατου’’ στο λογοτεχνικό στερέωμα χωρίς αυτοαναφορικά στοιχεία αλλά σε συνθήκες που έχουν βιώσει αρκετοί από όσους ασχολήθηκαν με τη λογοτεχνία. Στη διαδρομή, η ιστορία εκτρέπεται σε ένα σκοτεινό θρίλερ. Συνήθως, δανείζομαι στοιχεία από χαρακτήρες που έχω γνωρίσει και καταστάσεις που μου έχουν περιγράψει και για τις οποίες έχω μαρτυρίες. Πολύ λιγότερο χρησιμοποιώ αυτοβιογραφικά στοιχεία ή προσωπικές εμπειρίες και μόνο όταν το κρίνω ως απολύτως απαραίτητο.

Συνηθίζω να χαρακτηρίζω τα βιβλία που γράφω με τη φράση ‘’σκοτεινά και σκληρά αστικά παραμύθια με κακό τέλος’’. Μου αρέσουν οι ατελείς και προβληματικοί χαρακτήρες και στην πλειοψηφία των μυθιστορημάτων και των διηγημάτων που έχω γράψει οι ‘’ήρωες’’ μου θα κακοπάθουν, θα ταλαιπωρηθούν και δύσκολα θα τους χαρίσω ένα Χολιγουντιανού τύπου happy end. Ορισμένες φορές σκέφτομαι ότι αν ζούσαν έξω από το χαρτί θα είχαν πολλούς λόγους να με….μισήσουν για όσα έχουν υποφέρει. Ούτε το τελευταίο βιβλίο μου αποτελεί εξαίρεση. Στη ‘’Φιλική Εταιρεία Πνεύματος’’ ο κεντρικός ήρωας, ο μετρίως μέτριος δικηγόρος Ηλίας Μοσχόπουλος, διανύει όλη την απόσταση που καλύπτει η διαδρομή κάποιου που μπήκε με φιλοδοξίες στον λογοτεχνικό στίβο, απέτυχε, αγνοήθηκε και ακούσια βρέθηκε μπλεγμένος σε μια φαουστική συμφωνία αφού του προσφέρεται γενναιόδωρα το απόλυτο μπεστ σέλερ από ένα άγνωστο.

Ο επιτυχημένος, πλέον, Μοσχόπουλος μπλέκει σε μια δίνη τύψεων και ενοχής για τη δανεική επιτυχία και προσπαθεί να ανακαλύψει τι ακριβώς συμβαίνει στη ζωή του όπου πλέον ανακατεύονται κριτικοί λογοτεχνίας που τον επαινούν, εκδότες που θέλουν να εξαργυρώσουν τη δόξα του και μια βιβλιοπώλης που τον κάνει έρμαιο των σεξουαλικών της φαντασιώσεων. Η κάθαρση έρχεται με ένα ιδιόρρυθμο τρόπο αφού το βιβλίο έχει τέσσερις διαφορετικούς επιλόγους όπου ο ίδιος ο αναγνώστης μπορεί να υιοθετήσει τη δική του θεωρία για το τι πραγματικά έχει συμβεί και να βάλει εκεί που πιστεύει ο ίδιος τη λέξη τέλος. Αν φτάσει μέχρι τον επίλογο θα αντιληφθεί ότι η ιστορία που έχει διαβάσει δεν είναι ακριβώς αυτό που νόμιζε αλλά κάτι εντελώς διαφορετικό. Στην πραγματικότητα όμως το βιβλίο αποτελεί μια παραβολή, μια αλληγορία για το τίμημα που πρέπει να πληρώσει ο σύγχρονος συγγραφέας με αντίτιμο την αναγνώριση και την επιτυχία. Μια προσπάθεια να απαντηθεί το αιώνιο ερωτηματικό για την αληθινή τιμή που κοστίζει η εκπλήρωση των ανθρώπινων φιλοδοξιών.

Στο ξεκίνημα της μικρής συγγραφικής διαδρομής μου βρήκα στρωμένο μονοπάτι αφού δεν χρειάστηκε να ψάχνω ατέρμονα για εκδότη, κάτι που έγινε άμεσα και γρήγορα χωρίς τις μάλλον συνηθισμένες απορρίψεις που είναι ‘’αναγκαίο κακό’’ για κάθε νέο υποψήφιο λογοτέχνη. Δεν θα κρύψω όμως ότι το συγκεκριμένο βιβλίο σε μορφή ‘’υπό έγκριση’’ χειρόγραφου αντιμετώπισε αρχικά τη δυσπιστία δύο-τριών εκδοτών. Σε ορισμένους φαινόταν ‘’επικίνδυνο’’ αφού περιέχει μια διαφορετική κριτική ματιά στη λογοτεχνική σκηνή του τόπου και πίστεψαν λανθασμένα ότι ‘’φωτογράφιζα’’ υπαρκτά πρόσωπα. Σε κάποιον άλλο εκδότη φάνηκε ακραίο και σοκαριστικό λόγω του σκληρού ρεαλισμού του και όπως μου είπε ‘’δύσκολα θα συγκινήσει το κοινό που παρακολουθεί τα βιβλία που εκδίδω.

Λυπάμαι αλλά δεν μπορώ να το υποστηρίξω, πως να στο πω είναι πολύ….διαφορετικό’’. Τελικά, βρήκε την έγκριση της Διάπλασης, του εκδότη της Κυριάκου Καραϊσκου, της υπεύθυνης σειράς Ελένης Γκίκα και εντάχθηκε στο πλαίσιο της καινούργιας προσπάθειας για έκδοση βιβλίων ελληνικής λογοτεχνίας που μόλις ξεκινούσε τη διαδρομή της πριν από ένα χρόνο. Θέλω να ελπίζω ότι μετά την θετική κριτική αποδοχή της ‘’Φιλική Εταιρείας Πνεύματος’’΄ στη Διάπλαση είναι χαρούμενοι που δεν διαψεύστηκε το εκδοτικό ένστικτο τους.

Στην υπόλοιπη ζωή μου ασχολούμαι εδώ και τέσσερις δεκαετίες με την αθλητική δημοσιογραφία και ειδικότερα με το μπάσκετ. Ασχολία ικανή να γεμίσει όλο το 24ωρο μου παραγωγικά. Το μεγαλύτερο μέρος του χειμώνα ταξιδεύω, λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων, σε διάφορα σημεία του πλανήτη και μαζεύω εικόνες, αρώματα, εμπειρίες, γνώσεις αλλά κυρίως κερδίζω πολύτιμες ώρες ανάγνωσης. Σπάνια, κυκλοφορώ χωρίς ένα βιβλίο για συντροφιά. Και ποτέ δεν ταξιδεύω χωρίς ένα (τουλάχιστον) βιβλίο στις αποσκευές μου. Παρότι, προσπαθώ όσο το δυνατόν να παρακολουθώ τις τεχνολογικές εξελίξεις ποτέ δεν μπόρεσε μια ταμπλέτα να αντικαταστήσει την αίσθηση της αφής ενός χάρτινου βιβλίου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Δημήτρης Καρύδας γεννήθηκε πριν 55 χρόνια στο Μαρούσι όπου συνεχίζει να ζει μέχρι σήμερα. Έγραψε το πρώτο του μικρό κείμενο σε ημερήσια αθλητική εφημερίδα πριν καλά-καλά γίνει 16 ετών. Τα επόμενα 40 χρόνια δούλεψε σε 10 ημερήσιες αθλητικές εφημερίδες, συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά και τέσσερις ραδιοφωνικούς σταθμούς. Το 1989 μπήκε στην τηλεοπτική αρένα δουλεύοντας από την πρώτη μέρα λειτουργίας του στο ΜΕΓΚΑ. Από το 1998 μεταδίδει και σχολιάζει αγώνες μπάσκετ για το συνδρομητικό κανάλι Novasports, ενώ από το 2005 είναι διευθυντής έκδοσης του μηνιαίου περιοδικού All Star Basket. Το 2004 κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο Lucky Strike από τα Ελληνικά Γράμματα. Το τελευταίο του μυθιστόρημα Φιλική Εταιρεία Πνεύματος κυκλοφόρησε στα τέλη του 2017 από τις εκδόσεις Διάπλαση. Έχει μεταφράσει το βραβευμένο στις ΗΠΑ βιβλίο Torture the artist (ελληνικός τίτλος Βίνσεντ) και πρόσφατα τη βιογραφία του μπασκετμπολίστα Ντράζεν Πέτροβιτς που κυκλοφορεί στα ελληνικά με τον τίτλο ‘’Ντράζεν Ρέκβιεμ’’. Γράφει την άποψή του για τα βιβλία που διαβάζει στο λογοτεχνικό σάιτ fractalart.gr.