Με αφορμή την παρουσίαση στην Άρτα αύριο 31 Αυγούστου, στον χώρο της Παρηγορήτριας, της καλοκαιρινής παραγωγής του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων “Μάθημα Ιστορίας” του Σάκη Σερέφα σε σκηνοθεσία του “δικού μας” Δημήτρη Πετρόπουλου αναδημοσιεύουμε μια πρόσφατη συνέντευξη του σχετικά με το έργο, lifespeed.gr και στην Κατερίνα Καράμπελα, προσθέτοντας όμως μια ερώτηση εκ μέρους της εφημερίδας μας λόγω…εντοπιότητας.
ΗΧΩ: Πως αισθάνεσαι που έρχεσαι στην Άρτα με μια παράσταση δικιά σου;
Δ.ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ: Πρόκειται για μια εντελώς ιδιαίτερη αίσθηση όχι μόνο γιατί γυρνάω στη γειτονιά μου αλλά γιατί γεννήθηκα κυριολεκτικά στον χώρο της παράστασης. Η μάνα μου με γέννησε στο σπίτι και το σπίτι ήταν εκεί που θα γίνει η παράσταση. Είναι σχεδόν απίστευτο. Αυτό λέγεται επιστροφή στη μήτρα κυριολεκτικά. Σαν να ολοκληρώνεται ένας κύκλος. Είμαι “παιδί τς Παργιορίτσας”. Εύχομαι ολόψυχα να μη μας τα χαλάσει ο καιρός. Ευχηθειτε το και σεις.
Η Συνέντευξη στην Κατερίνα Καράμπελα
ΕΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Με αφορμή την παρουσίαση του έργου “Μάθημα Ιστορίας” του Σάκη Σερέφα στα Μερκούρεια 2022 στη Θεσσαλονίκη στο ανοιχτό θέατρο Συκεών στις 24 Αυγούστου μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη της παράστασης Δημήτρη Πετρόπουλο. Αποδείχτηκε απρόβλεπτος.
Κ.Κ. Κύριε Πετρόπουλε με το Μάθημα Ιστορίας που σκηνοθετήσατε για την καλοκαιρινή περιοδεία του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων επιστρέφετε στη σκηνοθεσία μετά από αποχή πολλών ετών. Ποιο ήταν το ερέθισμα ;
Δ.Π. Ήταν και για μένα απροσδόκητο, μη νομίζετε. Ετοιμαζόμουν για γυρίσματα με τον Μανούσο Μανουσάκη όταν μου έγινε η πρόταση. Η αλήθεια είναι πως δεν βρέθηκα ούτε στιγμή σε δίλημμα. Το έργο του Σερέφα ήταν μια πρόκληση. Και με το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων συνεργάστηκα για χρόνια πολύ δημιουργικά και ως ηθοποιός και ως σκηνοθέτης. Νιώθω βαθιά δεμένος και με το θέατρο και με την πόλη που δεν τη χορταίνω. Και ο διευθυντής, ο Χάρης ο Πεχλιβανίδης, μου φάνηκε και συμπαθής και συνεργάσιμος. Το αποφάσισα εύκολα.
Κ.Κ. Η διαδρομή σας στη σκηνοθεσία έχει ιδιαίτερα θετικό πρόσημο για όποιον σας ακολουθεί. Γιατί δεν σκηνοθετείτε πιο συχνά ;
Δ.Π Κοιτάξτε, παρόλο που δεν δηλώνω σκηνοθέτης, για την ακρίβεια τίποτα δεν δηλώνω, οι δηλώσεις μού προκαλούν δυσφορία, ήμουνα πράγματι πολύ τυχερός στον τομέα της σκηνοθεσίας. Το αποτέλεσμα και η ανταπόκριση του κοινού ξεπερνούσαν πάντοτε τις προσδοκίες μου. Ίσως να μην με παίρνω αρκετά στα σοβαρά ως σκηνοθέτη παρά το γεγονός ότι οι φίλοι μου και όχι μόνον κάθε φορά που σκηνοθετώ αναρωτιούνται γιατί δεν ασχολούμαι πιο συστηματικά.
Κ.Κ. Η τελευταία σας σκηνοθεσία ήταν στο θέατρο Αργώ, πριν πέντε χρόνια, αν θυμάμαι καλά με το έργο “Bull” του Μάικ Μπάρτλετ. Είχα δει την παράσταση και είχα εντυπωσιαστεί.
Δ.Π. Πολύ δυνατό έργο και δυστυχώς επίκαιρο. Το μπούλινγκ στο εργασιακό περιβάλλον είναι ανελέητο και η ελεύθερη οικονομία το ευνοεί.
Παίχτηκε δύο σαιζόν παρόλο που δεν διαφημίστηκε καθόλου και οι ηθοποιοί ήταν άγνωστοι. Παράλληλα παιζόταν και το “Δηλητήριο” του Ροντόλφ Σιρέρα στο θέατρο Αλκμήνη για πέντε συνεχόμενες σαιζόν. Όπως βλέπετε δεν έχω κανένα παράπονο κι ας κινούμαι εκτός των κυκλωμάτων. Όταν μια παράσταση αρέσει, το στόμα-στόμα είναι η καλύτερη διαφήμιση. Το κοινό ανταποκρίνεται ακόμη κι αν δεν σε υποστηρίζουν εκείνοι που κινούν τα νήματα. Απλά, οι δυσκολίες είναι πολλαπλάσιες και θέλει ανεξάντλητη υπομονή και αντοχή.
Δημήτρης Πετρόπουλος
Κ.Κ. Πως προσεγγίσατε το Μάθημα Ιστορίας;
Δ.Π. Κοιτάξτε, υπήρξα εκπαιδευτικός, όπως ίσως ξέρετε. Στα ΙΕΚ από το 1999 και στη Δευτεροβάθμια από το 2006 ως νομικός. Χρειάστηκε όμως από την πρώτη στιγμή να κάνω μάθημα Ιστορίας για να συμπληρώσω ωράριο.
Ήμουνα τυχερός γιατί με ενδιαφέρει ιδιαίτερα αυτό το αντικείμενο. Για να σας δώσω να καταλάβετε διαβάζω θέματα ιστορικά όπως άλλοι διαβάζουν περιοδικά ποικίλης ύλης. Και επειδή προέρχομαι από τον χώρο του θεάτρου χρησιμοποιούσα όλους τους δυνατούς τρόπους για να γίνει το μάθημα ελκυστικό και να οξυνθεί παράλληλα η κριτική σκέψη των μαθητών. Ήμουν επομένως φαινομενικά προπονημένος για το Μάθημα Ιστορίας.
Παραδόξως όμως δεν με ενδιέφερε καθόλου μια τέτοια προσέγγιση επί σκηνής. Μάλλον με απωθούσε. Πήρα, λοιπόν, το ρίσκο, μετά φόβου, να μετατρέψω το “Μάθημα Ιστορίας” του Σερέφα σε μια σειρά από νούμερα, όπως λέμε στη γλώσσα της επιθεώρησης, που διαδέχονται το ένα το άλλο σε ένα αυτοσχέδιο σουρεαλιστικό αναψυκτήριο που στήνεται μέσα στα σωθικά ενός μισοκατεστραμμένου γύρου του θανάτου, χωρίς να επιβάλλω, φυσικά, αυτό το περιβάλλον σε κανέναν.
Θέλω να πω χωρίς να είναι αναγκαίο να το ερμηνεύσεις με τον συγκεκριμένο τρόπο. Οι νεότεροι δεν έχουν ζήσει τα αναψυκτήρια παρά μόνον μέσα από τις παλιές ελληνικές ταινίες και οι πιο πολλοί δεν ξέρουν καν τι είναι ο γύρος του θανάτου παρόλο που η ζωή τους, η ζωή μας, είναι μια αέναη διαδρομή στο κενό χωρίς κανένα δίχτυ ασφαλείας. Κράτησα, λοιπόν, σε αρκετές θεματικές ενότητες την ποικιλία των μέσων που χαρακτήριζε τα λαϊκά αναψυκτήρια όπως ο χορός και το τραγούδι, από τον αμανέ μέχρι το ραπ, το θέατρο σκιών και ο κινηματογράφος μα πάνω απ’ όλα το στοιχείο της ελαφρότητας. Εκεί όπου όλα αντιμετωπίζονταν με μια ηθελημένη ρηχότητα για να μη βαρύνει ποτέ η ατμόσφαιρα. Όπως συμβαίνει σήμερα στις περισσότερες τηλεοπτικές εκπομπές. Αυτό μου επέτρεψε να εναλλάσσω διαρκώς τους ρυθμούς της παράστασης περνώντας με αρκετά βίαιο τρόπο από τις στιγμές παραπλανητικής χιουμοριστικής χαλαρότητας σε στιγμές πυκνής εσωτερικής έντασης. Και όλα αυτά χτίζοντας προοδευτικά ένα περιβάλλον αισθητής επικινδυνότητας και ανασφάλειας, στοιχεία που χαρακτηρίζουν τόσο την καθημερινότητα μας όσο και την ιστορία στο σύνολο της. Αυτό εννοώ όταν αναφέρομαι συμβολικά στον γύρο του θανάτου που με καθήλωνε όταν ήμουνα παιδί. Είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι η ζωή μας μοιάζει με έναν γύρο του θανάτου που μας επιβάλλει τον ρυθμό του για να αποφύγουμε να γκρεμοτσακιστούμε.
Οι συνεργάτες μου αφέθηκαν να καθοδηγηθούν προς αυτή την κατεύθυνση και το αποτέλεσμα μας δικαίωσε όλους, ευτυχώς.
Από τους ηθοποιούς ως τους τεχνικούς. Αξίζει να αναφέρω τη συμβολή του Χάρη Πεχλιβανίδη στην κίνηση, της Μαρίνας Κωνσταντινίδου στα εικαστικά και του Πάνου Μανούση στους φωτισμούς.
Ιδιαίτερα όμως του Γιάννη Μαθέ που εκτός από συνθέτης και μουσικός επί σκηνής ερμηνεύει και ένα επιπλέον πρόσωπο στο έργο που απογειώνει το σκηνικό παιχνίδι. Φανταστείτε έναν Πούκ στο Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας. Και δεν είναι ηθοποιός. Που σημαίνει πως έπρεπε να οδηγηθεί στο ζητούμενο πολύ διακριτικά, χωρίς σχεδόν να το πάρει χαμπάρι, για να μη φοβηθεί και μπλοκάρει. Είναι απολαυστικός. Αλλά και η πρωτοεμφανιζόμενη στο θέατρο ταλαντούχα Αφροδίτη Αθανασιάδου και ο Χρήστος Χρήστου δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους.
Οι ρόλοι είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί και παρόλο που ήταν παρακινδυνευμένο να τους εμπιστευτώ σε άπειρους ηθοποιούς δεν το μετάνιωσα καθόλου. Ανοίξαμε μαζί τον δρόμο για το μέλλον τους. Έτσι, παρά τις όποιες αναπόφευκτες αδυναμίες της παράστασης καταφέραμε να υλοποιήσουμε τους περισσότερους από τους στόχους μας. Και το κοινό ανταποκρίθηκε με θέρμη και συγκίνηση.
Κ.Κ. Τελικά το μάθημα Ιστορίας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ξαναμπήκε στη ζωή σας.
Δ.Π. Τώρα που το λέτε συνειδητοποιώ πως όταν απουσίασα για πρώτη φορά από την αίθουσα έπαιζα στη σκηνή τον καθηγητή στην “Ολεαννα” του Μάμετ σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη με μαθήτρια την Κατερίνα Παπουτσάκη την πρώτη χρονιά και την Ντανη Γιαννακόπουλου τη δεύτερη. Ήταν σταθμός για μένα αυτός ο ρόλος. Η ωριμότερη στιγμή μου ερμηνευτικά. Αλλά και στο “Δηλητήριο” που σκηνοθέτησα και έπαιζα μοιραζόμουν τη σκηνή με έναν μαθητή μου, τον Διονύση Σάββα. Οπότε οι ιδιότητες του σκηνοθέτη και του ηθοποιού συγχωνεύονταν στην πράξη με κείνη του εκπαιδευτή. Η αίσθηση της σκηνικής συνύπαρξης με έναν μαθητή μου σε ένα έργο με δύο πρόσωπα ήταν για μενα μια πρωτόγνωρη εμπειρία.
Κ.Κ Τον χειμώνα που θα σας δούμε; Ετοιμάζετε κάτι;
Δ.Π. Ξεκινάω σε λίγες μέρες πρόβες στην Ποντικοπαγίδα” της Αγκάθα Κρίστι σε σκηνοθεσία της Κίρκης Καραλή στο θέατρο Ακάδημος. Προς το παρόν σας περιμένω για Μάθημα Ιστορίας στη Θεσσαλονίκη και την Ήπειρο, στις τελευταίες παραστάσεις. Αν μας το επιτρέψει ο άστατος καιρός.