Λογαριασμοί Ρεύματος: Ποιο συμφέρει από το… ουράνιο τόξο των τιμολογίων

Σε μια εβδομάδα μπαίνει στη ζωή μας η νέα χρωματιστή παλέτα τιμολογίων ρεύματος. Και το βασικό ερώτημα που απασχολεί το τελευταίο διάστημα νοικοκυριά, επαγγελματίες, διαχειριστές πολυκατοικιών κ.λπ. είναι ποιο χρώμα ταιριάζει περισσότερο στο καταναλωτικό τους προφίλ.

Το Βήμα με 10 ερωτήσεις-απαντήσεις προσπαθεί να ενημερώσει για όσα πρέπει να γνωρίζετε προκειμένου να αντεπεξέλθετε στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται από την 1η Ιανουαρίου.
1 Πόσες είναι οι κατηγορίες τιμολογίων;
-Υπάρχουν τα σταθερής χρέωσης (μπλε), τα κυμαινόμενα που είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς ενέργειας (κίτρινα), τα δυναμικά για όσους έχουν έξυπνο μετρητή (πορτοκαλί) και το ημι-κυμαινόμενο ειδικό τιμολόγιο (πράσινο).

2 Τι θα συμβεί την 1η Ιανουαρίου;
-Οι καταναλωτές που δεν θα έχουν επιλέξει έως τις 31 Δεκεμβρίου κάποιο συγκεκριμένο είδος τιμολογίου θα μεταπέσουν την 1.1.2024 στο «πράσινο» τιμολόγιο. Ωστόσο, με μία απλή δήλωση στον πάροχό τους έως τις 31 Ιανουαρίου θα μπορούν να παραμείνουν στο προηγούμενο τιμολόγιο. Για αλλαγές τιμολογίων στη συνέχεια θα ακολουθείται η συνήθης διαδικασία.

3 Γιατί να επιλέξω «πράσινο» ειδικό τιμολόγιο;
-Η χρέωση της kWh (κιλοβατώρας) θα διαμορφώνεται με βάση σταθερές και μεταβλητές τιμές, οπότε μπορεί να χαρακτηριστεί ως ημι-κυμαινόμενο. Με δεδομένο ότι ο μαθηματικός τύπος που καθορίζει την τελική χρέωση για τα «πράσινα» είναι κοινός για όλους τους παρόχους, θα καθίσταται ευκολότερη η σύγκριση των ειδικών τιμολογίων όλων των παρόχων, την 1η κάθε μήνα, οπότε και θα ανακοινώνουν την τιμή χρέωσης. Ετσι ο καταναλωτής θα μπορεί να διαλέξει το φθηνότερο από τα «πράσινα», ενώ ο ενιαίος τρόπος διαμόρφωσης και αναπροσαρμογής του θα δίνει και μια ελάχιστη προοπτική ορατότητας καθώς κάποιες παράμετροι παραμένουν σταθερές για τρεις μήνες. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ο ανταγωνισμός θα ρίξει τις τιμές στα ειδικά τιμολόγια, ωστόσο παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι θα είναι ακριβότερα από τα «κίτρινα».

4 Ποια είναι τα «κίτρινα» τιμολόγια;
-Στα «κίτρινα» ο καταναλωτής παίρνει ένα ρίσκο καθώς η χρέωση ανά μήνα εξαρτάται από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις της αγοράς ρεύματος. Η «κίτρινη» κατηγορία περιλαμβάνει τρία είδη τιμολογίων με εκ των προτέρων ή εκ των υστέρων γνώση της τιμής χρέωσης και ένα μεικτό με συνδυασμό σταθερής και μεταβλητής χρέωσης. Λόγω των δεκάδων προϊόντων σε αυτή την κατηγορία, η σύγκριση για τον μέσο πολίτη είναι δύσκολη.

5 Τα «πράσινα» ή τα «κίτρινα» θα είναι τελικά φθηνότερα;
-Εκτιμάται ότι για τον Ιανουάριο φθηνότερα θα είναι πιθανώς τα «πράσινα» για δύο λόγους. Αφενός στον μαθηματικό τύπο, μόνο για τον πρώτο μήνα εφαρμογής, ο διορθωτικός συντελεστής Β θα είναι μηδέν και αφετέρου, οι εκπτώσεις επί της βασικής τιμής (π.χ. έκπτωση συνεπείας) που θα ανακοινώσουν την 1η Ιανουαρίου όσοι πάροχοι δεν το είχαν κάνει στις αρχές Δεκεμβρίου αναμένεται ότι θα διαμορφώσουν χαμηλότερες τελικές χρεώσεις. Ωστόσο, από τον Φεβρουάριο κι έπειτα εκτιμάται ότι τα «κίτρινα» θα είναι πιο φθηνά από τα «πράσινα» του ίδιου μήνα.

6 Αξίζει να επιλέξω σταθερό τιμολόγιο;
-Τα σταθερά «μπλε» τιμολόγια είναι ακριβότερα, αλλά ο καταναλωτής έχει το κεφάλι του ήσυχο καθώς ξέρει τι θα πληρώνει για έναν χρόνο και προφυλάσσεται από ακραία ή έκτακτα γεγονότα που μπορεί να οδηγήσουν σε απότομη αύξηση των τιμών. Ενέχουν ωστόσο ένα ρίσκο. Εάν οι τιμές υποχωρήσουν, θα έχει δεσμευτεί με συμβόλαιο το οποίο προβλέπει ρήτρα πρόωρης αποχώρησης. Πάντως, το τελευταίο διάστημα, μετά τα «μπλε» τιμολόγια που ανακοίνωσε η ΔΕΗ, ο ανταγωνισμός των παρόχων φαίνεται ότι μεταφέρεται σε αυτά και οι τιμές έχουν αρχίσει να πέφτουν.

7 Ποιοι έχουν ανακοινώσει «μπλε» τιμολόγια;
-Η ΔΕΗ διαθέτει το MyHomeEnter με χρέωση 17,9 λεπτά/κιλοβατώρα (16,9 λεπτά τη νύχτα) και πάγιο 5 ευρώ και το MyHomeOnline με 17,5 λεπτά (16,6 λεπτά τη νύχτα) και πάγιο 3,5 ευρώ. Η ΗΡΩΝ το FIX Home με 17,9 λεπτά και 8 ευρώ πάγιο. Η Elpedison έβγαλε στον… αέρα το Elpedison Bright με 16,9 λεπτά και πάγιο 3 ευρώ, η ΕΛΙΝ το Power On! Blue Day & Night με 14,9 λεπτά την ημέρα και 13,9 τη νύχτα (πάγιο 5 ευρώ) και η ZeniΘ το Home Fixed με 0,160 λεπτά (με έκπτωση συνεπείας) και πάγιο 5 ευρώ. Την προοπτική έκδοσης σταθερών τιμολογίων εξετάζουν επίσης οι Protergia, NRG, Φυσικό Αέριο κ.ά.

8 Αξίζει να ασχοληθεί κανείς με τα «πορτοκαλί»;
-Προαπαιτείται έξυπνος μετρητής. Συνολικά σήμερα έχουν τοποθετηθεί περί τους 500.000 στη μέση και χαμηλή τάση από το σύνολο των περίπου 7,3 εκατ. παροχών ρεύματος της χώρας. Αρα για την ώρα αφορά λίγους καταναλωτές. Οι χρεώσεις προσαρμόζονται στις τιμές της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός της κάθε ημέρας.

9 Πώς μπορώ να συγκρίνω τιμολόγια και τιμές;
-Σύγκριση τιμών στα «πράσινα» τιμολόγια θα κάνει το ψηφιακό Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών της ΡΑΑΕΥ που θα τεθεί σε λειτουργία τον Ιανουάριο (https://www.energycost.gr).
Τα υπόλοιπα τιμολόγια όλων των χρωμάτων και εταιρειών θα αναρτώνται από την Αρχή, ωστόσο η σύγκριση είναι δύσκολη λόγω των διαφορετικών παραμέτρων, μεταβλητών και φόρμουλας του κάθε παρόχου.

10 Μπορεί ο καταναλωτής να επιλέξει κάποιο άλλο τιμολόγιο από αυτό που έχει;
-Ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα οποτεδήποτε το επιθυμεί να επιλέξει οποιοδήποτε προσφερόμενο τιμολόγιο, υπογράφοντας νέα σύμβαση με τον πάροχο της επιλογής του, δίχως πέναλτι πρόωρης αποχώρησης. Μόνη εξαίρεση αποτελούν τα σταθερά (μπλε) τιμολόγια, που έχουν μακροχρόνιες συμβάσεις και πρόβλεψη αποζημίωσης του παρόχου.