Ο νέος δικαστικός χάρτης στον χώρο της Δικαιοσύνης Οι Αλλαγές Στην Ήπειρο
Τα Ειρηνοδικεία της Ηπείρου Καταργούνται
Η Θεσπρωτία βρίσκεται στην… Κέρκυρα!
Στην Άρτα διατηρείται το υφιστάμενο δικαστικό καθεστώς
Με νέο δικαστικό χάρτη η Ήπειρος, μετά το νομοσχέδιο της κυβέρνησης που παρουσίασε ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης και ο υφυπουργός Ιωάννης Μπούγας.
Η εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων εκτός της ενοποίησης ειρηνοδικών και πρωτοδικών, οδηγούν και στην κατάργηση όλων των ειρηνοδικείων της χώρας, πλην εκείνων σε νησιωτικές και παραμεθόριες περιοχές θα αρχίσει από το νέο δικαστικό έτος τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Στην Ήπειρο το νομοσχέδιο περιλαμβάνει την κατάργηση όλων των Ειρηνοδικείων, όμως η Θεσπρωτία και μετά την ιστορική αυτή αλλαγή που συμβαίνει ύστερα από 104 χρόνια λειτουργίας της δικαιοσύνης με τη σημερινή της μορφή βρίσκεται στην… Κέρκυρα!
Ενώ οι τρείς νομοί της Ηπείρου ανήκουν στο Εφετείο Ιωαννίνων το σοβαρό ζήτημα που αφορά στην ένταξη του Νομού Θεσπρωτίας στο Εφετείο Κέρκυρας και με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν αλλάζει.
Σύμφωνα με τις εξαγγελίες, οι αλλαγές στον δικαστικό χάρτη, με την ενοποίηση των ειρηνοδικών στο βασικό σώμα της δικαιοσύνης, αναμένεται να συντομεύσει σε 900 ημέρες από 1.482 που είναι σήμερα τον χρόνο έκδοσης μιας απόφασης.
«Ο νέος δικαστικός χάρτης είναι η ατμομηχανή των μεταρρυθμίσεων στον χώρο της δικαιοσύνης. Θα δώσει ώθηση και θα κρίνει την αποδοτικότητα και των λοιπών μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων, που εξελίσσονται, και οι οποίες θα συμβάλλουν συνολικά σε μια νέα εποχή για την ελληνική Δικαιοσύνη» τόνισε ο κ. Φλωρίδης.
Οι σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις κινούνται σε τρεις βασικούς άξονες: Στην ενοποίηση του πρώτο βαθμού δικαιοδοσίας, δηλαδή των ειρηνοδικών και πρωτοδικών, την ορθολογική αναδιάρθρωση και κατανομή των δικαστηρίων με τις συγχωνεύσεις και τις καταργήσεις δικαστηρίων, ενώ η τρίτη αφορά τον διαχωρισμό των δικαιοδοτικών, δικαστικών και υπηρεσιακών καθηκόντων των προϊσταμένων των δικαστηρίων από τα διαχειριστικά θέματα όπως οι προμήθειες, επισκευές, συντηρήσεις των δικαστηρίων.
Η σημερινή κατάσταση
– Συνολικός χρόνος έκδοσης τελεσίδικης απόφασης στην Ελλάδα 1.482 ημέρες ενώ αντίστοιχος χρόνος στις χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης (CoE) οι 637.
– Λειτουργούν 154 ειρηνοδικεία και 63 πρωτοδικεία. Τα 63 από τα 154 ειρηνοδικεία λειτουργούν στις έδρες των 63 πρωτοδικείων. Συνολικά στον α’ βαθμό υπάρχουν 217 δικαστικοί σχηματισμοί.
– Οι συνολικά 916 Ειρηνοδίκες σε όλη την Ελλάδα δικάζουν μόνο αστικές υποθέσεις έως 20.000 ευρώ, ενώ δεν δικάζουν καθόλου ποινικές υποθέσεις (ιδίως από το 2019 που καταργήθηκαν τα πταίσματα με τον νΠΚ).
– Οι 1.200 Πρωτοδίκες δικάζουν αστικές υποθέσεις από 20.001 ευρώ και άνω, καθώς και όλες τις ποινικές υποθέσεις πρώτου βαθμού.
– Μία απόφαση ειρηνοδικείου κοστίζει κατά μέσο όρο 760 ευρώ, ενώ κάθε απόφαση πρωτοδίκη κοστίζει μόλις 380 ευρώ.
Με την προτεινόμενη ενοποίηση του α’ βαθμού δικαιοδοσίας:
-Ορίζονται 56 κεντρικά Πρωτοδικεία και 7 παράλληλες έδρες αυτών. Καταργούνται τα 63 Ειρηνοδικεία που βρίσκονται στις έδρες των 63 Πρωτοδικείων (56 Ειρηνοδικεία των κεντρικών εδρών και 7 Ειρηνοδικεία των παράλληλων εδρών). Τα κτίριά τους θα χρησιμοποιούνται ως χώροι του Πρωτοδικείου.
-Από τα εναπομείναντα 91 Ειρηνοδικεία, τα 48 αναβαθμίζονται σε περιφερειακές έδρες Πρωτοδικείου και τα υπόλοιπα 43 καταργούνται τελείως (κλείνουν και σαν κτίρια).
-Θα επέλθει διπλασιασμός των Δικαστών Πρώτου Βαθμού (περίπου 2.000 Δικαστές α’ βαθμού)
Ως προς τη χωροταξική διαμόρφωση των δικαστικών σχηματισμών, Ένα Κεντρικό Πρωτοδικείο για κάθε Περιφερειακή Ενότητα (πρώην νομός) ενώ Σύνορα και νησιά για εθνικούς λόγους δεν επηρεάζονται.
Στην Ήπειρο
Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας και την χωροταξική αναδιάρθρωση των δικαστηρίων προβλέπει την κατάργηση όλων των Ειρηνοδικείων της Ηπείρου.
Οι αλλαγές για την Ήπειρο είναι οι εξής:
-Στην Περιφερειακή Ενότητα Άρτας (πρώην Νομός Άρτας) διατηρούνται το Πρωτοδικείο Άρτας, ως κεντρική έδρα και η Εισαγγελία Πρωτοδικών, με έδρα την Άρτα. Στην αρμοδιότητα του Πρωτοδικείου Άρτας εμπίπτουν οι Δήμοι της Περιφερειακής Ενότητας Άρτας, καθώς και οι Δημοτικές Ενότητες Φιλιππιάδας και Ανωγείου του Δήμου Ζηρού της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας και η Δημοτική Ενότητα Μενιδίου του Δήμου Αμφιλοχίας της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας.
Το Ειρηνοδικείο Άρτας καταργείται. Οι οργανικές θέσεις των υπηρετούντων εκεί δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων μεταφέρονται στο Πρωτοδικείο Άρτας.
Οι οργανικές θέσεις δικαστών και εισαγγελέων του Πρωτοδικείου Άρτας ορίζονται ως ακολούθως:
α) Πρόεδροι Πρωτοδικών: μία (1), β) Πρωτοδίκες: έντεκα (11), γ) Δικαστικοί Πάρεδροι: μηδέν (0), δ) Εισαγγελείς Πρωτοδικών: μία (1), ε) Αντεισαγγελείς Πρωτοδικών: μία (1). Οι οργανικές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων του Πρωτοδικείου Άρτας ανέρχονται σε τριάντα τρεις (33).
-Στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων (πρώην Νομός Ιωαννίνων) διατηρούνται το Πρωτοδικείο Ιωαννίνων, ως κεντρική έδρα και η Εισαγγελία Πρωτοδικών, με έδρα τα Ιωάννινα. Στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου Ιωαννίνων εμπίπτουν οι Δήμοι της Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων.
Τα Ειρηνοδικεία Ιωαννίνων και Κόνιτσας καταργούνται. Οι οργανικές θέσεις των υπηρετούντων εκεί δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων μεταφέρονται στο Πρωτοδικείο Ιωαννίνων. Ως περιφερειακή έδρα του Πρωτοδικείου Ιωαννίνων ορίζεται η Κόνιτσα, στην κατά τόπο αρμοδιότητα της οποίας εμπίπτει ο Δήμος Κόνιτσας της Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων.
Οι οργανικές θέσεις δικαστών και εισαγγελέων του Πρωτοδικείου Ιωαννίνων ορίζονται ως ακολούθως: α) Πρόεδροι Πρωτοδικών: τρεις (3), β) Πρωτοδίκες: είκοσι (20), γ) Δικαστικοί Πάρεδροι: μία (1), δ) Εισαγγελείς Πρωτοδικών: μία (1), ε) Αντεισαγγελείς Πρωτοδικών: δύο (2), στ) Εισαγγελικοί Πάρεδροι: μία (1). Οι οργανικές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων του Πρωτοδικείου Ιωαννίνων ανέρχονται σε πενήντα τρεις (53).
-Στην Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας (πρώην Νομός Πρέβεζας) διατηρούνται το Πρωτοδικείο Πρέβεζας, ως κεντρική έδρα και η Εισαγγελία Πρωτοδικών, με έδρα την Πρέβεζα. Στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου Πρέβεζας εμπίπτουν οι Δήμοι της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας, πλην της Δημοτικής Ενότητας Φιλιππιάδας και Ανωγείου του Δήμου Ζηρού.
Το Ειρηνοδικείο Πρέβεζας καταργείται. Οι οργανικές θέσεις των υπηρετούντων εκεί δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων μεταφέρονται στο Πρωτοδικείο Πρέβεζας.
Οι οργανικές θέσεις δικαστών και εισαγγελέων του Πρωτοδικείου Πρέβεζας ορίζονται ως ακολούθως: α) Πρόεδροι Πρωτοδικών: μία (1), β) Πρωτοδίκες: οκτώ (8), γ) Δικαστικοί Πάρεδροι: μηδέν (0), δ) Εισαγγελείς Πρωτοδικών: μία (1), ε) Αντεισαγγελείς Πρωτοδικών: μία (1). Οι οργανικές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων του Πρωτοδικείου Πρέβεζας ανέρχονται σε είκοσι τρεις (23).
-Στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας (πρώην Νομός Θεσπρωτίας) διατηρούνται το Πρωτοδικείο Θεσπρωτίας, ως κεντρική έδρα και η Εισαγγελία Πρωτοδικών, με έδρα την Ηγουμενίτσα. Στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας εμπίπτουν οι Δήμοι της Περιφερειακής Ενότητας Θεσπρωτίας.
Το Ειρηνοδικείο Ηγουμενίτσας καταργείται. Οι οργανικές θέσεις των υπηρετούντων εκεί δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών και δικαστικών υπαλλήλων μεταφέρονται στο Πρωτοδικείο Θεσπρωτίας.
Οι οργανικές θέσεις δικαστών και εισαγγελέων του Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας ορίζονται ως ακολούθως: α) Πρόεδροι Πρωτοδικών: μία (1), β) Πρωτοδίκες: οκτώ (8), γ) Δικαστικοί Πάρεδροι: μηδέν (0), δ) Εισαγγελείς Πρωτοδικών: μία (1), ε) Αντεισαγγελείς Πρωτοδικών: δύο (2). Οι οργανικές θέσεις των δικαστικών υπαλλήλων του Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας ανέρχονται σε είκοσι μία (21).
Επίσης το νομοσχέδιο προβλέπει:
-Εφετείο Ιωαννίνων, με έδρα τα Ιωάννινα. Στην περιφέρεια του Εφετείου Ιωαννίνων εμπίπτουν οι περιφέρειες των Πρωτοδικείων Ιωαννίνων, Άρτας και Πρέβεζας.
-Εφετείο Κέρκυρας, με έδρα την Κέρκυρα. Στην περιφέρεια του Εφετείου Κέρκυρας εμπίπτουν οι περιφέρειες των Πρωτοδικείων Κέρκυρας και Θεσπρωτίας.
Δικηγορικός Σύλλογος Άρτας
Σχετικά με τις προγραμματισμένες αλλαγές του δικαστικού χάρτη, ο Δικηγορικός Σύλλογος Άρτας με ανακοίνωσή του επισημαίνει πως «προκειμένου να διατηρηθεί το υφιστάμενο δικαστικό καθεστώς στο νομό μας… στην συνάντηση με τον Υπουργό κ. Γ. Φλωρίδη, κατά την 01-03-2024, παρόντες, προς υποστήριξη, ήσαν τόσο οι δυο βουλευτές μας Γ. Στύλιος και Ο. Γεροβασίλη, όσο και ο Αντιπεριφερειάρχης π.ε. Άρτας Β. Ψαθάς, αλλά και οι Δήμαρχοι Αρταίων Χ. Σιαφάκας και Ζηρού Γ. Ζυγούρης. Τελικά, στο παρόν στάδιο, δηλαδή στο κυκλοφορήσαν νομοσχέδιο, οι προσπάθειες όλων μας ευοδώθηκαν. Έτσι, εκτός από τη διατήρηση του Πρωτοδικείου και της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Άρτας, στην κατά τόπον αρμοδιότητά του εμπίπτουν, εκτός από τους 4 Δήμους της π.ε. Άρτας, και: α) οι δημοτικές ενότητες Φιλιππιάδας και Ανωγείου του Δήμου Ζηρού π.ε. Πρέβεζας και β) η δημοτική ενότητα Μενιδίου π.ε. Αιτωλοακαρνανίας (σε όλες τις περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων και των τοπικών κοινοτήτων τους)».
Τέλος, ο Δικηγορικός Σύλλογος Άρτας, ενόψει και της τελικής διαμόρφωσης του νομοσχεδίου και της επερχόμενης ψήφισής του στη Βουλή, προτρέπει τους πολίτες να εκφραστούν θετικά στη δημόσια διαβούλευση, ώστε να διατηρηθούν τα δικαστικά όρια του Πρωτοδικείου Άρτας, όπως τηρούνται επί ένα και πλέον αιώνα.