Το μοντέλο «Μονάδες Καύσης απορριμμάτων και ηλετροπαραγωγή» έχει επιλέξει το ΥΠΕΝ για την οριστική λύση της διαχείρισης των οικιακών και βιομηχανικών απορριμμάτων, που έχει στοιχήσει πάρα πολύ σε χρήμα, περιβαλλοντική επιβάρυνση και κοινωνικές αναταραχές, μέχρι τώρα σε Πολιτεία, Περιφέρειες και δήμους. Να σημειωθεί ότι αυτή η τεχνολογική μέθοδος που επιλέχθηκε ως οριστική λύση στην ολιστική διαχείριση των απορριμμάτων σε όλη τη χώρα, ευδοκιμεί στην Αυστρία και τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης για περισσότερα από 60 περίπου χρόνια…
Το στρατηγικό σχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το οποίο βρίσκεται υπό κλειστή διαβούλευση με φορείς και επενδυτές, προβλέπει έξι μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης (Καύσης)απορριμμάτων σε επιλεγμένες περιοχές.
Οικονομική θηλιά
Όμως υπάρχουν αντιδράσεις καθώς υποστηρίζεται πως οικονομική και περιβαλλοντική θηλιά στο λαιμό των δήμων και των πολιτών βάζει η κυβέρνηση που δια του ΥΠΕΝ επιμένει στην κατασκευή και λειτουργία εργοστασίων για την καύση των σκουπιδιών και μάλιστα και των σύμμεικτων σκουπιδιών και όχι μόνο των λεγόμενων απορριμματογενών καυσίμων.
Το πρόσχημα είναι ότι η καύση είναι απαραίτητη για την επίτευξη της μείωσης των υπολειμμάτων που θα θάβονται, ώστε να πέσουν κάτω από το όριο του 10% μέχρι το 2030, καθώς η ανακύκλωση με ευθύνη της κυβέρνησης αλλά και πολλών δήμων έχει αποτύχει.
Πρόσχημα είναι, επίσης, και ο ισχυρισμός ότι η παραγωγή ενέργειας από τα σκουπίδια είναι μια «πράσινη λύση» για την αντιμετώπιση του ενεργειακού ζητήματος ενώ ο πραγματικός λόγος είναι ότι μέσω της συστηματικής διάλυσης του σχεδιασμού για την ανακύκλωση δίνονται δώρα εκατοντάδων εκατομμυρίων στις ιδιωτικές εταιρείες που έχουν μπει στο Ελντοράντο των σκουπιδιών.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι στην παρουσίαση της μελέτης, που έγινε στο ΥΠΕΝ, για τις περιοχές που προτείνεται να κατασκευαστούν εργοστάσια καύσης σκουπιδιών ήταν παρόντας εκπρόσωποι της ΔΕΗ και οι εταιρείες ΤΕΡΝΑ, Άκτωρ, Motor Oil, Metlen και Μεσόγειος.
Καταγγελίες Κουκουλόπουλου
Με αφορμή το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της εφημερίδας Καθημερινή σχετικά με τον σχεδιασμό έξι εργοστασίων καύσης απορριμμάτων από την Κυβέρνηση και τις τεράστιες οικονομικές υποχρεώσεις που θα μετακυληθούν στους ΟΤΑ, ο Βουλευτής Κοζάνης και τέως προεδρος της ΚΕΔΕ Πάρις Κουκουλόπουλος άσκησε δριμεία κριτική από το βήμα της Βουλής, καταγγέλλοντας έλλειψη διαφάνειας και αποκλεισμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η μελέτη εξετάζει διάφορα σενάρια προκρίνοντας εκείνο της κατασκευής έξι μονάδων, δίνοντας μια ενδεικτική χωροθέτηση: Στη Ροδόπη, καλύπτοντας όλη την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης. Στην Κοζάνη, καλύπτοντας Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία και Κέρκυρα.
Στην Πελοπόννησο (σε μία από τις περιφερειακές ενότητες Αρκαδίας, Ηλείας ή Αχαΐας) καλύπτοντας τις Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου και το Ιόνιο πλην Κέρκυρας. Στη Βοιωτία, καλύπτοντας τμήματα της Στερεάς Ελλάδας και τη Δυτική Αττική. Στην Αττική, καλύπτοντας την Υπόλοιπη Αττική, τα νησιά του Βορείου Αιγαίου και τμήμα των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων. Τέλος, στο Ηράκλειο, καλύπτοντας όλη την Κρήτη, τη Σαντορίνη, την Κάρπαθο και τη Ρόδο.
Το κόστος για τους δήμους –και τελικά για τους πολίτες– είναι τεράστιο:
• Για να θεωρηθεί οικονομικά βιώσιμο ένα τέτοιο εργοστάσιο, απαιτούνται περίπου 200.000 τόνοι απορριμμάτων ετησίως, κάτι που σημαίνει ότι θα συγκεντρώνονται από 3-4 Περιφέρειες.
• Η οικονομική σύμβαση προβλέπει ότι οι Δήμοι θα πληρώνουν από 120 έως 200 ευρώ/τόνο για να παραδώσουν τα απορρίμματά τους στους Αναδόχους.
• Τα εργοστάσια αυτά, με τη μορφή ΣΔΙΤ ή ιδιωτικών επενδύσεων, θα παράγουν ενέργεια, την οποία θα πωλούν στην αγορά, ενώ οι πολίτες θα επιβαρύνονται διπλά: τόσο μέσω των δημοτικών τελών όσο και μέσω της τιμής του ρεύματος.
Όπως αποκαλύφθηκε το σχέδιο διαμορφώθηκε σε κλειστή εκδήλωση όπου συμμετείχαν οι εταιρείες ΔΕΗ, ΤΕΡΝΑ, Ακτωρ, Motor Oil, Metlen και Μεσόγειος.
Με φόντο αυτές τις αποκαλύψεις, ο Πάρις Κουκουλόπουλος κάλεσε τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος, κ. Τσάφο, να απαντήσει:
• Υπάρχει σχέδιο και μελέτη;
• Ποιες μέθοδοι καύσης εξετάζονται;
• Υπάρχει έγκριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
• Έχουν ερωτηθεί οι Δήμοι και οι Περιφέρειες για τη χωροθέτηση;
Ο Υφυπουργός παραδέχτηκε ότι η καύση απορριμμάτων αποτελεί στρατηγικό στόχο της Κυβέρνησης, αλλά παρέμεινε αόριστος, δηλώνοντας πως το σχέδιο βρίσκεται ακόμη «σε στάδιο γενικού σχεδιασμού». Ωστόσο, δεν διέψευσε καμία από τις αποκαλύψεις.
Ο κ. Κουκουλόπουλος τόνισε πως η Δυτική Μακεδονία έχει αναπτύξει ένα από τα πιο σύγχρονα και επιτυχημένα μοντέλα διαχείρισης απορριμμάτων μέσω της ΔΙΑΔΥΜΑ, με καθοριστική συμμετοχή των Δήμων. Αντιπαρέβαλε το συμμετοχικό μοντέλο της ΔΙΑΔΥΜΑ με τον τρέχοντα κυβερνητικό σχεδιασμό, όπου:
• Οι Δήμοι παρακάμπτονται πλήρως
• Οι πολίτες δεν ενημερώνονται
• Και οι εργολάβοι εμφανίζονται ήδη “ενεργοί”, χωρίς προηγούμενη αδειοδότηση
Ο Βουλευτής Κοζάνης καυτηρίασε και την οικονομική διάσταση, όπως αυτή αποκαλύπτεται στη Καθημερινή, σημειώνοντας ότι:
• Οι Δήμοι θα υποχρεώνονται να παραδίδουν απορρίμματα στους εργολάβους και να τους πληρώνουν.
• Οι πολίτες θα πληρώνουν ξανά το ρεύμα που θα παράγεται από τα σκουπίδια τους.
• Το Κράτος θα παρέχει πρόσθετες επιδοτήσεις, καθώς οι μονάδες αυτές θα αντιμετωπίζονται με το καθεστώς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).