…για το βιβλίο του δημοσιογράφου και ιστορικού-λογοτέχνη, Θανάση Κάππου “αναμνήσεις και ιστορίες”
Την Τρίτη 5 Νοεμβρίου παρουσιάστηκε στην Αθήνα στην “Στοά βιβλίου”, το βιβλίο του δημοσιογράφου και ιστορικού-λογοτέχνη, Θανάση Κάππου “αναμνήσεις και ιστορίες”.
Ακούστηκαν και διαβάστηκαν συγκλονιστικές και συνάμα συγκινητικές αποκαλύψεις από τις “πέτρινες μέρες” της χώρας μας, που πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Για το βιβλίο μίλησαν στην παρουσίαση οι: Σωτήρης Καψώχας δημοσιογράφος, Νίκος Τόσκας πρώην Υπουργός Δημοσίας Τάξης, Μίμης Ανδρουλάκης συγγραφέας, Βασίλης Κοίλιας ιατρός καρδιολόγος, Καλλιόπη Αθανασιάδη ιατρός θωρακοχειρουργός.
Η τοποθέτηση του Βασίλη Κοίλια
Είναι αυτή η μνήμη που χωρίς να σε ρωτά εμφανίζεται, που δίχως να παίρνει άδεια απ’το μυαλό σου, “σκάει μύτη”…τις περισσότερες φορές βίαιη, ατίθαση, ασυμβίβαστη, με αθεράπευτη θρασύτητα ζητάει ρόλο στο είναι σου σήμερα…σήμερα που οι ‘μέρες πνίγονται στην ιστορική τους μιζέρια και που οι ώρες γονατίζουν απ’την ανημποριά των καιρών…γράφει ο Θανάσης: “Παράξενες τούτες οι εποχές. Βολεύουν σε πολλά και σε λίγα. Εκείνους και εκείνους. Τους πραγματιστές και τους μη. Την αλήθεια και σε κάποιες λιγότερες ή περισσότερες τη μεταφυσική.
Βολεύουν (χωρίς κανένα ίχνος εμπάθειας και ασέβειας), όλους εκείνους που αγωνίζονται και βιάζονται να δείξουν ένα-κάποιο ηρωισμό, τον οποίο η κοινωνία έχει ανάγκη για να μπορέσει να σταθεί ακόμη περισσότερο και πιο γερά στα πόδια της.”
Κι επειδή και για τον Θανάση και τους περισσότερους από εμάς που βρισκόμαστε σήμερα εδώ, η Αριστερά σαν παγκόσμια αντίληψη είναι κύριο ζητούμενο στο ιστορικό προτσες, συνεχίζει:…
“Η Αριστερά σε παγκόσμιο επίπεδο, ως η κινητήριος δύναμη μπροστά στις όποιες αλλαγές και προκλήσεις, είναι αναγκασμένη να καταλάβει και μάλιστα με διδακτικό τρόπο πολλά πράγματα. Να καταλάβει γιατί έχασε. Να καταλάβει πως μπορεί να επαναπροσδιορίσει τη στρατηγική της σε όλα τα επίπεδα. Να καταλάβει πως είναι τα δεδομένα σε παγκόσμιο επίπεδο, ώστε να κερδίσει το χαμένο έδαφος και να δώσει τη δυνατότητα στον εαυτό της να αναπαραχθεί από τις στάχτες της.
Πράγμα σημαντικό για να μπορέσει κάποτε……..”
Μόνο, θα πω εγώ, που για να ανασυνταχθεί και να προσπαθήσει, πρέπει να Ελπίζει για τον κόσμο και τον Άνθρωπο, όπως έκανε στις κρίσιμες ιστορικές στιγμές, που πήρε τον κόσμο πάνω της και τον προχώρησε στο μέλλον…κι αυτό πάνω απ’όλα σημαίνει πως πρέπει να πετάξει από πάνω της, ό,τι της φόρεσαν σαν πανωφόρι, πολιτικά και ηθικά ξενόφερτο, προσπαθώντας να την κάνουν εναλλακτικό τους πρόσωπο…πολλές φορές, δυστυχώς, την εξαγνίζουν με τα στολίδια τους, εκμαυλίζοντας συνειδήσεις, τολμώντας να χρησιμοποιούν μορφές και ινδάλματα που δεν μπόρεσαν να νικήσουν αλλιώς, αλλά μόνον μετατρέποντας την μνήμη τους σε σουβενιρ και φωτογραφίες, ενώ εκείνος έγραφε καθαρά και σταράτα:
«ακολουθώντας τη χίμαιρα να πραγματοποιήσουμε το σοσιαλισμό με τη βοήθεια σάπιων όπλων, κληρονομημένων από τον καπιταλισμό, κινδυνεύουμε να καταλήξουμε σε αδιέξοδο» (CHE, Ο Σοσιαλισμός και ο άνθρωπος στην Κούβα (El Socialismo y el hombre en Cuba), Διεθνές Βήμα, 2011.)
περιμένοντας, τι άλλο; από την άσκηση της εξουσίας; μα αυτό που ο αστός ποιητής εκφράζει, και που επικαλείται και ο Θανάσης: «ψυχές μαραγκιασμένες από δημόσιες αμαρτίες».
Και επειδή ο Άνθρωπος για όλους εμάς πρέπει να είναι και υποκείμενο και αντικείμενο και κεντρική ιδέα, σού’ρχεται ο ουρανός σφοντύλι βλέποντας πως κινδυνεύει να μετατραπεί σε απλό εργαλείο, και καλά για εκείνους και τους άλλους της ζωής αλλά και γι αυτούς που ήσουν μαζί τους, τότε που περπατούσαμε στην δική μας γη, και είμασταν σίγουροι πως οι κερασιές θα ανθίσουν, δεν μπορεί, είναι νομοτέλεια, θα βρεθούμε στο μέλλον που ονειρεύτηκαν οι γενιές των Ανθρώπων…
Να πρέπει, λοιπόν, να στοχαζόμαστε; Καθημερινά…όσο κι αν οι «ισορροπισμοί» της καθημερινότητας, ασκώντας την όποια μικρή ή μεγαλύτερη εξουσία, κάνουν την μνήμη να ξεθωριάζει, θα πρέπει να πνίγονται μικροφανατισμοί και εύκολα εργαλεία ευκαιριακής μικροδιασημότητας, καταλαβαίνετε απ’αυτά που γέμισαν με αράδες την ιστορία για «συνωστισμούς» και δήθεν αντιστάσεις σε θρησκευτικές πίστεις που για όφελος της στιγμής βαφτίζονται παντός καιρού θρησκοληψία…να πρέπει άραγε να μην ξεχνούμε ποιοι είμασταν στις μεγάλες στιγμές; πως μας αγκάλιασε ο κόσμος και πως πρέπει να πάμε;…εξαιρετική η παρουσίαση του μαρτυρίου του παπα-Νίκου Αποστολάκη
Γράφει ο Θανάσης: «Εμφύλιος. Κρήτη. Κάπου στα 1947.
Ένας ιερέας με βαθιά αίσθηση του ρόλου του, δίπλα στις προοδευτικές και δημοκρατικές δυνάμεις του νησιού. Χαρακτηριστικά, την Μεγάλη Πέμπτη του 1947, και την ώρα που αυτός λειτουργούσε και είχε φτάσει στο 6ο Ευαγγέλιο, παρακρατικοί όρμησαν μέσα στην Εκκλησία του και με την απειλή όπλων τον εξανάγκασαν από την αρχή να πει όλα τα ευαγγέλια. Είχε μπει στο μάτι των Μπαντουβάδων, των Γυπαραίων και όλων των άλλων που διέδιδαν πως: «θα τον γδάρουν ζωντανό σαν τον
Αθανάσιο Διάκο». Παντρεμένος, πατέρας πέντε παιδιών, ήξερε τον πραγματικό ρόλο της εκκλησίας, δίπλα σε όλους εκείνους που έχουν πραγματικά ανάγκη, δίπλα στη φτώχεια και την έλλειψη. Τα ξημερώματα της 2 Αυγούστου μπουκάρουν στο σπίτι του και τον αρπάζουν με ψεύτικές δικαιολογίες και προφάσεις. Τον βασανίζουν αλύπητα, του δένουν τα χέρια, του βγάζουν τα δόντια, του κόβουν τα γεννητικά όργανα και κάπου δίπλα στις Φυλακές του Ινζτεδίν τον εκτελούν και τον πετούν στον γκρεμό.
Μακάρι όμως τα μαρτύρια του να τελείωναν εκεί. Δεν ήθελαν να ταφεί κανονικά σε μνήμα, αλλά να σκεπαστεί με χώμα και μάλιστα όχι στον χώρο του Νεκροταφείου αλλά κάπου παραδίπλα. Τα συγγενικά του πρόσωπα μαζεύουν αρχικά κομμάτια του σώματος του σε μαντήλια και ρούχα, ενώ κάμποσες μέρες μετά, με τη βοήθεια Κρητικών βάζουν τα κομμάτια του σε μια κάσα.
«Όταν το πρωί πήγα για να τον θάψω, η αστυνομία με εμπόδισε για να δω την οικτράν κατάσταση που τον είχαν κάμει και να την διηγούμαι στον κόσμο. Έστειλα λοιπόν τέσσερεις άνδρες και τον έβαλαν κομματιασμένο όπως ήταν σε μια κάσα και τον σκέπασαν καλά να μην φαίνεται».
Περιγραφή της γυναίκας του Αργυρώς Αποστολάκη σε επιστολή που έστειλε προς ιερωμένο φίλο του συζύγου της που είχε μεταναστεύσει στην Αμερική.»
Και μας θυμίζουν ξανά εκείνο το κομμάτι, από ένα άλλο ευαγγέλιο, εκείνο του Άρη στην Λαμία που επέμενε πως: «Θα γδάρουμε τους παπάδες; Μα γιατί; Εμείς βλέπουμε, ότι χιλιάδες παπάδες βρίσκονται τώρα στην πρωτοπορία του κινήματός μας και η συμβολή του κλήρου, που στάθηκε στο πλευρό μας, υπήρξε ανεκτίμητη.
Μήπως συμβαίνει το αντίθετο; Γιατί αυτοί που εμφανίζονται σαν προστάτες της εκκλησίας, τις γκρεμίσανε μαζί με τους Γερμανούς και γδέρνουνε παπάδες.
Ο κομμουνισμός, λένε, θα καταργήσει την θρησκεία. Μα η θρησκεία είναι ζήτημα συνείδησης. Πώς θα καταργηθεί λοιπόν; Η κατάργηση της θρησκευτικής συνείδησης είναι πράμα αδύνατο, έστω κι αν ακόμα οι κομμουνιστές θέλανε να την καταργήσουν. Η θρησκευτική συνείδηση δεν καταργείται με απλές διαταγές. Αν συνέβαινε ένα τέτοιο πράμα, αυτό θα έμοιαζε με την διαταγή πού έβγαλε κάποτε ένας αστυνόμος στην Ανάφη, με την οποία απαγόρευε την πάλη των τάξεων!» αυτά έλεγε ο Άρης τον Οκτώβρη του’44 στην Λαμία κι είναι η καλύτερη μνήμη και γι αυτούς που έπνιξαν τον λαό μας στο ψέμα αλλά και για εκείνους, τους εντός των πυλών, που δεν θυμούνται ή δεν ξέρουν ποιοι είμασταν και ποιοι θά’μαστε…
Πως, λοιπόν, να ξεχαστείς, όσο κι η μνήμη να μην πιέζει, όταν καθημερινά ζούμε το «καλαμοκαβάλημα» σύγχρονων εξουσιολάγνων, όλων αυτών των νεόκοπων που είδαν φως και μπήκαν, και που κραδαίνοντας «αριστερόμετρα», φτιαγμένα πρόχειρα και αιχμηρά, ζητούν «την κεφαλήν επί πίνακι» σε όσους επιμένουν αξιοπρεπώς στις αρχές τους και την κοινωνία…απλά, γιατί κινδυνεύουν οι εφήμερες πολιτικές προσθαφαιρέσεις τους…τότε είναι που την μνήμη δεν πρέπει να φοβηθείς και βέβαια να μην σκοτώσεις…
Γιατί το πιο αλάνθαστο κριτήριο για τον Άνθρωπο και την Αριστερά είναι η Ανθρωπιά, εκείνη που κάνει τον απλό στην καθημερινότητα να εμπιστευθεί, να είναι κοντά σου, όπως τότε με την λεκτική υπερβολή του Ανδρέα Μουράτη, και επιτρέψτε μου την ευαισθησία λόγω ιατρικής ιδιότητας, στον Γρηγόρη Λαμπράκη: “ήταν Αριστερός, γι αυτό μ’έκανε καλά”…
Κι ανάμεσα στα πολλά και τα παγκόσμια να μην ξεχάσεις όλα τα μικρά και τα πρόσφατα, που επιβεβαιώνουν τους κηφήνες, και μυρίζουν ακόμη την μπόχα των λίγων ευκαιριακών αριστερόμετρων, που επιζητούν κορδέλες για τις πάσης φύσεως συστημικές τους εξουσίες…
Και τότε είναι που πρέπει να κρατηθείς…και προσπαθώντας, εμφανίζονται οι”κανίβαλλοι”, αυτοί που δεν θέλουν να αφήσουν πίσω τους εμπόδια για τις καριέρες, τα όποια σαρκοφάγα, και αυτά που μας γράφει παρακάτω ο Θανάσης σ’ένα εξαιρετικό κομμάτι του λόγου του:
γράφει, λοιπόν, “Το καταλαβαίνεις και τους κάνεις πέρα, γιατί είναι εκείνο το συνώνυμο του έντιμου κυρ-Παντελή που κάποια στιγμή νόμιζαν πως η γη γυρίζει. Σιγά, εδώ τον Γαλιλαίο πέρασαν από Ιερά Εξέταση και σε μας θα κολλήσουν; Έτυχε κάποια φάση να περάσουν από τη ζωή μας. Ζυγίστηκαν και βγήκαν ΛΙΠΟΒΑΡΕΙΣ. Τους παρακάμπτουμε. Μακριά όμως και συνεχίζουμε.
Είναι εκείνοι που θυμίζουν τον Φωτόπουλο στην “Κάλπικη Λίρα”, Φτωχοδιάβολοι που στην πορεία για τον “τερματισμό” φορούσαν γυαλιά ηλίου για να νομίζουν πως είναι “αόρατοι”.
και παρακάτω: “Είναι παντού. Σαν τα τρωκτικά. Έχουν μνήμη χρυσόψαρου και επιδιώξεις αγέλης χιμπατζήδων. Διάσπαρτοι. Καλά κρυμμένοι όμως. Παντού.
Τους συναντάς. Ευκολάκι. Τους καταλαβαίνεις. Ευκολάκι στο τετράγωνο, Στην πολιτική, Στη ζωή, Στις ανθρώπινες σχέσεις. Ξεχωρίζουν από την έπαρση και την έμφαση που δίνουν στο τίποτα. Νομίζουν πως είναι ο τίτλος που κάνει τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος που κάνει τον τίτλο! Κλασικό παράδειγμα η πολιτική και οι πολιτικοί. Θυμίζουν την Κίρκη, που μέσα από τη σχέση, που νομίζουν πως έχουν με την πολιτική, τους κάνει κωμικούς μέσα στην τραγικότητα τους. Με τις ανάλογες εξαιρέσεις, που επιβεβαιώνουν πάντα ένα κανόνα, που στην πολιτική έχει ιδιόμορφα και ιδιότυπα χαρακτηριστικά. Ο “τίτλος”. Μη νομίζετε πως είναι πάντα το πρόβλημα. Και για να μην ανησυχείτε, αναφερόμαστε συνήθως σε αυτόν πουν τον απέκτησε ή μπορεί και να τον “καταχράστηκε”. Στην εποχή μας την τρελή που έλεγε και το τραγούδι όλα δεν είναι παρά πιθανά…
Εδώ έχουμε σύμμαχο μας και τη “μητέρα” φύση. Αναλαμβάνει εκείνη ένα κομβικό ρόλο. Δε θέλει με τίποτα να διαταραχτεί η ισορροπία της. Εφαρμόζοντας τον νόμο της άνωσης. Σε κάποια θάλασσα. Κάπου σε ολόκληρο τον πλανήτη θα εμφανιστούν εκείνοι οι “κανίβαλοι”-οργανισμοί που θα είναι χαμηλότεροι της αράδας στο ζύγι.»
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
είναι, λοιπόν κι αυτές οι θύμησες…που με θρασύτητα δεν σ’αφήνουν να μηρυκάσεις σήμερα και ξεδιάντροπα διεκδικούν απ’την συνείδησή σου να μην χαθείς στο μέλλον…
είναι κι αυτές οι μνήμες, καλοδεχούμενες πάντα να’ναι, έτσι για να μην χάσεις την ψυχή σου!