Γράφει ο Γιώργος Πριόβολος
Άρθρο (Μέρος Β’):
Στο δεύτερο μέρος, εστιάζουμε στις κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης πέρα από τα οικονομικά μεγέθη. Αναλύουμε τη φθορά στο πολιτιστικό και θεσμικό πεδίο, καθώς και τις δομικές αδυναμίες που ανέδειξε η πανδημία του κορονοϊού.
Κοινωνία σε κρίση . Πολιτισμός, δημόσια διοίκηση και αξίες στην Ελλάδα της λιτότητας
Η οικονομική κρίση των μνημονίων έπληξε και τον πολιτιστικό ιστό της χώρας. Οι επιχορηγήσεις μειώθηκαν, τα πολιτιστικά ιδρύματα υπολειτούργησαν ή έκλεισαν, οι καλλιτέχνες βρέθηκαν χωρίς στήριξη. Κι όμως, μέσα στη σιωπή και την παραίτηση, αναδύθηκαν νέες μορφές έκφρασης. Ο πολιτισμός έγινε όπλο αντίστασης και επιβίωσης.
Μεγάλες και αξιόλογες συλλογικές δράσεις από τους πολιτιστικούς συλλόγους της χώρας,δράσεις στις γειτονιές, δημιούργησαν έναν ζωντανό αντίλογο. Η τέχνη αποτύπωσε την απόγνωση, αλλά και την ελπίδα, την απώλεια, αλλά και τη διεκδίκηση.
Η δημόσια διοίκηση στο μικροσκόπιο
Η ανάγκη για ένα αποτελεσματικό, διαφανές και λειτουργικό κράτος έγινε πιο επιτακτική από ποτέ. Οι μεταρρυθμίσεις που επιβλήθηκαν μέσω των μνημονίων επιχείρησαν να αλλάξουν τη διοίκηση. Αξιολόγηση, κινητικότητα, ψηφιοποίηση. Όμως πολλές αλλαγές αποδείχθηκαν προσχηματικές.
Η γραφειοκρατία και η κομματοκρατία επέζησαν, παρά τις πιέσεις. Ο περιορισμός του προσωπικού δημιούργησε ελλείψεις σε κρίσιμες υπηρεσίες. Ταυτόχρονα, η πανδημία του κορονοϊού έδειξε ότι το κράτος μπορεί να κινηθεί γρήγορα, όπως στην περίπτωση του gov.gr. Ωστόσο, αυτή η πρόοδος δεν ήταν ομοιόμορφη ούτε δομική.
Η πανδημία: Δεύτερο σοκ
Μέσα από την κρίση του κορονοϊού αναδείχθηκαν νέες κοινωνικές ανισότητες: ψηφιακός αποκλεισμός, εντατικοποίηση της τηλεργασίας, αποκλεισμός παιδιών από την τηλεκπαίδευση, ψυχολογική εξουθένωση των νοικοκυριών. Η πανδημία λειτούργησε ως μεγεθυντικός φακός της προηγούμενης κρίσης.
Οι περιορισμοί, ο εγκλεισμός, η μοναξιά, η αβεβαιότητα δημιούργησαν ένα νέο κύμα ψυχολογικής πίεσης. Ταυτόχρονα, το δημόσιο σύστημα υγείας δοκιμάστηκε σκληρά. Αν και ανταποκρίθηκε με γενναιότητα, αποκαλύφθηκαν τα δομικά του ελλείμματα.
(συνεχίζεται στο Μέρος Γ’)