Η νόσος από κορωνοϊό 2019 (COVID-19) προκαλείται από τον ιό SARS-CoV-2 και κυρήχθηκε πανδημία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) στις 11 Μαρτίου 2020. Πρόκειται για ένα νέο ιό (τον 7ο κατά σειρά γνωστό ανθρώπινο κορωνοϊό), που όπως και οι ιοί SARS και MERS φαίνεται να μεταπήδησε από τις νυχτερίδες σε έναν ενδιάμεσο ξενιστή (πιθανότατα Μαλαισιανό παγκολίνο) και μετά στους ανθρώπους. Ο ιός μεταδίδεται από σταγονίδια στον αέρα από προσβεβλημένο άτομο που βήχει, φταρνίζεται ή ακόμα και με την ομιλία.
Επίσης μεταδίδεται από μολυσμένες επιφάνειες στις οποίες ο ιός μπορεί να επιβιώσει για αρκετές ώρες όπως τραπέζια και χερούλια σε πόρτες. Προσβάλλει κυρίως το αναπνευστικό σύστημα και η κλινική εικόνα ποικίλει, από ένα απλό κρυολόγημα μέχρι βαριά πνευμονία.
Παρακάτω θα βρείτε κάποιες ρωτήσεις που αφορούν στα άτομα με καρδιαγγειακά νοσήματα.
-Μπορεί ο νέος κορωνοϊός να δώσει αρχικά συμπτώματα από την καρδιά?
Ναι σε ένα μικρό ποσοστό μπορεί, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Επιτροπής
Υγείας της Κίνας, πολλοί ασθενείς επισκέφθηκαν αρχικά το γιατρό τους λόγω συμπτωμάτων από το καρδιαγγειακό, όπως αίσθημα παλμών και θωρακική δυσφορία. Η καρδιά επίσης φαίνεται να προσβάλλεται και στις βαριές μορφές της νόσου, η οποία μπορεί να προκαλέσει μυοκαρδίτιδα,αρρυθμίες ακόμη και έμφραγμα.
-Τα άτομα με καρδιαγγειακά νοσήματα έχουν αυξημένο κίνδυνο να κολλήσουν τον ιό?
Η απάντηση είναι όχι, ο ιός μπορεί να προσβάλλει τον καθένα, ανεξάρτητα από τα
υποκείμενα νοσήματα. Φαίνεται όμως ότι οι καρδιοπαθείς είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν
τις βαρύτερες μορφές της νόσου.
-Άτομα σε αρτηριακή υπέρταση ή σακχαρώδη διαβήτη έχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου?
Όχι απαραίτητα, καθώς παρότι τα στοιχεία δείχνουν ότι μεγάλο ποσοστό των θανόντων
έπασχαν από υποκείμενα νοσήματα όπως υπέρταση και διαβήτης, τα νοσήματα αυτά είναι
πολύ συχνά σε άτομα άνω των 70 ετών, τα οποία ούτως ή άλλως είναι πιο ευάλωτα στον ιό.
-Ποιοι καρδιολογικοί ασθενείς ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες?
Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), τις συστάσεις του οποίου υιοθέτησε και η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρία, στις ομάδες καρδιαγγειακών
ασθενών με υψηλό κίνδυνο για σοβαρή νόσηση ανήκουν άτομα με:
Α. Συγγενείς καρδιοπάθειες (σοβαρές καρδιακές παθήσεις εκ γενετής, για τις οποίες οι
ασθενείς αυτοί έχουν συνήθως υποβληθεί σε χειρουργική επιδιόρθωση)
Β. Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
Γ. Στεφανιαία Νόσο (όπως πρόσφατο έμφραγμα)
Δ. Υπερτασική Καρδιοπάθεια
Ε. Βαλβιδική καρδιακή νόσο (πχ σοβαρή στένωση ή ανεπάρκεια βαλβίδας)
ΣΤ. Κλινικά σημαντική αρρυθμία, συμπεριλαμβανομένης της κολπικής μαρμαρυγής
Ζ. Ιστορικό αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου
Σημειώνεται ότι ασθενείς με βηματοδότη δε φαίνεται να ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, εκτός και αν εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες. Επίσης υπερτασική καρδιοπάθεια λογίζεται η χρόνια αρρύθμιστη υπέρταση με δομικές αλλοιώσεις στην καρδιά και όχι απλά η ύπαρξη αυξημένης αρτηριακής πίεσης.
-Καθιστούν τα φάρμακα για την πίεση, τους ασθενείς πιο ευάλωτους στη λοίμωξη από το
νέο ιό?
Δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία να υποστηρίξουν τον παραπάνω ισχυρισμό.
Υπήρξαν κάποιες αναφορές από την Κίνα ότι τα φάρμακα που ανήκουν στους αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE Inhibitors) και αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης (ARBs) ,φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της υπέρτασης, σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης από τον SARS-CoV-2, καθώς και με βαρύτερη νόσο. Όλες οι μεγάλες επιστημονικές καρδιολογικές εταιρίες πήραν θέση ενάντια στον ισχυρισμό αυτό και συστήνουν στους ασθενείς να συνεχίζουν κανονικά την αντιυπερτασική τους αγωγή.
-Έχω πόνο στο στήθος, φοβάμαι όμως να πάω στο νοσοκομείο λόγω των νέων οδηγιών. Τι
πρέπει να κάνω?
Ασθενείς οι οποίοι έχουν πόνο στο στήθος που έχει χαρακτήρες στηθάγχης, είναι δηλαδή σαν σφίξιμο ή βάρος, αντανακλά στην πλάτη, επεκτείνεται στο λαιμό ή στα χέρια ή συνοδεύεται από ιδρώτα πρέπει άμεσα να καλέσουν ασθενοφόρο και να πάνε στο νοσοκομείο. Το έμφραγμα δεν μπορεί να περιμένει. Κάθε χρόνο πεθαίνουν 35.000 άνθρωποι πανελλαδικά από καρδιαγγειακά νοσήματα. Το μόνο βέβαιο λοιπόν, είναι ότι ο φόβος για τη νόσηση από κορωνοϊό δεν πρέπει να κρατά τους ασθενείς με πιθανό οξύ στεφανιαίο σύνδρομο στο σπίτι.
Νικόλαος Χ. Ζώης MD, MSc
Καρδιολόγος