Είναι ο κάμπος, φίλε μου…
Θέρος, τρύγος, πόλεμος… Έτσι έλεγαν οι παλαιοί… γιατί ήταν μαρτύριο ο θέρος, βάσανο ο τρύγος, ενώ ο πόλεμος δεν έλειπε από την πατρίδα μας… κάθε τόσο, τα προηγούμενα 200 χρόνια, είχαμε και μια πολεμική σύρραξη….
Τα κάμποσα τελευταία χρόνια, ο θέρος εκσυγχρονίστηκε, ο τρύγος βρήκε φτηνά εργατικά χέρια, αλλά μας έμεινε ο πόλεμος… και πλέον ο πόλεμος δεν είναι ανάγκη να βρίσκεται στα σύνορά μας –που υπό μορφή απειλών βρίσκεται- αλλά και παραδίπλα να βρίσκεται, μας επηρεάζει οικονομικά…
Η αναστάτωση που επικρατεί τα τελευταία 20 χρόνια, σε χώρες όπου η Ελλάδα είχε εμπορικές σχέσεις, πέρα από τη δικιά μας καταστροφική διαχείριση της οικονομικής κρίσης, φέρνει χρόνο με το χρόνο σοβαρά πλήγματα, στη μόνη –πλέον- παραγωγική δραστηριότητα, της Άρτας, αυτή του πρωτογενούς τομέα …
Ας πούμε, ο πόλεμος στην Ουκρανία, επηρέασε καταλυτικά την φρουτοπαραγωγή της πατρίδας μας… μπορεί αυτή τη στιγμή να βρίσκεται στην επικαιρότητα η καταστροφή της παραγωγής των ακτινιδίων, αλλά προηγήθηκαν τα βερίκοκα, ροδάκινα, κεράσια, τα μήλα, τα σταφύλια, οι ελιές, μετά τα μανταρίνια και τα πορτοκάλια…
Οι λεγόμενες πρώην ανατολικές χώρες, ήταν η τεράστια αγορά, για τα δικά μας προϊόντα… μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την είσοδο πολλών εξ αυτών στην ΕΕ, δημιουργήθηκαν νέες οικονομικές και κοινωνικές τάξεις, που είχαν χρήμα για να αγοράζουν σε καλές τιμές τα δικά μας φρούτα…
Μπορεί να φαίνεται απλοϊκό, αλλά ακόμα και το εμπάργκο στη Ρωσία, που την προηγούμενη δεκαετία έσπαγε μέσω των γειτονικών χωρών, όπως η Ουκρανία, φέτος με τον πόλεμο έκλεισε ερμητικά τις πόρτες… αν προσθέσεις την πανάκριβη ενέργεια, αλλά και την πανάκριβη Ευρώπη, όπερ, έδει, δείξαι…
******Ασφαλώς, αυτό που συμβαίνει φέτος με τα ακτινίδια, είχε ξανασυμβεί, σχεδόν πριν 25 χρόνια… ήταν τότε που κατέρρεε το Χρηματιστήριο και όσοι προσπαθούσαν να πουλήσουν, έβρισκαν «κλειδωμένες» τις τιμές προς τα κάτω… κάθε μέρα με τα limit down οι μετοχές έμεναν στα χέρια των επενδυτών, μέχρι που εξαφανίστηκαν και έχασε ο κόσμος τα λεφτά του…
Έτσι και φέτος, βρέθηκαν όλοι απροετοίμαστοι… παραγωγοί, αλλά και διακινητές, έμποροι, βρήκαν κλειστές αγορές, μεγάλο κόστος αποθήκευσης, βάλε και το έμφυτο του εμπορίου, όπου σε κρίσεις εκμεταλλεύεται τον πρώτο κρίκο της αλυσίδας, που είναι ο αγρότης-παραγωγός, το αποτέλεσμα είναι θλιβερό…
Στο διά ταύτα, νομίζω πως ο συμπατριώτης μας Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, ο Γιώργος Στύλιος, θα πρέπει να βρει τρόπους να αποζημιωθούν οι ακτινιδιοπαραγωγοί που δεν θα μπορέσουν να πουλήσουν, έστω και με αυτές τις ξευτελισμένες τιμές που κυκλοφορούν στην αγορά…
Αυτό τα περί αποζημίωσης, θα πρέπει να συνδεθεί με την γενικότερη οικονομική καχεξία που ταλανίζει το τόπο μας και την περιοχή μας… διότι, όταν ο «πρώτος κρίκος» της παραγωγικής αλυσίδας πλήττεται, τότε ακολουθούν και οι άλλοι… λιγότερα μεροκάματα στους εργάτες, λιγότερα λιπάσματα, λιγότερα καύσιμα και για να φτάσω και στο σχόλιο του φίλου Στάθη Μπαρτζώκα στο fb, λιγότερα ρούχα, παπούτσια, καφέδες, ποτά, φαγητά…
Τι φέρνουν αυτά; Λουκέτα στα μαγαζιά της πόλης, καχεξία στην κοινωνική ζωή… αυτή είναι η οικονομική αλυσίδα της δικιάς μας περιοχής… έχουν φράγκα οι παραγωγοί-αγρότες; Έχει ολόκληρη η κοινωνία, απ’ τον εργάτη, μέχρι τον έμπορο… δεν έχουν φράγκα; Όλα πάνε προς τα κάτω…
Παραφράζοντας τη ρήση του επικεφαλής της προεκλογικής καμπάνιας του Κλίντον και γνωστό πολιτικό αναλυτή, Τζέιμς Κάρβιλ, “It’s the economy, stupid”, θα έλεγα: είναι ο κάμπος, φίλε μου, (…που παράγει καινούριο χρήμα)…
**********Διάβασα λοιπόν, την ανάρτηση του Στάθη Μπαρτζώκα, σχετικά με την κατάσταση στην πόλη… «Βλέπω στο φβ διάφορες φωτογραφίες που δείχνουν μια πόλη άδεια μαγαζιά κλείνουν εμπορικά βάζουν λουκέτο και γενικότερα υπάρχει μια τεράστια οικονομική δυσκολία στην Άρτα. Αλήθεια γιατί να έρθει ο Γιαννιώτες και ο Πρεβεζάνος στην Άρτα; Έχουμε κάτι που δεν έχουν εκεί; Άρα πρέπει να δημιουργήσουμε λόγους επισκεψιμότητας. Δεχόμαστε ιδέες…» λέει ο Στάθης…
Ο.Κ., ο Στάθης εκφράζει την αγωνία του, για όσα συμβαίνουν στη πόλη, όμως ο Γιαννιώτης και ο Πρεβεζάνος, δεν θα έρθει ποτέ στην Άρτα, επειδή –πράγματι- δεν έχουμε κάτι που δεν έχουν… Τα Γιάννενα, πλέον είναι μια ζωντανή και ακμάζουσα περιοχή, χειμώνα- καλοκαίρι, οπότε ο Γιαννιώτης θα έρθει στην Άρτα μόνο για να… ησυχάσει! Όσο για τον Πρεβεζάνο, το καλοκαίρι δουλεύει, κονομάει φράγκα, ενώ τον χειμώνα η Πρέβεζα είναι το ίδιο «κοιμισμένη πολιτεία» όπως η Άρτα… οπότε, πάει Γιάννενα, αν θέλει φασαρία!!!
*******Λόγοι επισκεψιμότητας στην Άρτα, μπορεί να δημιουργηθούν για άλλους, πιο ξένους από τους γείτονες… την Άρτα, μπορεί να την επισκεφθούν τουρίστες, από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, από την άλλη Ελλάδα… αλλά ένας από τους κύριους λόγους για δημιουργία επισκεψιμότητας, νομίζω πως είναι μια δυναμική τοπική οικονομία…
Να μπορούν δηλαδή να υπάρχουν και να λειτουργούν, ωραία μαγαζιά, εμπορικά, εστιατόρια, μπαρ, να υπάρχει σωστή εξυπηρέτηση, ευκολίες πρόσβασης στα μνημεία μας, να έρχεται ο άλλος στην Άρτα και να φεύγει με την αίσθηση πως πρέπει να ξανάρθει…
Με καχεκτική τοπική οικονομία, δύσκολο να επιχειρήσει κάποιος να επενδύσει, ας πούμε, στην Άρτα… δεν είναι μόνο όσα μπορεί να κάνει ο Δήμαρχος ή ο Περιφερειάρχης… στα Γιάννενα, δεν επένδυσαν στα ξενοδοχεία και στα ωραία μαγαζιά, οι δήμαρχοι, οι νομάρχες και οι δεσποτάδες… επένδυσαν ιδιώτες, αφού εκ παραλλήλου με τους αναπτυξιακούς νόμους υπήρξε και ώθηση από την τοπική εξουσία…
Άλλο έκαναν οι τοπικές αρχές στα Γιάννενα: δεν έβαζαν εμπόδια, στην επιχειρηματικότητα… δεν ταλαιπωρούσαν τον επιχειρηματία με καθυστερήσεις, με αρνήσεις, με ιδιορρυθμίες, με εφαρμογή των παράλογων νόμων των ανέμελων νομοθετών του κοινοβουλίου, στη τρίχα…
Στην Άρτα, ελάχιστα αξιοποιήθηκε ο αναπτυξιακός επί Καραμανλή και Πανοζάχου, από τους Αρτινούς στη πόλη… όσοι είχαν τις δυνάμεις κινήθηκαν σε κτίρια που φιλοξενούν δημόσιες υπηρεσίες… και επειδή ο Στάθης μιλά συνεχώς για τα ξενοδοχεία που γίνονται στην Αθήνα, αυτά –όπως διαβάζω- προέρχονται από μετατροπές συγκροτημάτων που φιλοξενούσαν γραφεία και όχι από «ρίζα» που λέμε…
Στην Άρτα, αν ξαφνικά έφευγαν όλες οι δημόσιες υπηρεσίες και πήγαιναν Γιάννενα, ας πούμε, θα έμεναν ένα σωρό κτίρια κενά… θα αναλάμβαναν κάποιοι να τα μετατρέψουν σε μοτέλ; Νομίζω, όχι… πιο εύκολα θα μετατρέπονταν σε δυάρια, για νοίκιασμα, παρά σε hotel-ια…
*******Ενδεικτική είναι η φωτογραφία που ανάρτησε επαγγελματίας στο fb, δείχνει άδεια την πλατεία Μονοπωλίου και τη σχολιάζει ως εξής: «Κρανίου τόπος… Που αλλού μωρέ αδέρφια γίνεται αυτό Σάββατο 10,10 το πρωί… Καλημέρα ειπαμαν…»!!!
Έτσι είναι η εικόνα της πόλης… πως θα διορθωθεί; Μνημεία έχουμε, βιβλιοθήκες έχουμε, μουσείο έχουμε, περισσεύουν οι λοιπές εκδηλώσεις, οι βιβλιοπαρουσιάσεις, οι συναυλίες τα καλοκαίρια… τι δεν έχουμε; Φράγκα! Τι άλλο δεν έχουμε; Ξενώνες, ξενοδοχεία, τουρίστες δλδ, που φέρνουν φράγκα…
******Μιλάμε (κάποιοι…) για το ΞΕΝΙΑ. Ο.Κ., αλλά δεν λύνει το πρόβλημα… Εδώ, ένα μεγάλο κτίριο, ακριβώς στη καρδιά της πόλης, απέναντι απ’ τα Ψαροπλιά, που βρίσκονταν το σπίτι του Βενέτη, κινδυνεύει να γίνει κατοικία φαντασμάτων… ξεκίνησε (κι αυτό) για γραφεία (του δημοσίου;)… ενώ κάλλιστα , θα μπορούσε να οικοδομηθεί απ’ ευθείας για ξενοδοχείο, με τα υπόγεια πάρκιγκ, με τα ωραία bar και με τα ούλα του…
Φευ, δεν μπορώ να πω, πως οι τοπικές μας αρχές, ήταν φιλικές σε επενδύσεις και επενδυτές… μάλλον το αντίθετο συνέβαινε και ακόμη και σήμερα συνεχίζει να συμβαίνει… δεν θέλω να επεκταθώ, αλλά υπάρχουν ηχηρά παραδείγματα…. Ίσως με άλλη ευκαιρία, να μιλήσω με ονόματα και διευθύνσεις…
Λοιπόν… για να μη μακρηγορούμε. Καμία περιοχή, δεν πάει μπροστά, αν δεν υπάρχει ΠΡΩΤΑ ο τοπικός πλούτος… κι αυτός δεν δημιουργείται, μόνο με επενδυτές-Ρομπέν, που παλεύουν μόνοι, κόντρα στην γραφειοκρατία, στους γραφειοκράτες και στη στενόμυαλη τοπική εξουσία… ούτε όμως μόνο με κρατική-αυτοδιοικητική παρέμβαση, πάει κάποιος τόπος μπροστά…
Τις καλύτερες πλατείες να φτιάξει ο (κάθε) Δήμαρχος, αν στην αγορά δεν κυκλοφορεί χρήμα, τα μαγαζιά θα κλείνουν… τους καλύτερους πεζόδρομους να δημιουργήσουν στο κέντρο της πόλης, αν ο κόσμος δεν έχει φράγκα, θα ακμάζουν τα κινέζικα στον περιφερειακό…
Κλείνοντας, επανέρχομαι στο αρχικό… είναι ο κάμπος, φίλε μου, που θα στηρίξει τη πόλη, τους εμπόρους, τους καφεπώλες, για να μείνουν ζωντανοί, ώστε να υποδεχτούν τους τουρίστες που όλο τους ακούμε κι όλο αργούν να έρθουν… οπότε, όλοι (και όλες) όπου βρίσκομαι πολιτικούς να τους πιέζουμε να προσέξουν τον κάμπο…
*********Θα ήθελα, πάντως, να προσθέσω και τη δική μου άποψη, σε εκείνη κάποιου σχολιαστή της ανάρτησης του Στάθη Μπαρτζώκα, που μεταξύ άλλων έγραψε: «Κάτι που έπρεπε από πάντα να υπάρχει και είναι μεγάλη ντροπή και μειονέκτημα ακόμη και για μια στάση στην πόλη μας είναι η έλλειψη δημοσίων τουαλετών. Ελεύθερες ή με ελάχιστη πληρωμή. Ειδικά τώρα στην εποχή της ακρίβειας που οι ιδιώτες καταστηματάρχες αδυνατούν να υποστηρίξουν δωρεάν περαστικούς ή τουρίστες (ανέκδοτο σχεδόν για την πόλη μας). Ας δείξουμε, ο καθένας με τον τρόπο του την αγάπη μας για την Άρτα μας».
Δυστυχώς, στο πιο εμβληματικό μας μνημείο, την Παρηγορήτισσα, όπου υπήρχαν δημόσιες τουαλέτες, αντί με ένα τρόπο να αναβαθμιστούν, η Δημοτική Αρχή τις γκρέμισε χωρίς να φέρει στη θέση της κάτι άλλο… και δίπλα στην Παρηγορήτισσα, υπάρχει μόνο ένα cafe, που δεν έχει καμία υποχρέωση να δέχεται τους τουρίστες… άσε που αν θυμάμαι καλά, οι τουαλέτες είναι στο πατάρι…