Κουβεντιάζοντας με τον Λεωνίδα Χρυσανθόπουλο
Συνέντευξη στην Κατερίνα Σχισμένου
1.Ποιά η κατάσταση στην Αρμενία και στο Αζερμπαϊτζάν;
Πριν απο 10 μερες το Αζερμπαιτζαν επιτεθηκε στο Αρτσαχ (Ναγκορνο-Καραμπαχ) που συνορεύει με την Αρμενια για να το “απελευθερωσει” χρησιμοποιωντα βαρυ πυροβολικο και αεροπορια..Μεχρι στιγμης οι Αρμενιοι του Καραμπαχ αντιστεκονται γιατι εχουν την ουσιαστικη βοηθεια της Αρμενιας.Το Αζερμπαιτζαν υποστηριζεται κυριως απο την Τουρκια,μια και μιλανε την ιδια γλωσσα,η οποια εχει στειλει αξιωματικους συμβουλους στο Μπακου που εκπαιδευουν τον εκει στρατο.
Επισης το Ισραηλ πουλαει οπλα στο Αζερμπαϊτζάν.Η Αρμενια υποστηριζεται κυριως απο την πολυπληθη διασπορα που εχει στο εξωτερικο,απο την Κυπρο και απο την Ελλαδα παρα το γεγονος οτι το Ελληνικο ΥΠΕΞ εξέδωσε μια ουδετερη ανακοινωση οταν ξεσπασαν οι μαχες την περασμενη Κυριακη,την οποιαν και καταδικασα γιατι η Αρμενια ταχθηκε αλληλεγγυα με την Ελλαδα τον Αυγουστο με τις Τουρκικες παραβιασεις.Διαχρονικα εχουμε βοηθησει πολυ την Αρμενια εκπαιδευοντας Αρμενιους αξιωματικους στην χωρα μας.Το εκπαιδευτικο προγραμμα ειχε αρχισει απο την εποχη που ημουν Πρεσβης εκει το 1993.Η Ρωσια επίσης υποστηρίζει την Αρμενια με την εννοια οτι υπαρχει μια αμυντικη συμφωνια μεταξυ των δυο κρατων και ετσι ο Ρωσικος στρατος ειναι τοποθετημενος στα συνορα Αρμενιας-Τουρκιας.
2.Ως πρώην πρέσβης στην Αρμενία τι πιστεύετε πως οδήγησε σε αυτόν τον δρόμο της σύγκρουσης;
Πρεπει να ανατρέξουμε λιγο στην ιστορια. Πριν φτασει το Ισλαμ στην περιοχη, το ψηλοτερο σημειο του Ορεινου Καραμπαχ (οι επαρχιες Uti και του Artsakh) αποτελουσε μια περιοχη που ηταν περισσοτερο αρμενοποιημενη παρα αρμενικη. Τα υψιπεδα αυτα ταυτιζονται με τους Αρμενίους κυρίως στην θρησκεία και τον πολιτισμό, γι αυτο υπαρχουν αρμενικές εκκλησίες και ιστορικα μνημεία που χρονολογούνται από τον 4ο αιωνα. Μετα τις ισλαμικες κατακτησεις οι κατοικοι της ορεινης περιοχης δεν ασπάστηκαν τον ισλαμισμό.Το 1813 το Καραμπαχ μεταφερεται απο την Περσια στην Ρωσια.Στις 30 Νοεμβριου του 1920,η σοβιετικη κυβερνηση του Αζερμπαϊτζάν αναγνωρισε το Καραμπαχ ως τμήμα της Αρμενιας. Τον Ιούλιο του 1921 το Γραφειο Καυκάσου του Ρωσικου Κομμουνιστικου Κομματος αποφασισε την προσαρτηση του Καραμπαχ στο Σοβιετικο Αζερμπαϊτζάν ενω το 1923 το Μπακου αποφασισε την συσταση στο εδαφος της, Αυτονομης Περιοχης του Ναγκόρνο Καραμπάχ..Το Δεκέμβριο του 1989,το Σοβιετ της Αρμενίας ζητησε την επανενωση της Αρμενιας με το Ναγκόρνο Καραμπάχ..Η στρατικοποιηση της διαμάχης αρχισε τον Απρίλιο του 1991 οταν δυναμεις του Μπακού προέβησαν σε πράξεις εθνοκάθαρσης αρμενικων χωριών στο Καραμπάχ και οι κατοικοι 24 χωριών εξετοπισθηκαν.
Με τις μαχες που εγιναν το 1993 και 1994 η λωριδα που χώριζε το Καραμπαχ απο την Αρμενια καταληφθηκε απο τους Αρμενιους και ουσιαστικα εγινε η γεωγραφικη ενωση μεταξυ των δυο. Το Καραμπαχ ανακήρυξε την ανεξαρτησια του η οποια αναγνωριζεται μονο απο την Αρμενια..Εκτοτε συνεχιστηκαν διπλωματικες προσπαθειες επιλυσης του προβληματος στα πλαίσια του ΟΑΣΕ χωρις αποτελεσμα. Το καλοκαιρι σημειωθηκαν σοβαρες εχθροπραξιες με το Αζερμπαιτζαν αλλα η ενταση των σημερινων εχθροπραξιων εχει να σημειωθει απο το 1994. Ενας επισης λογος μη επιλυσης του προβληματος ειναι πιθανως ο φοβος της Ρωσιας οτι εαν επιλυθεί το θεμα,τοτε τα δυο αυτα κρατη θα ενταχθούν στο ΝΑΤΟ,ολοκληρωνοντας κατα καποιον τροπο την περικυκλωση της Ρωσιας,αν και αμφιβάλλω ότι η Αρμενια θα εδεχετο να φυγουν τα Ρωσικα στρατευματα που φυλανε τα συνορα της με την Τουρκια.
3.Διαβλεπετε λύση ή κορύφωση;
Προβλέπω δυστυχως κορύφωση η οποια καποια στιγμη θα σταματήσει με την παρέμβαση κυρίως της Ρωσίας προς το Μπακου και την Αγκυρα για να επιτευχθει μια μονιμη εκεχειρια και σταματησει η αιματοχυσια.
4. Με την πρόσφατη κρίση στα ελληνοτουρκικά πιστεύετε πως υπάρχει κάποια συνάφεια;
Η παρούσα κρίση έχει σχέση με την Τουρκία περισσότερο γιατί εντάσσεται στα πλαίσια της πολιτικής του Ερντογαν, να δημιουργεί προβλήματα στα σύνορα της Τουρκίας. Μόνο με την Βουλγαρια και με την Γεωργία δεν έχει ακόμα δημιουργήσει προβλήματα. Βεβαια αυτη την φορα τα πραγματα περιπλέκονται γιατι φαινεται οτι ο Αζερικος στρατος καθοδηγειται απο Τουρκους αξιωματικους, ενδεχεται και Τουρκοι πιλοτοι να πετανε τα αζερικα αεροπλανα ενω εχει μεταφερει τζιχαντιστες απο την Συρία να πολεμησουν εναντιον των Αρμενιων.
Ο Πουτιν προσφατα δηλωσε οτι αν επαληθευτει η στρατιωτικη εμπλοκη της Τουρκιας τοτε θα επεμβει στρατιωτικα υπερ της Αρμενιας.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ κύριε Χρυσανθόπουλε και ελπίζουμε σύντομα σε μια ειρηνική λύση.