ΜΕΓΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

(Περίοδος πνευματικού αγώνα)

Υπό του Πρωτοπρεσβυτέρου
Ιωάννου Λάκκα – Θεολόγου
Συνταξιούχου εκπαιδευτικού

‘’Έφθασε καιρός, μας βροντοφωνεί με της ψυχής του την κραυγή, η των πνευματικών αγώνων αρχή, η νίκη κατά των δαιμόνων. Μας θυμίζει ο άγιος του Θεού υμνογράφος με την πηγαία πνοή του και τη σωστή του ποιητική φλέβα, μα πιο πολύ της καρδιάς του τη δύναμη και της ψυχής του την αγωνία, ότι πάνω στη γη ο Θεός είναι ένας δρόμος και όχι ένα τέρμα, μια ανάβαση και όχι μια κορφή. Έτσι, αληθινός χριστιανός θα πει σωστός αγωνιστής. Με τον καθημερινό αγώνα, μ’ έναν αγώνα πούνε όμοιος με εξάγνιση, που οι ψυχές των ανθρώπων πετούν ψηλά, παίρνουν φτερά, γίνονται άσπρες σαν περιστέρια, ζητούν ν’απαλλαγούν απ’τα πάθη και να αποκτήσουν μια καθάρια εσωτερική φορεσιά, για να μπορέσουν να υπάρξουν, για να μπορέσουν να ψάλλουν τη δόξα και το μεγαλείο του δημιουργού τους.

Μια εσωτερική πορεία προς το φως είναι ο πνευματικός μας αγώνας τη μεγάλη σαρακοστή. Είναι η θεία πορεία της εσωτερικής αποκάλυψης , η επιστροφή μας στην ιερή αποκάλυψη. Είναι η κλήση του ανθρώπου για μια έξοδο από το φράγμα της εφημερότητας. Το στάδιο των αρετών – λοιπόν – ηνέωκται ψάλλει η Εκκλησία μας τούτη την περίοδο. Οι βουλόμενοι αθλήσαι εισέλθετε. Ανοίγει η μητέρα Εκκλησία μπροστά μας-μας λέει ο ποιητής που έγραψε το ιδιόμελο του τριωδίου- ένα στάδιο. Ένας δρόμος με εμπόδια που πρέπει να τα παρακάμψουμε για να κερδίσουμε τις αρετές , για να αποκτήσουμε τα μυριάκριβα δώρα του πνεύματος, για να καρποφορήσει μέσα μας ο σπόρος του καλού, για να γίνουμε χριστάνθρωποι. Αλλά γιατί είναι αναγκαίος ο αγώνας μας αυτός; Γιατί πρέπει να δώσουνε τη μάχη για να κερδίσουμε τον ουρανό; Γιατί ο ουρανός με όλη την ακτινοβολία της θείας παρουσίας, είναι το άθλημα που πρέπει να αποκτήσουμε.

Δε δωρίζεται ο ουρανός. Κατακτάται. Και μεις πρέπει να γίνουμε κατακτητές. Πώς όμως; Με ποια όπλα;

1.Και πρώτα πρώτα το όπλο της προσευχής.’’Θώρακας’’για τον αγώνα μας είναι η προσευχή. Όπλο ακαταμάχητο. Δραστικό και αποτελεσματικό. Χρειαζόμαστε την προσευχή σαν όπλο για τη δυνάμωση του πνευματικού μας αγώνα. Με την έννοια αυτή μας μιλάει και ο ιερός Χρυσόστομος, που χρησιμοποίησε τη δύναμη της προσευχής σαν όπλο αποτελεσματικό εναντίον του κακού.’’ Μέγα όπλο η προσευχή, μας λέει. Γι’αυτό, όταν συναντήσεις δυσκολίες, συμβουλεύει στη συνέχεια, όταν ορθώνεται μπροστάσου εμπόδιο, παρακάλεσε το Θεό. Αύτη γαρ μόνη λύση των συμβαινόντων εστί’’. Και για να μας ενθαρρύνει ο ιερός Χρυσόστομος μας λέει:’’Η δύναμη της προσευχής, την δύναμη της φωτιάς ΄εσβησε. Το θυμό των λιονταριών χαλίνωσε. Πολέμους σταμάτησε, μάχες κατάπαυσε. Δαίμονες απομάκρυνε και άνοιξε τις πόρτες του ουρανού’’.

2.Ένα δεύτερο όπλο μας προτείνει ο ιερός υμνογράφος τούτων των ημερών, είναι η νηστεία. Φωτοφόρος χαρακτηρίζεται η νηστεία, αγία ονομάζεται.
‘’έλαμψε της εγκρατείας η ευπρέπεια
επεδήμησε της νηστείας η σεμνότης
έφθασε της εγκρατείας ο θείος καιρός’’.
Η νηστεία ούτε αρετή είναι ούτε σκοπός. Είναι απλώς ένα μέσο πνευματικής άσκησης των πιστών. Με τη νηστεία πρέπει να οδηγηθούμε στο Θεό. Γι’αυτόν τον εσωτερικό ανακαινισμό νηστεύουμε, να αποκτήσουμε εσωτερική καθαρότητα και να πλησιάσουμε το Θεό. Η νηστεία δεν τοποθετείται μόνο στις τροφές, δεν είναι υπόθεση εξωτερική, ζήτημα τραπέζης και δίαιτας.

Ο Μ. Βασίλειος μας δίνει το σωστό μέτρο της νηστείας:’’Νηστεία αληθής η του κακού αλλοτρίωσις, εγκράτεια γλώσσης, θυμού αποχή, επιθυμιών χωρισμός, καταλαλιάς, ψεύδους, επιορκίας’’. Έτσι λοιπόν η νηστεία ετοιμάζει το σώμα και καλ-
λωπίζει την ψυχή για τη νικηφόρα μάχη και γίνεται όπλο υπολογίσιμο στον αγώνα για την κατάκτηση της αρετής, για την τελειοποίηση, για τη Χριστοποίση, για τον αγιασμό, για την πλήρη κοινωνία του Θεού, για τις αξίες της ανθρώπινης ζωής.

3.Ένα τρίτο όπλο που θα χρησιμοποιήσουμε για να γίνουμε απρόσβλητοι από το κακό είναι ‘’το φάρμακο της αθανασίας’’ όπως το χαρακτηρίζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας, είναι το σώμα και το αίμα του Χριστού. Ο Χριστός δεν είναι μόνο ο συναθλητής μας είναι και ο αιμοδότης μας. Δεν μας ενισχύει μόνο αλλά και μας τρέφει κιόλας στον αγώνα της ζωής μας. Η προσέλευσή μας σ’αυτό το μέγιστο μυστήριο μας κάνει μετόχους της θείας αγάπης. Παίρνουμε δύναμη από την παντοδυναμία που είναι το σώμα του Θεού και αντιμετωπίζουμε νικηφόρα το τέρας του κακού. Γινόμαστε σύσσωμοι του Θεού και σύναιμοι του Χριστού και έτσι νικάει ο Θεός στο δικό μας αγώνα.Στο μυστήριο της θείας ευχαριστίας πραγματοποιείται εκείνο που οι Πατέρες συνοψίζουν, ότι ο Θεός γίνεται άνθρωπος, για να γίνει ο άνθρωπος θεός. Ο Απόστολος Παύλος στην επιστολή του στους Ρωμαίους γράφει γι’αυτόν που βρίσκεται μακριά από την Εκκλησία, από το μυστήριο της θείας ευχαριστίας:

Είναι ο ‘’ταλαίπορος εγώ άνθρωπος, ποιος θα με γλυτώσει από το σφικταγκάλιασμα του θανάτου; Είναι ο δούλος του κακού και όχι ο πολέμιος. Είναι ο αιχμάλωτος του διαβόλου και όχι ο νικητής. Με τη δύναμη της θείας κοινωνίας γινόμαστε οι τολμηροί αργοναύτες στο πέλαγος της ζωής, γινόμαστε θεοί κατά χάρη και κληρονόμοι της Βασιλείας του Θεού.
Προσευχή, νηστεία, θεία ευχαριστία. Τρία όπλα μια νίκη. Τα όπλα του πνεύματος και η νίκη της ψυχής.
Η καθημερινή ζωή μας μοιάζει με θάλασσα. Μια θάλασσα μανιασμένη, γιομάτη ύφαλους και σκοπέλους. Ο κίνδυνος παραμονεύει σε κάθε μας βήμα. Τον τρικυμισμένο ωκεανό τον διαπλέει ένας άξιος κυβερνήτης. Και η καθημερινότητά μας θέλει να’μαστε άξιοι κυβερνήτες. Οι πνευματικοί μας αγώνες θέλουν γενναίους αθλητές και η παλαίστρα είναι η ψυχή μας. Ο αγώνας είναι δύσκολος. Χρειάζεται δύναμη, θέληση και ρωμαλαία ψυχή.

Αυτές όμως τις αρετές τις δίνει μόνο ο Θεός. Χωρίς τα όπλα του Θεού είναι αδύνατο να επιτύχουμε το σκοπό μας. Χωρίς Χριστό ο αγώνας είναι μια τραγική κατάσταση. Ένα πρόβλημα χωρίς λύση. Ένα αξεπέραστο αδιέξοδο. Με την πανοπλία του Θεού, που στο πέρασμα των χρόνων και των γενιών τόσα εκατομμύρια αγωνιστών θωράκισε,το πρόβλημα του αγώνα και είναι πρόβλημα πνευματικό, που γίνεται χριστιανικό, που προβάλλει στην οθόνη της θείας χάρης. Τον αγώνα τότε τον συνεχίζει ο ίδιος αγωνοθέτης μας. Ο ίδιος ο Χριστός. Οι γονείς-ως ορθόδοξοι χριστιανοί-είναι υποχρεωμένοι να μάθουν στα παιδιά τους αυτά τα τρία όπλα για την πνευματική τους προκοπή και τα επαναλαμβάνω: προσευχή, νηστεία και θεία κοινωνία. Μ’αυτά τα όπλα θα αντλούν δύναμη από την παντοδυναμία του Χριστού.

Τελειώνω με την οπισθάμβωνη ευχή των προηγιασμένων μεταφρασμένη: ‘’Δέσποτα Παντοκράτωρ, συ δημιούργησες με σοφία όλη την κτίση από την ανέκφραστόν Σου πρόνοια και με την πολλή αγαθότητά Σου μας έφερες στις πανσέβαστες αυτές ημέρες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, με σκοπό να πετύχουμε τον καθαρισμό των ψυχών και των σωμάτων μας, την εγκράτεια από τα πάθη της αμαρτίας, και να στερεωθούμε αμετακινήτως στην ελπίδα της Αναστάσεως ……χάρισε και εις ημάς αγαθέ να αγωνισθούμε τον καλό αγώνα της αρετής, να τελειώσουμε το δρόμο της νηστείας, να διατηρήσουμε την πίστη αδιαίρετον από πλάνες, να συντρίψουμε τις κεφαλές των αοράτων και πνευματικών δρακόντων, να αναδειχθούμε και νικητές της αμαρτίας και να φθάσουμε να προσκυνήσουμε και την αγία Ανάσταση’’._