ΟΙ Χαιρετισμοί προς την Μητέρα του Χριστού και της Ρωμιοσύνης.(Σκέψεις με αφορμή την εορτή του Ακαθίστου).

Του πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου (εκπαιδευτικού)

Στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας οι Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής αποτελούν μία νησίδα ευφροσύνης μέσα στην Άνοιξη και την προετοιμασία για το Πάσχα, που κάνει όλα τα ωραία και όμορφα να φαίνονται κατορθωτά, ευκολοπλησίαστα.
Είναι ένα θεομητορικό μονοπάτι, που μας οδηγεί με ασφάλεια στη σταυροαναστάσιμη πορεία προς το Πάσχα.
Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι ένα ακόμη δώρο της Παναγίας στην ανθρωπότητα αλλά και στον καθένα μας προσωπικά, μέσα σ’ αυτήν την εγκάρδια κοινότητα και ατμόσφαιρα της ακολουθίας αυτής.
Η Εορτή του Ακαθίστου Ύμνου είναι το Σάββατο της Ε΄ Εβδομάδος των Νηστειών. Εορτή η οποία ετελείτο ανελλιπώς εδώ και 14 αιώνες.
Ο «Ακάθιστος Ύμνος»: περιλαμβάνει το Απολυτίκιο «Το προσταχθέν μυστικώς λαβών εν γνώσει,» , το Κοντάκιο «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια,» , τους 24 Οίκους (στροφές) σε αλφαβητική ακροστιχίδα (Α – Ω) και δύο Εφύμνια (η τελευταία φράση του ύμνου που επαναλαμβάνει ο λαός) το «Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε» και το «Αλληλούια».

Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια,
ως λυτρωθείσα των δεινών, ευχαριστήρια
αναγράφω σοι η Πόλις σου, Θεοτόκε•
αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον,
εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,
ίνα κράζω σοι•
Χαίρε, νύμφη ανύμφευτε».

Το παραπάνω κοντάκιο ,είναι ένας ύμνος προς την Θεοτόκο ,που γράφτηκε τον 7ο αιώνα (626μ.Χ) ,όταν με την προστασία της Θεοτόκου γλύτωσε η πρωτεύουσα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ,η Κων/πολη, από την πολιορκία των βαρβάρων ( Αβάρων και Περσών).Από τότε ο ύμνος αυτός ψάλλεται σε κρίσιμες εθνικές περιστάσεις και επετείους .
Η Υπέρμαχος Στρατηγός Παναγία μας ,δεν θα πρέπει όμως να εκλαμβάνεται σαν στρατηγός ανίκητη στα πολεμικά και στρατιωτικά μόνο γεγονότα, σχηματίζοντας την εικόνα της πολεμίστριας Θεοτόκου, που γίνεται αρχηγός στις πολεμικές δραστηριότητες των πιστών.
Η Θεοτόκος είναι Μητέρα όλων μας και προστάτης και σκέπη και σωτηρία των πιστών σε κάθε στιγμή της ζωής τους,προμάχεται και υπερμαχεί για μας σαν μοναδικός στρατηγός για την σωτηρία μας.
Κυρία των θαυμάτων ,βρίσκεται συνεχώς δίπλα μας ,γιατί με την Κοίμησή της δεν εγκατέλειψε τον επίγειο κόσμο.Παραμένει «συν ημίν» πνευματικά και «εν ετέρα μορφή» παρουσιάζεται ,μιλά, συμβουλεύει ,βοηθά, προστατεύει.

Ο Ακάθιστος ύμνος έχει υπόθεση το κεφάλαιο της σωτηρίας,αλλά είναι και το χαρακτηριστικότερο υμνολόγημα της Ρωμανίας, της ένδοξης Ρωμηοσύνης, πού δεν πέθανε το 1453 αλλά εξακολουθεί να ζει και να θάλλει μέσα στο ελληνορθόδοξο φρόνημα και την οικουμενική Εκκλησία του Χριστού.
Η Παναγία μας είναι και η έκφραση της Ρωμιοσύνης.Όταν μιλάμε για Ρωμιοσύνη εννοούμε την ζωή της Χριστιανικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στην οποία ήταν στενά συνδεδεμένος ο ελληνικός.Πρωτεύουσα του Ρωμαϊκού Κράτους ήταν η Νέα Ρώμη που ονομάσθηκε Κωνσταντινούπολη, από το όνομα του ιδρυτού της. Όταν βλέπει κανείς την Πόλη αυτήν, θυμάται την Πλατυτέρα, την εικόνα της Παναγίας που έχει στην αγκαλιά της τον Χριστό.
Ολόκληρη η Πόλη ήταν αφιερωμένη στην Παναγία. Κέντρο της Πόλεως ήταν ο Ναός της Αγίας Σοφίας, που ήταν αφιερωμένος στον Χριστό που είναι η αληθινή Σοφία του Θεού. Μέσα από αυτό το πνευματικό σύμπλεγμα Χριστού και Θεοτόκου μπορούμε να δούμε όλη την θεολογία των Οικουμενικών Συνόδων και όλη την ζωή της Ρωμηοσύνης. Το κέντρο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας δεν ήταν οι φιλοσοφικές και κοινωνιολογικές θεωρίες, αλλά το Πρόσωπο του Χριστού συνδεδεμένο με το πρόσωπο της Παναγίας.

Ορθοί στο σώμα και την διάνοια οι πατέρες μας ανέπεμψαν ύμνους ευχαριστηρίους στην Υπέρμαχο Στρατηγό, όταν η βασιλίδα των πόλεων κατά καιρούς λυτρώνονταν από επελάσεις βαρβάρων.
Παρούσα πάντα η Θεοτόκος προστάτευε το χριστεπώνυμο πλήρωμα, την ευλογημένη κληρονομία του Υιού της από κάθε εξωτερική και εσωτερική απειλή. Κάθε έθνος και λαός καυχάται για κάποιον προστάτη άγιο , αλλά στο ελληνικό Γένος προστάτις έλαχε η ίδια η Θεοτόκος η μάνα του Θεού.
Ίσως γι αυτό το μητρικό στοιχείο εντός και εκτός Εκκλησίας υπερτιμάται και εκτιμάται από εμάς τους Έλληνες. Ποιά ευεργεσία της και προστασία της να πρωτοθυμηθούμε και να πρωταναφέρουμε για το πολύπαθο γένος των Ρωμαίων Ελλήνων Ορθοδόξων.
Σε κάθε φάση της ιστορίας του γένους μας, παρούσα η Παναγία να μας λυτρώνει από κινδύνους και πειρασμούς και δίνες μεγάλες. Τα χρόνια του Βυζαντίου, το 21 , το 1940, ακόμα και σήμερα τα χρόνια που ο Έλληνας έκαμψε το ανάστημα του και έχασε το μπόι του και απώλεσε το γνήσιο στοιχείο του, γενόμενος Ευρωπαίος και Αμερικάνος και ό,τι αλλότριο, η Παναγία Θεοτόκος δεν παύει να μεσιτεύει στον Υιό της για αυτή την αγνώμονα και αποπροσανατολισμένη γενεά των Ελλήνων.

Ακοές πολέμων και ταραχών προσβάλουν το ανθρωπιστικό μας συναίσθημα και την ανθρώπινη αγωνία μας. Χιλιάδες ζωντανές εικόνες του Θεού, άνθρωποι αδελφοί μας περιφέρονται άστεγοι, ενδεείς, γυμνοί, πεινασμένοι, πενθούντες και απελπισμένοι, ενώ η πυρηνική απειλή κρέμεται κάθε ώρα και στιγμή πάνω από τα κεφάλια τους.
Παράλληλα, η πατρίδα μας περνάει κρίσιμες ώρες , επαίτιδα στις αγορές του κόσμου και στοιχηματίζοντας ταπεινωμένη στην καλή διάθεση του κάθε απάνθρωπου και αντίχριστου ξένου, πού όταν δεν μας μισεί, μας αποστρέφεται και μας χλευάζει.
Σε αυτήν την αποπνιχτική απελπισία, σε αυτό το ζοφερό σκοτάδι θανάτου, έρχεται ως μητέρα του φωτός και ακτίνα υπέρλαμπρη η μεγάλη Μητέρα, η πάντων Χαρά και προστασία, η Υπεραγία Θεοτόκος να δεηθεί προς τον Ελεήμονα και Δικαιοκρίτη Θεό για την σωτηρία των παιδιών της, για την άφεση των αμαρτιών τους, για την απολύτρωση τους.
Στην κρίσιμη ώρα της μεγαλύτερης αγωνίας έρχεται η μητρική προστασία και σκέπη της να διασκεδάσει κάθε απελπισία και να απαλύνει κάθε πόνο. Πάντων βλιβομένων η χαρά και αδικουμένων προστάτις και ορφανών βοηθός, η Υπεραγία Θεοτόκος έρχεται να σταλάξει στις καρδιές όσων δεν έχουν απελπιστεί ακόμα ενίσχυση και παρηγοριά, ικανή να άρη σκάνδαλα και πειρασμούς και να ενισχύσει τον αγώνα αυτού του κόσμου, για ένα φωτεινότερο και ελπιδοφόρο αύριο.

Η εορτή του Ακαθίστου είναι κατεξοχήν εορτή της Ρωμιοσύνης. Το πικραμένο συναξάρι του λαού μας είναι γραμμένο στα πόδια Της τα Άγια. Και κάθε φορά που έχουμε αυτήν την εορτή και πανήγυρη κάνουν μεγάλη παρέλαση μπροστά της πατριάρχες, αυτοκράτορες και ο λαός μας ο πονεμένος.
«Την Παναγία η Ρωμηοσύνη την έχει σε αδιάσπαστη ενότητα μαζί της. Συνευρίσκονται μέσα στο «κεκρυμμένον μυστήριον» που το κατευθύνει ο Θεός. Χώρα Της θεωρεί την Πόλη. Το χώρο της ασίγαστης περιπετείας του νου. Γι’ αυτό και χώρο της ζωντανής παρουσίας της. Και όχι μόνο «τη βουλή του Υψίστου», ως χώρας του Αχωρήτου. Αλλά και με την κρίση των θνητών, ως χώρας των ζώντων. Με τη συνδρομή των γεγονότων και με τη συμπαράσταση των τελεσιουργούμενων. Με τη συμμαρτυρία των δεδομένων και με τη λύση των κρυφών οραμάτων της. Είναι μία βεβαίωση η Παναγία, του θρύλου της Ρωμοησύνης. Της οντότητας που βαδίζει με μοναστική και μοναδική υποταγή στο μυστήριο της ιδικής της ιστορίας. Είναι χρώμα έντονο στη ζωή της από χρωστήρες νηστεμένων μέσα στο κάλλος και την κρισιμότητα του χρόνου της. Είναι και θεία επιστασία της χάριτος στη διατήρηση της ιερής της ιθαγένειας. Πάνω και μέσα στο χώρο της». (Πέργης Ευάγγελος).

Κάθε που ξεκινούσαν οι πολέμαρχοι σε εκστρατεία, λιτάνευαν στα τείχη της Βασιλεύουσας την πάγκαλη μορφή της, και την έπαιρναν μαζί τους στην εκστρατεία. Και κάθε που γυρνούσαν, νικητές ή ηττημένοι, πάλι την λιτάνευαν, είτε για να της αποδώσουν την νίκη είτε να τους παρηγορήσει εκείνη, η μήτηρ της φιλανθρωπίας και της ευσπλαχνίας.
Μέσα σε αυτό το ωραίο Κοντάκιο, που δεν γνωρίζουμε τον υμνογράφο, κρύβεται η ιστορία μας.
Η ιστορία της κατ’ Ανατολάς Εκκλησίας, της εκκλησίας των Ρωμαίων, των Ρωμιών, των ραγιάδων, των Ελλήνων, ημών, δηλαδή, των «επιγενομένων».
Βρισκόμαστε ήδη στο 2022. Πονηρά χρόνια, αβέβαιη εποχή. Οι χαιρετισμοί όμως προς την Υπέρμαχο Στρατηγό είναι επίκαιροι και ελπιδοφόροι, όσο καμία άλλη φορά!
Δημιουργούν θερμή και υποβλητική ατμόσφαιρα για να εκφράσουν την απέραντη ευγνωμοσύνη, την βαθιά συγκίνηση και τις θερμές ευχαριστίες στην Αγία Μορφή της Παναγίας.
Οι χαιρετισμοί προς την Παναγία μας, είναι ένας χείμαρρος ψυχικής εξομολόγησης, εσωτερικής αναγνώρισης και ένας λαμπρός λογοτεχνικός αστέρας!

Είναι ότι καλύτερο γλωσσικά, ότι ομορφότερο λεκτικά και ότι εντυπωσιακότερο σχηματικά και θρησκευτικά, αινετικό ποίημα!
– Είναι το ασάλευτο στήριγμα του Ελληνισμού, σε όλες τις καταπιέσεις και τους πολλούς κλυδωνισμούς.
– Είναι οι χαιρετισμοί που διαλύουν τα σύννεφα της απιστίας, της άρνησης και της αμφιβολίας των χαλεπών καιρών μας που βομβαρδίζονται συστηματικά και επιστημονικά και διαβολικά από τα τηλεσκουπίδια των Μ.Μ.Ε.(μέσων μαζικής εξαπάτησης) αποπροσανατολίζοντας τον λαό μας από τα καθημερινά και ειδικά τα Εθνικά προβλήματα!
Σε αυτούς τους χαιρετισμούς δοξάζεται το μεγαλείο και ο θησαυρός της Ελληνικής γλώσσας.
Τόσο ο Ύμνος όσο και ο κανών αποτελούν ένα αριστουργηματικό εγκώμιο προς την Υπέρμαχο Θεοτόκο, την Μάνα της Ρωμιοσύνης, που θεωρείται η Υπέρμαχος του Γένους, που σε όλους τους Εθνικούς μας αγώνες.
<<Ρόδον το αμάραντον, που μοσχοβόλησε και αγίασε την καταβασανισμένη Ελλάδα>>κατά τον Φ.Κόντογλου.
Ιδανικό στήριγμα στις ανθρώπινες δοκιμασίες και ισχυρό φως στα ψυχικά σκοτάδια της ζωής.
«Λιμήν ημίν γενού θαλαττεύουσι και ορμητήριον, εν των πελάγει των θλίψεων και των σκανδάλων πάντων του πολεμήτορος».
«Χαίρε ολκάς των θελόντων σωθήναι, χαίρε λιμήν των του βίου πλωτήρων, χαίρε φιλοσόφους ασόφους δεικνύουσα, χαίρε τεχνολόγους αλόγους ελέγχουσα…»
«Την πάσαν ελπίδα μου εις σε ανατίθημι Μήτηρ του Θεού, φύλαξόν μας υπό την σκέπην σου».

Η Ελλάδα τιμά και χαιρετίζει τη Μάνα της Ρωμιοσύνης και ελπίζει στη συμπαράστασή της στους δύσκολους και πονηρούς καιρούς που ζούμε.-
«Ο ουρανός προσεγγίζεται μόνο μέσα από την μητρική της ματιά.
Η Παναγία έχει την δύναμη να μας βοηθήσει σ’ όλα μας τα προβλήματα λόγω της σχέσεώς της με τον Κύριο και Υιό της».(Γέροντας Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης)

Είναι έτοιμη να εισακούσει κάθε αίτημα που είναι για το συμφέρον μας. Και ιδιαίτερα σήμερα, εν μέσω της πανδημίας, που επέτρεψε ο Κύριος ως παγκόσμιο, πάνδημο επιτίμιο, προς μετάνοιά μας.
Ας την παρακαλέσουμε, και σίγουρα δεν θα διαψευστούμε.