Πρόεδροι-Σύμβουλοι ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ: Εγχειρίδιο για τη “Λειτουργία των Κοινοτήτων” από το ΥΠΕΣ

Πρόεδρος σε κοινότητες πάνω από 300 κατοίκους, ο πρώτος του πρώτου συνδυασμού

Εγκύκλιο που ουσιαστικά αποτελεί αναλυτικό εγχειρίδιο για τη “Λειτουργία των Κοινοτήτων” εξέδωσαν την 21η Αυγούστου ο Υπουργός και ο Υφυπουργός Εσωτερικών. Με αυτήν, ενόψει της νέας αυτοδιοικητικής περιόδου (1 Σεπτεμβρίου 2019 – 31 Δεκεμβρίου 2023), επιχειρούν να δώσουν όλες τις δυνατές διευκρινίσεις και πληροφορίες για τα θέματα που άπτονται των Αιρετών στις Κοινότητες.

Όπως υπενθυμίζει ο airetos,gr εξαιτίας του Κλεισθένη (ν.4555/2018), καταργήθηκε η διάκριση Κοινοτήτων σε “Δημοτικές” και “Τοπικές” και εισήχθη ως ενιαία δομή ενδοδημοτικής αποκέντρωσης η “Κοινότητα”. Τα όργανα διοίκησης των Κοινοτήτων διαφοροποιούνται ανάλογα με τον πληθυσμό τους. Ειδικότερα, στις μικρές Κοινότητες, αυτές δηλ. που έχουν μόνιμο πληθυσμό έως και 300 κατοίκους, προβλέπεται ένα μονοπρόσωπο όργανο διοίκησης, ο “Πρόεδρος της Κοινότητας”. Αντίθετα, στις μεγαλύτερες Κοινότητες, αυτές με μόνιμο πληθυσμό άνω των 300 κατοίκων, προβλέπεται η ύπαρξη τόσο συλλογικού (“Συμβούλιο Κοινότητας”), όσο και μονοπρόσωπου (“Πρόεδρος του Συμβουλίου Κοινότητας”) οργάνου διοίκησης. Ως γνωστόν, τα όργανα διοίκησης των Κοινοτήτων στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές της 26ης Μαΐου 2019 αναδείχθηκαν με διακριτή κάλπη.

Κάτω από 300
Πρόεδρος Κοινότητας με μόνιμο πληθυσμό έως και 300 κατοίκους είναι ο επιτυχών υποψήφιος που συγκέντρωσε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης από το ενιαίο ψηφοδέλτιο (σύμφωνα με το 18Β του ν.3852/201018 ως ισχύει). Καθώς, επομένως, ο Πρόεδρος Κοινότητας ορίζεται ρητά από το νόμο και εκλέγεται απευθείας από το εκλογικό σώμα, μετά την ορκωμοσία του αναλαμβάνει τα καθήκοντά του, χωρίς να απαιτείται ΚΑΜΙΑ ΠΡΟΣΘΕΤΗ διαδικασία. Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος του Προέδρου Κοινότητας, αυτός αναπληρώνεται ως προς την άσκηση των καθηκόντων του από το Δήμαρχο.

Πάνω από 300
Πρόεδρος Συμβουλίου Κοινότητας άνω των 300 κατοίκων είναι ο Σύμβουλος του πρώτου σε εκλογική δύναμη Συνδυασμού στην Κοινότητα, ο οποίος έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης, σύμφωνα με την Απόφαση επικύρωσης της εκλογής από το αρμόδιο Πρωτοδικείο, και σε περίπτωση ισοψηφίας αυτός που είναι γραμμένος πρώτος στην Απόφαση.
Η θητεία του Προέδρου εκτείνεται σε όλη τη διάρκεια της δημοτικής περιόδου. Το Συμβούλιο, επομένως, Κοινότητας, μετά την ορκωμοσία και εγκατάσταση των μελών του, ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΑΜΕΣΩΣ και χωρίς καμία άλλη διαδικασία, αφού ο Πρόεδρος του Συμβουλίου ορίζεται ρητά από το νόμο.

Όταν ο Πρόεδρος απουσιάζει ή κωλύεται, τα καθήκοντά του ασκεί μέλος του Συμβουλίου Κοινότητας, που ορίζεται από αυτόν, ως αναπληρωτής του. Η πράξη αυτή είναι κανονιστική, επομένως πρέπει να δημοσιευτεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις (δηλ. κατά το πλήρες περιεχόμενό της στο Δημοτικό Κατάστημα και στο Κατάστημα της Κοινότητας, καθώς και να αναρτηθεί στη Διαύγεια).
Τα μέλη του Συμβουλίου Κοινότητας μπορούν, με γραπτή δήλωσή τους προς τον Δήμαρχο, να ανεξαρτητοποιηθούν από το Συνδυασμό με τον οποίο έχουν εκλεγεί.
Σε περίπτωση ανεξαρτητοποίησης του Προέδρου, αυτός εκπίπτει από το αξίωμα του Προέδρου, διατηρεί ωστόσο τη θέση του Συμβούλου Κοινότητας.
Οι Σύμβουλοι Κοινοτήτων εκφράζουν τη γνώμη τους και ψηφίζουν κατά συνείδηση, με γνώμονα πάντα την εξυπηρέτηση του συμφέροντος του συνόλου των κατοίκων της Κοινότητας, και πρέπει να παρέχουν εγγυήσεις αμερόληπτης κρίσης κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.

Επίσης, έχουν τις ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ και τα ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ των Δημοτικών Συμβούλων.
Επομένως:
– υποχρεούνται να μετέχουν σε όλες τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου και να ενημερώνουν σε περίπτωση απουσίας τους τον Πρόεδρο,
– έχουν υποχρέωση να εκτελούν οποιαδήποτε εργασία τους αναθέτει το Συμβούλιο και να εκτελούν με επιμέλεια τα λοιπά καθήκοντά τους, όπως προβλέπει ο νόμος,
– να μεριμνούν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους για την τήρηση των αρχών της νομιμότητας, της διαφάνειας, της αποδοτικότητας και της χρηστής διοίκησης.
-. Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Κοινότητας υποχρεούται να ενημερώνει γραπτώς την Αποκεντρωμένη για κάθε περίπτωσή αδικαιολόγητης απουσίας Συμβούλου σε 3 συνεχείς συνεδριάσεις, καθώς και σε κάθε περίπτωση μη εκτέλεσης των υποχρεώσεων Συμβούλου για διάστημα μεγαλύτερο από 3 συνεχείς μήνες. Η παράλειψη αυτής της υποχρέωσης από τον Πρόεδρο αποτελεί σοβαρή παράβαση καθήκοντος και επιφέρει τις αντίστοιχες συνέπειες.

Να σημειωθεί πως με Απόφαση του Δημάρχου, μετά από εισήγηση της Εκτελεστικής Επιτροπής, ορίζονται υπάλληλοι του Δήμου για τη γραμματειακή εξυπηρέτηση των οργάνων των Κοινοτήτων, για τη στελέχωση των Υπηρεσιών του Δήμου που εδρεύουν σε Κοινότητες και την παροχή «διοικητικής βοήθειας» των κατοίκων, ενώ διατίθενται κατάλληλοι χώροι και εξοπλισμός για τις ανάγκες των Κοινοτήτων.
Περαιτέρω, υπογραμμίζεται ότι όταν στην ημερήσια διάταξη συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου περιλαμβάνονται θέματα που αφορούν αντίστοιχες Κοινότητες, προσκαλούνται και συμμετέχουν στη συνεδρίαση με δικαίωμα ψήφου, οι Πρόεδροι Κοινοτήτων και οι Πρόεδροι Συμβουλίων Κοινοτήτων. Σε περίπτωση μη πρόσκλησής τους, η σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, πάσχει ακυρότητας.